tofür W-t hi'
No. 15,
ZATERDAG 12 Juni 1909.
9e Jaargang.
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
De Moker
Goed zoo Wie volgt
Afdeelingsnieuws.
Aan de Postabonnees
Het Socialisme
Klacht
ABONNEMENTSPRIJS:
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktie
Gebouw „CONSTANTIA", Boterstraat 30.
Bureau van Administratie
Rhoonschestraat 7boven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bjj abonnement belangrijke korting.
Slokken yoof 't eerstvolgend nnmier moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen: W. de Gast, Callenburgstraat 58.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
De Club vergaderde 2 Juni 1.1. in Constantia en be
sloot om f 40 uit de kas te trekken voor de 2e Kamer
verkiezing en f 12 ter beschikking te stellen van de
moziekvereeniging „Kunst en Strijd".
H.H. Vergadering op Zondag 20 Jnni '09
in Constantia".
Zie voor de agenda advertentie.
Partygenootenuw aller plicht is deze vergadering
te bezoeken, en brengt nieuwe leden mee
De biljetten voor de verkiezing van een lid van het
P.B. moeten uiterlijk Woensdag 16 Jnni ingeleverd
worden in de Moker bus, of bij den secr. Dwarsstraat 603.
Het Bestuur.
Het adres van den Secretaris van den Schiedamschen
.Bestuurdersbond is Lange Achterweg 40.
Tot en met den 15 Juni kunnen de postabonnees hun
abonnementsgeld per postwissel oversturen. Na dien
datum wordt per postkwitantie groot 37V3 cent beschikt.
De Administratie.
Er is geen wereldbeweging geweest, of zij was in
haar aanvang onbegrepen, bespot, gehoond verdacht-
Zoo ook ging het ons.
Eerst langzaam aan heeft zich een juister inzicht in
ons streven baan gebroken, maar nog steeds spoken
hier en daar de vroegere dwalingen rond.
Helaas ook bij hen, die vurige aanhangers van het
socialisme zouden zijn, als zjj maar wisten, wat het voor
hun leven kan beteeken.
De oude praatjes omtrent het „op een hoop gooien
en verdeelen" het onteigenen van ieder die maar iets
bezit, en wat niet al, doen bij menigeen nog opgeld.
Daartegenover stellen wij de eenvoudige waarheid,
dat wij alleen de voortbrengingsmiddelen gemeenschappe
lijk willen doen zijn, en de verdeeling van het voort
gebrachte naar billijker regelen willen doen plaats
hebben dan thans geschiedt. Maar wjj willen slechts
die voortbrengingsmiddelen (mjjnen, fabrieken enz) in
gemeenschappelijk eigendom van allen brengen, waar
van het particulier bezit maatschappelijk nadeelig is te
noemen, en die daarbij rijp zijn om in maatschappelijk
eigendom over te gaan.
Het grootbedrijf
derhalve moet socialistisch worden.
Dit doel is niet een mooie droom, maar te bereiken
werkelijkheid.
De wetenschap leert het ons.
De ontwikkeling der maatschappij zelve heeft geleid
tot de mogelijkheid der socialistische voortbrenging. In
de reuzen-bedrijven is de kapitalist overbodig geworden.
Al gaat hij voor eenige maanden, voor eeuwig desnoods,
op reis, de zaken marcheeren er even goed om. Arbei
ders, lagere en hoogere ambtenaren, doen al het werk
doch de winst is voor den kapitalist.
Maar dan is het eenvoudiger en rechtvaardiger om
ook de opbrengst van den arbeid alleen te doen zijn
voor hen die arbeiden.
Waarom na de socialistische maatschappij?
Omdat dan voor het over-overgroote deel der mensch-
heid, dat thans een kommervol bestaan lijdt, betere
dagen znllen aanbreken.
De afschuwelijkheden van onzen tijd zullen dan de
wereld uit-zijn.
Want al de ellende die geleden wordt, is niet noodig.
Het is geen ijzeren natuurwet, waaraan wij menschen
niet ontkomen kunnen, die zoovelen het leven bijna tot
een hel maakt, maar het is de bestaande wijze van
voortbrenging, het kapitalisme, dat dit op zjjn rekening
heeft.
Wat blijvenzal, zoolang het doel der voortbrenging
slecht iswinst te behalen, in plaats van te zorgen,
dat ieder krijgt wat hij behoeft.
Dit toch is, dank zij de groote voortbrengingskracht
der machines, mogelijk, indien slechts de voortbrenging
doelmatig geregeld worde.
Maar wat zien wij onder het kapitalisme gebeuren?
Da arbeiders, de kleinen, worden allerwege geofferd
op het altaar, opgericht ter eere van de winst der
kapitalisten.
Overmatig lange, moorddadige arbeidsdagen voor de
eene groep van arbeiders en daardoor werkloosheid voor
een andere.
Belooft de arbeid geen winst voor den ondernemer,
er is geen werk voor den arbeider. Hij is werkloos,
moet hongeren.
En als hij werk heeft, dan gaat hij 's Zaterdags met
een luttel aantal guldens naar huis, terwijl al de
waarde van hetgeen hjj heeft voortgebracht voor den
fabrikant is, die rjjker en rijker wordt door den arbeid
zijner handen.
Laag loon echter beteekent voor den arbeiderslechte
woning, onvoldoende voeding, gemis aan alles wat het
leven kan veraangenamen.
Niet alleen lijdt de arbeider hierdoor, maar ook de
winkelier bij wien de arbeider zjjn inkoopen doetde
grossier die aan den winkelier verkooptde reiziger
die dezen koop bezorgt.
Zoo drukt het kapitaal met den arbeider een deel
van den middenstand omlaag.
Lagere ambtenaren en beambten moeten eveneens zjjn
macht gevoelen.
Hun eenvoudig werk wordt geminacht.
Eerst onder het socialisme zal het de waardeering
en belooning vinden, die aan iederen arbeid, welke nuttig
is voor de maatschappij, zal worden geschonken.
In den staat is het als in de maatschappij.
De klasse van het kapitaal beheerscht den staat.
Ten eigen behoeve
en niet in het algemeen belang, zooals den kiezers wordt
voorgepraat.
Werd er in het algemeen belang geregeerd, dan zou
het er anders uit zien in ons land I
Dan zou men zich niet met hand en tand tegen het
algemeen kiesrecht verzetten.
Dan zou er geen schandelijke belastingregeling zijn,
die de rijken ontziet doch de armen het geld uit den
zak klopt.
Dan zouden er geen ouden van dagen zjjn, voor wie
de dood eigenlijk een verlossing is.
Dan zouden er niet langer groote scharen van arbei
ders buiten de Ongevallenwet vallen.
Dan zou er geen zorg zijn in de woningen van zieke
en invalide arbeiders.
Dan zou het geld niet worden weggesmeten, millioenen
bjj millioenen, voor het vervloekte militairisme.
Kortom, dan zou er
welvaart en geluk
zjjn voor het gansche volk.
Wjj worden gescholden voor „materialisten", voor
stofvergoders, omdat wij rjjker geniétingen voor allen
willen.
Dit is huichelarij en anders niet.
Want zij die ons onze stofvergoding verwijten, zijn
zelf de grootste stofvergoders in de praktijk.
Wie toch heeft er ooit van gehoord, dat de kapitalis
ten vrijwillig gingen hongerlijden; dat zjj in krotten hun
intrek namen; dat zij nooddruft kozen?
Ieder die zjjn oogen den kost geeft; die weet hoe het
leven der rjjken is, weet ook, dat hun afgeven op ons
streven naar een beter bestaan voor de groote massa
kool is en alleen voortspruit uit hun angst, dat zjj het
zelf met wat minder zullen moeten doen.
Doch niet slechts op deze wjjze bewjjzen zjj het schijn
heilige van hun tegenwerping. Wat doen zjj, die de
arbeiders en andere kleinen der aarde waarschuwen tegen
het stoffelijke en hen wjjzen op het geestelijk goed, om
hen daarvan te doen genieten
Wetenschap en kunst, zij worden immers voor de
arbeiders gesloten gehouden. Dom moeten zij blijven,
zoo min mogeljjk weten van wat er in de wereld te
koop is, omdat zjj dan
beter onder den dnim worden gehouden.
Zjj hebben het over den „dwang" van het socialisme.
Larie
Duidelijk immers is het, dat waar allen recht van
medezeggenschap hebben en maatschappelijke over-
heersching van den een over den ander niet bestaat,
de dwang tot de kleinst mogelijke afmetingen wordt
teruggebracht.
Is het soms het geweten dat den heeren jeukt?
Want dwang is het kenmerk van het kapitalisme.
Waar bestaat thans voor de massa de vrijheid
Zjj is een woord en meer niet.
Noch in de fabriek, noch daarbuiten is de kleine
man vrij.
Ja, zelfs is men in onze kapitalistische samenleving
niet eens vrij om zijn meening uit te spreken.
Wie naar zijn gemoed spreekt, wordt maar al te
vaak met den honger gestraft.
Armoe, werkeloosheid, afbeuling, onderdrukking van
den eenen mensch door den ander, kortom al de kwalen
van het kapitalisme zjj znllen in de socialistische
samenleving onbekend zijn.
Een heerljjk leven ligt vóór de arbeiders en voor
wie zich tot hen rekenen.
Als zjj het maar weten te veroveren.
Want het socialisme komt er niet zonder strjjd. De
kapitalisten gaan niet uit eigen beweging al hun voor
rechten opofferen.
De politieke macht moeten wij veroveren, om de
maatregelen te treffen, die het volk van noode heeft.
Stijjdt dan mee, gij allen, die den druk van het
kapitalisme voelt
De Baanbreker.
Ieder, die zjjn oogen den kost geeft, ieder die zelf
het vakvereenigingsleven meeleeft, weet bjj ondervinding
hoeveel goeds er juist door de drijfkracht der vakver-
eenigingen tot stand komt; goeds, dat anders wellicht
als een mooie droom zou gesloten bljjven in de hoofden
van enkelen, maar nooit het zou kunnen brengen van
droom tot werkeljjkheid.
Dat is ook bjj het onderwijs het geval
Jammer genoeg zjjn de krachten veel verdeeld, maar
door groote energie weet de Bond van Ned. Ond. te
vergoeden, wat door die versnippering aan kracht wordt
verspild, is de Bond voor de buitenwereld de Bond, de
DE MOKER
