ZATERDAG 12 Februari 1910.
9e Jaargang.
No. 50.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
Stokken yoor 't eerstvolgend BttaiKrar mwtra nittrlijk loensda g a. s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn.
l)e Moker
Pr ij s verh oogin g.
Feestcommissie S. D A. P-
Verkiezing in III.
Arbeidersmacht.
Van onze vroede vaderen.
REDACTEUR: Dr. J. VAN LEEUWEN.
ABONNEMENTSPRIJS:
bij vooruitbetaling.
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent
Losse nummers 2 cent.
Redactie-adres: St. Liduinastraat 50.
Administratie-adres: Gebouw „Constantia".
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieuwsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis vte geven aan de Administratie.
Met den ingang van den nieuwen jaargang,
dus te beginnen met het nummer van
5 Maart, zal de prijs van ons blad
per nummer 3 Cent en
per kwartaal 35 cent (franco per post 40 cent)
worden. Tevens zal dan in de inrichting
ervan eenige wijziging worden aangebracht.
De exploitatie-kosten van ons blad maken
dezen maatregel van prijsverhooging nood-
DE ADMINISTRATIE.
Vergadering van de leden dezer commissie op
Zaterdag 12 Februari 's avonds te 8V2 nnr in Constantia
ter regeling der a.s. werkzaamheden.
J. V. WAGTENDONK.
Partjjgenooten en Geestverwanten,
Over eenige weken staan wij weer voor een verkie
zingsstrijd in district III. Door het overlijden van den
heer Gouka is een Raadszetel vacant geworden. Onze
afdeeling stelde
Dr J. VAN LEEUWEN
als candidaat. Met ijver en toewijding zullen wij ornienw
trachten, onzen wakkeren medestrijder in den Raad te
brengen. Zijn openbaar optreden en ons stemmencijfer
geven ons recht
op dezen zetel. Maar gij weet het, dat nog steeds het
recht van den sterkste regeert. Daarom roepen wij nw
aller medewerking voor onzen strijd in. Verschaft ons
veel geld
om de onvermjjdeliikste kosten van zulk een verkiezings
strijd te kunnen dekken. En stelt n
persoonlijk
te onzer beschikking voor huisbezoek, schrijfwerk en
loopwerk. Veel handen maken licht werk, en iedere 100
eenten maken een gulden.
Uw stennpenning voor ons verkiezingsfonds
kunt gij in „Constantia", bij den Afdeelingsbode en bij.
de Redactie en Administratie van De Moker kwijt raken.
Voor medewerking kunt ge c aanmelden iederen
avond bij ons Verkiezingscomité in Constantia of bij de
Bestnnrsle len
Laat nu niemand achterblijven of uitstellen. Wij heb
ben nog slechts een paar weken den tijd.
Het Bestuur van de Afd. Schiedam
der S. D. A. P.
De macht der arbeiders tegenover het kapitalisme
berust op
hun onmisbaarheid
voor het kapitalisme en op
hun aantal.
Wat heeft iemand aan het bezit van grond, werk
tuigen, machines, bouwmaterialen enz,indien bij
geen beschikking heeft over een voldoend aantal
arbeiders,
die door het gebruiken van hnn arbeidskracht opbrengst,
rente en winst aan dat bezit moeten verschaffen Zulk
een ongebruikt bezit is volkomen ivaardeloos, en krijgt
pas waarde als men door aanwending van de benoodigde
arbeidskracht uit dat bezit de daarin verborgen rijk
dommen haalt.
Wat hebben de firma's Smulders en Landmann aan
hnn fabrieken, werven, machines en grondstoffen, indien
zjj geen arbeiders kannen krijgen om in die fabrieken
en op die werven met behulp van die machines die
grondstoffen te verwerken
Wat hebben de glasfabrikanten aan hun fabrieks
gebouwen en grondstoffen, zoolang zij geen arbeiders
hebben om die grondstoffen tot verkoopbare waren te
verwerken
En wat voor de firma's Smulders en Landmann en
de glasfabrikanten geldt, gaat op voor letterlijk alle
bezitters van fabrieken en machines, en gaat op voor
de groote landeigenaren, die niet zelf landbouwer zijn,
maar hnn inkomsten nit hun landbezit door verpachting
van hun grond moeten krijgen of door hem te laten be
werken door zetboeren.
De volslagen onmisbaarheid van de arbeiders voor
het kapitalisme is hiermee aangetoond. De klasse der
bezitters zelf heeft daar steeds rekening mee gehouden.
Zij heeft nooit nagelaten, de noodige maatregelen te
nemen om te zorgen, dat zij steeds over een
voldoend aantal arbeiders
kon beschikken. Bij algemeene ontevredenheid in de
arbeidersklasse bestonden die maatregelen in
een toegeven
aan de eischeh der arbeiders doch nooit verder dan
noodig was om het benoodigd aantal arbeiders tevreden
te stellen en dus weer tot
gewillige werktuigen
van de bezittende klasse te maken. In Nederland kreeg
men daardoor van Houtens Kinderwet, (wet ter be
scherming van vrouwen en kinderen in fabrieken), van
Honten's Kieswet (het kiesrecht gevend aan een zoo
groot deel der arbeiders als de burgerklasse toen
noodig achtte om het verzet der arbeidersklasse tegen
de bourgeoisie af te lriden en te breken), en Borgesius'
Ongevallenwet (een begin van bescherming der arbeiders
brengende tegen de toenemende gevaren van het be
drijfsleven).
De geheele houding der bezittende klasse zoowel op
politiek als op bedrjjfs-gebied tegenover de arbeiders
klasse is juist beheerscht geworden door haar inzicht
in de
onmisbaarheid der arbeiders
voor haar zelf, voor het kapitalisme. Jagend naar ver
meerdering van winst en ophooping van kapitaal,
maar tevens inziende dat zjj daarvoor ook de beschik
king moest honden over een gewillig, onderworpen,
voldoende aantal arbeiders, heeft de burgerklasse
ter eene zijde voor vergrooting van de
arbeidsinspanning en de arbeidsopbrengst
der arbeiders gezorgd (bjjv. door uitbreiding en prijs
verlaging van het „aangenomen werk" bjj de firma
Smnldets), en ter andere zijde door eenig
toegeven aan de arbeiderseischen
gezorgd, dat zjj de beschikking over de
voor haar onmisbare arbeidersmassa
niet kw(jt raakte.
De bezittende klasse heeft van haar klassestandpunt
volkomen gelijk, wanneer zij aldus handelt, wanneer zij
door een
weloverlegde klassepolitiek,
gevende en nemende, zich de beschikking verzekert over
zooveel arbeiders als zij noodig heeft, om haar bezit
rente en winst te verschaffen.
De arbeidersklasse zélve doorziet die politiek der
burgerklasse te weinig en geeft zich in 't geheel niet
of veel te weinig rekenschap van haar volkomen
onmisbaarheid voor het kapitalisme,
en van het prachtige gebruik dat zij van die onmis
baarheid kan maken om haar eigen
klassemacht
te vergreoten en haar
afhankelijkheid van het kapitalisme te
verkleinen.
Het is niet voldoende, dat een stuk of wat arbeiders
dat inzien en zich organiseeren. Het kapitalisme kan
met vracht alleen bestreden en. ten slotte overwonnen
worden door de
geheele klasse
van proletariërs of door een zóó groot deel daarvan
dat het niet-georganiseerde, niet-klassebewnste deel niet
meer toereikend is voor de heeren bezitters.
Daarom is de organisatie der arbeiders, het opwekken
van het
klassebewustzjjn
onder de arbeiders, een van de hoofdzaken voor het
proletariaat.
En daarom is het voor de georganiseerden van zulk
een buitengewoon belang, geen oogenblik de
onmisbaarheid
van de arbeiders voor de patroonsklasse nit het oog en
uit het geheugen te verliezen. Want steeds daaraan
denkende, zullen zjj bij hnn propaganda voor hnn orga
nisatie steeds bezield en aangemoedigd worden door de
wetenschap, dat de arbeidersklasse het kapitalisme
ongetwijfeld overwinnen kan
indien zjj slechts sterk genoeg van wil en eenheid is,
jnist omdat zjj door haar onmisbaarheid voor het
kapitalisme dit in haar macht kan krjjgen.
Niet de kleine winst van het oogenblik maar het
groote einddoel,
de vernietiging van het kapitalisme,
moet vooropgezet worden in den strijd, wil men de
geestdrift daarvoor onderhouden.
Over de beteekenis van het „aantal" voor de -arbei
dersklasse zullen wjj het de volgende maal hebben.
8 Februari 1910.
Achttien Raadsleden, één Burgemeester, één Secretaris,
twee Bodes, dat maakt 22 of 2 maal 11. Dat beroerde
getal 11 in onzen Raad! Je zondt er gek van worden.
De heeren De Groot en Ris ontbraken. Van de 18
aanwezige leden voerden slechts de heeren Goslinga,
van Westendorp, Wittkampf, Lagerwey en De Bruin
het woord, terwijl de heeren Van der Scfialk, Koopmans
en Kranen zich aan een enkele opmerking waagden,
en de 10 overigen bot zwegen. De agenda was er dan
ook naar. Benoemingen waren de hoofdzaak.
In de plaats van Ds. van den Broek en Mr. Lodder
werden Ds. Halffmann en deken Coppens tot curator
van het gymnasium benoemd. Nog niet zoolang geleden
werd in den Schiedamschen Gemeenteraad beweerd, dat
men liefst voor znlke betrekkingen vaders van school
gaande kinderen benoemde. De vraag is bij ons gerezen,
hoe in dit verband de benoeming van den heer Coppens
verklaard moet worden.
De stembureaux in district III voor de aanstaande
MOKER
7skp1iilr