Ditjes en Datjes.
Vakbeweging.
tieve werkstaking? Daarop luidt het antwoord ontken
nend. Te Leeuwarden is hierover reeds gesproken. Dit
middel kan eerst worden overwogen, werd toen gezegd,
aan het eind der aktie. Voor die staking is in het P.
B. geen enkele stem opgegaan. De voorwaarden zyn
niet aanwezig, die voor de noodzakelijkheid en het
slagen van zulk een staking worden vereischt. In den
korten tijd onzer aktie is niet opgewekt al datgene, wat
noodig is, om ons den moed te geven voor den oproep
tot een dergelijke demonstratie.
Vooral hebben wij te overwegen, ik wil dit ronduit
zeggen, want wij kunnen geen revolutionaire beweging
maken door de waarheid te verbloemen dat in de
beweging, ook in de vakbeweging, niet aanwezig is
het revolutionaire sentiment, dat een demonstratieve
staking zoodanig zon doen slagen, dat de beweging erdoor
werd vooruitgebracht. Wij willen geen hooger preten
ties maken dan dat wij kunnen verwezenlijken.
Toch is het mogelijk, dat de demonstratie imposanter
wordt dan wij ons nu nog kunnen voorstellen. Ons
middel is van dien aard, dat ook een sterker revolu
tionair sentiment dan nu in de massa leeft, zich kan
uitspreken. Plotselinge oplevingen zijn geen zeldziam-
heid. Men denke aan 1905, toen onze Oostenrijksche
partijgenooten niet goed wisten wat te doen, en plot
seling het bericht van de toezegging eener Doema in
Rusland een opleving wekte, die het Algemeen Kiesrecht
bracht. (A p p 1 a n s).
De betooging op dien Dinsdag zal, wat het aantal
deelnemers betreft, verre staan beneden onze betoogingen
van totnogtoe. Moet nu de Zondag daarvoor een be-
tooging worden gehouden Neendit zou slechts de
aandacht afleiden van wat er op dien Dinsdag gebeurt.
De hoofdzaak is de aanbieding van het petitionnement.
Daarop moet de aandacht gericht. Wij hebben er men-
schen voor noodig, het kost tijd en geld. Wij moeten
dus niet twee konkurreerende zaken tegelyk op touw
zetten.
De aanbieding moet onze beweging in direkt kontakt
brengen met de staatsmacht, een sterken indruk maken
op het volk, toonen, dat overal de arbeidersklasse voor
het kiesrecht in beweging is. Het slot der aktie moet
zooveel mogelijk vormen één geheel met de aktie in
het Parlement. Om te zorgen, dat zooveel mogelijk
regeering, koningin, Parlement, onder den indruk komen,
moet deze Dinsdag worden gekozen. Het is de propa-
ganda-dag voor de koningin, voor de kapitalistische
heerschappij der bourgeoisie. Als de bourgeoisie en
haar meeloopers en trawanten zich verlustigen in het
vertoon van goudgalons, willen wy den eisch van het
verdrukte volk doen hoorengeef ons tenminste het
simpele burgerrecht, dat ons zal mogelyk maken, den
staat in te richten naar onze behoeften. (Applaus.)
Onze strijdmacht, de organisaties, hun vertegenwoor
digers en hun vaandels, moeten dus in Den Haag aan
wezig zijn. De stoet moge kleiner zijn, het getal vaandels
en afgevaardigden moet grooter zijn dan verleden jaar
te Amsterdam.
De beweging in het volk moet aan de aanbieding
deelnemen. Van de arbeiders kunnen wy niet eischen,
dat zij allen naar Den Haag gaanmaar betoogen
zullen zij toch. Wy stellen ons voor, dat Maandagavond
door geheel Nederland de massa zal betoogen. (App 1.)
In zeer vele plaatsen, vooral die aan het spoor gelegen zp,
zal men de afgevaardigden met de vaandels begeleiden
naar het station, by het gaan naar Den Haag. En in
ellr geval, betoogen, trekken door de straat, kan men
óveral op dien Maandagavond. Zoo zal de betooging
niet de aandacht afleiden van wat er Dinsdag gebeurt,
maar ze versterken. (Applaus)
Op Dinsdagmiddag moet de aanbieding geschieden,
omdat te l1/^ uur de koninklijke parade is afgeloopen
"(g e 1 a c h) en te 3 uur begint de Kamer. Wy hebben
geen meeting met sprekers noodig, wy hebben slechts
den stoet op te stellen en bij den minister van Binnen-
landsche Zaken, als tijdelijk voorzitter van den minis
terraad, een oogenblikje gehoor te vragen. De heer
Heemskerk is een practisch man en zal dat oogenblikje
wel vinden.
Het adres van antwoord is afgeschaft, behoudens
bijzondere omstandigheden. Die zyn aanwezig, als zulk
een merkwaardige betooging heeft plaats gevonden en
de Kamerfraktie zal voorstellen, dit jaar eens wel zulk
een adres aan te bieden. (Luid applaus.)
Wordt zoo de zaak opgezet, dan ageert de massa
het heelé land door op den Maandagavond en Dinsdag,
als de aandacht van het geheele volk op Den Haag is
gevestigd, zal het voelen dat onze betooging de massa
vertegenwoordigt, de parlementaire groep zal vertolken
wat er leeft in de massa.
Welke zijn de bezwaren
Het langst en het ernstigst is het volgende argu
ment overwogenonze arbeiders zijn gesteld op hun
jaarlijkschen betooging. Er zijn reiskassen gevormd.
Maar hoe meer georganiseerde arbeiders Dinsdags in
Den Haag komen, hoe beter. Is de wil om erby te
zijn zoo sterk, welnu, laat men vrijaf nemen(A p p 1 a u s.)
Wij moeten dat overlaten aan de mensehen zelf en wie
niet naar Den Haag kan gaan, zorge er voor zijn plaatse
lijke bètóoging zoo schitterend mogelijk te doen slagen.
De deelnëming zal veel geringer zijn dan aan de
gewone demonstraties. Wy stellen dat voorop. Wy
maken niet de pretentie, op Dinsdag een Zondagsbe-
tooging te houdenmaar de betoogingen overal in het
land op Maandag zullen veel meer indruk maken dan
een Zondagsbetooging. De Amsterdamsche betooging
is niet te overtreffen het moet nu niet meer worden
gezocht in den omvang, maar in het karakter der beweging
Bovendien er zit in het karakter van deze aanbieding
iets, dat meer tot de massa zal spreken, dan een her
haling van onze Zondagsbetooging.
Ook om historische redenen worden wy tot dit voor
stel geleid. Wy zyn weer aan het begin van een
grondwetsherziening. Aan het begin, niet aan het
eind. De ondervinding elders heeft geleerd, dat zeer
revolutionnaire akties hun resultaat verliezen, als men
ze niet weet vol te houden. In Zweden leverde men
in 1902 alles wat men konmen kon niet meer cres
cendo gaan en kreeg in 1907 een karikatuur van Alge
meen Kiesrecht. De Oostenrijkers daarentegen wisten het
geweer bp den voet te houden en kregen het Alg.
Kiesrecht. Deze Dinsdag-betooging zal dan het eerste
woord zyn, dat gesproken wordt in onze nieuwe kies-
rechttaktiek. (Applaus.)
Wy hebben ook te denken aan de historie der kies
rechtbeweging in ons eigen land. In '85 werd een
betooging gehouden en een deputatie naar Heemskerk
Sr. gezonden. Zij maakte een zoo grooten indruk, dat
de heer Keuchenius onder den verschen indruk ervan
bij het adres van antwoord den koning wilde verzoeken
om toe te geven. De totaal verdeelde liberale party
van toen werd door de arbeidersmassa gebracht tot
tijdelijke eenheid, tot een daad. Gleichman was plot
seling voor het kiesrecht van den gezeten werkman
de Kamer en de konservatieve minister vonden een
kompromishet tegenwoordige grondwetsartikel.
Niet anders dan zoo'n indruk wenschen ook wij te
bereiken. Toen kwam Schaepman in een enkel oogen-
blik terug van zyn eisch om eerst het onderwijs-a'tikel
te veranderen. Van Houten zei cynischniet onze
overtuiging beheersckt ons, maar gansch andere over
wegingen. Dit hopen wy de heeren nog eens duidelijk
aan het verstand te brengen. (Applaus.)
Zal men ons deze betooging mogelijk maken Wij
zijn goede regisseurs, maar zal de directie ons den
schouwburg met c dissen en rekwisiten afstaan Zal
Heemskerk ons ontvangen Zal men ons toestaan, te
betoogen Weigert men, dan doen de heeren ons
grooter dienst dan op welke andere manier ook.
(Applaus.) De eenige reden waarom men onze
kleine stoet niet zou willen toelaten, zou zyn een ver
wijzing naar den Koninklijken stoet met den aankleve
van dien. Ook al zei men het niet, ieder zou voelen,
daarom is het te doen. Zal de bourgeoisie de koningin
vooropstellen in den strijd tegen het A. K. Er zou
alleen mee worden bereikt, dat er wijziging komt in
den uiterlijken vorm der betooging, maar men kan ons
niet weerhouden de vracht onzer aktie aan te bieden
wanneer wy willen.
Vreest men revolutionaire beweging, dan doet men
het best ons onzen gang te laten gaan. Dan komt onze
optocht, als de koninklijke met zijn kanonschoten is
afgeloopen. Wil men dat niet, dan zijn wij verplicht,
de koninklijke optocht dienstbaar te maken aan ons
doel. (Geestdriftig applaus) Het buitenland
heeft ons geleerd, hoe dat te beredderen. (A p p 1 a u s.)
Dan zou de Kamerfractie misschien voor het eerst eens
deelnemen aan de plechtige opening der Staten-Gene-
raal, om daar de koningin althans even in kontakt te
brengen met den wil van een groot deel van de
Nederlandsche Natie. (Luid applaus.)
Het is bij groote bewegingen nu eenmaal zoo, dat
men heeft te rekenen met de feiten en de omstandig
heden. Die wet bindt ons, maar ook onze tegenstanders.
Besluiten wijwij demonstreeren Dinsdag, dan doen wij
het en wilde men een duizendtal verhinderden te de
monstreeren, dan zou het antwoord zijn, dat 2000, 3000,
4000 en meer het toch zouden doen. (Applaus.)
Beraadslaagt met ernst over deze zaak en laat, ons
thuis teruggekeerd, gesterkt zijn in geestdrift, in besef
van den ernst, de moeilijkheid, maar ook van de
schoonheid onzer beweging, laat ons fakkeldragers zijn
van nieuw vuur, opdat deze Dinsdag worde een histo
rische dag in den strijd der bevrijding van de Neder
landsche arbeidersklasseIGeestdriftig applaus.
By intniti staat de heele zaal op en zingt de Inter
nationale.
De voorzitter vraagt, of na deze inleiding debat
noodig is. (Algemeen, geroep: Neen!) Ik ben
overtuigd, dat al wat Troelstra heeft uiteengezet, ge
beuren moet en gebeuren zal(Luid applaus.) Alle
energie van partij en vakbeweging moeten ervoor worden
ingespannen. Ik stel u voordit voorstel is aangeno
men (Luid applaus. Het kongres zingt het
kiesrechtlied.)
Leenwenbnrg-Enschedee wil niet debatteeren. Hij
had oorspronkelijk bezwaren, maar begreep dat zij niet
houdbaar zijn. Alleen wil hij het volgende opmerken
als vele arbeiders misschien niet in Den Haag kunnen
zijn, dan kunnen wellicht middelen worden beraamd
om ditmaal meer dan vroeger vrouwen aanwezig te
doen zijn.
Meifeest. De besturen der by den S.B.B.
aangesloten organisaties worden opgeroepen
tot bijwoning eener huishoudelijke vergade
ring op Maandag 24 April a s 's avonds half
negen, in „Constantia".
Punt der agenda: Meifeest.
De Steunlysten voor de stakenden stukadoors
te Rotterdam zijn lang niet alle ingeleverd. Wij dringen
er nogmaals op aan de lijsten, geteekend of niet, in
te leveren. A.s. Zaterdag is de secretaris van den
S. B. B. daarvoor weer in Constantia aanwezig.
Metaalbewerkers. Donderdag 6 April con
fereerde Dekkers met de firma Kips Co. over het
ontslag van een onzer leden. De opgegeven reden tot
dit ontslag was brutaliteit. Ter conferentie betoogde
de firma Kips dat niet alleen brutaliteit, maar ook het
te hooge loon van dit lid de reden van zijn ontslag
was. De firma zeiIk heb nu bijna geen werk en kan
zoo'n man nu uitstekend missen. Ook verklaarde de
firma Kips, dat de bond wel zijn uiterste pogingen in
het werk stelde om loonsverhooging los te krygen,
zooals nog met 1 November 1.1. bij haar circa 600 gol
den, maar dat niet gebleken was, dat de leden harder
werkten als voorheen. In een zakelyk betoog wist
Dekkers deze dwaalbegrippen by de firma te bestrijden,
met het gevolg, dat het ontslag drie maanden weid
uitgesteld en niet zal doorgaan als binnen dien tijd het
personeel in sommige opzichten haar plicht beter be
tracht. Speciaal wordt hier bedoeld op tijd op het
werk zyn.
Wij kunnen met dit resultaat tevreden zijn. De bond
zal wel zorgen dat zijne leden krachtig voor hunne
rechten optreden, maar dat zy ook tevens hun plicht
leeren begryjjen, door op tijd op het werk te zijn en
niet onnoodig brutaal optreden.
Op de kettingfabriek is het ook niet geheel in orde,
Op verschillende tijdstippen, speciaal wanneer het de
directie voordeelig uitkomt, moet er verzuimd worden,
met het gevolgloonverlies voor de arbeiders. In
same»—erking met den R. K. Volksbond zullen wy hier
eens een stokje voor steken. Kettingsmeden, hondt
uw mooie organisatie zooals tot nu toe stevig in het
gelid, onze taak zal er des te beter door vervuld wor
den. Dit jaar moeten wy een coll ctief contract kunnen
sluiten. De Corr.
Glas- en Aardewerkers. Zondag 9 April
vergaderde alhier het personeel der fabriek Jansen, om
een bespreking te houden over de vele grieven op deze
fabriek.
Enkele der grieven kunnen hier worden aangestipt
en daaruit kan ieder zien dat het er by Jansen allesbehalve
rooskleurig uitziet. Er is ten eerste besproken het uit
betalen van zware flesschen. By Jansen moeten de
flesschen meestal zwaarder worden gemaakt, maar meer
loon wordt er niet voor gegeven. Gaan de arbeiders
reclameeren, dan worden zy afgesnauwd alsof het
honden zijn. Een en ander heeft groote verbittering
gebracht. Daarbij komt nog dat dikwijls het glas van
dien aard is, dat het niet is te verwerken en heele
dagen daardoor niet gewerkt kan worden, terwyl de
arbeiders dan toch in de fabriek moeten blyven en niet
de minste schadeloosstelling ontvangen.
Deze groote grieven naast tal van kleinere hadden
de vergadering van Zondag tot gevolg en er werd daar
besloten om te trachten een einde daaraan te maken.
Men zal nu de directie een loonlyst aanbieden, waarin
het gewicht der flesschen is opgenomen en tevens werd
besloten om het hoofdbestuur te verzoeken de fabriek
te versperren. en A.
Jubeljaar of treurjaar? In 1861 is een einde
gemaakt aan de wereldlijke macht van den Paus en
Rome tot hoofdstad van Italië g^proklameerd Dit wordt
thans te Rome gevierd o.a. door bezoek van den Duit-
schen troonopvolger. Ook onze koningin zond aan den
koning een felicitatie-telegram.
Maar de Voorhoede, het R. K Volksblad, schryft:
Daarom is 1911 een Jubeljaar" voor alle vrij
metselaars en revolutionnairen der wereld, maar
een „treurjaar" zooals de H. Vader het zelf
gezegd heeft voor de Kerk en voor alle oprechte
en getrouwe Katholieken.
Zoo, zoo. Onze koningin heeft dus maar te kiezen,
hoe zij het liefst wil heeten vrijmetselaar of revolutio
nair. Wij dachten, dat de katholieken zoo onverwoes-
telijk verknocht waren aan het Huis van Oranje
Dit „muisje" heeft al een staartje gehad. Zooals onzen
lezers misschien wel bekend is, heeft de man van de
koningin Woensdag 1.1. z'n 35sten geboortedag herdacht.
Vorige jaren had de redacteur van de N. Sch. Crt
alias de 2e secr. van de oranjevereeniging, de „gelnk-
kige" gewoonte, steeds z'n lezers op te warmen voor
vurige oranje-vereering. De dag voor de verjaardag
van een der leden van het oranjehuis was het een en
al geestdrift in het gemoed van dien ora?jevriend(?)
Het slot van z'n orakeltaal was steeds dat „de inge
zetenen van Schiedam door het uitsteken der vlaggen
