31 Augustus.
Vakbeweging.
schijnheiligheid en lengen der burgerlike vertegen
woordigers aan de kaak kan worden gesteld
Door dat middel kunnen we krijgen in tegenstelling
met de parlementaire politiek de politiek der massa,
de eenige, die beklijft, de enige, die is in 't waarachtig
belang der arbeidersklasse
Dat middel, de enig juiste voortstnwende kracht op
parlementaire weg, kracht, die, trots alles, heerst en
blijft, die dadelik zich opricht na elke slag, kracht, die
zal gebieden als de storm over de zee, dat middel, die
kracht is de strijd voor 't onvervalst Algemeen Kiesrecht
Op dan, gy arbeiders, die uw maatschappelike nood
kent, óp, gij in-de-modder-getrapten door de heersende
klasse, gij verongelijkten in de stryd voor uw goed
recht, met ons öp voor 't socialisme
Toont, dat 't u ernst is met de verbetering der
sociale noden in de onderste lagen der mensheid, toont,
dat ge beseft, waar uw plaats is in de strijd om 't
maatschappelik bestaan en voer met ons de strijd voor
een meer menswaardig bestaan, ja, öp voor 't socialisme,
dus öp voor 't Algemeen Kiesrecht.
n. y.
De Koningin was jarig. Dat is elk jaar zoo, moet
je weten. Je zou het misschien wel eens vergeten,
maar we hebben een vereeniging, de Oranjevereeniging,
die er voor zorgt, dat deez' dag niet ongemerkt voor
bijgaat. En zoo achtte ik het aan myn vaderlandsliefde
verplicht ook op mijn manier dien verjaardag mee te
vieren. Zoo om een uur of tien trok ik er op uit. Myn
oog viel op de kerk en daar zag ik vlak onder het
kruis de nationale driekleur en op pastoorswoning idem
met oranjewimpel. En mijn gedachten dwaalden af naar
wat meester me had geleerd het Kruis en oranje naast
elkaar. Oranje, de kleur van dien heldhaftigen, revo
lutionairen Willem, die in naam van 't Kruis, onder
bescherming van 't Kruis, door een sluipmoordenaar,
tuk op de groote belooning, uitgeloofd met toestemming
van 't Kruis, werd vermoord, ten bate van 't Kruis.
De kleur van hem, ongetwijfeld behoorend tot de ver-
loopen vorsten van Europa (stijl Borromeus-encycliek)
die het Kruis verlieten en Zijn Heiligheid aantastten,
naast dat zelfde Kruis, dat onveranderd daar staat en
wil heerschen als in zijn tyd. Ja meer, daar ontmoette
ik hen, wier buik hun God niet is, de Katholieke
Herders, welgedaan en glunder de feestvreugde gade
slaand. Zij droegen oranje, ter eere van het nakroost
van hem, die gedood werd in naam van Ignatius de
Loyolazij droegen oranje en kweeken in hun scholen
met de grofste onverdraagzaamheid, de meest anti
nationale en anti-oranje geest, die bij geen enkele partij
wordt gevonden.
Eventjes het allermooiste, wat van Katholieke zyde
over Oranje geleerd wordt aan de schooljeugd repeteeren.
Hoeveel keer zal het moeten gerepeteerd worden om
door te dringen tot het argelooze hart der proletarische
feestvierders, hoeveel keer, eer het Rome's huichelarij
in 't rechte licht zal plaatsen Hoeveel keer
Oranje verbond zich in geval van nood de ge-
heele republiek aan Frankrijk te brengen op voor
waarde, dat hem de grafelijkheid over Holland,
Zeeland en Utrecht verzekerd werd.
Wat dunkt u, zou zoo iemand den naam ver
dienen van Vader des Vaderlands
Zoo stierf Willem van Oranje in den ouderdom
van 31 jaren. Wel een ongelukkige dood, want
schrikkelijk is het te vallen in de handen der
goddelijke gerechtigheid na zulk een leven.
Prins Willem was bovenmate trotsch en heersch-
zuchtig. In de kunst van veinzen en het uitdenken
van looze streken kon hy elk zijner 'tijdgenooten
tot meester dienen.
Toen de hertog van Alva naar de Nederlanden
gezonden werd, vreesde de Prins dat zijn geheime
streken ontdekt zouden worden.
Oranje deed den Franschen koning den voorslag
hem alle Nederlanden in handen te spelen. Toen
verklaarde Filips hem voor een landverrader en
vogelvrij
Dat leert men de kindertjes op de katholieke scholen.
Zing vrij, gij Katholiek, zing vrij en luid
„Oranje boven, Oranje boven, Leve Wilhelmien".
Haar gij, zieleherder, wat hebt gy gevoeld, toen ge
het oranje knopje op uw zwart kleed hechttet Heeft
het beeld van den Grooten Zwyger u geen oogenblik
voor den geest gestaan, heeft zijn onsterfelijke geest u
niet toegeroepen
„Laat af! Gij vereerders van myn moordenaars! Gy
bezoedelt den naam van Haar, wiens feestdag gij zegt
te vierenHaar feestdag vieren, terwijl ge nog na
drie eeuwen niet nalaat mijn naam te besmetten en
myn daden te brandmerken. Laat af van oranje
Ja, niet waar, zoo iets hebt ge gevoeld, maar gij
moest oranje dragen, gij, als de zoovelen, voor wie het
een kwestie van brood is, gij moet, uw volgelingen
moeten u zien met oranje, want dat oranje, zoo ver
foeid door uw kerk, is nu een hoofdmiddel geworden
voor de volks verdomming. Gij vóór oranje, niet waar,
voor de telg van den landverrader, den huichelaar, den
bedriegerOranje bovenNiet waar Die 't anders
zegt, dien sla de donder
Daar was een tyd dat uw partij zich van een sluip
moordenaar bediende om den grootsten der Oranjes te
vermoorden. Nog heden spuwt ge uw venijn naar 1 em
in uw leerboeken, maar toch feestvieren. Al wat
Katholiek is, moet mee feestvieren. Dat is je middel
tot geestverstompingNiet denken om wat Oranje was.
Stil, stilZing maarOranje boven, Oranje boven,
leve Wilhelmien.
HuichelaarWie schreeuwt daar
Ik vervolgde mijn weg en passeerde een branderij.
Klap, klapklap, klap Zoo hoorde ik de bakken
rammelen en hijgend trok de brandersknecht maar door
klap, klapklap, klap31 Augook voor hem Maar
het bedryf kan niet rusten. 31 Aug. kost geld Wel,
de brandersknecht is goed om het te verdienen Oranje
boven
En zyn maats droegen kolen binnen. In hun onder
broek, het boezeroen over den band hangend en daar
over een oranje-sjerp.
't Zweet droop langs hun zwarte gezichten.
Een kennis komt voorbij„Wat ben jij mooi gede-
koreerd". „Nou, wat zeg je 'r van. Netjes hè? Lollig
as de Koningin jarig ih, hè, dan heb je nog eens een
vrije dag"met een lach, die iemand door de ziel
snijdt. 31 Aug. Ook voor hem!
Naar 't Japansche vuurwerk. Daar liepen de prole-
tariers-kindertjes blokjes te rapen, zakloopen enz.
't Was prachtig, vooral het vuurwerk Een papieren
olifant en een haan en visschen, die niet gauw genoeg
visschen wilden worden in de luchtVreeselijk mooi.
De hondenwedstrijd, een specifiek Schiedamsche uit
vinding. Nog vreeselijker mooi
Maar 's middags. Toen kon 't niet mooier.
Wie den optocht gearrangeerd heeft, verdient een
lintje, zonder de traditioneele f 11000.
Van de rytuigjes, niets dan goed. Maar daar kwam
de ruiterstoet, laat me zeggen, de stoet gecostumeerde
ruiters. Daar zag je er een in een gewoon gymnastiek-
pakje, er naast een fiere Bataaf, met zijn dierenvel nog
om, daar naast een Romein, ellendig krijgshaftig, met
guttapercha-schoentjes, waarover een rood-wit-blauw
strikje, daarnaast een lieflijke minstreel, daar naast
Een vreemdeling naast me vroeg me, hoe groot Schiedam
was. 30.000 zielen, mijnheer. Zoo, zeid 'ie, naar deez
optocht te oordeelen, 30.000 apen. Mijn stad-lievend
hart sprong in me opMaar'k moest hem gelyk
geven, 't Was een bespottingMaar de jenever-chiek
had lol. Van uit hun ramen keken ze met lachende
gezichten op die opgeprikte proletariërs, die ook eens
op een paard zatenKrek studenten. Ja, ja, krek
studenten, de pakken leken wel uit de smerigste uit
dragerszaak van Rotterdam. Maar kleurig waren ze!
En mooie pruiken
's Avonds, gondelwedstryd. jLeuk, Gusto maakte alles
weer goed. Toch aardig hè, om zoo'n boot te geven.
Alle feestvierders profiteeren van de goedheid van
Gusto. De arbeiders in de eerste plaats. Giegelende
meiden en jongens op den wal, dollen en zoenen en
enz. Het groote ledikant, Dievenhoek genaamd, was
dicht bezer. 31 Aug. ging voorbyNog hier en daar
een rochelend en hikkend „Oranje boven. Weg met de
so-soverstikkingEinde.
Niet op de hoogte. Onder dit opschrift hekelt
de Vakbeweging
De actie der Roomsche arbeidersvereenigingen voor
het verkrijgen van dea wettelijken 10-urigen arbeidsdag,
is ingezet. Te Schiedam is o. a. een vergadering gehouden,
waarin C. J. Kuiper het woord voerde. Over het bezoek
schryft de Nieuwe Schiedamsche Courant.
De opkomst in deze gezamelyke vergadering van
de afdeelingen Schiedam en Vlaardingen was niet
zoo groot als men met het oog op de belangrijkheid
van het onderwerp had mogen verwachten; maar
er was toch iets meer publiek dan in een gewone
maandvergadering. Geestelijken waren niet, dona
teurs, voor zoover op te merken, evenmin tegen
woordig.
Het is opmerkelijk, dat het den Roomscheu leiders
nog steeds niet gelukt is, onder de Roomsche arbeiders
veel belangstelling te wekken voor deze gewichtige
hervorming en tevens, dat de geestelijken, die anders
in plaatsen als Schiedam nooit een bijeenkomst hunner
kudde verzuimen, evenmin veel schynen te gevoelen
voor dezen eisch. De pater Jezuiet Raaymakers, die in
een zyner geschriftjes een warm pleidooi leverde voor
den 10-urendag, mag wel eens eene inwendige zending
beginnen onder zyue collega's.
Doch dit is niet het voornaamste, hetwelk ons in het
verslag opviel. Het is niet aangenaam, telkens weer
onwaarheden te moeten bestrijden en toch nopen de
Roomsche vakvereenigingsleiders ons hiertoe telkens
weer.
De spreker zei n.l. het volgende:
In dit verband betoogde spr. verder dat 't volstrekt
niet waar is, wat het Nederl. Verbond van Vak-
vereenigingen beweert: dat de Katholieken met
deze beweging in het voetspoor der S. D. A. P.
treden. Het Nederl. Verbond van Vak vereenigingen
is volstrekt niet op de hoogte; anders zou 't niet
deze fout in een adres aan een regeeringslichaam
legaan hebben; immers reeds op het Katholiek
Sociaal Congres, in 1907 in 's Hertogenbosch gehon-
den, is de noodzakelijkheid der invoering van den
wettelyken tienurigen arbeidsdag erkend. Meer dan
tien jaar geleden heeft de Centrale Raad van den
Ned. R. K. Volksbond in den zelfden geest besloten.
Waar nu van den kant der sociaal democraten
juist den eisch van den achi-urigen arbeidsdag is
gesteld en zij zich voorloopig by den tienurigen
neerleggen, komen wy niet in h u n voetspoor, maar
zij in het onze. Tegenover den scheeven kijk op
de dingen meende spr. dit enkele woord ter verklaring
schuldig te zyn.
Toen de S. D. A. P. in 1905 op haar Congres beslodt
eene actie te beginnen voor den 10-urendag, hebbende
Roomschen nog met geen woord er van gekikt.
Eerst toen in Haart 1907 S. D. A. P. en N. V. V.
samen gingen en een Congres hieldeD, hetwelk een
grooten indruk in het land maakte, begrepen de Roomsche
leiders, dat het ernst met de zaak werd en dat, wilden
ze niet al te veel komen achteraan sukkelen, zy toch
ook iets dienden te doen.
Daarop is in Angustns 1907 het Katholiek Sociaal
Congres in den Bosch gehouden, waarover men het
steeds zoo druk heeft. De Roomsche organisaties, noch
ook de Roomsche politici, hebben tot doorvoering van
den maatregel iets gedaan, totdat de door den soc. dein.
Schaper reeds in 1907 ingediende motie in Maart 1909
in behandeling kwam.
Toen eerst deden, niet de Roomschen organisaties,
doch eenige Roomsche Kamerleden iets, door voor de
motie te stemmen.
De Roomsche organisaties hebben daarna weer niets
gedaan, totdat ze in den winter van 1910 door ons
werden uit-genoodigd gezamelijk betooging te honden.
Aaugezien ze dit niet wilden doen, waren ze genood
zaakt het alleen te doen en vandaar de mislukte ver
gadering in Schiedam, waarop Kuiper zoo'n groot woord
gehad heeft.
Als er dus iemand niet op de hoogte is, dan is het
zeker deze spreker, die de Roomsche Vereenigingen wil
tooien met de veeren, die hij ons poogt uit te trekken.
Dat de Centrale Raad van den R. K. Volksbond meer
dan 10 jaar geleden tot den 10 urendag besloten heeft,
kan waar zijn. Het is alleen maar de vraag, wat heeft
die Centrale Raad dan in die 10 jaar er voor gedaan,
dat men zelfs in Schiedam, waar de R. K. oppermachtig
zyn, nog geen vergadering eenigszins dragelijk bezocht
kan krygen
De verfoeielijke taktiek der Roomsche leiders is steeds,
anderen de kastanjes uit het vuur te laten halen en
dan met een godzalig gezicht te roepen tegen de om
standers: hebben we dat niet flink gedaan? In dit
geval spreekt echter de geschiedenis te duidelijk.
Timmerlieden. De afd. Schiedam van den
Alg. Ned. Timmerliedenbond hield Vrijdag 26 Aug. hare
h.h. vergadering.
Door den voorzitter werd in bespreking gebracht het
verloop der loonbeweging en de verrichtingen van het
bestuur in deze.
Ü6 verg. hechtte hare goedkeuring aan het beleid van
het bestuur en droeg haar op de actie krachtig door
te zetten.
Voor de betooging Alg. Kiesrecht op 18 Sept. te
Amsterdam werden 2 afgevaardigden benoemd.
Ten slotte deelde de voorzitter nog mede dat zich
drie nieuwe leden hadden opgegeven.
Metaalbewerkers Vrijdag 26 Augussus j.l.
hield de afdeeling Schiedam van den Alg. Ned. Metaal-
bewerkersbond haar gewone maandelijksche vergadering.
Met algemeene stemmen werd besloten, een wanbetaler,
J. A. v. d. Berg,
van de ledenlijst af te voeren.
De actie tot verbetering der positie van den metaal
bewerker werd druk besproken en die maatregelen
genomen welke men meende te moeten nemen om deze
actie zoo goed mogelyk te doen slagen.
Na verdediging van de bestuurstafel werd met alge-
meenen stemmen besloten deel te nemen aan de meeting
voor het algemeen Kiesrecht, door het zenden van 2
afgevaardigden; als afgevaardigden werden gekozen
van Eek en Dinkelaar.
Verder werd besloten om f 5 nit de kas te trekken
voor de metaalbewerkerstaking te Utrechthet boekjaar
te veranderen en gelijk te stellen met het kalenderjaar.
Na breedvoerige discussie werd de houding van het
bestuur, tegenover een ziek lid aangenomen, met algemee-
nen stemmen goedgekeurd.
De Secretaris.
