No. 16. ZATERDAG 19 Juni 1909. 9e Jaargang ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij, Stukken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn. De Moker Vlaardingen. Partijgenooten en geestverwanten. De Uitslag. Na den slag. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal franco per post 30 cent Losse nummers 2 cent. hij vooruitbetaling. Bureau van Bedaktie Gebouw „CONSTANTIA", Boterstraat 30. Bureau van Administratie Rhoonschestraat Tboren ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bij abonnement belangrijke korting. is eiken Zaterdag verkrijgbaar Te Schiedam Nienwsticht N. Z. 32. Zalmstraat 22. „Constantia", Boterstraat 30. Te Vlaardingen W. de Gast, Callenburgstraat 58. Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne menten aangenomen. De abonné's worden verzocht bij adresverandering daarvan kennis te geven aan de Administratie. De leden der afd. Vlaardingen worden attent gemaakt op de in dit nummer voorkomende afd.-advertentie. Zooals ge weet, krijgen wij binnenkort de verkiezing voor den gemeenteraad, waarbij wij zullen probeeren een paar partijgenooten gekozen te krijgen. Hiervoor is sinds eenigen tijd het verkiezings-cimité aan het werk, maar het zijn alle handarbeiders, dus kunt gij begrijpen, dat zjj weinig tijd hebben en zij uw aller hulp hard noodig hebben. Wij roepen n daarom voor het vol- 'gende op le. Alle partijgenooten en geestverwanten komen in Constantia" bij het comité inzage vragen van de kiezerslijst, om de hun bekende kiezers met de hun toekomende kleur aan te stippen. 2e. Alle partijgenooten en geestverwanten moeten van nn tot de verkiezing alle repetitie voor Muziek of Tooneel achterwege laten en zoo min mogelijk vergaderen, zoodat zij eiken avond disponibel hebben voor hnisbezoek. Denkt er om, dit is noodig, ons comité zal u voorzien van adressen. Be. Verzoekt het comité partijgenooten en geestver wanten, die zich vrij kunnen maken om te werken op den Verkiezingsdag, zich op te geven (liefst gratis). Hiervoor zijn vele personen noodig en het comité rekent dan ook vooral op hen, die in het genot zijn van jaar - ljjksche verlofdagen; laten die er een van opofferen. 4e. Vragen wij geld. Veel is noodig en wij zitten er krap voor. Dit stuurt men maar aan een der be stuursleden oi in een papiertje waarop geschreven staat Verkiezing" in de bus van „Constantia". Niet twijtelende, of velen zullen aan dezen roepstem gehoor geven, Namens het Verkiezingscomité, M. Gytenbeek Jr., Secretaris. Noorderstraat 34. Het Afdeelingsbestnur ondersteunt met alle nadruk de oproeping van het verkiezingscomité. De stad Schie dam heeft zich bij de Kamerverkiezing flink geweerd. Ze moet nu bp de Raadsverkiezing nog beter voor den dag komen en nog meer roode kiezers leveren. Dns mannen en vrouwen, aan het werk en gezorgd voor menschen en geld. Het Afd. Bestuur. De uitslag der verkiezingen bevestigt volkomen de juistheid der sociaal-democratische opvattingen aan gaande den te verwachten ontwikkelingsgang der politieke partijen. De kerkelijken stegen van 294.000 in 1905 tot 300.000 nn, das met G000 stemmen of 2 procent. De vrijzinnigen daalden van 210.000 in 1905 op 192.500 nn, gingen dns met 17.500 'stemmen of 8.3 procent achteruit. De sociaal-demoeraten stegen van 65.000 in 1905 tot 82.500 nu, dus met 17.500 stemmen of 25 procent. In verhouding tot het totaal uitgebrachte stemmen stegen de kerkelijken van 51.7 tot 52.2 procent, daalden de vrijzinnigen van 36.9 op 33.5 procent, en stegen de sociaal-democraten van 11.4 tot 14 3 procent. Terwijl dns het aantal kiezers met 12Y2 procent steeg, kwamen de kerkelijken maar 2 procent vooruit, gingen de vrijzinnigen 8 procent achteruit, doch ver meerderden de soc.-dem. stemmen met 25 procent. Dat klinkt 1 Het halve procent vooruitgang der kerkelijken in de verhouding van hnn stemmen tot het totaal, is in wer kelijkheid een leelpke achteruitgang, omdat in 1905 het Kuyperspook, zooals wij op een andere plaats in dit blad voor Schiedam aantoonen, de kerkelijken op heel wat stemmen te staan is gekomen. Feitelijk is de heele burgermacht dus aan het zakken en daartegenover de arbeidersmacht aan het stijgen Dat is een bemoedigend, krachtwekkend feit, waarmee het Nederlandsche proletariaat zpn voordeel zal weten te doen. Met buitengewone scherpte heeft de S. D. A. P. bij deze verkiezingen het klassestandpnnt van de arbeiders klasse en de klasse-eischen der arbeiders naar voren gebracht. De ontwikkeling der toestanden en de bedrie glijke lenzen van sommige burgerpartijen maakten de scherpst mogelijke onderscheiding noodzakelijk. De stembus heeft ons schitterend in 't gelijk gesteldde klassemacht van het proletariaat groeit hoorbaar en de klassemacht der bonrgoisie neemt af. De verovering van de meerderheid in de Tweede Kamer door de kerkelijke partijen, door iedereen ver wacht behalve misschien door een paar onnoozele vrijzinnigen, is eveneens een teeken, een bewijs, van verwording van het kapitalisme ook op staatkundig gebied. Er is nog nooit in de geschiedenis een periode van verval en aftakeling van het een of andere voort- brengingsstelsel en dns ook van de daarbij behoorende regeeringsklasse geweest, waarin de machtbegeerende kerk en de nog machtlievender geestelijkheid, ten allen tijde vastgeklonken aan de heerschende klasse, niet haar kerkelijke macht en den invloed van den godsdienst hebben gebruikt, om tegelijkertijd eigen macht te ver- grooten en de aftakelende regeeringsklasse op te bergen in haar tempels, zich noodzakelijkerwijze tevens kee- rende tegen de 'zich omhoog werkende, zich vrij makende klasse van verdrukten. Hoe zon het dan anders kunnen, dat in deze pas begonnen periode van aftakeling van het oppergezag van het kapitalisme op ieder gebied, de kerk en de geestelijkheid, beantwoordende aan haar clericale heerschersinstincten, van den Bgbel een mom bakkes maken voor het kapitalisme? Maar de geschiedenis leert ons ook, dat de opmarsch van de eenmaal in beweging gekomen klasse van ver drukten niet te stuiten is en dat op den schijnbaren vooruitgang van de clericale macht een geweldige ineenstorting daarvan volgt. In dat licht verschijnt ons het kerkelijk regeerings- gezag als de onvermijdelijke nacht, die aan den mor genstond van het socialisme voorafgaat. Zoo is dan verleden week Vrijdag weer de groote politieke slag geleverd en zooals de lezers van De Moker wel al weten, is bij de eerste stemming aan het Ministerie Heemskerk een voldoende meerderheid geleverd. De vrijzinnigen van alle gading hebben klop gehad. Het liberalisme, dat al lang dood is, dat al lang geen kracht meer had om te regeeren, dat liberalisme heeft zijn streken thuis gekregen. In 1905 zijn ze ge komen met groote beloften, militaire bezuinigingen, ënz., maar toen ze weer de macht in handen hadden, hebben ze al die beloften aan hnn laars gelapt, ja er zelfs den gek mee gestoken. Nu zijn ze verslagen en het is de groote vraag, of ze wel ooit weer de meerderheid zullen krijgen. De opstuwende kracht van het socialisme drijft langzaam maar zeker de politieke partijen naar een nieuwe stelling. De leugenachtige antithese Geloof en Ongeloof, waarmede èn Kuyper én Borgesins zoo handig weten te goochelen, moet en zal worden ver vangen door de ware leuzeKapitaal en Arbeid. Zoover zijn we nn nog niet. Maar zoover zullen we komen, want langzamerhand zullen ook de Christelijke arbeiders wel moeten inzieD, dat de burgerlijke partijen onmachtig en onwillend zijn iets voor den arbeider te doen. Om de arbeiders te lijmen, doen ze zich demo cratisch voor, maar de practjjk zal wel uitwijzen, dat er van al hun schoone beloften niets verwezenlijkt wordt. Onder de vrijzinnigen heerscht natuurlijk overal ver slagenheid. Ze verloren Enkhuizen, Gorkum, Kampen, Amsterdam II, Amsterdam VII, Amsterdam VIII, Amsterdam IX en Den Haag I. Hun nederlaag is gevoelig geweest, maar verdiend. Onder de klerikalen is algemeene vreugde. Maar zouden ze zich wel zoo onverdeeld prettig gevoelen Ze zjjn nu weer tot het regeeren geroepen. Het ministerie Heemskerk kan zijn „hoogst nuttigen" arbeid, zooals onze vrome broeders in Schiedam schreven, voortzetten. (Die hoogst nuttige arbeid bestond trouwens tot hier toe in „niets doen"). De kerkelijke partijen zullen echter ook onmachtig zijn om in de sociale nooden, die om voorziening roepen, te voorzien. Ze hebben nn de macht, maar hnn daden zullen duidelijk bewijzen, dat ook de kerkelijke partijen niets anders zyn dan ver dedigers van het kapitalisme. Trots domperij en verdachtmaking is gegroeid en blijft groeien de macht van het proletariaat. Nog is bij eerste stemming geen sociaal-democraat gekozen. In Amsterdam III is dat de schuld van Wijnkoop, maar in elf districten staan we in herstemming. Ons stemmenaantal is gegroeid van 65000 in 1905 tot ruim 82000 in 1909. Wat zal dat aantal roode stemmen door de klerikalen en liberalen met afgunst en verbeten woede worden aangezien. Ze dachten ons met hun Oranje-zwijmel tegen den grond te slaan, maar hoe anders is de uitslag! Zelfs in de residentie Den Haag bracht de sociaal-democraat het tot de herstemming. Toch is onze stemming niet onvermengd opgewekt. Wij hebben Enschedé te betreuren. Daar is onze veteraan, de onvermoeide strijder voor het Indische proletariaat, Van Kol, gevallen. In dat district teekent zich nn reeds vrij duidelijk af de toekomstige antithese kapitaal-arbeid, want reeds bij de eerste stemming zochten vele liberalen hulp voor hun brandkast bij rechts. t' Maar de Kamer zal van Kol weerzien is 't nn niet met de herstemmingen, dan bij de volgende verkiezingén. Ons stemmencijfer is ook in Enschedé gestegen en ik twijfel niet of Twenthe met zijn industrieel proletariaat zal weer rood worden. Daar zullen onze wakkere vrienden wel 'voor zorgen. Ook in Schiedam steeg ons stemmencijfer. Nn nog de herstemmingen! In de Nienwe Tweede Kamer zal lnide de stem van het proletariaat gehoord worden, om telkens weer het arbeidsvjjandige karakter der burger partijen bloot te leggen. Kameraden, we komen nu weer onder zwart regiem. De verkiezingen zijn spoedig achter den mg. Bjj deze stemming is weer duidelijk gebleken, dat de stroom van strijders steeds zwelt. Nu niet bij de pakken neer zitten! Wij, sociaal-democraten, kennen geen rnst. Ons wacht de strijd. Maakt steeds propaganda op fabriek en werkplaats, onder vrienden en kennissen. Let op de daden van dit kerkelijke ministerie. Dat zal voor ons wel weer een goede propagandist zijn. Put uit deze verkiezing ook weer nienwe geestdrift, nienwe kracht, om onvermoeid den strijd voort te zetten tegen het kapitalisme, vóór de sociaal-democratie. Voor ons schittert de zon van het socialisme. Onver moeid schrijden we voort, haar stralen tegemoet, telkens nieuwe scharen aantrekkende, verpletterende wat ons zon willen weerstaan. Op dan, kameraden, sluit u aan en marcheert mee, den nienwen tijd tegemoet. B.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1909 | | pagina 1