No. 43.
Zaterdag 24 December 1910.
10e jaargane.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker
Berichten.
Moederschap en Kiesrecht
Geeft U óók iets voor
onze Bazar?
Van onze vroede vaderen.
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal
franco per post 40 cent
Losse nummers 3 cent
bij vooruitbetaling.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stokken voor het eerstv. nummer moeten
uiterlijk Dinsdagsavonds 9 nor in ons bezit zyn.
ADVERTENTIËN: ll/3 cent per regel.
Arbeidersverenigingen 3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Cons'antia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresvemdering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Wy vestigen er hier de aandacht np, dat het nienwe
kwartaal is begonnen met 1 December. Onder
de abonnees zyn er enkelen, welke meenden dat het
met 1 Jan. begint. De looper ondervindt hier het
nadeel van deze meening. Wij verzoeken dringend het
abonnementsgeld klaar te leggen.
V
Nieuwjaarsadvertenties worden in het volgende
nnmmer a 20 cent per annonce geplaatst. Partyge-
Dooten en geestverwanten, besturen van vakvereenigingen,
zoowel hier als in Vlaardingen, met nadruk bevelen
wjj u van deze gelegenheid gebruik te maken. Tot
titerlyk Woensdag 28 Dec. a.s. 's avonds 8 uur worden
opgaven ingewacht aan ons bureau CoDStantia Boterstr. 30.
De Aministratie.
Vergadering Petitionnement.
Zondag (le Kerstdag) 's morgens 11 uur
worden de huisbezoekers en andere medewerkers opge
roepen naar „Constantia" te komen, waar P. de Bruin
de actie zal inleiden.
Het voorloopig Comité.
De agitatie voor het volkspetitionnement voor alge
meen kiesrecht is in vollen gang. En overal zyn ook
de vrouwen er in betrokken.
„Voor mannen .en vrouwe n", zegt het petition
nement. En in elk arbeidersgezin, waar een huisbe
zoeker komt, zal ook de arbeiders vrouw het stuk
ter teekening worden aangeboden.
Vrouwen uit de arbeidersklasse, zoo komt men ook
by u spreken over uw armzalig bestaan, uw leven vol
zorgen en uw verplichting om aan de verandering
daarvan mee te werken.
Eu dan wordt ook aan u gevraagd, uw naam te
zetten, waarmee ge zeggen wiltook ik verlang dat
kiesrecht.
Het lykt u nog vreemd misschien, om kiesrecht
te verlangen. Het komt u mogelyk voor iets te zyn
voor de mannen. „Een vrouw moet zich niet met
politiek bemoeien", heet het. Maar als die politiek
zich met u bemoeit, als die de oorzaak is, dat gy het
slecht hebt, dat er geen geld is voor een behoorlijk
pensioen, en dat uw levensmiddelen duur zijn en nog
duurder zullen worden, dan is het toch wel de moeite
waard, om even na te denken
En, vrouwen, daar is een reden, waarom gy, zoo
ge na wilt denken tenminste, niet kunt nalaten dat
kiesrecht te verlangen.
G y zjjt moeder.
Zjjt gij slechts moeder, om vele kinderen in smart
en ellende het leven te geven en ze naar 't kerkhof
te brengen, omdat ze geen levenskracht meebrachten
en geen voldoende verzorging bij n konden vinden
01, om er eenigen op te zien groeien, bleek en slecht
gekleed en ze af te leveren aan fabriek en werkplaats,
atelier of betrekkinkje, als ze nog nauwelijks de kin
derschoenen zijn ontwassen, als het werk te zwaar
voor hun lichaam is, de omgeving dikwijls verderfelijk,
terwijl de geest niet meer wordt ontwikkeld
Ziet, vrouwen der arbeidersklasse, dat willen we u
toeroepen, eiken keer weerOm uw moederschap
alleen, zoudt ge het kiesrecht moeten eischen
Onrustbarend, angstwekkend zijn die cijfets van de
zuigelingensterfte onder het proletariaat. Ieder schrikt
bij het lezen er van. Maar zou niet de moeder uit
de arbeidende klasse ze het best verstaan Het best
weten, wat smart en moeite, wat uitputting en tranen
die cijfers beteekenen
De kinderen zyn in het arbeidersgezin dikwijls geen
zegen. De moeder is niet in b 1 ij d e verwachting, als
weer het gezin grooter zal worden. Vol angst ligt zjj
's nachts wakker en tobt, hoe 't dan weer gaan zal,
als er nog een mondje bij is, en de man met weiDig
verdiensten of misschien werkloos is.
Hoe zal ze zelf 't knn»en volhouden, zonder ver
sterkend voedsel of behoorlijke rust, vooral na de be-
valliug, als ze zich nog zoo lang onbeschrijfelijk zwak
voelt, en er dan weer meerdere zorgen zijn bijgekomen
En dan de eerste dagen na de bevalling, als ze in
bed ligt, en er geen verzorging van het gezin is, als
alles in de war loopt, als de kinderen vallen en de
dingen breken, en er geen behoorlijk eten is, en zij dat
alles ligt aan te zien.
Neen, b 1 jj is de arbeidersvrouw niet, als er weel
een kleintje moet komen. Maar, als het er eenmaal
is, en ze ziet het kwijnen, dan verzorgt ze 't zoo goed
ze 't kan, ze is er nachten bij wakkerze brengt 't
Daar de kliniek, en ze tobt er mee, zelf met ingevallen
wangen en een pijnlijken rug.
Eu dan sterft het
Het cijfer der zuigelingensterfte is weer met één
vermeerderd.
Geen mensch dan de moeder alleen
weet, wat dan toch, na alles en alles
wat voorafging, haar smart is....
En daarom waren het allereerst de vrouwen in
de socialistische partijen, die op het moederschap der
proletarische vrouw speciaal het oog vestigden, die met
klem maatregelen eischten, opdat dat moederschap
beter kon worden vervuld.
Vrouwen, het is de socialistische partij alleen, die
de moederschapsverzekering in haar program heeft.
Die sociaaldemokraten willen o. m. bij de Regeering
aandringen op een ziektewet, die bij bevalling aan elke
arbeidersvrouw, of zij loonarbeid verricht of niet, een
uitkeering verschaft, om de kosten te bestrijden, behalve
de verloskundige hulp. En in de gemeenteraden willen
zij strijden voor goede kinderbewaarplaatsen, voor huis
verzorging, voor een toelage, als de moeder het kind
voedt, voor goede melk of ander zuigelingenvoedsel,
dat goedkoop wordt verkrijgbaar gesteld.
Eu dat alles niet als een bedeeling, als een aalmoes,
neeD, als iets, waarop de arbeidersvrouw
recht heeft. De arbeidersvrouw, die haar kinderen
moet offeren aan het alverslindend kapitalisme.
Vrouwen der arbeidersblasse, ziet uzelf en uw kin
deren aan, en verlangt dan het kiesrecht. Het recht
om mee te kiezen hen, die u tot gezonder, gelukkiger
en beter moeders, uw kinderen tot krachtiger
menschen, tot fiere strijders willen maken.
Moeders, teekent het volkspetionnement voor het
algemeen kiesrecht voor mannen en vrouweD.
C. P.—S.
Kwart over tweeën gaat het schelletje en we haasten
ons, om een plaatsje in den loop te krijgen, want of
de kwestie v. d. Schalk of het te geven baantje
de belangstelling heeft gewekt, weten we niet, maar
er kon geen kip meer bij. 'n Collega van de Nieuwe
ziet in den stormloop z'n plaatsje verloren gaan, of
heeft met het- oog op eventueele ongepaste mengingen
in zijn reukorgaan, zich bescheiden teruggetrokken van
het front.
In de raadszaal om de groene tafel is rechts goed
vertegenwoordigd, als nooit weigerende stemmachine's
zijn ze steeds op hun post.
Van links zijn behalve den heer Van Westendorp als
wethouder alleen de heeren Kranen en Koopmans aan
wezig. De heer v. d. Schalk was volgens den voorzitter
uit de stad, maar kwaadsprekende menschen vertelden
ons dat hij op de jacht was. Och, dat zal allicht aan
genamer voor hem zijn dan een raadszitting bij te wonen.
We beginnen deze keer met de vaststelling der no
tulen van 3 of 4 vergaderingen, waarby De Bruin op
merkt dat dit geen goede orde is. De voorzitter is
hem dankbaar voor de opmerking, anders had hfj het
gezegd en vraagt de medewerking van de raadsleden
voor wat vlugger correctie.
De Brain: Er zyn twee ot drie dagen noodig,
voor ze terug word-n gehaald, wanneer daaraan ge
houden word' is de zaak gezond.
De VoorzitterDan krygen we te veel op
merkingen in de zittingen.
De BruinDan is het hun eigen schuld.
Vervolgens een aantal benoemingen, voor een lid van
de commissie van Toezicht op Middelbaar en Lager
onderwijs en één voor het Burgerlijk Armbestuur.
Bij elke stemming wordt er één stem uitgebracht op
partijgenoot Dinkelaar en bij elke keer als de voorzitter
zegt „en één op den heer Dinkelaar", brommen de
heeren hm, hm.
Punt 6. Benoeming van een directeur aan de
Arbeidsbeurs.
Dit baantje, wat met f 800 begint, was voor de anti's
bestemd. Een kantoormenschje, welke alleen de ver
dienste heeft dat hij anti is, was de uitverkorene.
De heer v. Westendorp begint met op te merken,
dat deze aanbeveling niet van B. en W. uitgaat, maar
van de Commissie voor de Gemeentelijke arbeidsbeurs.
Spr. spreekt zijn bevreemding er over uit dat de
tegenwoordige directeur als no. 6 op de voordracht
staat. Is dat eigenlijk geen bespotting? Wanneer deze
Commissie hem niet geschikt acht, dan hem ook niet op
de voordracht geplaatst.
De Voorzitter heeft het ook bevreemd, daarom
heb ik om een toelichting gevraagd, doch deze was
ook pover, ik had willen weten hoe men uit een 14U
sollicitanten tot deze 6 is gekomen.
De BruinMij heeft niet alleen de voordracht
maar ook de toelichting bevreemding gewekt. De moti
veering is al heel zonderling. Er is by de samenstelling
der voordracht gelet op den tegenwoordigen werkkring
der sollicitanten. Maar als ik den tegenwoordigen
werkkring der op de voordracht geplaatsten naga,
dan wordt het onbegrijpelijk, hoe de Commissie aan
deze voordracht komt.
Het bevreemdt mij dat de Commissie het alleen by
een aanbeveling heeft gelaten, de Raad is nu niet tot
oordeel n bevoegd wegens de onvoldoende toelichting,
trouwens de Raad is niet gebonden aan de voordracht.
Hij stelt daarom voor de benoeming aan te houden
en de Commissie te verzoeken de sollicitatiestukken te
overleggen, opdat de Raad beter de aanbeveling zal
kunneu beoordeelen.
De voorzitter leest daarop het toelichtinkje voor
en is het eens m-t onzen partijgenoot, dat de Raad niet
aan de aanbeveling gebonden is.
Papa Smit sputtert wat tegen Van Westendorp,
dat hij best had kunnen weten waarom den tegen
woordigen directeur is voorby gegaan, maar dat kunnen
we hier nou niet zeggen.
v. Westendorp kan zich met het voorstel van
De Bruin vereenigiDgen en er aan toevoegen dat de
Commissie tevens vermeldt, waarom de tegenwoordige
directeur gepasseerd isdat acht hy zeer grievend voor
den betrokkene.
Onze brave politieke christenen worden onder de
critiek van De Bruin en v. Westendorp al een beetje
onrustig, 't Zaakje kan wel geen kwaad, d'r is geen
kwaad by, maar waarom niet gestemd, nu komt hun
huichelachtigheid te veel aan 't licht. Want om een
volgeling Abrahams aan een postje te helpen wordt
hier iemand, welke al sinds jaren de betrekking heeft
-