Ditjes en Datjes.
Uit Ylaardingen
staking van fabrieksarbeiders aan de fabriek van Heineken
te Amsterdam. Deze staking, gevoerd tegen een der
grootste kapitalisten in ons land, bezitter van talrijke
hotels, café's etc. etc., heeft tot stand gebracht dat er
tal van arbeiders ongeschoolde die zeer moeilijk te
bereiken zijn, in den grooten strijd zijn getrokken en
ook daardoor meer leven gekomen is in den Fabrieks-
arbeidersbond.
Ten slotte de zeeliedenstaking. Spr. wil daar niet veel
van zeggen. Uit deze staking is een geschil ontstaan,
waar spr. op dit oogenblik niet verder op in wil gaan.
Over deze staking sprak spr. nog een persoonlijk woord
tot de partijgenooten.
Spr. wenschte nu een woord te spreken over de
S. D. A. P.
Het eerste wat in aanmerking komt is de actie voor
algemeen kiesrecht. Deze actie heeft bewezen, dat de
Partij gereorganiseerd moet worden. Door een te klein
gedeelte is deel genomen aan de enorme werkzaamheden
der Partij, al is er door velen veel werk en veel opof
fering gegeven.
Het succes van de actie voor het A. K. ligt in het
feit, dat meer dan ooit de aandacht op de S. D. A. P.
gevestigd is.
Het slot van deze beweging was de schitterend ge
slaagde meeting op Rooden Dinsdag in den Haag. Spr.
vertelde, dat het aantal te verwachten deelnemers geschat
werd op een maximum van 12000 betoogers. Pessimisten
schatten het aantal op 6 a 8000 bezoekers. Sterk werden
de verwachtingen overtroffen, daar er meer dan 20000
entrée-kaarten verkocht zijn. Vreugde bij ons de tegen
standers terneer geslagen. De betooging heeft dien invloed
gehad, dat den in merg en nieren conservatieven Jhr.
Lohman de verklaring heeft afgelegd „Wij zijn geen
van allen tegen algemeen kiesrecht!"
Het antwoord op onzen eisch voor A. K. van de
bourgeoisie was een machtsuiting. De meerderheid in de
Tweede Kamer wilde het bekende „adres van antwoord",
door Troelstra ingediend, niet in behandeling nemen.
Dat zoo iets zou gebeuren had niemand verwacht. Voor
onze mannen bleef niets anders over dan obstructie te
voeren om de meerderheid te dwingen óók gehoor en
gelijke rechten te geven aan minderheden. Het is een
feit, dat de bezittende klasse, al was het langs een
omweg, er toe heeft moeten geven, (applaus)
Verder besprak spr. de in 1911 plaats gehad hebbende
raadsverkiezingen. Het algemeen karakter dezer verkie
zingen heeft bewezen, dat er meer zelfvertrouwen gekomen
is in de Partij en dat de burgerlijke partijen meer en
meer te hoop loopen. Het gaat nu tégen het roode ge
vaar. Men kiest liever een onbekwame burgerlijke can-
didaat dan een bekwame socialist. De ezels trekken hel
kapitalistische karretje beter.
In de Tweede Kamer zijn de sociaal-democraten de
stuwkracht voor de sociale wetten.
Het monstertje van Talma de bakkerswet had
een strop geworden voor het ministerieele leven van
Talma als Troelstra hem de reddingsplank niet toege
stoken had door een motie te stellen, waarin aan de
Regeering verzocht werd een regeling van den arbeidstijd
in de wet op te nemen.
De sociaal-democraten zijn het alweer geweest die
door hun ingediende amendementen nog iets draaglijks
gemaakt hebben van de Arbeidswet. Spr. wees op het
verbod van nachtarbeid voor jeugdige personen in de
glasblazerijen.
Doos Schaper is een wetsontwerp ingediend voor den
wettelijken 10-urendag. Menige nacht heeft hij daaraan
opgeofferd. Het is een prachtig stuk werk, waar zelfs
de tegenstanders niets op af kunnen dingen.
Ten slotte wijst spr. op de motie van Troelstra,
waarin hij een kwestie naar voren gebracht heeft die
getuigt van veel scherpzinnigheid en een breede opvat
ting van den taak om voor het proletariaat te veroveren
wat te behalen is. Door Tr. wordt in een motie de
regeering verzocht, nu dat er geen kans bestaat voor
1913 de pensioneering van ouden van dagen tot een
feit te maken, het artikel uit de wet van Talma te
lichten om de 70 jarigen een onmiddellijk pensioen van
2 gulden te geven. Daarvoor moet dan een post op de
begrooting van 1912 uitgetrokken worden.
Dit is voor de regeering geen lastige taak want geld
is er. En zoo er geen geld is dan moet het maar van
de groote vermogens afgetrokken worden. Het belastbaar
vermogen is gestegen tot 288 millioen gulden. De kapi
talisten zouden dus nog geen armoede hebben als er
een 2 millioen af ging.
De klerikale taktiek is de oude taktiek gebleven. Dat
is bevestigd door de meeting, te Utrecht gehouden, in
een zaal waar het Christusbeeld aan den wand hangt
en waar door menschen als Pastoors en Engels, die
beter weten, de leugens verkondigd zijn, dat de sociaal
democraten de sociale wetten van het klerikale ministerie
tegen houden.
De meeting op 14 December, ook te Utrecht gehou
den, is echter een schitterend antwoord geweest op de
op een wonderlijke wijze in elkaar gezette leugen-meeting
der katholieken.
Tivoli, waar 1700 man gemakkelijk in kan, was bars
tens gevuldeen tweede zaal, in de haast gehuurd, liep
vol en een talrijke schare moest afgewezen worden.
De argumenten van Schaper, Troelstra en andere
sprekers konden zelfs door een blad als het Centrum
niet weerlegd worden.
Spr. wil nu de balans opmaken voor 1911.
Werft abonnees voor „De Moker
Er is een krachtige, een heerlijke opleving waar te
nemen. Een bewijs van kracht heeft de Roode Dinsdag,
hebben de gemeenteraadsverkiezingen geleverd.
Ook een prachtige vooruitgang in ledental is te con-
stateeren.
Bij het einde van .1911 zijn niet minder dan
10 millioen
leden bij de roode internationalen aangesloten.
Op 14 NcJv. j.l. waren bij de Partij-secretaris 14000
leden ingeschreven. Bij het N.V.V. zijn door middel van
hun vakbonden 50 000 ledea aangesloten.
Het zijn niet de millioenen van de zwarte internationale,
bijeengehouden door het vagevuur en meer van de dwang
middelen waarover beschikt wordt. Het zijn de millioenen
die strijden voor een toekomst, die weten dat zij zich in
gevaar begeven door zich aan te sluiten bij het inter
nationale roode leger, zich andere, krachtiger, betere
menschen voelen.
Wij zijn nu reeds zoo sterk, dat de regeeringen, al is
het langs omwegen, bij het Internationaal socialistisch
bureau hulp verlangen, omdat zij onmachtig zijn het naar
oorlog sturende en willende kapitalisme te weestaan.
Door de reuzen-betoogingen in Frankrijk en Duitschland is
een menschenslachting tusschen deze twee groote landen
voorkomen. (Applaus) Zoo werken wij voor de vrede 1
De oorlog in Tripoli is niet verhinderd kunnen worden,
omdat Italië, geleerd uit de feiten van Marokko, haar
vijand direkt heeft besprongen.
De regeeringen zijn onmachtig tegen het groot-kapitaal.
Nooit heeft het Christendom iets positiefs voor de vrede
kunnen doen.
Wij zijn het die het recht en de macht hebben voor de vrede
te strijden. Hebt gij nog de moed uw plicht te verzuimen?
Aan den klinkenden stem van het georganiseerde prole
tariaat geen gehoor te verleenen Ik wek u allen op,
sluit u aan bij de roode internationale, de eenige strijd
ster voor de vrede, aldus besloot spreker zijn boeiende
en in doodsche stilte aangehoorde rede.
Een daverend applaus beloonde spreker.
Debat werd niet verlangd.
De voorzitter noodigde de partijgenooten nog wat te
blijven en hoopte dat aan de oproep van den spreker
velen gehoor zouden leenen.
Een 5 tal aanwezigen gaven zich op voor lid en eenige
abonnees op „De Moker" werden gewonnen.
Slavernij in 1911. Op welke wijze wordt omge
sprongen met de groote massa's arbeiders, die in de
glasindustrie hun bestaan moeten zoeken, blijkt uit de
volgende eenvoudige geschiedenis:
Een paar arbeiders, werkzaam aan de glasfabriek „De
Schie" ontvingen, zonder dat ze er op bedacht waren,
een brief van den volgenden inhoud
Schiedam, 30 November 1911.
De ondergeteekenden verklaren hiermede dat
op heden hiermede aanzegging ontvangt, dat hij over
zes weken (dus 11 Januari 1912) hun dienst moest ver
laten en dat hij na dien tijd bij de Glasfabriek „Uto"
van den heer Herman Jansen te Schiedam kan in dienst
treden,
Glasfabriek „De Schie",
De Direkteur, A. VAN DEVENTER.
Het eigenaardige van het geval is, dat de betrokkenen
niet ontslagen werden voor een of ander verzuim of
eenige overtreding, neen, een reden wordt heelemaal
niet genoemd. Slapte in bedrijf is het ook nieter is
geen uitlesschen of iets anders.
Vervolgens is het van belang, te weten, dat de
menschen heelemaal niet wenschten in dienst van den
heer Herman Jansen te komen, dat zij er gewerkt
hebben, maar, evenals elkeen die eenmaal van de „Uto"
weg is, er niet naar terug verlangen.
Zoodat per slot van rekening uit de kennisgeving
van de glasfabriek „De Schie" geen andere konklusie
mogelijk schijnt dan deze dat zij met hare konkurrente
„Uto" is overeengekomen, deze, die niet al te ge
makkelijk werkkrachten weet te bekomen, aan arbeiders
te helpen. Een stille transaktie wellicht voor de levering
van zus of zooveel blanke slaven i zooveel per kop.
De arbeider is vrij te werken waar hij wil zegt men.
De glasarbeider, die met het mooiste getuigschrift in
den zak, het land afreist om werk, stoot aan alle
fabriekspoorten den neus omdat hij door de werk
gevers is gesignaleerd en hij door een gril van zijn
voormaligen patroon volgens reglement een jaar en zes
weken moet hongeren.
Als de arbeiders weigeren zich door de werkgevers
onderling te laten verkwanselen, zal men dan ook die
straf op hen toepassen
O, als de glasmakers hun toestand begrepen en de
verschroeide handen ineensloten 1 De eenige kans op
behoud toch ligt in een krachtige organisatie en het is
een zeer gelukkig verschijnsel dat het organisatie-begrip
in dit bedrijf ook de arbeiders meer en meer aangrijpt.
Maar zoolang ze niet allen weten en toonen te begrijpen,
zoolang sollen de heeren nog met hen als de kat met
de muis I
Wat een durf! Zooals wij in ons vorig nummer
mededeelden, had onze afdeeling aan de anti-revolutionaire
propaganda-club „Groen van Prinsteren" de uitnoodiging
bedenkt trouw den Steunpenning.
gericht, aan Mr. de Wilde van 's Gravenhage te verzoeken
het debat over „de twee hoofdvragen", met onzen partij
genoot de Bruin in een aparte debat-vergadering voort
te zetten, omdat Mr. de Wilde geantwoord had, slechts
op uitnoodiging zijner geestverwanten te willen optreden.
Van de anti-revolutionaire propaganda-club kwam kort
en bondig het antwoord, dat op die uitnoodiging niet
zal worden ingegaan.
Widrom zal daarop niet worden ingegaan Wordt
niet vermeld.
Voor de onkosten behoefde men het niet te laten,
want die waren voor de S. D. A P.
De uitnoodiging kwam toch eigenlijk hier op neer, dat,
waar beide sprekers over even veel tijd te beschikken
zouden krijgen, den anti-revolutionairen propagandist
gelegenheid werd geboden, op kosten der Socialisten
tegen dat heillooze Socialisme z'n waarschuwende stem
te laten hooren.
M'n liefje wat wilt ge nog meer
Maar de heer de Wilde wilde niet en de propaganda-
club wilde niet.
Daf is haast onbegrijpelijk 1
Heeft men zóó weinig vertrouwen in eigen beginselen
Heeft men zóó weinig vertrouwen in de kracht der
argumenten, die men tegen het Socialisme in 't vuur
kan brengen
't Heeft er sterken schijn van. Want anders zou 't
toch een heerlijke gelegenheid wezen, waar men een
geleerd mensch, een advocaat, stellen kan tegenover een
gewoon arbeider, die al z'n kennis der maatschappij en
hare evolutiën slechts met veel moeite en opoffering
kon vergaren, te overmeesteren.
En welk een schoone gelegenheid om dan tevens de
„verblinde schare" van socialisten en zij, die op het
randje staan het te worden, te laten zien, op welke
fictieve gronden hun opstandig streven berust 1
En toch men wil niet.
Wie dat begrijpen kan, mag het zeggen.
Maar onzerzijds willen wij wel verklaren, dat als de
anti-revolutionairen eens zoo vriendelijk waren zulk een
uitnoodiging aan óns adres te verzenden, er een gretig
en dankbaar gebruik van gemaakt zou worden.
Maar wij vreezen met groote vreeze, dat de anti
revolutionaire „propaganda"-club ook dat niet zal willen
en het veiliger zal vinden, weer op de oude beproefde
manier in onder-onsjes de socialisten gaan dood-martelen.
Zooveel dus als de propaganda van den kouden vloer 1
Nu, elk z'n plezier. Maar van het maken van pro
paganda is dan toch niet veel sprake meer en erg
dapper is zoo'n houding ook al niet 1
Toegelaten. ALoo is dus mr. M. J. C. Kavelaars
toch nog toegelaten. Zoo als de lezers weten, hadden
Ged. Staten zulks geweigerd, doch de hooge regeering
heeft anders beslist.
De motiveering lijkt ons echter dun.
De voornaamste overweging van het besluit is, dat mr.
Kavelaars aan het openbare leven te Schiedam deelneemt 1
Of er zoo geredeneerd had geworden, wanneer het een
sociaal-democraat gegolden had Wij vreezen met grooten
vreeze.
Intusschen zitten wij nu met 2 raadsleden opgescheept,
die over de belangen van Schiedam hebben te beslissen
en bijna nooit hier zijn.
Een fraaie toestand I
Een verkiezing in district III. In de Raadsvergadering
van 20 dezer werd medegedeeld, dat de heer L. J. van
Gelderen, wegens vertrek uit de gemeente, ontslag als
raadslid nam. Wij krijgen dus binnenkort een nieuwe
verkiezing in district III.
Vergadering Bestuurdersbond. Op Woensdag 3 Januari
vergaderd de VI. B. B. voor de bespreking van de
circulaire van het N.V. 7., betreffende taak en bevoegd
heid van de Bestuurdersbond. In dezelfde vergadering
zal een voorstel worden behandeld van de Vereeniging
van Kuipers, betreffende het Bureau voor Arbeidsrecht.
De Hoofdelijken Omslag in den Raad. In de Raads
vergadering van 20 dezer is overeenkomstig vroegere,
voorloopige besluiten en een desbetreffend voorstel van
B. en W., een wijziging van de verordening voor de
heffing van Hoofdelijken Omslag vastgesteld.
De aftrek voor noodzakelijk levensonderhoud is daarbij
vastgesteld op f 400.terwijl minder dan f 125.
belastbaar inkomen niet wordt aangeslagen. De kinder
aftrek blijft bepaald op f20.voor ieder kind beneden
16 jaar, doch nu tot een maximum van f 200.Voor
oudere personen, met voortdurend ziels- of lichaams
gebreken, wordt ook deze aftrek berekend.
Door deze wijziging is natuurlijk ook de geringe
progressie cenigszins verplaatst.
De wijzigingen werden alle aangenomen en daarbij is
een stap vooruit gedaan in onze belastingregeling.
Een stap, die echter door anderen gevolgd dient te
worden, vooral wat de progressie betreft.
Steunpenning „De Moker."
Verantwoord 4 cent. „De Moker" 10 cent. V. 10 cent.
J. D. 5 cent. W. 25 cent. Z. 25 cent.
V e r k i e z i n igl s f p, n 'd s.
10 cent.
Steunt „De Moker" door uwe advertentiën.
,u
