Uit de Partij.
Een aanvrage om ontslag.*
Vlaardingsche IJzerkoekjes
Dat de socialisten de ethiek van mej. Flanat over het
huwelijk aanvaarden, wordt wel niet beweerd, maar
ligt zoo'n beetje voor de hand. Ook al is 't de grootst
denkbare onzin.
Echter, dergelijke van oppervlakkigheid getuigende
gebreken daargelaten, geeft Echtscheiding" heerlijke
karakter-teekening, en geeft het in personen en hande
lingen een bekoring, niet dat opzwiepend, extaseerend
der meer moderne werken, maar op wie het stnk wer
kelijk volgen met de aandacht die het verdient, kan
het niet anders of de gevoelige karakteriseeringen zullen
een diepen indruk gemaakt hebben.
Over het spel der Rotterdamsche Tooneelisten slechts
de bemerking dat mevr. Coelingh—Vorderman een
prachtige grootmoeder was. De heer en mevr. Tartaud—
Klein waren hun taak volkomen meester, de heer
Vervoorn was een magnifiek type van een geestelijke,
Cor. v. d. Lugt Melsert gat de zwaar-sentimenteele rol
van Lucien heel goed, maar zijn moeder, mevrouw v.
Eysden—Vink kon ons niet altjjd even goed bekoren.
Een ljjdende figuur is zjj minder dan een leidende.
Hf. Malth Bond. Den 31 Jan. had in „Tivoli"
te Rotterdam de 27e Algemeene Jaarvergadering plaats
van den Nieuw-Malthusiaanschen Bond, goedgekeurd bij
Kon. Besluit van 30 Jan. 1893. De Presidente, Mevr.
RutgersHoitsema, wees er in haar openingswoord op,
dat er tegenwoordig velen in den lande zjjn, die de
openbaarheid gaarne zouden willen belemmeren, hoewel
juist alléén door meerdere kennis op sexueel gebied,
betere toestanden kunnen geboren worden. Het in
Amsterdam aangenomen voorstel de Vries is dan ook
alleen te betreuren als een eerste stap om de publiciteit
te belemmeren, maar heeft overigens op de werkwijze
van den N.-Malth. Bond, geen invloed, daar deze zich
bjj zjjn propaganda n'mmer aan de daar gewraakte
onkieschheid schuldig maakt. Uit het jaarverslag van
den secretaris Dr. J. Rutgers van 's-Gravenhage, bleek,
dat het ledental dit jaar is geklommen van 1793 tot
2029 leden en dat vanwege het Hoofdbestuur behalve
1000 Ex. van het Orgaan van den Bond„Het Geluk
kig Huisgezin", 8800 brochures en 42000 blaadjes van
algemeene strekking zijn verspreid, terwijl 4730Mid
delenboekjes werden verstrekt aan gehuwden, die dit
verlangden. Uit het verslag van den Penningmeester
Dr. J. de Vrij van 's-Gravenhage bleek, dat de rekening
dit jaar sloot met een batig saldo van f 307.79. De
aftredende bestuursleden Dr. Rutgers en Mevr. de
Beer—Meijers nit Amsterdam werden unaniem herkozen.
Daarna werd uitvoerig verslag uitgebracht van den
propaganda-arbeid der verschillende Afdeelingen in het
afgeloopen jaar en van de zegenrijke werkzaamheid
van de deskundige Medewerksters van den Bond, in de
verschillende deelen des lands gevestigd.
Des avonds had in hetzelfde gebouw een openbare
feestelijke bijeenkomst plaats, aangeboden door de Afd.
Rotterdam van genoemden Bond, waar verschillende
voordrachten, ook muzikale, werden ten beste gegeven
en het publiek ten slotte verrast werd door de opvoering
van een oorspronkelijk propagandastuk, een huiselijk
drama, dat ieder tot nadenken stemde.
Al weer een Katholieke stommiteit. In
de artikeltjes „In onze Vroedschap" van de „Nieuwe
Schiedamsche Courant" wemelt het van stommiteiten.
Die zjjn niet altijd even geestigMaar de volgende is
toch de opmerking waard
Vroede-De Bruin en zjjn geestverwanten hebben
toch niets aan aibeiders, die, opgeruimd hun tuintjes
beplantend, zich gelukkig, welgemoed, tevreden
bevinden: slechts een verbitterd proletariaat kan
hun voor hunne tastbare oogmerken dienen.
Wie zou toch wel de Katholieke snuggerd zjjn, die
zulk een onzin kan neerkladden?
optreden te verdedigen. Deze had evenwel schriftelijk
meegedeeld dat hij aan „zulk gemier" niet mee wilde
doen en niet zou komen. De afd. behandelde de kwestie
in zjjn afwezigheid en nam met algem. stemmen de
volgende motie aan
„De huish. verg. van de afd. Schiedam der S. D. A. P.,
van den 7 Februari 1909, kennis genomen hebbende
van het feit, dat partijgenoot R. C. M. na de weigering
van een door hem ingezonden stuk in „De Moker" dat
stuk ter plaatsing heeft aangeboden aan de „Sch. Courant",
„dat „de Moker" hem geenszins het recht en de
gelegenheid op bestrijding van het bewuste Moker"-
artikel „Vjjanden van het proletariaat" had ontzegd
zooals zeer duidelijk uit de correspondentie blijkt, doch
die behandeling in een anderen vorm wenschelijk achtte.
„dat in het stuk van R. C.#M. bovendien zeer on
juiste voorstellingen voorkomen over afdeelingstoe-
standen,
„dat het de plicht van R. C. M. als partijgenoot was
geweest den organisatorischen weg te bewandelen door,
bij handhaving van zijn stuk, na de weigering door de
„Moker"-redactie in beroep te gaan eerst bij het afd.-
bestuur en zoo noodig daarna bij de afdeelingsverg.,
„spreekt haar ernstige afkeuring uit over dat feit en
over de weigering van R. C. M. om zijn houding tegen
over de afd. te komen verdedigen,
„besluit deze niotie te publiceren,
„en gaat over tot de orde van den dag."
Een voorstel om krasser tegen R. C. M. op te treden
was op aandrang van 't bestuur ingetrokken. Bij
de bespreking der bovenstaande motie bleek het vooral
verbittering te hebben gewekt, dat een partijgenoot
die nog nooit zooals R. C. M. eenige verg. der afd.
had bezocht en nog nooit eenig aandeel in de afd.-
werkzaamheden had genomen, nu zóó anti-organisato
risch was opgetreden.
Onze laatste huishoudelijke vergadering
mocht zieh ondanks de groote reeks van dergelijke
vergaderingen in een flink bezoek verheugen en 4
nieuwe leden installeeren.
In het afd.bestuur werd gekozen Geytenbeek, in de
plaats van Godschalk die om overdrukke bezigheden
bad bedankt.
Als afgevaardigde naar het Buitengewoon Congres
op 13 en 14 Februari werd P. de Bruin gekozen, als
zijn plaatsvervanger J. Dinkelaar. Besloten werd, den
afgevaardigde geen bindend mandaat te geven tegen
over een der ingediende voorstellen maar wel hem op
te dragen mee te werken aan de aanneming van die
voorstellen, die de eenheid in de partjj konden hand
haven maar tevens de waarborg gaven dat de tegen
woordige geschillen niet zouden worden voortgezet, en
alleen in de uiterste noodzakelijkheid mee te werken
aan het nemen van uitzonderingsmaatregelen tegen
enkele personen of enkele groepen.
Het ingezonden stuk van partijgenoot R. C. M. in de
,Schied. Cour." kwam daarna aan de orde. Het afd.-
bestnur had partijgenoot R. C. M. verzocht, ip de afd.-
verg. tegenwoordig te zjjn om zjjn anti* organisatorisch
Den lOen Februari zond ik het volgende schrijven
aan den Raad
Ik heb de eer, U te verzoeken, mjj met ingang
van 16 April a.s. eervol ontslag te verleenen als
leeraar bij het M. O. De steeds toenemende druk,
waaronder ik gedwongen ben te werken tengevolge
van mjjn sociaal-democraat zijn, maakt het mij on
mogelijk zonder ernstig gevaar voor mijn gezond
heid, mjjn betrekking langer te bljjven vervullen.
Ten einde misverstand te voorkomen, voeg ik
hieraan toe, dat hierin geen beschuldiging tegen
over den directeur der H. B. S. opgesloten ligt.
Het is nu niet het oogenblik, lang over deze ontslag
aanvrage uit te weiden Ik zal dat later doen, niet
omdat ik mij zelf voor zoo'n gewichtig mensch houd
maar omdat mjjn ondervindingen een duidelijk-sprekende
bijdrage zjjn voor de mensch-vernederende tirannie,
waarmee de burgerklasse 's menschen lichaam en geest
tot onderwerping aan haar eischen en haar opvattingen
dwingt. Wie die eischen niet billyken kan, met die
opvattingen niet instemt en financieel niet onafhanke
lijk is, moet zich dag in, dag uit, aan een onduldbare
folterbewerking onderwerpen, waardoor men ten slotte óf
volkomen gebroken wordt óf uit zelfbehoud gedwongen
wordt zjjn werk neer te leggen. Ik heb mijn werk in
dienst der burgermaatschappij er aan gegeven, om te
voorkomen dat ik gebroken zou worden door een on
herstelbare zenuwoverspanning. Nu kan ik lichameljjk
en geesteljjk weer vrjj zijn.
Ik bljjf te Schiedam wonenen werken. Mijn
vrienden zullen mij dus niet kwjjt raken. Maar zij,
die mjj ten bloede vervolgd hebben, evenmin.
De eigenaardige positie waarin ik te Schiedam ge
plaatst ben, verplichtte mjj naar mijn meening tot deze
korte verklaring in De Moker.
Van Leeuwen.
Slechts een tweetal argumenten van beteekenis tot
verdediging van dezen eisch werd door den spreker
ontwikkeld.
Ten eersteindien de gemeente overgaat tot het ver
leenen van steun aan werklooze ingezetenen, dan mag
zjj geen onderscheid maken tusschen georganiseerden
en ongeorganiseerden dan kent zij slechts gelijkgerech
tigde burgersten ten tweededoor ongeorganiseerden
van deelname en steun uit te sluiten, stelt de vakver-
eeniging zich volgens hem op een benepen, bekrompen,
egoïstisch standpunt, terwijl zij naar zijne meening een
breed, hoog, verzoeningsgezind, altuïstisch standpunt
heeft in te nemen.
Begrijpen kon hij zich verder dat de vakvereenigingen
er wèl bjj zouden varen, indien zij een bijslag op de
uitkeering aan hunne leden zouden krijgenbegrijpen
kon hij dat dit als een prikkel tot toetreding tot de
vakorganisatie zou werken, maar bevordering der
vakorganisatie lag niet op den weg der gemeente
Van de ruimschoots verstrekte gelegenheid tot het
stellen van vragen debat lag minder in de bedoeling
aldus de voorzitter werd door een geheel rjjtje van
personen gebruik gemaakt, die niet verzuimden te wijzen
op de onrechtvaardigheid om vakvereenigingen te be
lasten met de zorg voor haar natuurlijke vjjanden
op de mjslukking van dit stelsel in Noorwegen, ten
onzent in Den Haag, op de mogelijkheid om
bijv. van gemeentewege een kas voor on
georganiseerden te stichten etc.
Bjj de beantwoording dezer „vragen" tolde de heer
De Bordes soms zeer behendig, doch soms ook minder
gelukkig zoodat het al te veel in den kijkert liep
om de hoofdzaken heen, zoodat wij vermoeden dat de
meesten der „vragers" en ook velen der hoorders zéér
onvoldaan zullen zijn huiswaarts gekeerd.
Werkloozen-verzekering. Verleden week
Vrjjdagavond trad op uitnoodiging van eenige leden
van „Patrimonium" in het Gebouw „Liefde en Vrede"
op het anti-revolutionaire raadslid De Bordes, ter ver
dediging vau de houding der christelijke raadsleden bjj
de behandeling van het voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot invoering eener Gemeentelijke Werk-
loozen-verzekering, naar het Gentsche systeem. De
vergadering zou uitsluitend toegankelijk zijn voor geest
verwanten der christelijke raadsmeerderheid. Op verzoek
echter van onzen Bestuurdersbond werd toegestaan dat
elk der niet-geestverwante adresseerende vereenigingen
een tweetal afgevaardigden zond.
De speech van den heer De Bordes kwam neer op
een uitvoerige verdediging van het door hem voorgestane
zelfstandige fonds, in tegenstelling tot het door Burge
meester en Wethouders voorgestelde gemeentelijke fonds
een punt van ondergeschikt belang en een vrij
wat soberder bespreking en zwakker verdediging van
het punt waarop het in dezen aankomt, de door hem
en zijne geestverwanten in den Raad voorgestane aan
de vakvereenigingen op te leggen verplichting, om onge
organiseerden tot deelname aan hare werkloozenkassen
toe ie laten.
Gekraakte noten! In zijn rede had de heer
de Bordes het te kwaad met de door onzen Moker en
ons bij gelegenheid der kiezerskweek en eenige
openbare vergaderingen uitgegeven „in" duizenden
exemplaren verspreid propaganda-blaadje De Sociaal-
demokraat op hem en de andere meerderheids-leden
gerichte aanvallen.
Dat wij hen verweten vjjanden der vakorganisatie te
zjjn, arbeiders en demokraten opriepen met het stem
biljet dat stelletje conservatieven uit de Raadszaal te
bezemen, dat kon er bjj hem niet door! En geprikkeld
als hij was behoeft het ons niet te verwonderen, dat hjj,
tuk om ons een lik uit de pan te geven, ons uitschold
voor menschen voor wie de begrippen van zedelijkheid,
eer en deugd van geen beteekenis zjjn!
't Zij den heer De Bordes echter gezegd, dat wij met
of zonder zjjn toestemming het kindje bij zijn waren naam
zullen bljjven noemen
Iudien de heer De Bordes en zijn geestverwanten
geen vijanden der vakorganisatie zijn, dat zij het dan
toonen, door nu alle vak- en algemeene vereenigingen,
ook de confessioneele, aan de Raadscommissie hebben
geantwoord tegen de verplichting van toelating der
ongeorganiseerden overwegend bezwaar te hebben
geen verder gevolg aan hunne plannen te gevefi en de
oplossing voor de ongeorganiseerde bezoekers in de
op deze vergadering door één onzer partijgenooten aan
gegeven richting eener gemeentelijke kas!
En wat onzen oproep tot het schoonvegen onzer
Raadszaal van deze conservatieve elementen betreft,
het zal ons een genot zijn, zoo Diet dit, dan in den loop
der komende jaren den bezem met sncces te hanteeren,
en een feest een gangmaker der reactie als hij, die niet
schroomt aan zijn jacht naar carrière de belangen der
vakorganisatie en der arbeiders op te offeren, de deur
te wjjzen
Misleiding. Van wege het N. A. S. werd deze
week een manifest verspreid over het Arbeidscontrakt.
Het heele ding, dat sterk den indruk maakt dat het
nooit geschreven was geworden, indien er door het
N. V. V. geen was verspreid, is in hooge mate leugen
achtig en misleidend. Nu is het niet onze bedoeling
op alle onjuistheden in te gaan. Maar op één willen
wij de aandacht vestigen en wel op het gezegdedat
de soc.-dem. in de Kamer voor het staangeld hebben
gestemd.
Zonder eenige toelichting is dit eenvoudig misleidend.
Wat toch is 't gevaltoen in de Kamer door
d e s o c.-d em. was voorgesteld om in 't ge
heel geen staangeld te heffen, en dit voor
stel was verworpen, toen hebben de soc.-dem. gestemd
voor die staangeldheffing, die voor de arbeiders het
minst schadelijk was.
Ten slotte hebben zij t e g e n de g e h e e 1 e tem-
p e r w e t, die arbeidscontrakt heet, gestemd.
Deze waarheden als koeien zijn duizendmaal in kran
ten en op vergaderingen herhaald en toch gaan de
„vrije" broeders door met hun misleiding. Wat moeten
zjj bang te moede zijn, dat hun geestverwanten de
waarheid leeren kennen.
'n Succesje. Bij den haringhandelaar Van Weel
werd voorverleden week Zaterdag het geheele personeel
wegens opheffing der zaak ontslagen.