De Roode Dinsdag.
Partij genooten,
Yakyereeniging sleden,
Algemeen Kiesrecht.
Op den Uitkijk.
Vakbeweging.
van de „Maasbode", door den Haagschen redakteur
van het „Handelsblad" bevestigd, dat de katholieke
heeren voor deze amendementen alleen
hebben gestemd uit nijdigheid over minister
Talma's houding tegen het amendement-Aalberse (arbeids-
verbod voor de gehuwde vrouw). Nu van twee, zoo
geheel verschillende kanten, deze bewering wordt geuit,
kunnen wjj ze niet meer als een los verzinseltje be
schouwen.
Maar als de zaak zóó staat, wat moeten dan de
christelijke arbeiders denken van den ernst, waarmede
hun vertegenwoordigers de arbeidersbelangen behartigen
Waar blijven dan de fraaie redeneeringen over de „goede
vakvereenigingstaktiek", door Mr. Aalberse toegepast
Wat blijft er dan anders over dan dit ééne, dat op de
sociaal-demokraten alleen de arbeiders hun vertrouwen
kunnen stellen
Wat blijft er dan voor de arbeiders over, dan vuriger
dan ooit te strijden voor de versterking der politieke
macht van de arbeidersklasse, opdat zij aan de ge-
loovige en ongeloovige heeren uit de bourgeoisie haar
wil kan opleggen?
Ook van deze heele, voor de arbeidersklasse zoo
leerzame geschiedenis, is de moraalStrijdt, met grooter
kracht, met taaier energie dan ooit, voor het Alge
meen Kiesrecht!
De klerikale pers gebruikt een al te doorzichtigen
truc om de arbeiders, die zich nog door den luister van
het koningschap laten verblinden, op te zetten tegen
onze kiesrechtaktie. Het Nieuw Haarlemsch Dagblad,
een katholiek orgaan, welks anti-socialistische bedenk
sels door de katholieke kleine pers van het heele land
trouw plegen te worden voortgekolporteerd, verklaart
op hoogen toon, dat de betooging van onzen Rooden
Dinsdag „natuurlijk bedoelt een manifestatie te zijn
tegen Hare Majesteit"; en roept „ieder ordelievend
Nederlander" op daartegen pal te staan. Het blad
dreigt, tegenover vijfduizend rooden tienduizend zwarten
naar het Binnenhof te sturen, „om wet en orde en
gezag en onze koningin te verdedigen".
Een blad, dat zoo spreekt, heeft natuurlijk maling aan
wet, orde en gezag, maar zoekt eigen recht. Niet om
deze drie belangrijke stapel-artikelen uit den kapitalis-
tischen winkel is het dan ook blijkbaar te doen: het
venijn zit in den staart. De goedgeloovige, niet al te
kritisch lezende katholiek moet oi springen van woede
bij het vernemen, dat onze kiesrechtstrijd gaat tegen
de koningindit is dan het laatste middel om de
kiesrecht-Van Houten nog zoo lang het gaat te hand
haven. Reeds bjj voorbaat verschuilen de brave broe
ders van den geldz k zich achter vrouwenrokken en
achter den luister van de Kroon.
Wjj weten niet, of zij verstandig doen, aldus het
koningschap in den kiesrechtstrijd te betrekken. Het
Algemeen Kiesrecht komt, daar is geen twijfel aan en
het eenige succes, dat zjj kunnen bereiken, is, dat het
koningschap in de hitte van den strijd wordt verfomfaaid.
Wij zullen daarover geen traan laten; maar toch vesti
gen wij er de aandacht op, dat niet van onze zijde het
koningschap in onzen kiesrechtstrijd is getrokken.
Troelstra zei op het kongres
„Op Dinsdagmiddag moet de aanbieding geschie
den, omdat te F/s uur de koninklijke parade is
afgeloopen en te 8 uur begint de Kamer. Wij
hebben geen meeting met sprekers noodig, wjj
hebben slechts den stoet op te stellen en bij den
minister van Binuenlandsche Zaken als tijdelijk
voorzitter van den ministerraad een oogenblikje
gehoor te vragen. De heer Heemskerk is een
praktisch man en zal dat oogenblikje wil vinden.
„Het adres van antwoord is afgeschaft, behoudens
bijzondere omstandigheden. Die zjjn aanwezig, als
zulk een merkwaardige betooging heeft plèats ge
vonden en de Kamerfractie zal voorstellen, dit
jaar eens wel zulk een adres aan te bieden."
En hij voegde daaraan nog toe
„Vreest men revolutionaire bewegingen, dan doet
men het best ons onzen gang te laten gaau. Dan
komt onze optocht, als de koninklijke met zijn
kanonschoten is afgeloopen. Wil men dat niet,
dan zijn wij verplicht, de koninklijke optocht dienst
baar te maken aan ons doel. Het buitenland beeft
ons geleerd, h>e dat te beredderen. Dan zou de
Kamerfractie misschien voor het eerst eens deel
nemen aan de plechtige opening der Suten-
Generaal, om daar de koningin althans even in
koutakt te brengen met den wil van een groot
deel van de Nederlandsche natie
„Het is bij de groote bewegingen nu eenmaal
zoo, dat men heelt te rekenen met de feiten en
de omstandigheden. Die wet biDdt ons, maar ook
onze tegenstanders. Besluiten wijwij demoustreeren
Dinsdag, dan doen wjj het en wilde men een
duizendtal verhinderen te demonstreeren, dan zou
het antwoord zijn, dat 2000, 8000, 4000 en meer
het toch zouden doen
Hier vindt men dus tot tweemaal toe de verklaring,
dat onzerzijds aan de koningin geen stroo breed in den
weg zal worden gelegd. Zij zal zelfs van onzen heelen
stoet eerst uit de krant iets bemerken, indien men ons
rustig laat geworden en onze kiesrechtstrijd zal langs
den bjj uitstek ordelijken parlementairen weg tot haar
kennis worden gebracht.
Alleen indien de regeering en haar handlangers zelf
op een minder ingetogen wijze van demonstreeren gesteld
zjjn, zouden zij die kunnen uitlokken, door ons te beletten
te demonstreeren op de ordelijke manier waarop wij
dat gewoon zijn. De N. Haarl. Crtis blijkbaar happig
op het krijgsgeschreeuw van tienduizend Zuid-Hollandsche
boeren, die behoorljjk met vuurwater gedrenkt, onder
de leuzevoor de koningin I in een vuistgevecht vijf
duizend rooden hun „bruten overmoed" zullen betaald
zetten. Ons trekt zulk een beschavingsideaal minder
aan wij zullen echter het recht van manifestatie, dat
de arbeiders van de groote steden in Pruisen op politie-
stok en wapengeweld hebben weten te veroveren, ons
niet door Hollandsche pastoors en hun trawanten
laten ontnemen
Laten de heeren echter hun kaarten maar vast open
leggen. „De slimme tacticus Troelstra" kan hun dan
nog een verrassing bereiden. Nu staan zij alvast voor
de natie als de vreesachtige reaktionairen, die bij het
naderen van een enkel duizendtal om hun recht vragende
arbeiders, hun argumenten vergeten en zich met een
boksbeugel achter de rokken der koningin verschuilen.
de Petitionnementsweek moet benut
worden om de arbeiders in de Schie-
damsche sloppen en stegen te bewegen
deel te nemen aan onzen strijd voor
Weldadigheid.
In het verslag der „Yereeniging voor Armenzorg en
tegen Bedelarij" leest men aan het eind de vraag
Slaapt dan de menschenliefde, de weldadigheidszin
't Is het resumeerend totaal van een kroniek over
weldadigheid, in welke, op de droge manier van een
rapporteerenden filantroop, de onmacht der weldadigheid
wordt bloot gelegd.
Alle veretteringen van het kapitalisme vindt men in
het verslag beschreven.
Aan 31 van de 79 aanvragen om werk kon slechts
worden voldaan. De overige 48
Van armoede, werkloosheid, behoelte om beleeude
goederen te lossen enz. worden opzettelijk maar geen
bijzonderheden medegedeeld. In tal van gezinnen werden
achterlijke kinderen aangetr offen, die door gepaste hulp
vooruit te brengen zouden zijn.
Toch is het in het algemeen belang, aldus het ver
slag, dat aan zulke kinderen wordt gedaan wat mo
gelijk is om hen maatschappelijk normale menschen te
doen worden en het zou met het oog daarop zeer zeker
de overweging waard zjjn, of het niet op den weg van
het Burgerlijk Armbestuur ligt, dit onderwijs te bekos
tigen immers, het is het voorkomen van armlastigheid.
O ja, dat Burgerlijk Armbestuur, dat is een nuttige
instellingVooral te Schiedam, waar het nog leeft
volgens de regelen eener wet, die bijna honderd jaar
oud is
Voor ouden van dagen, die hun leven lang hard
gewerkt hadden, in alle vroom-, braaf- en onderdanig
heid natuurlijk, maar schoon óp waren, werden lijsten
samengesteld, om wekelijksche bijdragen van particulieren
te bedelen. „Hoe de beuoodigde gelden dikwijls bijeen
gebracht worden, is niet te beschrijven", lezen we in
het verslag „Bij elke volgende wordt het bezwaarlijker,
dan het bij een vorige reeds was."
Dat met zooveel moeite, met weken, soms maan
den oponthoud, de toelage moet bij elkaar gebedeld
wordenom arme oudjes hel leven mogelijk te ma
ken en hen opname te bezorgen in een oude man
nen- of vrouwenhuisis een bepaalde misstand".
Je zou toch zeggen Een bepaa'de misstand
Ja, 't is akeligmaar waarom eigenlijk gaan die men
schen liever niet wat vroeger dood Wat hebben wij
nu eigenlijk aan een misstand nog wel aan een be
paalde misstand
Maar d'r is wei wat aan te doen. Zie maar
„Waarom kan de kerkelijke armenzorg in vereeniging
met het butgerljke armbestuur hierin niet voorzien?
„Wat onze bemoeiing in deze betreft, het Bestuur
zal ze gaan beperken. Het administreert thans 17 lijsten,
welk getal voor hetoogenblik niet zal worden uitgebreid."
Alwéér dat burgerlijk armbestuur er bjj gehaald met
de kerkelijke armenzorg er nu voor de gezelligheid
Doen deze soms niet wat ze kunnen We zullen 't
straks zien.
Maar de oplossing, die de Vereeniging gevonden
is radicaal: zeventien lijsten administreert ze; lees:
zeventien onvermogende oude menschen steunt ze en wie
verder nog oud en behoeftig durft te worden, wordt vrijelijk
overgeleverd aan alle martelingen die de beul Honger
weet te bedenken.
De vereeniging telt 209 leden, krijgt een contributie
binnen van f 549.25, welk bedrag zoo goed als geheel
weggaat aan het informatie-bnreau.
Het Dames-Comité telt 96 donateurs, bijdragende
f 361.50. Maar de onderstand bedraagt over de laatste
jaren: f 563.25, f 650.07, f 768.45. Al veel meer das
dan de donaties bedragen. Als er maar meer geld was!
En nu offert een stad van omtrent 30.000 in
woners een som van pl.m. f ÖOO voor het doel
dat deze vereeniging met haar Dames-Comité zié
voorstellen; het voorkomen van en het opheffen uil
armoede
f 900 per jaar voor leniging van menschen-
wee. Jarenlang werden f 1300 besteed om een veree
niging „Schiedam Vooruit", die de i n d u s t r i e zou
versterken, op de beenen te helpen. En honderden
guldens gaan uit de gemeentekas naar sektarische
handels- en teekenscholen en wat dies meer zjjtien
duizend worden geheel onnoodig besteed aan een gym
nasium Enzoovoort.
„Waren de ondersteuningen door de Kerkelijke
Armbesturen gegeven van dien aard, dat anderen zich
konden onthouden, onze klacht ware misplaatst, aldus
leest men verder in het verslag, maar het staat vast,
dat de bedeelingen, door verschillende kerkelijke armbe
sturen verstrekt, uiterst karig zijn. De arm verzorger stemt
dit ook aanstonds toe en zegt u: „wij hebben niet meer,
we kunnuen niet meer geven" en ziet niet in, hoe zulke
bedeeling bedelaars kweekt. Bjj hen dus dezelfde kracht.'
„w\j hebben niet meer, we kunnen niet meer geven."
Dat is de typeering niet alleen van de kerkelijke
maar van alle weldadigheid n i e t vragen wat is er
noodig maar zeggen: we hebben niet meer
En men hangt de weldadige uit, zooals bijv, het U.K.
Armbestuur, dat een gezin eener weduwe met drie
kiuderen met 35 heele centen in de 14 dagen steunen
durit en algemeen deze maatstaf aanlegt onder het
mottowij kunnen niet meer!
Als men zoo aan de hand van dit verslag, met waar
deering voor wat gedaan wordt, de absolute ónmacht
der liefdadigheid aanschouwt om de gevolgen van het
kapitalistisch uitbuitingsstelsel te bestrijden en men
heeft een hart in z'n ljjf, dat medelijden kent voor den
evenmensch en hersens in z'n hoofd om te kunnen begrijpen,
dat straks onze ouders, wij zelf eenmaal, onze kinderen wel
licht op zulk een wijze beweldadigd zouden moeten worden,
dan brandt 't op je ziel als kokende olie, dan moet
dat alles bij den arbeider een heftige weerzin wekken
tegen de oorzaken van dit allesdan moet hij het
bestrijden van de gevolgen maar overlaten aan wie
te kortzichtig of te nauw verwant zijn aan de oorzaak
van al dit kwaadhet kapitalismedan gevoelt de
weldenkende mensch hoe hij in naam der mensche-
1 ij k h e i d heeft deel te nemen aan den oorlog tegen
dien vertreder van alle menschenrechtenhoe hjj te
strijden heeft onder de vanen van het Socialisme voor
een maatschappij, waar voor al die misstanden geen
plaats meer is.
Het Volkshuis.
Het Volkshuis wordt nog dikwijls gepresenteerd als
„neutrale" inrichting, waar alle standen en richtingen
Bijeengebracht kunnen worden.
Die neutraliteit kennen we al lang. De Moker heeft
meermalen tegen het Volkshuis moeten optornen en ook
dezer dagen bleek weer hoe neutraal(?) het Volks
huis is.
Op 30 April waaide van het Volkshuis heel fleurig
de driekleur. Op 31 Augustus geschiedt geregeld het
zelfde, maar nu viel het te meer op, want, waar bpa
geen enkel vlaggetje te zien was, jubelde het Volks
huis nog over den verjaardag van prinses Juliana.
't Feit is niet héél gewichtig. Maar een inrichting,
die „ueutraal" wil heeten, moet zich ook geen partjj
stellen vóór de monarchale en dus tegen de republi-
keinsche regeeringsvormen.
Doet ze dit wel, dan moet ze zich eerlijkheidshalve
niet langer neutraal wihen noemen en moet het bestunr
zich eens afvragen of het zoodoende de nog overge
bleven republikeinsch-gezinde leden niet dwingt heen
te gaan.
Of sluit ook het Volkshuis de sociaal-democraten
buiten de zedelijke gemeenschap 't Ware goed, dit
te weten.
S. B. B. Wie nog geld of kaarten van de Mei-
betooging in bezit heeft, wordt verzocht a.s. Zaterdag
avond af te komen rekenen. De penningmeester van
den S. B. B. houdt daarvoor zitting van half negen
