Fan onze vroede vaderen.
baar laatste vergadering, voor alle openvallende plaatsen
candidaten te stellen, en wel
in district IJ. Dinkelaar, Dr. J. van Leeuwen en
J. M. van Pelt;
in district II: J. Dinkelaar en Dr. J. vanLeenwen;
in district IIIJ. Dinkelaar en Dr. J. van Leeuwen.
De vrijzinnigen zoeken nog naar candidaten.
Uit (iet bovenstaande blijkt, dat onze afdeeling, trouw
aan haar beginselen, pogen zal
zooveel zetels als mogelijk is
te veroveren, en voor het proletariaat de beschikking
opeischt over alle openvalleir#fjlaatsfe^ok te Schiedam
is de geheele inrichting van het gemeentebestuur
kapitalistisch, anti-proletarisch,
en bij iedere nieuwe begrooting en iedere nieuwe raads
zitting blykt op nieuw, dat de behartiging der belangen
van de
arbeidersklasse,
van de groote klasse van loonarbeiders en daarmee
gelijkstaanden, niet veilig is bij den tegenwoordigen
Raad. Integendeel, de Schiedamsche vroede vaderen
grijpen iedere gelegenheid aan, om besluiten te nemen, die
in lijnrechten strijd
zijn met de belangen, de eischen en de rechten van de
groote arbeidersklasse in onze stad. Het raadsverslag
in dit zelfde ntynmer geeft er weer een teekenend
voorbeeld aan.
Daarom kan de politieke organisatie van het prole
tariaat, Jde S. D. A. P., niet anders dan streven naar
een zoo spoedig mogelijken verovering der meerderheids-
mrcht, om een eind te maken aan deze
verwaarloozing
van de belangen van het Schiedamsche proletariaat en
aan de
onderdrukking
waaraan dat proletariaat van de zijde van het kapita
listische gemeentebestuur bloot staat.
Wij wijzen thans reeds met een enkel woord op de
gemeentelijke inkomstenbelasting,
die uit de kleine, zelfs uit de kleinste, inkomsten zuigt
wat er uit te halen is, maar de groote met kapita
listische teederheid ontzietop de allerschandelijkste
woningpolitiek
van de gemeente, die zich niet richt naar de eischen
van de woningwet en niet luistert naar de eischen van
de gezondheidscommissie maar geheel beheerscht wordt
door de winstbelangen van particuliere ondernemers
zooals het raadslid Van der Veldeop de meer
dan treurige
onderwijspolitiek
van het gemeentebestuur, die wel flOOO voor iederen
leerling van een snertinrichting als het gymnasium
overheeft maar zóó slecht zorgt voor de lager-onder-
wijs-scholen, dat er een voortdurend gebrek aan school
ruimte is, tientallen proletariërskinderen van alle
onderwijs zijn verstoken, en van vruchtdragend onder
wijs geen sprake kan zijnop de eigenlijke ver
waarloozing van het
stedelijk ziekenhuis,
gemeden door de meergegoeden maar onontbeerlijk
voor de armeren, die zich maar moeten toevertrouwen
aan een volstrekt onvoldoende inrichting, waarin
bovendien h6t verplegend personeel op echt kapita
listische wijze wordt afgebeuldop de opzettelijke
wei-overdachte afwijzigi'ng van de eisehen der
vakvereenigingen
en de ontwijfelbaar als bestrijding der vakbeweging be
doelde regelingen in zake
arbeidsbeurs en werkloozenfonds;
op de afwijzing, tegen het beginselbesluit van den Raad
4 zelf in, van de subsidie aan
Kunst aan het Volk
en daartegen over, de bescherming van een vereeniging
als de Oranjevereenigingbestrijding dus van de zelf
standige poging der georganiseerde arbeiders en daarmee
gelijkstaanden om zich gezamenlijk door kunstgenot te
ontwikkelen, maar bevordering van ontaardingsfeesten
als de zoogenaamde „volksfeesten", door de burgerklasse
georganiseerdop de sloffe nalatige onverschil
lige handelwijze van het gemeentebestuur in zake de
regeling van de
rechtspositie der gemeentewerklieden
en de geheele anti-demokratische, arbeidersnegeerende,
wijze van ontwerpen van het desbetreffende werklieden
reglement.
Wjj zullen het hierbij voorloopig maar laten. Wjj
komen op een en ander nog nader terug en zullen dan de
lijst der zonden
van het Schiedamsche gemeentebestuur tegenover het
proletariaat nog wat langer maken. Er is haast geen
eind aan.
Maar het hier opgesomde is reeds voldoende om te
laten uitkomen dat
het burgerlijk klassekarakter
van het Schiedamsche gemeentebestuur oorzaak is van
een volledige miskenning van de rechten en belangen
van de arbeiders en de daarmee gelijkstaanden, en daar
tegenover van een onbeperkte bevoorrechting van de
kapitalisten verdedigers en de kapitaalbezitters zelf. En
dit geschiedt tot groot nadeel voor het proletariaat
Dit verergert de
ellendige levensomstandigheden
der arbeidersklasse. En daarom zit er niets anders op
dan dat het proletariaat zelf zijn
eigen zaken.
gaat doen in den Raad en z(jn
eigen mannetjes
daarheen stuurt om een eind te maken aan het onrecht
en de gemeenheid van zooveel verwaarloozing, achter
uitzetting en onderdrukking.
Daarom moeten de arbeiders en de met hen gelijk
staanden in hun welbegrepen eigenbelang nu zorgen,
dat onze candidaten in den Raad komen. En zjj moeten
niet tevreden zijn met te stemmen op onze mannen
Zjj moeten ook voor hen werken, propaganda voor hun
verkiezing maken in hun omgeving.
Aan den arbeid dus, Dinkelaar moet er in. En
Van Leeuwen gnoet er in. En Van Pelt moet er
in. En daarna weer andere beproefde strijders in de
arbeidersbeweging. De Schiedamsche arbeidersbeweging
heeft er nog genoeg in voorraad, wat men van de andere
partijen ook moge beweren. Zoo zal het zwart Schiedam
van het jeneverkapitaal in betrekkelijk korten tijd kun
nen worden
rood Schiedam
van de georganiseerde arbeidersVan u, partijge-
nooten en geestverwanten, van uw inspanning en werk
lust zal het afhangen, wanneer!
üus, aan den arbeid! werkt voor rood;
(vervolg.)
15 Juni 1909.
De vorige week moesten wjj ter volle der plaats
ruimte ons verslag der laatste gemeenteraadszitting
afbreken. Wij zullen dat nu voortzetten.
De Bruin opende de debatten over de voorstellen tot
wijziging van de verordeningen op
Arbeidsbeurs en Werkloozenfonds.
Hij zeide, met het oog op den tjjd, over art. 1 en het
statistisch bureau te zullen zwjjgen. Wjj begrjjpen, dat
hij aldus deed, inziende dat hij anders een goede beraad
slaging over art. 5 (werkstaking en uitsluiting) in gevaar
zou brengen. Maar is het niet
een schande,
dat de Schiedamsche Gemeenteraad zoo weinig gevoelt
voor de
arbeidersbelangen
en arbeidersnooden. dat de Bruin in 't belang der zaak
een zoo belangrijk onderwerp als de werkloosheidsta
tistiek moest laten zwemmen Is het niet treurig, dat
een Gemeenteraad, die
f 1000.— per jaar wegsmijt
voor ieder leerling aau het gymnasium en geregeld
weigert om door een progressieve regeling van de plaat
selijke inkomsten belasting de
meergegoeden wat meer te laten betalen,
nu op geldelijke gronden een werkloosheidsstatistiek
durf weigeren Arbeiders, opgeletDe heeren weigeren
geld om een werkloosheidsstatistiek aan te leggen. En
later weigeren zij dan, zooals .minister Heemskerk in
de Tweede Kamer, geld om de werkloosheid te bestrij
den omdat zjj geen werkloosheidsstatistiek bezitten.
Burgerlijke klassepolitiek is dat in een zeer gemeenen
vorm. Maar ze is hec bekijken waard.
Bij art. 5 had de voornaamste discussie plaats. Dat
artikel bepaalt, dat de arbeidsbeurs bij werkstaking en
uitsluiting daarvan medeeling zal doen aan de werk
gevers en werknemers die in dien tijd de hulp der
arbeidsbeurs inroepen. Het voorstel der commissie tot
Bestrijding van de werkeloosheid en van het Bestuur
der arbeidsbeurs daartegen was, de arbeidsbeurs iedere
bemiddeling te doen nalaten in gevallen van staking en
uitsluiting. Tegenover elkaar stonden hier de
inzichten en eischen van alle georganiseerde
arbeiders,
die zooals bekend is, onverschillig van welke kleur of
richting, zonder één enkele uitzondering het voorstel der
Commissie als het
eenig aannemelijke
hadden verklaard, en de
inzichten en eischen der Raadsmeerderheid,
die eenvoudig maling toonde aan het eensgezinde ver
zoek van Patrimonium, R. K. Volksbond en Schied.
Bestuurdersbond en gewoonweg door haar woorden en
stemmingen toonde, dat zjj
tegenover de georganiseerde arbeiders
wilde optreden en daartegenover andere belangen, andere
inzichten en andere eischen verdedigde, geheel overeen
komende met die der
patroonsklasse.
Als verdediger van de belangen der vakvereenigingm
trad de Bruin op. Op zeer duidelijke wijze zette hij
uReen, waarom het voorstel der Werkeloosheidscom
missie in overeenstemming en dat van B. en W. in strijd
met het belang der vakvereenigingen is. En met nadrnk
verklaarde hjj op grond van art. 5, zooals B. en W.
dat voorstelde, Arbeidsbeurs en Werkloozenfonds beiden
onaannemelijk voor de vakvereenigingen;
het Werkloozenfonds ook, omdat het Bestuur van dat
fonds hetzelfde is als dat der Beurs en de vakvereeni
gingen dus ook niet aan dat fonds kunnen deelnemen.
De Bruin kreeg later steun van de heeren van Westendorp
en Koopmans.
Als verdediger van de belangen der patroons traden
de heeren Witkampf, Ris en Goslinga op, liberaal en
clericaal broederlijk één in de bestrijding der vakver-
eeniging. De heer Eis hield een onbenullig speechje
over neutraliteit, waaruit alleen bleek dat dit Raadslid
van de vakbeweging net zooveel weet als een ezel van
de medische wetenschap.
De heer Witkampf praatte zich stevig vast door te
beweren, dat het voorstel der Commissie in strjjd was
met de belangen der arbeiders, omdat een onrechtmatige
uitsluiting de onrechtmatig getroffen arbeiders dan niet
de hulp van de Beurs zouden kunnen inroepenwaarop
de heer van Westendorp zeer terecht opmerkte, dat de
heer Witkampf door dat voorbeeld juist bewees het
tegendeel van wat hij wilde en de onhoudbaarheid van
het voorstel van B. en W.
En de heer Goslinga, „het eminent christelijk raadslid"
zooals de katholieke Nieuwe Schiedamsche Courant hem
doopte, gaf opnieuw bewjjzen van eminente onbekend
heid met de arbeidersbeweging en eminente onhandigheid
in het kiezen van voorbeelden. Of dat nu tevens
eminent Christelijk is, wagen wij niet te beoordeelen.
De heer Goslinga gaf dit voorbeeld „bjj een werkgever
ontstond geschil over het te teekenen arbeidscontract;
de arbeiders staken; een 4 dagen later bieden eenige
stakers, buiten hun organisatie om, den patroon aan,
toch te teekenende patroon neemt dat voorstel aan
de staking dreigt te mislukken en wordt daarom door
de organisatie opgeheven; alle arbeiders teekenen nn;
maar degenen, die buiten hun organisatie om aangeboden
hadden te teekenen, werden nu door die organisatie
geschrapt, en de organisatie eischte bovendien het ont
slag van die verraderstoen de patroon dat weigerde,
verbood de organisatie haar leden aan 't werk te
gaan en ziet, zei de heer Goslinga, nu ver
telde de patroon, dat er geen staking is, en de
organisatie beweerde van wel. Wat zou nu de Benrs
moeten doen in dit geval
Wij hebben deze geschiedenis een beetje helderder
verteld dan „de eminente politieke Christen" het deed.
Voor ieder georganiseerd arbeider is de zaak duidelijk
en zou, indien hij bestuurslid der Arbeidsbeurs was,
niet veel moeite bestaan om het stakingsgeval vast te
stellen. Maar de heer Goslinga,
burgerlijk denkend, kapitalistisch redeneerend,
trachtte met zgn verhaaltje zjjn
kapitalistische geestverwanten
in den Raad tegen den rechtmatigen eisch der ge
organiseerde arbeiders in 't harnas te jagen. De Bruin
liet natuurljjk niet na, dat behoorlijk te doen uitkomen.
Een oogenblik werd de stemming heftig. De Bruin
liet nl. het volle licht vallen op het patroonsstandpunt
van den heer Witkampf en diens medestanders. De
Voorzitter begon toen te hameren en de Bruin in de
rede te vallen, en feitelijk te belemmeren in de vrjje
uiting van zijn meening. Ongemakkelijk zette de Bruin
daarom den Voorzitter op zijn nummer
Toen de heer Ris mij verweet, dat ik naar èén
kant keek, liet ik hem kalm voortgaan. Nu ik het
zelfde maar met meer recht en bewijzen aan den
heer Witkampf en zijn medestanders verwjjt, nu
zit U hinderlijk te kloppen en valt U mij in de
rede. Ik zal zeggen wat ik te zeggen heb, hoe
onaangenaam dat de heeren misschien ook is.
De Voorzitter trachtte toen toch nog de Bruin te
„bekorten" maar deze eischte voor zichzelf
hetzelfde recht op dat de andere raadsleden hadden
en hun door de Voorzitter niet was betwist.
Het is kras van een Voorzitter, die zoo slecht een
vergadering weet te leiden, om alleen dan in te grjjpen
in de debatten wanneer het geldt
-