KUNST EN STRIJD.
No. 19.
Zaterdag 9 Juli 1910.
10e Jaargang.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker
Repetitie op ZONDAG 10 JULI,
Steun voor Enschedee.
Wat wil het Socialisme
Anarchistische bombast.
ABONNEMENTSPRIJS
35 cent per kwartaal
franco per post 40 cent
Losse nummers 3 cent.
bij vooruitbetaling.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaakdingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
te 12 uur in CONST ANTI A.
ALX.EN PRESENT.
Het bestuur van het Vakverbond besloot in zijne
vergadering van Zaterdag j.l. ten behoeve van de uit-
geslotenen te Enschedee een steunbeweging te organi-
seeren voor den Textielarbeidersbond „De Eendracht".
Iu de eerste dagen dezer week zullen steunlysten
worden toegezonden aan de hoofdbesturen der vak
bonden en de bestuurdersbonden, zoodat nog aan het
einde dezer week allerwegen steun kan worden ver
zameld.
Het N. V. V. verstrekt op aanvrage ook bonboekjes.
Alle steungelden moeten gezonden worden aan ons
adres: Ned. Verbond van Vakvereenigingen,
Begulfersgracbt 80, Amsterdam.
Wij stellen kosteloos een manifest beschikbaar, waarin
ket konflikt te Euschedee wordt behandeld. Bestellingen
daarop, die tijdig inkomen, worden nog deze week uit
gevoerd.
Allen nu krachtig aan den arbeid ter wille van de
slachtoffers van werkgevers-tyrannie.
Geeft veel, geeft spoedig.
Hoog de solidariteit!
Het Dagelijksch Bestuur van het N. V. V.
In den ouden tijd was de grond gemeenschappelijk
bezit van het geheele volk. Later echter zag men
iederen boer als eigenaar van het stuk grond aan,
dat hy bebouwde. Hem behoorde niet alleen de grond,
maar alles wat daar op groeide, wat hy door arbeid
bad voortgebracht. Zoo ook was de smid eigenaar
der werkplaatsen en van alles wat in de werkplaatsen
gemaakt werd. Daarna echter voltrokken zich groote
omwentelingen. De arbeidsmiddelen grond, werk
tuigen "behoorden niet meer hen, die werkten. Den
grondbezitter behoort de grond maar hy zelf be
werkt hem niet, den fabrikant behooren de machines,
maar deze bedient ze niet. De menschheid is in twee
klassen gesplitst: in ééne, aan welke de arbeidsmid
delen behooren en die niet werkt en een tweede, die
geen arbeidsmiddelen bezit en gedoemd is in den
dienst der eerste te staan.
Maar niét slechts, dat de arbeiders geen eigenaren
der arbeidsmiddelen meer zyn, zy zyn geen eigenaren
van de opbrengst van hun eigen arbeid.
Den arbeiders behooren noch arbeidsmiddelen noch
arbeidsopbrengst. Waarom ontvangt de arbeider de
opbrengst van zyn eigen werk niet De bezitter der
arbeidsmiddelen, de kapitalist zegt: De machines zijn
van my en van mij hangt het dus af, of ik jullie toe
laat tot het werk. Ik wil echter een overeenkomst
met jullie aangaan. Jullie moogt werken met mijn
machinesmaar dan is ook de opbrengst van jullie
arbeid voor mij. Ik verkoop die en van hetgeen ik
ontvang, krygen jullie een gedeelte, jullie loon. Het
overige is voor my, is myn winst. De arbeider moet
op dit voorstel ingaan, want zonder de machines zou
hy niet kunnen werken en zou hij moeten verhonge
ren. De kapitalist echter ontneemt niet alleen aan
den arbeider een deel der arbeidsopbrengst, hy beveelt
hem ook wanneer hy moet komen werken, hoeveel
uren hy werken moet en oefent dus ook heerschappij
over den arbeider uit (het gezag van den meester, dat
dus "weinig goddelyks heeft. Vert.)
Als het van d^n kapitalist afhing, zon hy zich een
steeds grooter deel van den opbrengst toeëigenen, het
loon steeds meer verkleinen en zijn macht over den
arbeider vergrooten. Daar komen de arbeiders tegen
op. In de vakvereenigingen georganiseerd, worstelen
zy om hoogere loonen, korter werktyden d. w. z. eige
nen ze zich een grooter aandeel in den arbeidsopbrengst
toe. Een grooter deel wel is waar, maar altyd nog
maar een deel, want de kapitalist zou de fabriek slui
ten, indien hy den arbeider de totale opbrengst van
zyn werk moest uitkeeren en wanneer hem dus geen
winst zou overblyven. Al verzacht de actie der vak
organisaties den druk van het kapitalisme, de uitbui
ting wegnemen, geheel en al, dat kunnen zy niet.
Deze kan slechts verdwynen, wanneer het kapitalisme
zelf verdwijnt en het socialisme zegeviert.
Het kapitalisme heeft ook de ondernemers gebracht
tot een gemeenschappelijk optreden voor hun belangen.
Zij organiseeren zich tot gemeenschappelyken inkoop
en verkoop zij vormen kartels (syndicaten, trusts).
In de werkgeversorganisaties strijden zij tegen de ar
beidersverenigingen om loon en arbeidstijd. Zoo ver
liest de kapitalist de vroegere leiding van den arbeid,
zonder op te houden uitouiter en heer te zyn, daar
hy immers nog steeds de winst opstrijkt en zyn plaats
vervangers benoemt. Tegelijkertijd groeit echter het
leger van uitbuiters reusachtig. Niets slechts, dat spoe
dig de kleine handwerksman, de zelfstandige dus, niet
anders is dan de loonarbeider van den ondernemer en
de boer die van suikerfabriek enz.de geheele be
volking wordt door de samenwerkende ondernemers,
de kartels of syndicaten en de groote geldschieters
uitgebuit.
Hoe komen nu de ondernemers aan de macht, waar
over ze beschikken Deze vloeit nergens anders uit
voort dan uit het bezit der arbeidsmiddelen. Terwijl
in de oude tijden het bezit der arbeidsmiddelen slechts
veronderstelde, dat ieder werkte en hem de opbrengst
van eigen arbeid toevielschept thans het bezit der
arbeidsmiddelen de mogelijkheid zonder eenigen arbeid
millioenen van menschen uit te buiten en te beheerschen.
Het eigendom van deze arbeidsmiddelen is een vreeselyk
wapen in handen van weinigen geworden, gebruikt tot
schade van allen. Die arbeidsmiddelen, die in werke
lijkheid uitbuitingsmiddelen zijn, als fabrieken, hoog
ovens, mijnen, spoorwegen, landgoederen enz., moeten
daarom, om een eind aan de uitbuiting te maken, aan
de menschheid, aan de gemeenschap van allen behooren.
Alle mede-arbeiders moeten mede-eigenaren worden.
Niet, dat de fabriek het eigendom wordt van degenen,
die er werkzaam zyn. Dan zouden spoedig, daar de
eene fabriek beter zou gaan dan de andere, de oude
wantoestanden terug keeren Alle arbeidsmiddelen, die
heden uitbuitingsmiddelen zyn, moeten aan alle arbeiders
toebehooren. Zooals wij met deze arbeidsmiddelen wer
ken, willen wij ook over de leiding van het arbeids
proces beschikken en de opbrengst van den arbeid
deelachtig worden.
Is dat nu iets ongehoords Spreekt het niet zóó
van zelf, dat thans wel ondernemers eischen, dat b.v.
de mynen staatseigendom zullen worden En wat dan
voor my'nen goed is, zou dat dan niet voor andere
bedrijven even goed kunnen zijn?
„Maar", zoo merkt men my op, „al geven we toe.
dat het goed zou wezen, is het echter wel mogelijk?"
Het is niet alleen mogelijk, het zal, het moet zoo komen.
Zeker, als wy zouden wachten tot de ondernemers ons
van de uitbuiting bevrijden zouden, dan was het met
onze zaak zeer slecht gesteld. Dat groote werk van
onteigening kan slechts verricht worden door hen, die
geen onteigening behoeven te vreezen, de millioenen
bezitloozen, de proletariërs. In de vakvereeniging ver
sterkt, in de coöperaties geschoold, zullen zij in den
politieken stryd der sociaal-democratie de eene machts
positie na de andere veroveren, tot zy ten laatste in
de geweldige worsteling tegen de bezitters de macht
in den staat tot zich zullen trekken, om dan de ont
eigening der uitbuiters door te voeren. Dan zal het
kapitalisme voor het socialisme plaats maken.
De Soc.-Dem.
De veel besproken bouwvakstaking te Amsterdam, die
met het zooveelste fiasco der „v&je" taktiek is geëindigd,
is natuurlijk voor hen, die zich anarchisten noemen, een
groote reden om op de „modernen® en natuurlijk tevens
op de S D.A.P. te schelden wat ze maar kunnen.
Evenals in 1903 bij de algemeene werkstaking de
S D.A.P. en hare vertegenwoordigers „verrajers" heet
ten en uitgescholden werden op de beestachtigste manier
zoo wordt ook nu al het vuil, waarover de „vrijen"
beschikken, uitgestort over wie zich de vrijheid durfden
veroorloven er óók een eigen meening op na te houden,
die de bouwvakstaking een onverantwoordelijk bedrijf
achtten en roekeloos spel met de belangen van de groote
schare van arbeiders, in het bouwvak werkzaam.
Maar de half, driekwart en heele anarchisten die zoo
luidkeels de vrijheid van meening voor zichzelf opeischen,
kunnen, evenmin als het gros dar katholieken, verdra
gen dat er andere meeningen bestaan dan de hunne
en de booswichten, die dat toch durven besteken, zijn
op z'n anarchistisch uitgedrukt „verrajers", „schoften",
„smarotsers" enz. enz.
Het verstandigst is natuurlijk van die dweepers en
hun lawaai niet te veel notitie te nemen. Bij ernstig
onderzoek kan de onbevooroordeelde wel zaken van zaken
leeren onderkennen. Wy herinneren er tevens aan, dat
bij al het verraad-alarm over 1903 de commissie van
onderzoek, samengesteld voor 't meerendeel uit anar
chisten, de beschuldiging van „verraad" tegen Troelstra
c.s. uitgebracht, als volkomen ongegrond moest ver
klaren. En heel het standje is toen uitgegaan als een
nachtkaars.
Zoo zal ook nu, wanneer de gemoederen wat bedaard
zyn en het verstand weer de overhand kan verkrygen,
wel blyken, wat er van al die groote woorden der
anarchisten tegen de moderne vakvereenigingen en
tegen de S.D.A.P. overblyft. Op 'toogenblik lykt het
ons niet mogelijk tegen dat geschreeuw in te
gaan, vergaderingen te houden als de Amster-
damsche Bestuurdersbond het deed, waar op
diens kosten de vrijen heibel maakten en iedere
bespreking onmogelijk was, waar de leiders der z.g.n.
„moderne" vakbeweging zich moesten laten treiteren
en uitmaken zonder een woord van verweer te kunnen
spreken, dat niet door de vrijheidslieveude wereld-
beschavers werd overgilt, lijkt ons pure dwaasheid.
Die „kapitalisme-bestryders", die voorvechters voor
de absolute vrijheid van den individu, hebben het Al te
duidelijk in de laatste laatste jaren getoond slechts één
tegenstander, één vijand te kennende S. D. A. P.
Schreeuwende dat ze niet aan die politieke „rotzooi"
willen meedoen, hebben ze zich nog bij de laatste ver
kiezingen voor de Provinciale Staten in 't zweet gewerkt
om de sociaal-demokraten te weren en de burgerlyke
kandidaten gekozen te krijgen.
Kameraad Hooze gaf het ssin en heel het gilde
volgdekameraad De Lange vertolkte z'n strijdlust
tegen het kapitalismepardon tegen de S. D. A. P.
op de volgende liefelyke en beschaafde wijze
Om de arbeiders toch maar te doen komen tot
het inzicht dat staking een gevaarlyk wapen is en
slechts redding is te wachten van het parlementa
risme, oftewel vai hun, der S. D. A. P.-ers
optreden in het parlement, trachten die heeren
zooveel mogelijk stakingen te doen verloren gaan,'
ja, ontzien zich zelfs niet de stakingen, die onder
hun leiding staan, te verraden, getuige Wageningen,
Leiden enz.
Hun eenig doel isNaar het parlement om daar
aan de staatsruif te vreten, te leven op kosten van
het arbeidende volk.
Om dat doel te bereiken verraden, verkoopen ze
eigen geestverwanten, verraden ook den strijd der
arbeiders, die op onafhankelijk standpunt staan,
ja, ontzien zich niet onderduims de smerige klasse-
