FEUILLETON.
Uit Vlaardmgen,
Breng rijk zonnelicht in aller hart.
Ingezonden.
Van onze leestafel
De Kiesvereeniging „Volksbelang" is ont
bonden. Het bericht, waarbij {den volke werd bekend
gemaakt dat die kiesvereeniging werd ontbonden, zal
velen nog wel [herinneringen hebben te binnengebracht
aan de goede oude tjjd. De goede onde tjjd, toen „Volks
belang" het in het belang achtte van het volk propa
ganda te maken voor het socialistisch beginsel.
Toen velen van ons hebben geluisterd naar de stem
men, die spraken van den nood der arbeidende klasse,
veroorzaakt door het kapitaallistisch productiesysteem
en waarin geen afdoende verbeteringen zonden worden
verkregen dan door harden en volhardenden strjjd.
Waarin weliswaar iets kon worden gelenigd door
sociale wetgeving enz., maar waarvan het einddoel toch
volgens die stemmen was „het socialisme".
Het zaad, toen gestrooid, is allengs opgeschoten en
beeft vrucht gedragen.
Immers, wjj lezen in het ontbindingsbericht, dat „de
krachtige werkzaamheid der vereeniging uit vroeger
jaren in den laatsten tjjd verslapt was doordat de vak
organisatie en de afd. der S. D. A. P. een groot deel
van haar werk hebben overgenomen".
Inderdaad niet alleen een groot deel, maar het geheele
werk is allengs overgenomen: „Volksbelang" was over
bodig geworden als arbeiders-kiesvereeniging en zij
beeft dat gevoeld en is gestorven.
Een eeresaluut aan de in alle stilte ontslapene voor
bet vele en goede werk gedaan ruste in vrede.
„Het voornemen bestaat uit de kern der vereeniging
een comité te vormen, dat richting en leiding bij de
gemeenteraads-verkiezingen zal trachten te geven".
Wat bedoelt men daarmee, een „kern", waaruit een
comité zal worden gevormd om te trachten richting
en leiding te geven bij gemeenteraads-verkiezingen?
Wat wil die „kern" nu? Is die „kern" nog niet
wjjzer geworden door schade en schande en door het
misverstand, dat zjj heeft veroorzaakt door het weg
moffelen van een beginsel, waarop een wereldbeweging
wordt gedragen
Kan die „kern" zich nog niet opwerken tegen moge
lijk bestaan hebbend, werkelijk of vermeend meenings-
verschil en moet dat ten slotte in klein gemier over
gaand persoonlijk gehakketak nog wat worden gerekt
door een comité dat leiding en richting zal moeten geven?
Wenscht die „kern" het groote werk, door wjjle
„Volksbelang" begonnen, te maken tot een karikatuur
en zelfs niet eens een dragelijke, maar een bespottelijk
karikatuur „een comité uit de kern gekozen, om rich
ting en leiding trachten te geven hij de gemeente
raads-verkiezingen." Schaamt die „kern" zich niet aan
de groeve der afgestorvene met een dergeljjk even
dwaas als gevaarlijk idee aan de publieke markt te komen?
Is het dat licht, dat de kern van de „kern" wel zal
wezen, soms ontgaan, dat de arbeidende klasse niet
de minste behoefte meer heeft aan kernen en daaruit
gevormde comité's, die richting en leiding zullen trachten
te geven, alleen bij gemeenteraads-verkiezingen
Zwaar en grijs is de lucht. Ik zit voor 't raam en
kijk uit. Wat is het thans somber buitengeen zonnetje
laat zich zien. En onwillekeurig deelt zich die somberte
ook aan mij mede. En een hevig verlangen komt in mij
naar het voorjaar met z'n zachte luchten, met z'n blij
ontwaken der natuur en vriendelijken zonneschijn. En
mijn verlangen strekt zich uit naar den zomer, met al
z'n weelde. O, was deze tijd maar vast voorbij, was het
alvast maar zoover.
En als ik dan weer naar buiten zie, komt er een
beeld in mij op. Dan denk in bij mijzelf: Is die grijze
somberte daar buiten, is dat ook niet het beeld van
zoo menig leven, dat voorbij gaat zonder vreugde en
zonder hoop In de natuur zal straks alles veranderen.
Het zal stormen, hagelen, regenen, sneeuwen, maar dan
zal het voorjaar komen, zal de zon overwinnen. Maar
'voor zoovelen blijft het leven even somber, even grijs
en kleurloos. Voor zoovelen is het onverschillig of het
lente is of zomer, herfst of winter. Hun leven blijft
hetzelfde, totdat hun winter komt, ja, in hun herfst
meestal reeds hun leven eindigt.
Zie, dit zijn geen vroolijke gedachten, maar daarom
zijn zjj niet minder waar. Hoeveel levensgeluk is er
voor den loonarbeider weggelegd Op zijn twaalfde of
dertiende jaar gaat hij reeds van school. Dan wacht
hem de fabriek of de werkplaats. Dan is hij reeds uit
geleerd. O, als ik ze zie gaan zoo klein en minnetjes
nog, vaak zoo geheel nog kinderen, dan heb ik zoo'n
medelpen met hen. Op dien leeftijd reeds naar de
fabriek te moeten, terwijl zij nog zoo noodig wat op
school hadden moeten blijven, ja, terwijl er onder hun
zjjn met een uitstekend verstand, ik vind het ver
schrikkelijk. Daar moet, daar kan een eind aan komen.
Hoeveel heerlijks en schoons is niet voor altijd ver
loren gegaan in het eentonige fabriekswerk. „Een kind
is als een bloem, in fijne knop verscholen", S. Bonn,
Wanneer men zich te hoog, te welopgevoed, te geleerd
voelt en nog meer van dergelijke verhevene gevoelens
aanleiding geven mogen zich niet in dienst te stellen
der arbeidersbeweging, laat men zich dan ook te hoog
gevoelen de georganiseerde arbeiders, in de moderne
vakvereenigingen en S. D. A. P., die het bestaan van
Volksbelang overbodig hebben gemaakt, tusschen de
beenen te loopen, want dat geeft geen grooten dunk
van die voornoemde hoogere gevoelens; tenzij dat comité
alleen zou moeten dienen om een paar menschen in
den raad te houden, die er een eer in stellen een soort
vrijbuiters-politiek te volgen, „waarvoor zjj aan nie
mand verantwoording schuldig zjjn." Is dat laatste het
geval, dan zal hopeljjk onze afdeeling wel een handje
willen helpen in dat soort richting- en leiding-geven.
Cursusvergadering Bestuurdersbond. Op
de bovenzaal van den Volksbond heeft op Dinsdag 21
Maart een vergadering plaats, die voor ieder toegankelijk
is en waarin de voorzitter van den Bestuurdersbond,
W. Drop, zal sprekenover liet ontwerp Ziekte-verzekering
en Raden wet, door Minister Talma ingediend. Een
onderwerp, dat zeker de belangstelling van zeer velen
verdient en waarvoor wij dus gaarne tot een druk
bezoek opwekken.
Vergadering Volksonderwijs. Zaterdagavond
sprak in „Excelsior" het Kamerlid, de heer Th. M.
Ketelaar over de noodzakelijkheid van vervolg-klassen.
De vergadering was vrij goed bezocht. Aan de hand
van de verschillende officieele stukken toonde hij het
dwaze verlóóp van de vraag.
Duidelijk deed hij uitkomen dat de afwjjziug van
het verzoek alleen een gevolg is van de zucht der
kerkelijke meerderheid om voor het openbaar onderwijs
niet meer toe te staan dan volgens de wet strikt nood
zakelijk is. Vooral de kerkelijke woordvoerder, de heer
de Bordes, kreeg een stevige noot te kraken om de
domme wijze, waarop hij spreektrompet der kerkelijke
heeren geweest was en glashelder werd aangetoond,
dat het standpunt der kerkelijke heeren vrij veel af
wijkt van dat van hun partij- en coalitiegenooten.
Natuurlijk was geen der heeren verschenen, 't Is
dood zwijgen en stemmen maar. Je zou haast de uit
drukking van Schaper overnemen.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Copie wordt niet teruggegeven.)
Vlaardingen, 14 Maart '11.
Mijnheer de Redacteur,
Vergun mij voor het onderstaande een plaatsje in
Uw blad, waarvoor bij voorbaat mijn hartelijken dank.
Door de Ziekteverzekering-Maatschappij „Het Groene
Kruis" wordt een circulaire verspreid, waarin zjjn op
genomen een aantal namen en adressen van personen,
maar deze maatschappij en deze toestanden hebben
heel wat knoppen en bloemen vertrapt.
En als het kind een man is geworden, wat is dan
meestal zijn lot? Veel uren werkt hjj voor een loon,
waarmede hjj onmogelijk aan de behoeften van hem en
de zijnen kan voldoen. Hjj kan zich niet behoorlijk
voeden, hjj kan z'n kinderen niet laten leeren al zou
hjj het willen. Hjj moet het aanzien, hoe ook zjjn
jongens weer spoedig naar de fabriek moeten, z'n
meisjes ook spoedig in loondienst moeten gaan. En als
hij oud is, mag hjj tot loon voor zijn leven van werken
en zwoegen, van altjjd durenden zorg voor het dage-
ljjksch brood, om een plaatsje in het armhuis vragen.
En lang voor z'n tjjd sterft hjj.
En dan de vrouwen. Hun leven is vaak nog harder
dan dat der mannen. Een vronw heeft nooit gedaan En
daarbjj komt dat zjj ook in haar jeugd reeds bjj de mannen
wordt achtergesteld. Zitten vader en broers 's avonds
te lezen en grjjpt zjj ook naar een boek of krant, dan
komt moeder met wat naai- of breiwerk aan of met
het eten dat moet worden schoongemaakt. „Jjj hoeft
niet te lezen", zegt moeder, „lezen is luiheid, zou
me tante Neeltje zeggen. Lezewat geeft je dat later
in je huishouwing." En de krant of het boek wordt
onder haar neus vandaan gehaald. Is zjj later in een
dienst en vindt mevronw haar met een boek in de
keuken, tien tegen één dat het haar een standje be
zorgt.. Werken, daarvoor is zjj in de wereld en
met de rest heeft zjj niets te maken. Nu moet.ik zeggen
dat de grootste helft er wel in berust, maar er zjjn
anderen die in stilte zoo onnoemelijk ljjden, die zoo
graag zouden willen weten, willen leeren, ook willen
plukken van den boom der kennis. Maar de vrucht
hangt zoo hoog, zij kunnen er niet bjj komen, al willen
zjj ook nog zoo graag.
En later trouwen zjj. En ze zjjn zoo bljj dat ze niet
meer behoeven te dienen. En ze droomen over de toe
komst gouden droomen. En vraag hun overj een jaar
of wat eens wat er van hun verwachting is terecht
gekomen? Of neen, vraag ze het maar niet, je kunt
het ze wel aanzien. Als daar spoedig eenige kinderen
zjjn gekomen, herkent gjj het bloeiende meisje van
die bjj die Maatschappij zjjn verzekeid en uitkeering
genoten.
Op die lijst komt de ondergeteekende voor (zjj het
dan ook J. Hoogerwerff met twee ff's) niet alleen als
verzekerde, maar ook als een die getrokken zou hebben
een bedrag van f 30, zegge dertig gulden.
In de eerste plaats wensch ik even mee te deelen,
dat ik bjj de Mij „Het Groene Kruis" nooit verzekerd
ben en ook voorloopig mjj niet wensch te verzekeren,
gezien de reputatie, die genoemde Mjj bezit, althans
volgens gepubliceerde feiten, voorkomende in het dooi
de Kuipersvereeniging uitgegeven orgaan „Ons Blaadje"
van Januari 1911 No. 5, welke door de Directie niet
zjjn ontkend of tegengesproken.
In de tweede plaats meen ik dat het voldoende be
kend is, hoe ik als ex-voorzitter der Vereeniging van
Kuipers enz., de manier, waarop door bovengenoemde
Mjj, in overleg met de Kuiperspatroonvereen. „Ons
Vakbelang" personeelen worden verzekerd, heb veroor
deeld, om niet te moeten veronderstellen, dat het een
bijzonderen en niet gunstigen indruk moet maken, om
niet te spreken van onbetrouwbaarheid, mjjn naam en
zeer juist adres te zien voorkomen op de door mjj
bovenbedoelde ljjst.
Wanneer dus hier niet gesproken zal mogen worden
van kwakzalvers-pinkpillen-reclame-manieren, dan zal
de Directie van de Mjj „Het Groene Kruis" wel even
afdoende willen verklaren hoe mjjn naam (zjj het ook
met twee if's) voorkomt op genoemde ljjst.
Indien zjj dat niet doet, dan weet het publiek meteen
hoe en op welke wjjze ljjsten worden verkregen met
de sommen der genoten uitkeeringen.
Hoogachtend,
le Maasboschstraat 28. J. HOOGERWERF.
„Oud en w^js genoegZoo heeft de Roode de
door hem geschreven 2 ets. brochure getiteld, die de
perskommissie heeft uitgegeven ter vervanging van do
„heillooze geest", die 3 ets. kostte. Ook deze nieuwe
brochure richt zich in het bjjzonder tot de christelijke
arbeiders, wien onder allerlei drogredenen in naam van
den godsdienst wordt verboden, op ons adres te teekenen.
Dit lage bedrog, dit grove spel is bjj zeer velen mislukt.
Velen „teekenden toch".
Hun aantal moet nog vermeerderd. Nog meerderen
moeten vandaan gehaald van onder den ban der kapi
talistische voogdjj, uitgeoefend door dominee en geestelijk
adviseur. De Roode's vorige brochure heeft veler oogen
geopend. De nieuwe zal 't weer velen doen. In duizenden
dient ze aan den man gebracht. Iedere brochure op
haar plaats, d.i. in handen vau een christelijk arbeider,
gebracht, beteekent een duwtje aan het vermolmende
stoeltje, waarop de coalitie zich nog handhaaft. Aan
pakken dus, huisbezoekersWeg met het bedrog,
gepleegd aan onze klassegenooten, die onze strjjdge-
nooteu zullen en moeten worden
De organisatie der proletarische jengd.
Op verzoek der jeugdorganisatie te Amsterdam heeft
voorheen niet meer, zoo vermagerd en vervallen is zjj.
Altjjd moe, altjjd pjjn in haar rug en hoofdpijn vaak.
O als ik maar niet behoefde te wasschen of wat beter
eten in me lijf kreeg. Alsjuist als, als dit maar
kon. Maar het kan niet van het loon van den man.
En ze beult zich af aan de waschtobbe en met het
huiswerk, en zit tot in den nacht vaak te naaien en
te stoppen en wordt hoe langer hoe zenuwachtiger en
magerder. En ze hoopt op den tjjd dat haar kinderen
van school af kunnen en gaan verdienen en ze beseft
meestal niet het verschrikkelijke, dat zij ze daarvoor
heeft groot gebracht, om ze tot hetzelfde te zien op
groeien als zjj is geworden, zjj en haar geheele klasse.
Zoo gaat het leven der meeste arbeiders voorbij een-
toonig en vreugdeloos, zonder licht en zon.
En zjj buigen zich er voor en berusten er in.
Maar er is een nieuwe stem in de wereld, die hun
allen wekken zal, de stem van socialisme. En zjj spreekt
tot hun allen. En velen willen haar niet hooren, maar
anderen blijven staan en luisteren hoe zij tot hun zegt:
„Mannen, vrouweD, gjj hebt lang genoeg gebogen, werpt
van u thaus het zware juk, dat op uw schouders ligt.
Richt u op en zie, hoe schoon is de wereld, hoe schoon
is het leven, nu nog slechts voor weinigen, maar als
gjj wilt, eenmaal voor u allen. Gij zjjt ook menschen
met verstand, met gevoelook menschen, ja, soms als
die anderen. Eisch als uw heilig recht van al het goede
der aarde. En als gjj het niet krijgt, en dat zult gij
niet, neemt het dan, neemt het voor uzelf, voor uw
vrouwen, voor uw kinderen en kindskinderen. Maakt
u sterk tot den strjjd om te brengen vreugde voor
droefheid, levenslust voor levensmoeheid. Om te brengen
in het leven der werkers lust in den arbeid vol zon
licht voor grjjze somberte".
En als zjj die stem hooren, dragen zjj het geluid van
haar klank verder de wereld in, totdat zij eenmaal
overal zal worden vernomen en verstaan, totdat een
maal allen naar haar woorden zullen handelen en bren
gen zullen hier op aarde rijk, vol zonnelicht in aller
harten, in aller leven.
Wormerveer.
G. K. de V.