No. 12. ZATERDAG 22 Mei 1909. 9e Jaargang. ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij. Stukken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn. De Moker Bij het nieuwe kwartaal. Kinderkoor „Excelsior". Oproeping. Op den goeden weg Aan alle ouders van kinderen en al degenen die belang stellen in goed volksonderwijs. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal franco per post 30 cent Losse nummers 2 cent. bij vooruitbetaling. Bureau van Redaktie Gebouw „COIfSTANTIA", Boterstraat 30. Bureau van Administratie: Rhoonschestraat 7boven ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bp abonnement belangrijke korting. is eiken Zaterdag verkrijgbaar Te Schiedam: Nienwsticht N. Z. 32. Zalmstraat 22. „Constantia", Boterstraat 30. Te Vlaardingen W. de Gast, Callenbnrgstraat 58. Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne menten aangenomen. De abonné's worden verzocht bij adresverandering daarvan kennis te geven aan de Administratie. De inkomsten van „De Moker" zijn niet voldoende om de uitgaven te dekken. Na onze oproeping in „De Moker", hebben zich reeds eenige aboné's bereid ver klaard hun abonnement vrijwillig te verhoogen. Echter nog geen voldoend aantal om met volkomen gerust heid het nieuwe kwartaal in te gaan. Wjj dringen er dan ook met de meeste nadruk bij dengene op aan, die maar eenigszins in de gelegenheid is een paar centen voor ons blad af te zonderen, achterstaand biljet in te vullen en op te zenden naar de Administratie of af te aan een der loopers. De Administrateur. (Directeur de heer L. Scheffers.) Partijgenooten en geestverwanten wekken we ernstig op hun kinderen bij dit koor te doen inschrijven en hen, die dit reeds deden, herinneren we eraan, dat een geregeld bezoek der repetitiën zeer gewenscht is. De repetitiën hebben plaats des Zondagsmorgens, voor kinderen van 8—10 jaar van 10—11 uur, voor kinderen van 1012 jaar van 11—12 uur. De contributie bedraagt voor 1 kind 5 cents, voor meerdere kinderen uit één gezin 3 cent per week. Het Bestuur van „EXCELSIOR". De tooneelvereeniging „NIEUW LEVEN" heeft een nieuw tooneelstukje in studie genomen, getiteld „Vergulde leugens" door De Visser (Inte Onsman.) De fabrieksarbeiders, die de noodzakelijkheid van vakorganisatie erkennen en willen medewerken tot het oprichten van een afdeeling van de „Nederl. Ver- eeniging van Fabrieksarbeiders" (waartoe reeds een aantal personen zich bereid verklaarden) worden uitgenoodigd aan ondergeteekenden kennis te geven. Tot gemelde organisatie kunnen toetreden de ar beiders van „Apollo", der wasscherg-inrichtingen, van stoom- en windmolens, chemische fabrieken e. d. in richtingen. Voor het Dagel. Bestnnr van den Schied. Bestuurdersbond, P. DE BRUIN, Voorz. J. M. VAN PELT, Secr. Lange Achterweg 857. Op de jaarvergadering van het Nederl. Verbond van lakvereenigingen werd o.m. een motie aangenomen van den volgenden inhond „De algemeene vergadering, gehoord de inleiding en bespreking van het vraagstuk der plaatselijke organisatie, spreekt als haar oordeel uit, dat de afdeelingen der bg het Verbond aangesloten vakbonden zich zullen moeten aaneensluiten in plaatselijke orga nisaties en dat wel op denzelfden grondslag als de aaneensluiting dier vakbonden in en door het Verbond zelf plaats heeft, noodigt de aangesloten bonden uit, waar de toestand zulks gedoogt, hunne afdeelingen te ver zoeken te streven naar eene samenstelling der plaatselijke federaties als boven is aangegeven, dringt er echter op aan, dat zij hunne afdeelingen opdragen in bestaande plaatselijke organisaties, waarvan deze deel uitmaken, zich te verzetten tegen het eventueel verleenen van stenn, wanneer daartoe geen oproep van het N. V. V. is uitgegaan, tenzij de strijd gaat om feiten, welke niet uitsluitend op het terrein der vakbeweging liggen, en gaat over tot de orde van den dag." De bedoeling dezer motie was in de eerste plaats de wenschelijkheid uit te spreken, dat de afdeelingen der S. D. A. P. zich uit den Bestnnrdersbond zullen terug trekken. Een kwestie, die reeds lang en druk besproken is, waar een en ander vóór en een en ander tegen te zeggen is en wier beslissing misschien door velen van belang zal worden geacht, al moeten wij eerlijk ver klaren dat de urgentie van het vraagstuk ons nog over het hoofd ging. Maar de motie werd o.a. door Keesing zóó verklaard, dat de typo's en onderwijzers, die hier en daar nog bg den B. B. zgn aangesloten, er nit moeten gezet worden. Deze beweringen werden, zoover ons bekend, niet tegen gesproken. En hier krijgt de motie eerst ernstige beteekenis. In den Onderwijzersbond zoowel als in den Typo grafenbond hebben de voorstanders het nog niet tot aansluiting bjj het N. V. V. kannen brengen. Maar in verschillende plaatsen staan de afdeelingen dier orga nisaties aan onze zijde en helpen de plaatselijke bewe ging op het paard. Laten we erkennen dat er nog verschillende Bestunrdersbonden bestaan meer in naam dan metterdaad. En de typo's en onderwijzers leggen schier overal de kiemen der organisatie en hebben meestentijds de leiding, voor zoover de S. D. A. P. de krachten niet levert. Daarvoor zijn ze krachtens hnn ontwikkeling het meest aar gewezen. En nu moeten al die elementen buiten de deur worden gejaagd. O, niet in eeDS. Eerst in de groote plaatsen, dan in de kleinere. Dat wil zeggen, als deze veroordeelden zoo vriendelijk willen zijn even op hnn executie te wachten. Maar misschien doen ze dat niet overal, misschien nergens. Het Volk vond dat de vakbeweging met deze besluiten op den goeden weg komt. Wg verstaan dat niet. Als zoo zonder eenige voor bereiding een zoo ernstig beslnit kan worden genomen, waarvan de draagwijdte o.i. nooit voldoende kan over zien zijn, dan heeft die goeden weg nog leelgke bochten en hellingen. Nemen we de Schiedamsche beweging, die misschien geen model, maar toch ook de slechtste niet is. De onderwijzers leveren een schrijver voor het Bureau voor Arbeidsrecht. Een onbetaalbare kracht weg met hem De onderwijzers leveren sinds 3 jaren de leiders onzer taalcursussen ook maar weg De typo's leveren een der meest werkzame leden van het Dagel. Bestuur van den B. B. ook al weg De S. D. A. P. levert den len Voorzitter, vooruit met hem. De vraag is wat blijft er over Een ruïne Schitterend resaltaat van zulke onverantwoordelijke besturen. De meeningen der betrokken B. B. zélve te vragen, scheen niet noodig te zijn. Het „groote" instituut kon zoo wel beslissen over het lot dier nietelingen. De methode is o.i. nit demokratisch oogpunt moei lijk te verdedigen. Men heeft met dat al de organisaties der typo's en onderwijzers geprikkeld en daar, waar de liefde toch al niet overgroot meer is, zullen ze een prachtig motief hebben zich geheel terug te trekken en elk verband met de arbeidersbeweging, zooals wij ze wenschen, te verbreken. Het is een groote fout over aangelegenheden van strikt plaatselijken aard, in een lichaam als het N. V. V. te gaan beslissen. Wat ons betreft, en wellicht zullen meerderen mét ons, die ook in de plaatselijke beweging nog wel heil genoeg zien om ze niet te willen neertrappen, dezelfde gedachte in zich hebben voelen oplevenverstandige besluiten van het N. V. V. willen we gaarne helpen uitvoeren, maar tegen onverstandige zullen we de arbei dersbeweging trachten te beschermen. En zoover onze bescheiden krachten gaan, willen we in onzen kring er voor trachten te zorgen, dat het heillooze beslnit, dat de beweging, inplaqTSuvan op den goeden weg, ten verderve voert, niet wordt*pitgevoerd. Wij stellen de medewerking der goedwillénde typo's en onderwijzers nog te zeer op prijs. P. de Br. L. S. Gij zult het zeker wel met ons eens zijn, dat onder de groote pnblieke belangen, ook behoort ons volks onderwijs, het onderwijs uwer kinderen. Met dat onderwijs gaat het op het oogenblik niet zooals het behoort. In 1905 tijdens het Ministerschap van den alom be kenden Dr. Knyper, werd er een wet aangenomen, die bepaalde, dat voortaan ook het bizonder onderwijs, voor het grootste gedeelte, nit de staatskas betaald zon worden. De noodlottige gevolgen van deze wet zijn niet uit gebleven. Overal waar men maar gelegenheid ziet een 25-tal kinderen van een bepaalde gezindte bij elkaar te schar relen, gaat men bizondere scholen stichten, zoodat men nn in plaatsen, waar men vroeger één goede school voor allen had, de openbare school met één onderwijzer voor elke klas, zooals 't eigenlijk behoort, men er nu twee, drie of meer kleinere krijgt, met slechts één, twee of drie onderwijzers elk, die nu ieder twee, drie of nog meer klassen tegelijk onder hun leiding hebben. En waar de toestand zoo was, dat de openbare school al reeds minder dan zes leerkrachten telde, wordt het nog erger. Ge begrijpt natuurlijk, dat het onderwijs daardoor veel slechter wordt, want één onderwijzer kan maar aan één klasse tegelijk goed lesgevenin dien tjjd leeren dus de andere klassen niets of nagenoeg niets. Door bovenbedoelde wet is dus het onderwijs veel duurder, en tegelijkertijd veel slechter geworden. En dat moet nog betalen bovendien is het niet aan schoolgeld, dan is het aan verhoogde belasting. Zjjt ge het niet met ons eens, dat dit erg jammer is Toch wil men het nog erger maken, dan het reeds is. Op een groote vergadering van anti-revolutionairen, dezer dagen te Utrecht gehouden, sprak Dr. Knyper het nit, dat, als de Christelijke partijen bij de aanstaande verkiezingen weer de baas werden, nog meer subsidie uit de staatskas aan de bizondere scholen zal moeten gegeven worden. Wij zijn er nooit tegen geweest, van de menschen meer geld te vragen, voor meer en beter onderwijs, maar hoogere lasten, en dan nog slechter onderwijs, dat is toch al te gek. En zeg nn niet, „het zal zoo'n vaart niet loopen" het is nn al zoo erg, dat zelfs voorstanders van het bizonder onderwijs, medestanders van Dr. Knyper, beginnnen te klagen over de oneindige splitsing der DE MOKE

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1909 | | pagina 1