No. 28 ZATERDAG 11 September 1909. 9e Jaargang.
Stukken voor't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker
Nationale Betooging voor
Algemeen Kiesrecht.
Aan de Postabonnees
Aan de arbeiders,georganiseerd in bij
den S.B.B aangesloten organisaties.
De strijd om de macht.
Kindervrienden.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Uj vooruitletaUng.
franco per post 30 cent j J
Losse nummers 2 cent.
Redactie-adres: St. Liduinastraat 38.
Administratie-adres: Gebouw „Constantia'
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
REDACTEUR; Dr. J. VAN LEEUWEN.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieuwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen W. de Gast, Callenburgstraat 58.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Den 19den Sept. a.s. zal (indien er geen hindernis
in den weg komt, wat nog wel het geval kan zijn) de
JAARL1JKSCHE BETOOGING voor ALGE-
HEEN KIESRECHT plaats hebben op het Sport
terrein aan de Laan van Meerdervoort te Den Haag.
Daar moeten de Schiedamsche arbeiders bij honderden
keen.
Wij verwachten niet alleen, dat alle organisaties
knnne afgevaardigden zullen zenden met de banieren,
doch tevens dat de leden het zich tot plicht zullen
achten, op te trekken voor het eerste burgerrecht.
Wij wekken de georganiseerden dan ook op allen
mee te werken en zooveel mogelijk in hnn omgeving
ook de ongeorganiseerden tot deelneming aan te sporen.
Op voor het Algemeen Kiesrecht!
Namens de Schied. Bestuurdersbond.
P. DE BRUIN, Voorzitter.
J. M. VAN PELT, Secretaris.
Met 1 September is het nieuwe kwartaal ingegaan. Gfy
zondt het werk der administratie verlichten indien het
abonnementsgeld vóór 15 September opgezonden wordt
per postwissel. Na den 15en wordt per postkwitantie
over het abonnementsgeld beschikt.
De Administratie.
Bij den S. B. B. is ingekomen, een mededeeling van
het Bestuur van „Het Volkshuis," alhier, dat er wederom
een cursus zal worden gegeven in eerste hulp bij Be-
driif-onge vallen
Dr. A. P. M. Koene heeft zich bereid verklaard den
cursus te leiden. Zoo er arbeiders zijn, georganiseerd
in bij den S. B. B. aangesloten organisaties, welke aan
den cursus wenschen deel te nemen, zoo verzoeken wij
hen, daarvan voor Zaterdag 18 September opgave te
doen bij den Secretaris der S. B. B..
J. M. v. Pelt,
Lange Achterweg 40.
Een Grieksche sage vertelt ons van Hercules, den
meest beroemden der Grieksche Helden, die tot taak
o. a. had, de stallen van Augias te reinigen.
Ook onze tijd heeft zoo een Hercules aan te wijzen.
En ook hij heeft de Augiasstallen te reinigen. De
Hercules van onzen tijd is het proletariaat en de
Augiasstal de kapitalistische samenleving. Maar het
proletariaat heeft sterker strijd te voeren thans, dan
Hercules toen. Want een geheele bende verdedigt de
stallen, en voor het die heeft overwonnen kan er van
reinigen geen sprake zijn. De strijd tegen die benden,
de kapitalistische organen, vooraan den staat, dat is
den strijd om de macht.
Er zijn goedwillige ook kwaadwillige „sociale
hervormers", die dezen machtsstrijd met leede oogen
aanzien. Ze spreken van liefde, van harmonie der
belangen, van vrede onder de menschen, van tempe
ring van den klassenstrijd. De arbeiders, voor zoover
ze socialistisch hebben leeren denken, zullen zich door
die praatjes niet meer om den tuin laten leiden, want
zij hebben een leer, een theorie, een levensbeschouwing,
die hun leert, waarom er ellende heerscht onder de
arbeidersklasse en op welke wijze zij die ellende kan
nen bekampen. Ze weten, dank zij hnn socialisme,
dat het kapitalisme de oorzaak is van hnn armoede.
En ze weten ook, dat het alleen en uitsluitend den strijd
tegen het kapitalisme is, die aan de ellende een eind
kan maken.
Maar als eenling is de arbeider niet in staat den
strijd tegen de heerschende klasse te aanvaarden. Zjj
is veel sterker dan hij en van beter wapenen voorzien.
Om den strijd te voeren is noodig de vereeniging met
zijn makkers.
Organisatie wordt het tooverwoord
voor het proletariaat.
Met de stichting van de organisatie neemt den strijd
om de macht een aanvang. Die strijd is de klassen
strijd van onze dagen.
Ook de Nederlandsche Hercules heeft dien strijd te
voeren, want ook in ons land heerscht het Kapitalisme,
d. w. z. is er armoede en verkommering bij het pro
letariaat. En dat, niettegenstaande de wetten, die door
onze politieke tegenstanders om het hardst worden
geprezen.
Een klassenstrijd zeggen zij, maar waarom Is er
geen woningwet, die het den arbeiders mogelijk maakt
in goede en i uime woningen te wonen
Wijst hun dan, arbeiders, op de woningellende in
ons land, waar meer dan van alle woningen, één
kamerwoningen zijn. Wijst hun dan op de schandelijke
uitvoering van de papieren wet, die veel goeds voor
de arbeidersklasse zou kunnen bewerkstelligen, indien
het de arbeiders waren, die de macht hadden ze ten
uitvoer te brengen, inplaats van zooals thans de re-
geerings-organen der heerschende klasse, gesteund
door een klasse-justitie.
Een klassenstrijd, maar waarom Is er ge6n goede
gezondheidswet en is in het kapitalisme de sterfte niet
gedaald
Wijst hnn dan arbeiders, op het verschil in sterfte
cijfers, tnsschen de gegoeden en de arbeiderswijken,
die in Amsterdam bijvoorbeeld vijf en zeventig procent
grooter sterfte aanwijzen voor de laatste dan voor de
eerste.
Wijst hun dan op den kindermoord van onzen tijd,
welke die van Bethlehem uit de ondheid verre overtreft,
den moord, waardoor (volgens maandcijfers van het
Bnrean voor de statistiek 1900) de sterfte van kinderen
beneden vijf jaar in de meest gegoede wijken 4,6 in
de arme wijken 10.2 bedroeg per 1000 inwoners.
Ja, ook de Nederlandsche Hercules heeft een vree-
selijke Augiasstal voor zich. Nog is de exploitatie van
mannelijke arbeiders boven 16 jaar aan geen wettelijke
grenzen gebonden, nog moet de oude arbeider, wan
neer hij zijn krachten heeft versleten in den dienst van
het kapitalisme, zich overgeven aan den greep van het
monster, dat „armenzorg" heet. En thans weer geeft
de tentoonstelling van huisindustrie te Amsterdam ons
toonbeelden van menschelijke ellende, die met elke
beschrijving spotten.
Wij kunnen deze en nog vele andere misstanden
slechts bestrijden door de oorzaken er van aan te tasten.
Maar daartoe is noodig de eenheid, dat is de ma($ht
der arbeidersklasse, en deze macht gesteld in dienst
van het socialistisch ideaal.
Onze eischen tot hervormingen worden gedragen
door die eenheid, dat is de politieke macht van het
proletariaat. En omgekeerd, wordt die politieke macht
door hervormingen bevorderd.
Zoo is er in onzen strijd eenheid van hervormingszin
en revolutionaire kracht. En het is die eenheid, die
uitgedrukt wordt in onze eisch
Algemeen Kiesrecht.
Want door den eisch van het A. K. stellen wij de
machtskwestie tegenover de heerschende klasse.
Wjj verwerpen de redeneeringen van natuurrecht,
algemeen belang en wat dies meer zij. Wat wij in
onzen eisch willen uitdrukken, is de onverzettelijke wil
en de sterke noodzakelijkheid van het proletariaat om
zjjn kracht vrjj te kannen ontplooien, zijn macht te
kannen aanwenden tot bestrijding van de kapitalistische
burcht, den staat, d i.
de verovering van de politieke macht.
Dit is de revolutionaire zijde van den eisch.
Maar wjj wenschen ook het A. K. om in de gelegen
heid te zijn kleur bij te zetten aan onze hervormings-
eischen. Want door hervormingen kunnen wij den
welstand bevorderen, het peil der arbeidersklasse ver-
hoogen, den bodem ontvankelijk maken voor de socialis
tische propaganda.
Dit is de andere kant van den eisch,de hervormingszijde.
Beiden zijn onafscheidenlijk aan elkaar verbonden.
Twee zijden van ééne zaak. Het kernpunt van den
politieken klassenstrijd» omdat het in zich vereent de
beide tegenstellingen, die de sociaal-demokratie tot een
hoogere eenheid heelt saamgesmeed: hervorming en
revolutie.
Maar ook het algemeen kiesrecht is een hervorming.
En we weten het, zonder macht geen hervorming en
zonder strijd geen macht.
Wanneer wij spreken over den strijd voor het A.K.,
dan bedoelen wij niet alleen of voornamelijk het bijwonen
van betoogingen. Zeker, dit is noodzakelijk. En wij
willen hier ook de arbeiders in deze streek aansporen
de betooging van 19 September bij te wonen. Maar
een betooging is slechts een wapenschouw ter waar
schuwing aan de heerschende, tot begrip voor ons zelve
hoe ver we het reeds hebben gebracht.
De strijd voor het A. K. is nog wat anders. Dat is
het werken aan de organisatie, het versterken van het
klassebewustzijn van het proletariaat, het opwekken
van het klassegevoel bij arbeiders, die door onze
propaganda nog niet bereikt konden worden. Het is de
verbreiding van onze socialistische beginselen, het aan
sporen aan de arbeiders om mét ons den onverzoenlijken
strijd tegen het kapitalisme te voeren.
Zoo is ook de strijd voor de groote hervorming, die
algemeen kiesrecht heet, een schakel in den keten van
strijd, dien het proletariaat van de geheele wereld dag
aan dag voert, e<-n onderdeel van den grooten strijd
om de macht. A. R.
De Sociaal Democraat.
Toen de Oranje-Verëeniging moest worden opgericht,
omdat het gilde der reaktionairen in de gaten kreeg
dat de arbeiders te Schiedam den kant naar het socia
lisme opgaan, en altijd als laatste weermiddel wat
persoonsvergoding voor Oranjetelgen kan worden benut
toen de knechtjes der bourgeoisie daarvoor de Oranje-
Vereeniging moesten in elkander timmeren, was onder
hen, die de diensten van krullenjongens mochten be
wijzen, de bekende heer Job Schellevis.
Een eigenaardig type. Voor alles, naar het schijnt,
geschikt, als er wat aan te verdienen is. Vroeger
verkiezingsagent en jager voor de liberalen, is hij
later de rechtsche partijen met zijn gezelschap gaan
vereeren. Er waaien wel eens geruchten, dat men
ook daar niet op zijn gezelschap gesteld is, doch men
is daar aan zóóveel gewoon, dat het ons voorkomt dat
de aanwezigheid van broeder Schellevis geen extra
belangstelling zal kannen wekken.
Toen het vuile werk bp de Oranje-Vereeniging was
aïgeloopen, zijn de krullenjongens naar huis gestuurd.
Eu broeder Schellevis is zonder veel omslag uit het
front gedrongen, om voor andere generaals, die men
nu geregeld ziet paradeeren, plaats te maken.
