30
i!
court
a.s,
No. 1.
Zaterdag 2 Maart 1912.
12e Jaargang
De Moker
OPWEKKING TOT STEUN
Nu ferm aan den gang!
Zij kunnen wel wachten!
Subsidiejacht.
net,
ter
toe
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
mge-
gram
S-
hun
ieend
r alt,
'wart
ïocht
serde
ivteld,
1 hem
aden,
le en
werd,
debat
>ruik.
recht
:t on
ekon
minu-
men
r zat'',
men
en en
tigen.
opge-
r voot
der te
:n met
mini,
n be
gaf,
n met
wegen
eeders
o ce:
fdm.
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal j
franco per post 40 cent bij vooruitbetaling.
12 cent per maand t
Losse nummers 3 cent.
Redactie- en Admin istratie-adres
GEBOUW „CONSTAJfTIA".
Ingezonden stnkken voor het eerstv. nummer moeten
uiterlijk Dinsdagsavonds t unr in ons bezit zijn.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwsticht N.Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oösterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
In de eerstvolgende week zal de looper de kwitantie's
aanbieden. Wij verzoeken beleefd den looper niet noode-
loos terug te zenden, het is voor hem te lastig en voor
onzen goeden gang van zaken. Adm.
voor de 300 stakende Electriciens te Amsterdam.
De steunlijsten van het N.V.V. zijn aan de organisaties,
aangesloten bij den S.B.B., verzonden.
Wij dringen er ten sterkste op aan, krachtig met
deze steunlijsten te werken.
Er is elke week ruim 2000 gulden noodig.
Men late dus geen gelegenheid voorbij gaan om met
de lijsten te werken.
Elk bedrag is welkom.
Op voer de solidariteit
P.S. De ingekomen gelden gelieven men eiken
Zaterdagavond af te dragen in „Constantia".
HEt BESTUUR VAN DEN S B.B.
Van verschillende zijden hoorden we„Wat is De
Moker weer frisch I"
't Doet ons genoegen zulks te hooren. Door toevoer
van nieuwe krachten is de arbeid-sverdeeling der
redactie beter geregeld kunnen worden en nu is
De Moker inderdaad een lokaal blad, dat er wezen mag.
Maar nu ferm aan den gang I
Nu moet de lezerskring worden uitgebreid.
Tal van geestverwanten lezen De Moker nog niet.
Haal ze er bij het beste middel om van geestver
wanten sociaal-demokraten te maken is de pers
Tal van arbeiders moet het abc van het socialisme
,nt nog worden geleerd maakt hen lezers van De Moker
die hen het geheele alfabet leeren zal
Tal van vakvereenigingsleden hebben behoefte aan
voorlichting op politiek, maatschappelijk en ekonomisch
gebied zorgt ervoor, dat ze De Moker gaan lezen
en ze zullen goede, wélbewuste strijders voor de vak-
vereeniging worden
Partijgenoooten, geestverwanten, gij allen die met
rnst onze propaganda bevorderen wilt, geeft u met
;racht en toewijding aan het beste middel daarvoor
t Bure
'UUR,
Werft lezers voor „De Moker"
De 2e Kamer is weer begonnen met werkende
heeren zijn bijeen geweest, voorloopig maar om een
regeling der werkzaamheden vast te stellen. Nu hebben
de heeren eens gelegenheid gehad wat aan de sociale
wetgeving te doen. Daar is om te beginnen het bakkers
wetsontwerp, dat reeds een paar jaar van 't kastje naar
de muur geslingerd is. Bij de vorige behandeling in de
Kamer moest dat ontwerp en daarbij minister Talma
door een motie Troelstra worden gered.
Het ontwerp werd minister Talma nog eens weer mee
naar huis gegeven om er een weinigje aan te veranderen.
Dat is al maanden geleden en 't zou nu toch gereed
moeten zijn. De 20.000 bakkersgezellen wachten er met
smart op, dat ze eindelijk verlost worden van den
nachtarbeid. Maar de conservatieve Kamerleden waren
niet voor dadelijke behandeling te vinden.
In geen arbeidersgezin van Schiedam
De rechtsche partijen blijken bij zulke wetsontwerpen
geen eensgezindheid
te bezitten. De conservatieven hebben de macht in
handen en zij voelen voor die soort wetten niets.
Jhr. Lohman, in een andere omgeving opgegroeid dan
de proletariërs, kan zich hun leven niet indenken kan
zich niet voorstellen wat het zeggen wil, nachtarbeid te
verrichten. Dr. Kuyper, in de Standaard over deze be
slissing schrijvende, vertelde, dat de Bakkerswet
een appel van twist
zou zijn geworden, als die als r.o. 1 op de agenda ware
geplaatst. Hij stemde daarom óók tegen. De rechtsche
partij moet aanblijven, al komt er dan ook niets van
de sociale wetgeving terecht. De Bakkerswet staat dus
voorloopig achteraan op de agenda.
En daar de agenda nog al tamelijk rijk voorzien is en
bijna nimmer een agenda wordt afgewerkt, zoo kan
men met zekerheid constateeren, dat er van de Bakkerswet
in deze periode niets terecht komt.
En toch kon deze-behandeld worden en zou, bij be
handeling en stemming, minister Talma
verzekerd zijn van eene overwinning.
Doch deze overwinning zou er eene zijn, die de
christelijke partijen in twee kampen zou hebben ver
deeld en de wet zou zijn aangenomen met behulp van
de Soc. Dem. Een deel der Katholieken, de groep
Lohman en oud-liberalen zouden hebben tegengestemd.
Om dat te voorkomen is de twistappel-Bakkerswet op
zij gezet..
Eendracht in de coalitie ten Koste van alles, ten koste
van de sociale wetgeving, ten koste van den arbeider,
ziet daar het parool der kerkelijke partijen. Was de
bakkerswet behandeld geworden, dan zou zijn gebleken,
dat het christelijk beginsel geen ricutsnoer is in de
politiekdan zou zijn gebleken, evenals bij de Steen-
houwerswet en bij de herziening der Arbeidswet, dat, wil
minister Talma iets goeds tot stand brengen
voor de arbeiders, hij dat moet doen met behulp van
al diegenen der Tweede Kamer-heeren, die democratisch
denken, met als voorhoede de Soc. Democraten. Als
het gaat om verbetering van het lot van den arbeider,
dan kan men de tegenstanders, de Lohmannen, de
Roël's en de meeste katholieken op hun post vinden.
Weg dus met de appel van twist, weg met de
bakkerswet, weg liefst met dien heelen socialen wetten-
rommel, dat is de hartewensch der conservatieven.
De motie Troelstra
is geen beter lot beschoren geworden. Troelstra's motie
is in 't geheel niet op de agenda geplaatst geworden
en al zullen de Soc. Dem. Kamerleden het er zóó niet
bij laten, op de nu vastgestelde lijst van werkzaamheden
komt de behandeling der motie niet voor. De Kamer,
dus de rechtsche meerderheid, had .nu eens kunnen
toonen wat voor den arbeider te voelen had nu van
het goede hart voor den arbeider eens kunnen blijk
geven door op spoedige behandeling aan te dringen en
aan minister Talma op te dragen een eenvoudig wets
ontwerp te maken, dat de oude armen bij het begin
van 1913 uit den grootsten nood zou hebben geholpen.
Maar o, die politiek,
't was een motie-Troelstra
en dat was weer een appel-van-twist gewordendat
zou weer de eenheid der coalitie hebben bedreigd
De heele rechterzijde stemde tegennadat Jhr. Lohman
verklaard had,
dat het niets was dan tijdvermorsen.
Bij elke poging om iets voor den arbeider te doen, is
altijd weer de heer Lohman op post om dat tegen te
houden, hij, de incarnatie van het conservatisme, pal
staande voor de voorrechten der bezittende klasse.
Zoo langen tijd alreeds is van dien kant den arbeiders
toegeroepen: werk en bid: voor diegenen, die werken
willen en die dat niet meer kunnen wacht en bid
wanneer het gaat om bevestiging of uitbreiding der
rechten der heerschende klasse, zooals bij de militiewet,
verhooging der officierstractementen, bij de behandeling
A D V E R T|E N T I N 77, cent per regel.
Arbeidersvereenigingen 3 cent per regel.
Bjj abonnement belangrijke korting.
der successiebelasting en straks bij de behandeling der
Tarief wet, dan treden zij op als pleitbezorgers der
bovenste tienduizend.
En het volk laat zich nog lijmen met mooie woorden
en laat zich nog spannen voor den wagen van het
konservatisme
Arbeiders, wanneer zullen u de schellen van de oogen
vallen
Wanneer zult ge u losrukken van de knellende
banden van het konservatisme
En wanneer zult ge u scharen onder de vanen der
S. D. A. P., die uw menschenrechten opeischt
Of kunt ge nog langer wachten
mag „De Moker" ontbreken!
Excellentie, daar is iemand om u te spreken.
Laat binnenkomen.
Excellentie, ik verzoek u eerbiedig
Verzoeken versta ik niet. Zeg kort en bondig wat
ge hier doet.
Excellentie, er is over gedacht de bewaarscholen,
onder uw toezicht staande, financieel te steunen.
Geef op het geld. Waar is de kwitantie?
Ja, maar
Geen maren geld!
Als uwe Excellentie onze eerbiedige wï-nschen
wilde verhooren
Je hebt niet te wenschen en kunt alleen het geld
afgeven.
Ja, maar ik ben wet-hou-der van ond
Duivelschc kerel, ruk toch op. Breng je gelu hier
en laat je praatjes thuis
Burgemeester en Wethouders wenschen een betere
regeling van het Bewaarschool-onderwijs, om dat onder
wijs geheel onder hun toezicht te brengen. „Het belang,
„dat de gemeenschap heeft bij een goed toegerust en
„goed geregeld Bewaarschool-onderwijs, wettigen, naar
„ons gevoelen, deze pogingen volkomen." (Blz. 296).
Luister het spel gaat beginnen
B. en W. stellen voor, dat de aanvrage om subsidie
vóór 1 April zal worden ingediend. (Art. 3.)
De Sint Willebrordus-stichting verlangt als datum
1 Mei dan kunnen de kindertjes van 12 jaar ineens
van de groote school als helpsters naar de bewaarscholen
worden getransporteerd.
Alzoo wordt besloten. Wanneer of de andere scholen
examens houden, doet niet terzake.
B. en W. stellen den eisch, dat het hoofd eener
bewaarschool den leeftijd van 25 jaar zal hebben be
reikt. (Art. 6.)
De Sint Willebrordus-stichting wenscht daarvoor den
23-jarigen leeftijd.
Alzoo wordt besloten.
B. en W. stellen voor eene subsidie te verleenen aan
helpsters, die den 15-jarigen leeftijd hebben bereikt,
omdat ze eerst dan hun subsidie waard geacht kunnen
worden.
De Sint Willebrordus-stichting wenscht voor kinderen
van 13 jaar al subsidie te ontvangen.
Alzoo wordt besloten.
B. en W. stellen voor dat vertrekken voor meer dan
50 leerlingen in twee doelmatige vertrekken zijn verdeeld.
De Nieuwe Schied. Crt. schrijft (23 Febr.)
't is maar al te waar dat bewaarscholen, slecht
ingericht, dikwijls ware besmettingshaarden voor
allerlei ziekten zijn en 't is zeker beslist af te
keuren, dat 70 of meer leerlingen in een lokaal
zitten 't is toch de kwestie niet of ze er in gaan,
maar of zij met voldoende ruimte zitten om van
elkaar niet de onaangenaamheden over te nemen,
waarmee kinderen dikwijls maar al te veel behept
zijn. Ook voor het onderwijs is een te groot getal
kinderen in één lokaal bepaald storend te achten.
En de Sint Willebrordus-stichting wenscht, dat 70
kinderen (voorstel-Evers) zullen zijn toegelaten en als
dat verworpen wordt dan 60 (voorstel-Kavelaars).
Alzoo wordt besloten.
B. en W. stellen een overgangstijd voor tot 1 Juli
Werft daarom lezers voor ons blad!