Ditjes en Datjes.
Sinterklaasfeest.
Uitvoeringen
schitterend antwoord te geven op den klasse-aanval der
firma Smulders.
De Schiedamsche Bestuurdersbond zal een Openbare
Vergadering op Donderdag 9 December in de Groote
Zaal der Olficieren-Vereeniging aan dezen aanval op
de organisatie door de firma Smulders wijden. Arbeiders,
daar hoort gij allen heen te gaan, door uw aanwezigheid
mede-protesteerende tegen den brutalen klasse-aanval
der firma Smulders op het organisatierecht der arbeiders,
en uw klassesolidariteit daardoor toonende aan de geheele
ondernemers- en arbeiders-klassen beiden.
In honderdtallen op naar die vergaderingDit eerste
antwoord der arbeidersklasse aan de firma Smulders
en haar kornuiten moet klinken als een eerste heftige
donderslag Arbeiders, kent uw klasseplicht
Zelfs een feest als het Sinterklaasfeest is door de
burgerlijke „orde" tot een ljjdenstjjd, tot een periode
van bitterheid en smart voor honderdduizenden gemaakt.
Het grootste deel van de ouders uit de arbeidersklasse
moet de verhalen hunner kinderen over al het moois
en lekkers dat zij voor de winkelramen gezien hebben,
aanhooren met het bittere gevoel van te arm te zijn
om ook maar iets daarvan voor hun kinderen te kunnen
koopen. Ze hooren in de stemmen hunner kinderen de
vreugde van het zien van zooveel moois en de begeerte
naar wat hun het allermooist en het allerlekkerst leek
en van tijd tot tijd moeten zij ook de vragen aanhooren,
hun het een of ander daarvan te geven. Maar ze
kunnen niet, ze zijn arm. Die kinderbegeerten, die
kinderverlangens, ze zijn zoo natuurlijk en zoo vol
komen kinderlijk goed. Maar als men nauwelijks heeft,
om z'n huur te betalen en de goedkoopste kleederen
en het allereenvoudigste eten, hoe wil mep dan iets
werkelijk moois voor zijn kinderen koopen Met een
doorgaans leeljjk ding moet men ze afschepenon
machtig om wat meer te doen.
jUWat honderduizenden kinderen met hun ouders in
zulk een tijd voor droefheid en bitterheid opkroppen,
is niet te begrooten. De burgerklasse bekommert zich
daarom ook nietDie heeft voornamere belangen te
verzorgen dan die der arbeiderskinderen en arbeiders
oud ers bij een Sinterklaasfeest
En de arbeidersklasse zelve? Zij laat zich voor een
groot deel nog neerdrukken en afstompen door zulke
lijdenstijdeneen massa van vreugdelooze werkdieren.
Maar er zijn er toch gelukkig ook reeds velen, in
wie zulke tijden het revolutionaire klassegevoel ver
scherpen en versterken. Zoo werkt ieder „gelukkig"
Sinterklaasfeest voor de burgerklasse een weinig mee
aan de ondergraving van haar klassemacht.
Gezegende burgerlijke orde
Uit de „Nieuwe". Het artikel „In onze Vroed
schap" in de „Nieuwe Schiedamsche Courant" van 20
Nov. 1.1. bevat o.a. dezen zin:
Trouwens de leiding van den voorzitter althans
van deze. vergadering moest niet al te gelukkig
heeten.
Gaat men eindelijk ook daar den moed krijgen, de
„leiding" van den Burgemeester te wraken? Het wordt
tijd!
Vreemd, zeer vreemd, is het daarentegen, dat de
„Nieuwe" in dat overzichtsartikel met geen woord mel
ding maakt van den ongepasten uitval van den voor
zitter tegen Mr. Jansen. Dat in den. steek laten van een
geloofs- en partij-genoot maakt een hoogst onaangenamen
indruk.
Een woord van dank. Wij achten ons ver
plicht, een woord van hartelijken dank te richten tot de
Redactie van de Schiedamsche Courant. Telken male
wanneer „De Moker" de een of andere belangrijke ge
beurtenis heeft vermeld, haast onze lieve pers-zuster
zich, uit „Het Volk" de over die gebeurtenis voorkomende
berichten over te nemen. Het „Moker"-lezers-publiek,
voor zoover het niet tot de „Volks"-lezers behoort, blijft
daardoor ook in den tijd, verloopende tusschen het ver
schijnen van 2 opeenvolgende Moker's, op de hoogte
van den door „De Moker" behandelde gebeurtenis.
Wij waardeeren die vriendelijkheid ten zeerste en
kunnen niet luide genoeg onzen oprechten dank voor
zooveel medewerking uitschreeuwen.
Het overnemen van de „Volk"-berichten over den
klasseaanval der firma Smulders op de arbeidersorga
nisatie is de direkte oorzaak van dezen onzen aanval
van dankwoede.
Zoo, zoo! Voor eenige weken wezen wij op het
schandelijk ontslag van een paar koetsiers der Schie-
j damsche Trammaatschappijj Een daarvan, die de oudste
rechten had, is nu weer iu dienst genomen, aangezocht
I om terug te komen door de directie zelve. De onder
vindingen, met zijn opvolger opgedaan, waren van dien
aard dat de verandering een zeer groote verslechtering
bleek. En bovendien heeft ons „Moker"-artikeltje de
uitmuntende uitwerking gehad, dat een der hooge-tram-
oomes den „chef" tot het volgen van een andere ge
dragslijn heeft aangespoord.
Of ons Moker-tje invloed heeft
Hollandgclie Spoorweg-personeel. Voor 14
dagen maakten wjj melding van een arbeider in dienst
der H. S. M., die in zjjn vrijen tjjd door schilderwerk
in de Villastraat er wat bij tracht te verdienen.
Nu moeten wjj iets soortgelijks melden van een ander
arbeider der H. S. M., die ook al in zijn vrijen tijd voor
een prikje schilderwerkjes opknapt in de Oosterstraat
en aan den Singel.
Waarom vereenigen die armoezaaiers van de Spoor
zich hier niet? Zij zouden daarmee meer bereiken dan
door allerlei schilderwerk uit de handen der vakschilders
te halen en op dezen daardoor broodroof te plegen. En
zij zouden hun tijd beter aan organisatiewerk kuanen
besteden en daardoor meewerken aan een blijvende ver
betering in hun eigen toestand en die hunner klasse-
genooten
Opgehelderd. Weet ge hoe 't komt, dat er hier
zoo gesukkeld wordt met de aanschaffing van een politie
hond, waarvoor de raad f 200.— heeft bestemd?
Joost mag 't weten; ze probeeren den eenen, die op
z'n reuk, den ander die op z'n gehoor geoefend is, maar
niet een schijnt te voldoen!
'k Zal 't je zeggen, kerel. Ze hebben er nog niet
een kunnen vinden die er begrip van kan krijgeD, z'n
saluut te maken als. er 'n dominee of pastoor in de
buurt is
Onder en boven de wet. Het Nederlandsche
Episcopaat heeft allen katholieken, werkgevers zoowel
als arbeiders, verboden zich in neutrale vereenigingen
te wagen.
Zoo luidt de letter van de wet!
De geest, de toepassing, is deze:
De katholieke arbeiders worden in afzondering ge-
honden, den werkgevers wordt volle vrijheid van veree-
niging met ongeloovigen en anders-geloovigen gelaten.
Zoo wordt uit het zalig-katholieke Oldenzaal bericht
„Alhier is opgericht een neutrale bond van kleer
makerspatroons. Hij stelt zich ten doel het behartigen
der stoffelijke belangen zjjner leden door: het ver
werken door hen of rechtstreeks door winkeliers
aan hen geleverde stoffenhet rondzenden van drie-
maandeljjksche rekeningen; het geven van etn kor
ting van vier procent voor betaling binnen een
maand na levering; elkander te waarschuwen voor
wanbetalers door 't bijhouden van een zoogenaamde
„zwarte ljjst". Tot bestuursleden zjjn gekozen de
heeren J. L. Koehorst, Th. de Laat en H. Olde
Hanhof. Nagenoeg alle kleermakerspatroons alhier
zpn als lid toegetreden. Deze bond stelt pogingen
in 't werk om zich uit te breiden over geheel Twente".
Zoodra de nood dringt, zal zeker deze patroons-ver-
eeniging zich uitbreiden tot strijd-organisatie tegen hare
arbeiders. Maar al ware dit niet zoo, het bisschoppelijk
verbod geldt immers voor alle soort van organisatie?
Is een „katholieke geitenfokkerij", zooals onlangs in
Limburg werd opgericht, meer noodig dan een katho
lieke kleermakers-patroonsvereeniging
Voegen wij er aan toe, dat in Oldenzaal door de gees
telijkheid met volle kracht is gewerkt aan den onder
gang van den gemengd-christelijken textielarbeiders-
bond „Unitas".
Maar werkgevers staan voor de geestelijkheid boven
de wet! (De Nieuwe Tijd.)
Miliciensbond. Door den landeljjken bond van
miliciens, oud-miliciens, reservisten en landweermannen
is de jaarljjksche nationale betooging voor afschaffing
van de derde herhalingsoefening en de landweer
oefening, vastgesteld op 12 December, 's middags te
1 ure, in Tivoli, Westerbaanstraat te 's-Gravenhage.
De Kamerleden Bogaardt, Jansen, Ter Laan, Rood
huizen en Troelstra zijn als sprekers uitgenoodigd.
Wij wekken ook de Schiedamsche arbeidersorganisaties
op hun afgevaardigden naar de betooging te zenden.
De afd. Schiedam wees er reeds aan. Wij hopen dat
zeer velen dat voorbeeld zullen volgen.
Het Volkshuis. Dor derdag 18 Nov. gaf het
Rotterdamsch Tooneelgezelschap „De Referendaris
Titulair", een Haagsch blijspel iu 5 bedrijven van Cornélie
Noordwal.
Het stuk heeft de verdienste, dat het de lachlust
weet op te wekken, maar dat komt nog hoofdzakelijk
door het goede spel der artisten, van wie vooral Grietje
(mevr. de Jong—Wertwijn) een magnifiek type vaneen
onbruikbare dienstbode met Haagsch dialekt weergeeft
en Nico de Jong een baas- van een student-boemelaar
is. Dom Kobus, Annette e.a. zjjn wel sympatieke figuren,
maar eigenlijk heeft dit stuk geen rollen voor artisten
als Henri Poolman en Alida Klein..
't Is haast enkel franje, wat men ziet, de realiteit
van het stuk is gering. Men voelt een leegte in elk
bedrijf en vooral het laatste bevredigd in 't geheel niet.
En de strekking van het stuk is in menig opzicht
geheel verkeerd.
Als de verachte winkelier Boonstra tot den verwaanden
staatsambtenaar zjjn verwijten richt en zegt: gij houdt
boek voor den Staat, maar wjj, de winkeliers, zorgen,
dat er wat te boeken valt, dan bljjkt er bjj de schrijfster
nog niet veel helderheid te bestaan over nu toch reeds
algemeen bekende zaken. Niet de winkelier brengt den
maatschappelijke rjjkdom voort, maar de arbeideden
de winkelier is een improductief wezen, die bestaan
kan slechts dank zij de arbeid van anderen en wiens
klasse dan ook meer en meer door de opkomst vau het
grootbedrijf en den groothandel eenerzijds en de coöpe
ratie anderzijds in het gedrang komt.
Zoodat wat de techniek betreft, de Referendaris
Titulair o.i. nogal wat gebreken heeft en wat sociale
strekking ervan betreft, op een vergissing berust.
Van het Rotterd. Tooneelgezelschap verwacht men
onwillekeurig méér, als dit stuk geeft.
Nieuw Leven. Tot onzen spijt kunnen wjj, door
toevallige omstandigheden verhinderd, geen uitvoerig
verslag geven van de opvoering van „Vergulde Leugens"
door „Nieuw Leven". Wjj moeten ons daarom bepalen
tot de mededeeling, dat onze tooneelclub zeer verdienste
lijk, goed verzo gd, spel heeft gegeven en de bezoekers
in de hoogste mate heeft voldaan.
Het aantal bezoekers was evenwel gering. Zou het
niet beter zijn, zulke uitvoeringen voorloopig nog in
„Constantia" te geven?
Kunst en Strijd. De tweede namiddag-uit
voering in „Kunst en Strijd" was nog beter bezocht dan
de eerste. En er werd goed geblazen. Dat gaat dus
best! Nu nog alleen wat meer blazerser zijn nog eeuige
instrumenten onbezet!
Kunst aan het Tolk. De tooneelavond van
K. a. h. V. verleden Dinsdag is opnieuw een goede
avond voor de vereeniging geweest, al had de opkomst
der leden heel wat beter kunnen zijn (er waren slechts
550 bezoekers.) Mevrouw Truus Post met een tooneel
gezelschap van 5 personen gaf 2 kleinere stukken, een
treurspel en een blijspel. Het eerste was „'n Bezoek"
van den Noorschen schrijver Brandes, het tweede „Een
dag op den Lindenhof' van den Duitschen schrjjver
Dreyfus. Beide stukken zijn goed tooneelwerk, maar
eischen ook een goede opvoering.
„'n Bezoek" geeft in 't eerste bedrjjf de schildering
van een nog niet lang geleden gehuwd zeer gelukkig
paar menschen, aan wier geluk blijkbaar niets ontbreekt.
Zij zitten in afwachting van de komst van een oud
vriend van den man, die de eerste gast van het jonge
huishouden zal zjjn. De man, Kaï, vertelt over zjjn
vriend, met wien hp jaren achtereen een rumoerig
jongeluisleven heeft doorgemaakt, maar van wien hjj
zich voor en na zjjn huweljjk min of meer vervreemd
voelt. Eindelijk komt het rijtuig met den verwachten
gast. De vrouw, Florizel, ontdekt dat die gast iemand
is met wien zij niet lang voor haar huweljjk onder aller
rampzaligste omstandigheden had kennis gemaakt, en
verlaat, haar ontroering niet meester, het vertrek. Kaï
en z'n vriend, Repholt, zijn dan een tijd alleen en ver
tellen elkander hun levensondervindingen uit de laatste
jaren, sinds hun laatste ontmoeting. Repholt verhaalt
o.a. uitvoerig de ondervinding met een jong meisje,
wier naam hjj evenmin kende als zij den zjjnen wist;
bjj noodweer waren zjj op het zelfde schip, hjj had zich
haar lot aangetrokken, haar mee aan land genomen bjj
de eerste de beste landingsplaats, haar op een diner
met flink champagne getracteerd en toen hjj haar geheel
onder zijn invloed had mee naar zijn kamer genomen;
den volgenden morgen was zjj als een schuw dier
ontsnapten hij had niets meer van haar gehoord.
Kort na het doen van dit verhaal, komt Florizel
doodsbleek en zenuwachtig weer binnen. Repholt herkent
haar als het meisje, over wie hij zooeven had gesproken.
In het tweede bedrjjf brengt de zonderlinge houding
van zjjn vrouw en zijn vriend beiden Kaï door tal van
tooneelen heen tot de ontdekking van zjjn vrouw's
avontuur met Repholt] Zjj legt hem ui», hoe deze man
haar onder zgn invloed had weten te krijgen, levensmoe
als zij was door haar leven thuis, ziek door den storm,
en hij zoo' v iendelijk, zoo goed haar begrjjpend, haar
bedwelmend met woorden eu champ.gre, zij, een kind
in eenvoud en gedachten. Maar Kaï ziet niets dan dien
eene daad van „schande" en wil in een oogenblik van
Bezoekt de Zanguitvoering van „Excelsior" C' SS)
Zooals reeds uit de dagbladen bekend is, beeft de Metaal-
bewerkersbond in overleg met het bestuur van den S. B. B. nog
de poging gedaan, door middel van een bemiddelingscommissie,
waarvoor de beeren Van Westendorp, Dr. Bis en B. de Bruin
uitgenoodigd waren, het ontslag ingetrokken te krijgen, maar
weigerde de firma SmuMers deze commissie te ontvangen. „Ik
heb gezegd, ik ben baasenz.