No. 5.
ZATERDAG 3 April 1909.
9e Jaargang
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij,
Stnkken yoof 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nur in het bezit der Redactie zijn.
De Moker
Afdeelingsnieuws.
Een ernstig praatje met onze lezers.
Wat het verschil is,
De katholieke taktiek,
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Uj vooruithetaUng.
franco per post 30 cent J y
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktle
Gebouw „CONSTAMTIA", Boterstraat 30.
Bureau van Administratie
Bhoonschestraat Yboven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bjj abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam Nieuwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen: W. de Gast, Callenbnrgstraat 56.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Vergadering van de commissie voor de propaganda
inzake De Moker'" Zaterdagavond 9 unr in „Constantia".
Alle 9 moeten present zijn.
Meerdere liefhebbers zijn welkom.
Partijgenooten welke hun biljet inzake de contributie-
heffing nog niet hebben ingeleverd worden verzocht dit
zoo spoedig mogelijk te doen.
Degenen welke er nog geen een ontvingen of welke
is zoek geraakt gelieve er een bij ons aan te vragen.
Het Bestuur.
De inkomsten van „De Moker" zijn niet voldoende
om de uitgaven te dekken. De steunpenning levert niet
genoeg op om in dat tekort te voorzien. Wij moeten
das zorgen voor verhooging der inkomsten op andere
wijze. En daarvoor roepen wij de medewerking in van
onze abonné's en lezers.
Wie wil vrywillig zyn abonnementsgeld
verhoogen Er zijn er onder onze abonné's en lezers,
die dat niet kunnen, maar er zijn er ook genoeg die
dat wel kunnen. Deze laatsten wekken wij op, hun
abonnementsgeld te verhoogen tot 40 of 50 cent
per 3 maanden (per post 45 of 55 cent), en daarvan
mededeeling te doen aan de administratie of aan den
colporteur.
Voorts wekken wij onze lezers op, in hun omgeving
voor nieuwe abonné's en lezers te zorgen en
die eveneens aan de administratie of den colporteur op
te geven.
En dan verzoeken wij onze lezers dringend, de
advertentie-rubriek niet te vergeten. Onze adver
tentieprijzen zijn laag. Ons lezersaantal is zeer groot.
Komt, abonné's en lezers, legt deze dringende aan
maning nu eens niet ter zijde maar handelt naar ons
verzoek! En zorgt ervoor, dat wij het nieuwe kwartaal
kannen ingaan met vele verhoogde abonnementsgelden,
vele nieuwe abonné's en een flink getal advertenties
De arbeidersbeweging groeit heerlijk te Schiedam.
Dat moet ook bleken uit een groeiende belangstelling
voor ons arbeidersblad.
De Redactie en
Administratie.
Zooals bekend is, hebben de Liberale Unie en de
Vrijzinnig-Democratische Bond op hun verkiezingspro
gram bovenaan gezetalgemeen kiesrecht en onder-
domspensionneering. Ook de S. D. A. P. stelt die punten
vóóraan. Een oppervlakkige redeneering zal hieruit den
slotsom trekken, dat Liberale Unie, V. D. B. en S D.
A. P. dus wel samen kunnen gaan. En toch is niets
minder waar dan dat.
L Wat wél waar is, is ditdat in de Tweede Kamer
L. U., V. D. B. en S. D. A. P. op die punten zul
len kunnen samenwerken, indien tenminste door die beide
burgerlijke partijen dan geen verknoeiïngsmaatregelen
worden ingesteld.
Maar evenzeer waar is ditdat de S. D. A. P. even
graag zetels op liberalen en vrijzinnig-demokraten als
op alle andere burgerpartijen wil veroveren. En daarom
kan de S. D. A. P. onmogelijk samengaan met welke
burgerpartij ook.
Het is n.l. de S. D. A. P. met haar eischen van
algemeen kiesrecht en ouderdomspensionneering om iets
anders te doen dan de L. U. en den Y. D. B., en in
dit verschil ligt de reden van het niet kunnen samengaan
en zelfs van de noodzakelijkheid van bestrijding.
De L. U. en de V. D. B. zijn totdiepiogrameischen
gekomen onder den dwang der voortdringende arbeiders
beweging. Beiden zijn voorstanders van handhaving
van het kapitalisme, maar beiden zien ook in dat
de georganiseerde arbeidersmassa gewicht in de
machtschaal gaat leggen. Daarom hebben zij een paar
van de meestdoorgedrongen arbeiderseischen overgeno
men, hopende aldus een arbeidersaanhang te krijgen.
De looze politieus der L. U., de heer Goeman Borgesius
verklaarde het ronduit„het is een daad van verstan
dige politiek, de bakens te verzetten als het getij ver
loopt." Duidelijker hoeft het niet: de L. U. zag het
getij verloopen, zag den stroom zwellen der georgani
seerde arbeidersbeweging, en probeert nu zich door
dien stroom te laten voortstuwen. Met den V. D. B.,
bekend om zijn politieke weerhangerjj staat het net zoo.
Derhalve: voor L. U. en V. D. B. zijn algemeen
kiesrecht en ouderdomspensionneerig geen eischen, voort
vloeiende uit hun beginselstandpunt of- program, maar
eischen, op het program geb-acht wegens het verloopen
van het politiek getij, gesteld om arbeidersstemmen te
winnen. Met beginselpolitiek heeft dat niets te maken.
Zuivere hengelpolitiek is 't, en als zoodanig onbetrouw
baar en krachteloos.
Geheel anders staat het met de S. D. A. P., de poli
tieke organisatie der zelfstandige arbeidersbeweging.
Deze is niet tot den eisch van algemeen kiesrecht en
ouderdomspensionneering (staatspensionneering) gekomen,
omdat „het getjj verloopt" en het dus in haar belang
zou zijn „de bakens te verzetten". In tegendeel door
de organisatie der arbeiders heeft zij zelve den stroom
verwekt, die nu L. U. en V. D. B. dwingt „de bakens
te verzettenHet is dus haar werk, de invloed van
haar macht en niets anders, wat nu deze burgerlijke
partijen heeft genoopt, een paar van haar eischen over
te nemen.
En die arbeiderseischen, die programeischen der
S. D. A. P., vloeien logisch en noodwend'g voort uit
de arbeidersbeweging zelve. Het zijn mijlpalen op den
weg naar het doel dier arbeidersbeweging, welk doel de
vernietiging van het kapitalistisch voortbrengingsstelsel
is. Dat zij dus geen onbetrouwbare scharrelarijen met
bakens, maar volkomen onmisbare hulpmiddelen tot be
reiking van het doel der arbeidersbeweging zelve.
Dat is het verschil. En dit verschil is zóó onmetelijk
groot, dat de arbeidersorganisatie er niet aan denken
zal, haar opmarsch te staken of haar marschrichtiug te
wijzigen ter wille van zoo'n paar gemaskerde kapita
listische partijen. Uit de concessies van L. U. en V.
D. B. maakt zjj alléén op, dat zy zelve op den goeden
weg is en flink toeneemt in macht En de vriendelijk-
glimlachende hengelaarsgezichten van L. U. en V. D. B.
maken op haar den indruk van te behooren aan menschen,
voor wie ze op haar hoede moet zijn. Op 't aanschouwen
daarvan sluit ze onwillekeurig even de gelederen
nauwer, alsof ze een onverhoedschen aanval had te
duchten. En gaat dan vastberaden verder op
haar eigen weg,
zonder zich om anderen te bekomen.
Zeker, straks, in 't Parlement, dan zal de S. D. A. P.
voor haar eigen eischen steun kunnen vinden bij L. U.
en V. D. B. indien deze dan tenminste niet roet in het
eten willen gooien, wat nog zoo zeker niet is.
Maar nu, in den verkiezingstijd, nu zijn L. U. en
V. D. B. als burgerlijke partijen even goed onze tegen
standers als alle andere burgergroepen. Dat moeten
wij in geen geval vergeten.
Ook te Schiedam zijn de Roomschen druk in de weer,
om gesteund door het Roomsche kapitaal hun
Roomsch clericalisme
zoo volledig mogelijk te maken.
Heeroom de baas
op ieder gebied, dat is de leus. De Katholieke dans
club onder bescherming van 3 pastoors was de meest
vermakelijke vorm van deze actie. De Roomsche coö
peratieve bakkerij is er de laatst-verschenen oplaag van.
Twee machtige factoren zijn hierbjj in 't spelde
macht van het kapitaal en de macht van den priester
door de biecht. Die twee zijn de eersten van het
driemanschap,
Kapitaal, Kerk, Kroeg,
dat men in het gebouw van den R. K. Volksbond te
Schiedam met zijn groote winst gevende vergunning aan
't werk ziet, en welks heerschappij in de zuiver Room
sche streken van ons land de afzichtelijkste ontaarding
heeft gebracht.
Dat de katholieken de belangen van het Katholicisme
behartigen en hun pauselijke kerk ook in Nederland
machtiger trachten te maken, is hun recht en van hun
standpunt nit ook hun plicht. Maar ons recht en onze
plicht is, zonder ophouden te wijzen op de
zedelooze ontaardende taktiek,
die zij daarbij volgen.
Wanneer iemand kapitaal bezit en dat gebruikt om
het een of ander tot stand te brengen dat hij nuttig
en goed vindt, dan is dat op zich zelf nog geenszins
eedeloos. Integendeel kan dat van zedelijk standpunt
uit zeer hoog staan. Om een voorbeeld te geven indien
de heeren van der Schalk en de Groot hun kapitaal
eens gebruikten om „Volkshuisvesting", waarvan zjj
de leidende krachten zijn, aan het doel van de Woning
wet te doen beantwoorden zonder de geweigerde mede
werking van den Gemeenteraad, dan zou niemand het
recht hebben, van zedelijkheids standpunt iets anders
te doen dan zulk een daad te prijzen. De heeren zullen
het natuurlijk niet doen, daarvóór zijn zjj veel te kapi
talistisch aangelegden daarvoor zou een dergelijke
daad als uiterst antikapitalistisch te veel in botsing
komen met het zuiver kapitalistisch karakter onzer
maatschappij. Wij namen het geval slechts als voorbeeld.
Maar wanneer die heeren zulk een daad konden ver
richten en dan ook verricht hadden, en zij maakten
dan gebruik van hun geldelijken en werkgevers-invloed
om van hen afhankelijke menschen te dwingen, in hun
huisjes te gaan wonen, dan zou door de onzedelijkheid
van dezen dwang ook het gebruiken van hun kapitaal
om een dergelijk doel onzedelijk worden.
Zoo is het van de Roomschen op zich zelf niet ver
keerd en niet afkeuringswaardig, dat zjj hun kapitaal
gebruiken om allerlei tot stand te brengen, dat in hun
oogen en volgens hun opvattingen en oord-el goed en
nuttig is. Indien anderen dat dan, uitgaande van andere
eischen en inzichten, niet goed niet nuttig vinden en
het dus willen bestrijden, dan blijft zulk een strijd een
meeningenstrjjd zonder meer en wordt deze in vele
gevallen in onze kapitalistische maatschappij ten slotte
een machtstrijd. Maar dan kan alles wat de menschen
zedelijk vernedert en ontaardt vér gehouden worden
van zulk een strijd.
De Roomschen volgen evenwel een taktiek van dwang
door middel van hun priesters en den biechtstoel, die
van zedelijk standpunt uit zóó laag staat en zoo zede
loos is, dat men er zich niet over verbazen kan wan
neer men de de Roomschen hoort beschuldigen van de
huldiging van de leer
het doel heiligt de middelen.
Zoo is het op zich zelf heel natuurlijk, dat de Room
schen een eigen Roomsche Coöperatie oprichten. Maar
wanneer de priesters rondgaan om hun schaapjes met
zachten, middelmatigen of harden dwang te nopen,
brood van die Room-che Coöperatie te betrekken, dan
maken zjj de oprichting van die Coöperatie tot een zede
looze daad. Het is niet zedeloos, te trachten iem md door
redeneering tot een ander inzicht te breDgen. Maar het
is wel zedeloos iemand tot een ander „inzicht" te dwin
gen door hem te dreigen met het toepassen van 't een
een of ander priestelijk of kerkelijk tuchtmiddel.
Het gevolg van deze Roomsche taktiek is daardoor
zoo diep treurig, van zedelijk standpunt uit. Afhanke-
