J
NO. 12.
Zaterdag 20 Mei 1911.
lie Jaargang.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
De Moker
Berichten.
De nieuwe pensioenwet.
Op den Uitkijk.
mout
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal
franco per post 40 cent
Losse nummers 3 cent,
bij vooruitbetaling.
eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bg adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stnkken voor het eerstv. nummer moeten
ui ter lij k Dinsdagsavonds 9 uur in ons bezit zjjn.
ADVERTENTIËN: 77a csnt per regel.
Arbeidersverenigingen 3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
loonklasse
I
II
III
IV
V
20 cent
24
32
40
48
ink
Met ingang van het nieuwe kwartaal (Juni) kan men
lich ook op ons blad abonneeren a 12 cent per maand
bjj vooruitbetaling. De weekiezers nemen hier eens
goed nota van. D0 Adm.
Attentie. Met het oog op Hemelvaartsdag moet
de copie een dag vroeger aan de drukkerij zijn. Wij
verzoeken medewerkers, adveiteerders en inzenders hier
rekening mee te houden en te zorgen dat de stukken
uiterlijk Dinsdagavond 8 uur in ons bezit zijn.
Anders moeten ze tot de volgende week blijven liggen.
Reiskas 19 September. Wij dringen er bij
partjjgenooten en geestverwanten ten sterkste op aan,
toch vooral aan deze reiskas mee te doen. Laat toch,
wanneer men niet kan gaan, niet de reden zijn vanwege
de centen. Denkt er om eer het te laat is.
Partijgenoot W. Hoek is Zaterdagavond in „Constantia".
Afd. Schiedam S. D. A. P. De stembrieven
Verkiezing leden-Partijbestuur en Referendum Congres-
voorstellen moeten uiterlijk a s. Maandagavond Sl/3 uur
ingeleverd worden bij de aid.-secr. persoonlijk of in
omslag, voorzien met opschrift „Referendum" en naam
van den afzender, in de „Mokerbus" van „Constantia".
De Secretaris.
Propaganda-tocht naar Kethel en O verschie.
Op verzoek van den secretaris van het Komité van
Actie gaat de propaganda-tocht niet door. Eerst moet
Schiedam afgewerkt worden. Indien er partijgenooten
zjju die zich voor deze tochten opgegeven hebben,
worden verzocht hun ijver eerst in Schiedam te toonen.
Het Bestuur.
:ermg.
uit de
:ppen.
doei
re in-
In klasse I behooren de arbeiders, welke een ge
middeld weekloon verdienen van minder dan f4.60.
In klasse II behooren de arbeiders, welke een ge
middeld weekloon verdienen tusschen f4 60 en f7.70.
In klasse III behooren de arbeiders, welke een ge
middeld weekloon verdienen tusschen 7.70 en 111.50.
In klasse IV behooren de arbeiders, welke een ge
middeld weekloon verdienen tusschen 11.50 en f 17.50.
In klasse V behooren de arbeiders, welke een ge
middeld weekloon verdienen tusschen 17.50 en t 23.
Van de bovengenoemde premies wordt de helft be
taald door de patroons en de andere helft door de
arbeiders.
De bijdrage der arbeiders is dus per week op een
loon van
minder dan f 4.60 10 cent.
t 4 60 tot 7.70 12
7.70
11.50
17.30
16
20
24
11.50
17.30
j. i .uv 23. u-x
De arbeiders moeten dus heel wat voor hen pensioen
betalen. Van de toch al karige weekloontjes moeten zij,
als deze wet (waar gelukkig nog niet veel kans op is
aangenomen wordt, week aan week een gedeelte van
het loon missen om op hun seeventigste jaar een
pensioen te genieten
En welk pensioen Wanneer een arbeider het geluk
heeft, dien ouderdom te bereiken, kan hij dan onbe
zorgd zijn verdere levensdagen slijten Ziehier de cijfers.
De arbeider, die vanaf z'n zestiende tot z'n zeventigste
jaar premie heett betaald, heeft recht op pensioen.
In klasse I van t 2.33 per week.
Wij voor ons zullen niet nalaten tegen de arbeiders
te zeggen: „Ziet, hoe de regeering voor Uwe belangen
zorgt. Gjj moet de kracht hebben om ze weg te jagen.
Strijdt dus mee voor het
Algemeen Kiesrecht.
Dan zal, als gij het stembiljet gebruikt in het belang
van Uwe klasse, de arbeidersklasse, geen pensioen ge
geven worden op zeventigjarigen leeftijd, waarvoor al
jaren aan jaren premie voor betaald is, doch dan zal
U door eigen kracht veroverd hebben, waar den ouden
arbeider recht op heeft, op
Staatspensioneerlng.
II
III
IV
V
2.79
3.74
4.73
5.59
Het regent zegeningen voor de arbeiders van ons
Christelijk ministerie. Hebben wij pas kennis genomen
van de voorstellen van de regeering, om meer geld uit
de toch al leege zakken der arbeiders te halen en op
de schouders der arbeiders meer lasten te leggen door
de indiening van de militiewet, nu wil de regeering de
arbeiders weer verblijden met het „recht!" op pensioen op
70-jarigen leeftijd.
Als het geen ernst was, kon men er om lachen. De
heer Talma, de sociale hervormer bij uitnemendheidde
over de ruggen der Patrimonium-mannen naar het
regeeringskasteel geklommen, miuister van Arbeid enz.
enz., komt met een pensioen-voorstel om den armen,
afgeleefden arbeider op zeventig-jarigen leeftijd te
pensioneerea.
En denkt na niet, dat de minister over één nacht p
is gegaan. Drie volle jaren heeft hij en met hem talrijke
ambtenaren zich uitgesloofd, om de omvangrijke invali
diteitswet, zooals hij door den minister genoemd wordt,
zoover te brengen dat deze wet ingediend kon worden.
Wat geeft nu deze wet den arbeiders f De voor
naamste inhoud der wet is het volgende
De verzekering is verplichtend. Elke arbeider in
loondienst, die minder dan f 1200 per jaar verdient, is
verplicht zich te verzekeren. Er zijn 5 klassen ingesteld.
Deze klassen zijn zoo gesteld dat de premiën en uit-
keeringen verschillend zijü.
De weekpremiën bedragen in:
Wordt de arbeider voor z'n zeventigste jaar invalide,
of moet hij voor dien leeftijd ophouden met werken, dan
krijgt hij invaliditeits-pensioen.
•VI T VI TT VI TTT kl TV kl V
50 jarige leeftijd f 1 93 f 2.31 f 3.09 f 3.86 f 4.63
55 2.03 2.43 3.25 4.06 4.87
60 2.13 2 54 3.41 4 26 5.11
Van honderd drie en negentig centen moet dan zoo'n
arbeider, die niet meer kan werken, rond zien te komen.
Men ziet heel wat lasten, zonder dat men kan zeggen
dat het ontwerp geeft, datgene waar den ouden afge-
werkten en afgebeulden arbeider recht op heeft.
Wij hebben buiten beschouwing gelaten de jaar-
ljjksche som die door middel van de invoerrechten de
arbeider te betalen zal hebben voor zjjn pensioen.
Het geheele ontwerp is gemaakt onder den drang
vaner moet wat voor de arbeiders gedaan worden,
anders verliezen wij onzen geheelen invloed maar
doen wij iets, dan zal het zoo karig mogelijk zijn.
Behalve de ouderdoms- en invaliditeitspensioenen
geeft de wet ook recht op uitkeering aan wezen be
neden den 13-jarigen leeftijd. Als men het bovenstaande
beziet, behoeven wij niet te betoogen dat deze uitkeering
even karig toegemeten is.
Ziehier in korte trekken den inhoud van het ontwerp-
wet, ingediend door den sociaaldoenden minister Talma.
Een sterker staaltje van onmacht is niet denkbaar.
Wordt deze wet aangenomen, dat zal zij een schade
blijken te zijn voor de arbeidersklasse. Toch zit er
pok een goede zijde aan. Meer nog dan al onze woorden,
zal het den arbeiders de oogen openen en zij zullen zien,
dat zoolang zjj niet zorgen dat hun mannen voor hunne
belangen op kunnen komen, er niets van terecht komt.
Z|j moeten inzien dat de regeerders, hoe democratisch
zij zich ook voordoen, de boodschaploopers zjjn van
hen, die nu het kiesrecht hebben. Alleen door het
Algemeen Kiesrecht en het goede gebruik van het
stembiljet, zullen de boodschappers van de bourgeoisie
weggejaagd worden.
Maling aan de wet
Men kent de slafeljjke afhankelijkheid der glasbe
werkers van hun patroons.
De heeren glasfabrikanten hebben een model-vakver-
eeniging, die op allerlei wijze hun brandkast-belangen
dient, maar ook nog tal van kleinere diensten bewijst.
Zoo ook aan hun wraakzucht. Op de meest laffe
manier, die echter voor het ondernemersdom groote
bekoorlijkheid schijnt te hebben, wordt de arbeider, die
om de een of andere kwestie is ontslagen of zonder
inachtneming van een of andere formaliteit, ontslag
neemt, ook wanneer hjj den dienst reeds verlaten heeft,
nog door zijn ex-patroon genegerd.
Op welke geraffineerde wijze dat gebeurt, blijkt uit
het volgende geval
De arbeider R., werkzaam aan „De Schie", krjjgt
oneenigheid over het soort van werk hem opgedragen
en vraagt onmiddellijk ontslag, waarin door den directeur
wordt toegestemd. Hij krjjgt den bekenden gedrukten
ontslagbrief mee op reis, waarin wordt medegedeeld,
dat hjj aan „De Schie" tot den zooveelsten gewerkt
heeft en onmiddellijk elders in dienst kan treden.
Dit getuigschrift is echter niets an
ders dan het brutaalste bedrog, want
achter den arbeider om wordt aan den secretaris der
fabrikantenvereeniging bericht gezonden, dat die of
gene arbeider wegens brutaliteit of wat dan ook is
ontslagen en niet in dienst mag worden genomen.
Dit dubbele stelsel van getuigschriften teekent de
fabrikanten-moraal in volle glorie en het gevolg ervan
is, dat de arbeider, met zjjn prachtig getuigschrift op
zak, alle poorten der glasfabrieken, in
binnen- en buitenland, voor hem geslo
ten vindt.
Deze hongerkuur duurt één jaar en zes weken.
Zoo ging het ook den bovenbedoelden arbeider R.
H(j had denzelfden dag van zjjn ontslag werk gevonden
in Delft; werkte er twee en een halven dag, toen werd
hem medegedeeld, dat men hem niet mocht houden,
tenzij hjj van zjju vorigen werkgever een schriftelijke
verklaring kon verkrijgen, dat deze tegen zjjn indienst
neming geen bezwaar had.
Met hangende pootjes moet dus een arbeider een
werkgever, met wien hjj direkt niets meer te maken
heeft, nog om zjjn boterham bedelen. Maar er zit niets
anders op.
De direkteur van „De Schie" weigert het verzoek
van den mande vrouw waagt óök een poging de
direkteur van „De Schie" weigert.
Als laatste redmiddel gaat R. naar het Bureau voor
Arbeidsrecht. Er schijnt iets aan te doen; er is een
artikel in het Burgeljjk Wetboek, dat den werkgever
verplicht een behoorlijk getuigschrift af te geven, of
hem aansprakelijk stelt voor de geleden schade.
Ja, dat is een middel tot redding. Maar de man
was „onafhankelijk" georganiseerdhad anarchistische
denkbeelden en dus óók maling aan de wet
De praktijk ging Datuurlijk ook nu weer boven de
theorie de bemiddeling van het Bureau voor Arbeids
recht, steunende op art, 1638aa van het B. W. be
zorgde onzen uitgestotene dus door middel van de wet,
een zoodanige verklaring, dat de gesloten fabriekspoort
in Delft zich wper voor hem opende.
Een gelukkige oplossing dus. Maar zal deze les voor
den man zelf en ook voor zjjn kameraden eenig nut
hebben? Zullen ze begrijpen, dat ze met hun smoesjes
van „maling aan de wet" geen zier verder komen,
taf