Vakbeweging.
Vlaardingsche IJzerkoekjes,
op zichzelf staande feiten. Zoo is het dezen man gegaan,
zoo gaat het ook n, zoo zal het ook uwen kinderen gaan,
mits gp het zelf niet wilt. Ja maar, zegt men, het is
toch nog gelukkig dat er nog dergelijke instellingen
zp. Maar wat zegt gp daar gelpk meê? Dat we nog
blij moeten zpn, dat wp niet geheel en al aan den
honger worden prps gegeven ofschoon dergelijke
gevallen zich ook wel voordoen. Terwpl gij daar zit
opgeborgen en met uw te vroegen ouderdom den dood
zit af te wachten, zit je patroon, dien gij hebt helpen
rijk maken, buitenaf op 'n villa of badplaats. Het
hawelgk, een der heiligste goederen der Christelpken,
heeft ook geen waarde meer. Wat God vereenigt, dat
tan de mensch niet scheiden, maar wordt men in zoo'n
huis opgeborgen, dan is er geen sprake meer van sa
menleving, zoo go beiden nog leeft: gü aan de eene, zy
aan de andere zijde van het gesticht.
Vrijheid heeft men maar prijs gegeven.
Klingel de bel, dat is voor u 'n bevel,
't Zij voor 't eten, wasschen, opstaan,
Voor uw kerkgang of naar bed gaan
Gij moet berusten in uw lot,
Want de bel dat is uw god.
Gjj, slaven van den arbeid, gij velen, die er nog zoo
gemoedelijk over denkt; ziet, zoo'n levensloop is ook
a beschoren, denkt daar eens wat dieper over na. Wat
heeft het mensch-zijn voor beteekenis? Wat heeft het
leven voor zin, als men niet eens van het overvloedige,
wat er is op aarde en door uw handen zelf bewerkt,
het hoognoodige om te leven kan bekomen Wie durft
het verdedigen dat de een zich moet baden in over
tollige weelde en de andere krepeert?
NiemandEn daarom gij allen, die nog zoo gevoel
loos, nog zoo blind zpt voor deze dingen, opent uwe
oogen en helpt mee deze rotte toestanden veranderen.
Strijdt mee en aan ons de overwinning.
P.g-
Rotterdam. Waarschijnlijk als gevolg der voort-
durende agitatie door de afdeeling Rotterdam van den
Algem. Ned. Timmerliedenbond, om de arbeidsvoor
waarden in het bouwbedrijf vast te stellen bij collec
tief contract, wordt door de patroonsorganisatie een
onderzoek ingesteld bij alle bouwvakarbeiders of zij
al dan niet voor 'n dergelijk contract zijn.
Dit onderzoek geschiedt door het uitreiken van kaarten,
welke de arbeiders in moeten vullen en waarop ge
vraagd wordt of zij voor een collectief contract en of
ze georganiseerd zpn, zoo ja, in welke organisatie.
De bovengenoemde atd. verspreidt een manifest,
waarin den betrokken arbeiders aangeraden wordt zich
nit te spreken voor een collectief contract. Tevens
worden zij opgeroepen naar een openbare vergadering,
welke Donderdag 7 Juli zou plaats hebben ter bespreking
dezer patroonsactie.
Wat of er van terecht zal komen is nog niet te
bezien, maar wij meenen dat de patroons hiermede den
organisaties wel wat leden zal bezorgen daar met een
soortgelijke beweging de vakvereenigingen gelegenheid
hebben met meer succes dan gewoonlpk propaganda
te maken.
Een ontslag. De H. IJ. S. M. heeft de kommies
Nathans der H. IJ. S. M. te Rotterdam ontslagen.
'Nathans, welke een ijverig werker voor de N«d. Ver-
eeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel was, is om
zijn optreden voor de organisatie zonder meer op straat
gezet.
Pijnlijk vlijmde het door z'u denken, één woord dat
hem niet meer los liet„Onderkruiper", Z'n opgewonden
vroolijkheid was verdwenen.
Het woelde en schrjjnde in hem, dat woordt dat hp
nooit anders dan met oprechte minachting had gesproken.
Hij voelde dat zware, zware strpd hem wachtte.
Op het platte land geboren en getogen, was hij
ongeorganiseerd, en buiten het bereik gebleven van
het socialisme, van welks vuur hij wel had gezien het
vonkenspatten, maar waarvan de gloed niet tot hem
was kannen doordringen, gepantserd als hij was door
den iuvloed van overmatigen arbeid, werkloosheid en
hongerloon.
Alleenstaand arbeider, niet gesterkt door den krach-
tigen moreelen dwang, die de organisatie oplegt en het
plichtsbesef ontwikkelt, had hij geen wapen om den
strijd te voeren tusschen geweten en nooddrult.
Voor hij er aan dacht was hp thuis. Zpn vrouw vond
hij er nietdit deed hem genoegen, hp wist niet wat
hjj haar zeggen zou. Steeds heviger woelde het daar
binnen. Maar dubbel helder zag hp ook de Ellende,
het granwe wezen dat zich koningin gemaakt had in
z'n huis.
Waar de kast gestaan heeft, heeft zij haar troon
geplaatst. Aan de konde haard rusten haar voeten en
gaar holle trotsche oogen staren naar den mnur waar
gisteren de spiegel nog hing. Haar kleed, kil en ijzig,
waait door de kamer en maakt het er zoo bang, zoo bang.
Wat zon één man meer of minder in de groote
staking die daar wordt uitgestreden Je zit toch ook
De zoete-jongensvereeniging, de Bond van Orde,
beeft in niet geringe mate tot dit ontslag meegewerkt,
ja, zelfs wordt vermoèdt dat de H. IJ. S. M. onder beïn
vloeding dezer organisatie Nathans heeft ontslagen.
Dit vermoeden wordt bevestigd doordat in Het
Vliegend Wiel van den Bond van Orde geschreven
werd dat wanneer er een opruiming gehouden werd onder
de opruiers men maar met Nathans moest beginnen.
Louter nit wraak wordt door deze organisatie zoo
opgetreden. Men moet n.l. weten dat op een vergadering,
uitgeschreven door de afdeelingen Schiedam en Rotterdam
van den Bond van Orde, in het begin van dit jaar,
de ontslagene debatteerde tegen de sprekers en na deze
vergadering is door de beroerde kerels niet eerder gerust
dau tot hun medearbeider op straat werd gesmeten.
Nathans had reeds tien jaren dienst bp de H. IJ. S. M.
Enschedé. Het Tweede Kamerlid, de heer
Elhorst, heeft tot tweemaal toe getracht toenadering te
brengen tusschen beide partpen, evenwel zonder resultaat.
De fabrikanten gaan intusschen voort onverbiddelijk
de uitsluitingstaktiek toe te passen, zoodoende te
trachten zich voor goed het alleenheerschen toe te
eigenen voor de geheele texielindustrie in Twente.
Dat deze taktiek echter te bar is, bewpzen de artikelen
wel in verschillende burgerlijke bladen, waaruit blijkt
dat de algemeene opinie zich keert tegen deze onder-
nemerstaktiek.
Echter door schrpven alleen tegen den fabrikanten-
bond geven zp zich niet gewonnener zal gestreden
moeten worden met een taaie volharding door de
arbeiders, want deze strpd gaat om de macht. Verliezen
zp dezen strpd, dan zal het in 't vervolg niet zoo
makkelijk gaan, om ook maar de kleinste verbetering
tot stand te kipgen, winnen zij het echter, dan is de
hongertaktiek der katoenbaronnen gebroken en zullen
zp met meer succes iu 't vervolg voor hunne eischen
op kunnen treden.
Laten ook de Schiedamsche arbeiders toonen dat zp
meeleven met den strpd der texielarbeiders en flink
steunen op de lpsten, welke deze week door den Schie-
damschen Bestunrdersbond worden uitgegeven.
Koomsche bestrijding. Als een staaltje van
echt-roomsche bestrijding geven we het volgende weer,
zooals het in „De Mijnwerke." voorkomt, het orgaan
van den Nederlandschen Mpnwerkersbond.
Vervolging. De pastoor te Eijgelshoven heeft niet
kunnen nalaten voor de zooveelste keer vanaf den
kansel een donderrede te houden tegen de voormannen
van onzen bond. De lektuur, die door deze mannen
verspreid wordt, en nog wel gratis, werd door heeroom
aangeduid als duivelslektuurterwpl „de man die daar
op Hopel woont", dat is onze vertrouwensman der
afd. Eijgelshoven, voor een helper van den duivel werd
uitgemaakt. Openlpk kondigde de pastoor aan dat hij
zich bp de directie van „Laura en Vereeniging" zou
vervoegen en er op aan zou dringen, dat deze den man
zou ontslaan uit haar dienst.
Of dit spelletje van dien pastoor zal gelukken, be
twijfelen we sterk. Het is hem echter wel gelukt, dat
den vertrouwensman van onzen bond op Eijgelshoven
gerechtelijk de woning is opgezegd. En dan huilt de
klerikale pers nog krokodillentranen over het snoode
bedrpf der firma Philips te Eindhoven.
De uitwerking van het onbezonnen optreden van dien
pastoor is echter, dat zich op Eijgelshoven verschillende
nieuwe leden bij onzen bond hebbsn laten inschrpven.
Hieruit ziet men de waarheid van het spreekwoord
Dat het bloed der martelaren het zaad der kerk is.
Met een dergelijke vuile bestrpding hebben de alge-
liever in een warme, lichte kamer, met blpe gezichten
om je en kinderenlach, dan het zóó te moeten hebben.
Eén man, één enkel mannetje op zoo vele, wat zou dat
uitmaken?
Later nooit, nooit meer, maar nu is 't met je zelf
zoo erg. Och vrouw en kinderen lijen er zoo onder,
onder al die ontbering, al die ellende. Je kunt ze
toch niet laten krepeeren.
„Hé, al thuis! Heb je wat? Donderen?"
„Ik kon wel wat brpgen", begint hp even later,
ze kijkt hem verbaasd en niet geloovend aan. Maar 't
is bp Jansen, daar staken ze op 't oogenblik".
Hp voelt dat z'n vronw tegenover hem zal komen te
staan en dat brengt hem geheel van z'n stuk.
„Enfin", aarzelt hij, terwijl z'n blik ouder die van
z'n vrouw doorkruipt, „'k zal morgen nog eens zien,
misschien krpg ik nog wat anders en...."
Maar zp barst uit in hysterischen drift. Heesch van
nijd spuwt ze hem hare verwpten in 't gezicht en hp,
innerlijk den srrijd nog niet uitgestreden, hp neemt zicb
voor morgen z'n werkershart te verloochenen.
Den volgenden morgen was hij al vroeg voor de
fabriekspoort, moar nauwelijks aangekomen en voor dat hp
den tijd had den portier die zich zoo onzichtbaar
mogelijk maakte aan te spreken, zag hij zich om
ringd door een troepje arbeiders, stakers, dat zag hij
al dadelijk werkers in Zondagsche kleêren, met zorge
lijke, besliste gezichten.
„Weet je wel wat je gaat doen, makker?" klonk
het ernstig. Hp zag den spreker in de oogen en sloeg
meene vakbonden in het zwarte Zuiden dag aan dag
te kampen, doch trots dat alles winnen zij sterk aan
invloed, zeer ten spijt van heeroom, welke er handlan-
gersdiensten verricht voor het kapitalisme.
Vrye dagen. Door de Kamers van Arbeid
alhier is de volgende circulaire verzonden
Aan H.H. Hoofden en Bestuurders van Bedrpven
te Schiedam.
M.M.
Evenals 't vorig jaar wenden wij ons ook thans tot
U met het verzoek om, nu het zomerseizoen weer is
aangebroken, Uwen knechts een paar vrije dagen met
behoud van loon toe te kennen.
Al neemt het aantal patroons geregeld toe, dat daartoe
reeds overging, er zpn er nog die dien maatregel niet
invoerden.
Voornamelpk tot die patroons richten we ons thans,
met de uitnoodiging aan ons verzoek te willen voldoen
en het loffelijk streven van zoo velen te volgenwe
zijn er zeker van dat het de band, die tusschen patroon
en knecht bestaat, zal versterken en ge Uw besluit
niet zult beklagen.
De Kamer van Arbeid voor de Voedings- etf Genotmiddelen,
De Voorzitter, F. J. SMIT.
De Secretaris, S. NIPIUS.
De Kamer van Arbeid voor de Bouwbedrijven,
De Voorzitter, J. STEGMAN,
De Secretaris, H. DE VRINGER,
Bureau voor Arbeidersrecht. Gedurende het
tweede kwartaal 1910 Werd het bureau bezocht door
90 personen en werden behandeld 49 zaken, verdeeld
als volgt
9 Lponvorderingen, 4 Ongevallenwet, 27 Belasting,
1 Militie, 6 Burgerlijke zaken, 1 Hinderwet en 1 Voogdp.
De Muziek-Vereeniging „Voorwaarts" gaf de
vorige week onder groote belangstelling een concert op
het terrein van Flardinga.
In „De Glas en Aardewerker" lezen wij:
Zooals men weet hebben wij hier in samenwerking
met de onathankelpke en de christelijke organisatie een
conferentie aangevraagd bij de directie om tot eenige
verbeteringen te komeD. Het is zelfs bij een conferentie
niet gebleven, twee conferenties hebben nu plaats gehad
en het resultaat is allesbehalve bevredigend voor de
arbeiders.
Wij vroegen om in plaats van 70 pCt. uitbetaling
voor slecht glas 80 pCt. te ontvangen, maar dit werd
geweigerd. Laten de glasblazers zich nu goed in het
oor knoopen dat de directie zelfs in het vooruitzicht
stelde dat ook die 70 pCt kans loopen verloren te
gaan, daar de directie aanvoerde niet te weten of zij
die 70 pCt. wel zou blijven betalen.
Toegegeven werd om net kwantum uit te betalen
als de aanvanger verzuimt, met de toevoeging dat ook
de toelage van den aanvanger aan de beide overblij
vers zal uitgekeerd worden, zoodat de verhouding dan
wordt 67Vj pCt. voor den glasblazer en 37x/s pCt.
voor den sieller.
De uitbetaling van feestdagen aan de daglooners
de zijne niet neer. Nog even laaide de strijd in hem
op, zag hij de ellende thuis. Toen was hij overwonnen,
tevens overwinnaar.
Gevoel van één zpn, van machtige, groote broeder
schap, deed h^m het groepje mannen een voor een de
hand drukken.
Des avonds, toen hp zijn woning weer naderde, na
den geheelen dag opnieuw om werk rondgezworven te
hebben, beklemde hem de gedachte aan wat hp zpn
vrouw zou zeggen. Hij zou nog maar wat rondloopen
en er over denken.
Grauwe lucht hing boven de aarde. Avond zond zpne
duistere gezellen van uit de hoeken waarheen ze ge
vlucht waren, toen de morgen kwam en waar het licht
nooit schijnt.
Uit kelders en holen, uit het dichte kreupelbosch,
uit de verlaten hut aan den eenzamen weg, van daar
uit verspreidde zich de nacht en bedekte de aarde met
zpne duisternis.
Er werd ergens een lichtje ontstoken.
Lichtbundeltjes priemden moedig in de zwarte duis
ternis. Voor wie van verre stond schpnbaar machteloos
en zonder doel, maar licht brengend en warmte in de
kleine omgeving waar het brandde.
