Ditj es en Datjes.
„Wij, arbeiders in den Duitschen mijnbouw, hebben
met onze werkgevers gemeenschappelijk belang in een
zoo groot mogelijken afzet en in zoo hoog mogelijke
kolenprijzen. Een staking in den Engelschen mijnbouw
zou liggen in het gemeenschappelijk belang van werk
gevers en arbeiders. Het zou dan voor ons mogelijk
zijn nieuwe afzetgebieden te winnen en in de toekomst
de bij ons geschapen productie-mogelijkheden beter dan
ooit te benutten."
Hier wordt vlakweg gezegdWanneer de Engelsche
kameraden staken, moeten de Duitsche mijnwerkers er
duchtig op los werken, om maar zooveel mogelijk kolen
naar Engeland te kunnen sturen.
De verbetering van positie zou dus bestaan in de
enkele stuivers, verdiend met overwerk, om hun stakende
mede-arbeiders het verkrijgen van een beter bestaan
onmogelijk te maken, 't Is een standpunt, de christelijke
vakbeweging waardig.
BINNENLAND.
Ter overweging. In verschillende gemeenteraden
heeft de kwestie ontslag aan gehuwde onderwijze
ressen al een punt van bespreking gevormd. Het
geval te Amsterdam had, dank zij het optreden van de
vooruitstrevende fracties in dien Raad een voor de be
trokkene gunstigen afloop, in onze zeer christelijke ge
meente was er totaal niemand van rechts, die het voor
mevr. Boer-Sonneveld opnam. De een zei 't zus, de ander
zoo, de een grof, de ander fijn, maar de grondtoon was
bij allen Zij moet en zal er uitBij zuivere stemming
rechts tegen links werd beslist. Nu zijn behalve de
uitingen van meer vooruitstrevende fracties nog meenin
gen gehoord van hen, die in de praktijk wat dichter bij
de rechterpartijen staan.
Mr. S. van Houten heeft de vorige week Donderdag
o.a. gezegd, de dat christelijke richting de geestelijke zelf
standigheid en ontwikkeling der vrouw wenscht tegen
te houden. Dit wetsontwerp, zeide mr. S. van Houten
is een poging tot sluiting daarvan, een poging tot degra
datie der vrouw tot de huisslavin van vroeger dagen.
En laterTegenover nieuwe zeden is de oude leer
en de oude traditie niet te handhaven.
Volgens mr. van Houten is voor den man zoowel
als voor den vrouw het gezinsleven, niet het celibaat,
verkieslijk. Daarom mogen we niets doen, wat het huwelijk
bemoeilijkt.
Onze autoriteiteiten bevelen we deze woorden ter
overdenking aan. Hoewel ons vertrouwen niet zoo heel
groot is, kan het resultaat den overdenking van mr. van
Houten's uitspraken gunstig zijn voor toekomstige gevallen.
Waarheen In de Tweede Kamer is sedert ver
leden week Donderdag de beraadslaging over een voorstel
tot wijziging der lageronderwijs-wet aan den gang. De
titel van de wet klinkt wat lang, waarom wij, om meer
in den stijl te blijven van het tegenwoordige regiem,
den naam van De Standaard overnemen en zullen
spreken van het Bouwwetteke. Het aanduiden met dien
naam is het beste bewijs, dat dr. Kuyper de wijziging
zeer onbeteekenend oordeelt en graag zooveel verder
zou gaan, dat drie derden der kinderen van nu af aan tot de
bijzondere school werden gedwongen.
De heeren zijn al druk aan het kibbelen geweest.
Maar rechts is zoo zeker van haar meerderheid, gevoelt
zich zoo lekker, dat van links de uiting de Kamer in
ging „De meerderheid moet maar zeggen, hoeveel het
zijn moet". Het was de heer Tydeman, die deze
woorden tot zijn overburen, waarmee hij overigens nogal
kan opschieten, zeide.
De heer Tydeman had reden te over, die woorden te
te bezigen. Vóór hem hadden o.a. aan het debat deel
genomen de heeren Van der Molen en Baron van
Wijnbergen, de eerste sedert enkele maanden wethouder
van onderwijs en onverdacht anti-revolutionair, de laatste
vooral in katholieke kringen een gewild spreker. En nu
trof het ons bijzonder, dat de Rotterdamsche wethouder
van onderwijs neiging had, voor te stellen, een artikel
der bestaande wet op het lager onderwijs te schrappen,
of zoodanig te wijzigen, dat de gemeentebesturen zich
de zorg voor het bijzonder onderwijs mede kunnen aan
trekken. Hij wilde het nu niet doen, om niet buiten het
kader van het wetsontwerp te gaan, maar anders
Ah zoo, dachten wij, komen er zulke denkbeelden op
in het brein van een wethouder van onderwijsDe
wethouder van onderwijs te Schiedam is 't waarschijnlijk
in alle opzichten met zijn Rotterdamschen collega eens.
En wie weet de redactie van het Schied. Volksblad
ook. Er wordt immers nog al eens van intieme ver
standhouding tusschen beide gemompeld I
Voor Schiedamsche onderwijsautoriteiten is een en
ander wel nadere overweging waard. Het zou we
zeggen niet, dat het gebeuren zal hoogstwaarschijnlijk
een stijging van het schoolgeld tegenhouden. En dat is
voor arbeiders in de eerste plaats een feit van niet ge
ringe beteekenis.
Het afschuwelijke misverstand. Bij den uitgever
J. H. Kok te Kampen zal binnenkort uitkomen de
brochure„Afgeperst" van dr. A. Kuyper. Deze
brochure is een gevolg van het incident-de Waal Malefijt
in de Tweede Kamer. In zes hoofdstukken verdeeld,
zullen ook nog bijlagen in de brochure worden opge
nomen. Was eerst als titel aangekondigd „Een af
schuwelijk misverstand", den grooten Leider was deze
klinkende titel waarschijnlijk nog niet ratelig genoeg.
Ministei
vreeze 1
de Waal Malefijt leeft zeker al in angst en
De heeren onder elkander. Het Kamerlid voor
Sneek, dr. Schreurer, heeft in De Christelijke Onder
wijzer van 8 Februari gezegd
„Een Christen kan zonder verloochening van zijn
„beginsel als Christen thans niet bij het openbaar
„onderwijs gaan, noch in Indië, noch in Nederland".
Een ander, zich noemend Christen, ds. P. J. Kromsigt
te Amsterdam, ook streng in de leer, teekent daarbij aan
„Dit is eene miskenning van allen, die in deze
„op het juiste Christelijk-historisch standpunt staan
„en als zoodanig, óók onder de tegenwoordige om
standigheden, het openbaar onderwijs uit beginsel
„willen dienen. Erger, zulk een uitspraak is in
„strijd met het woord des apostels „Een iegelijk
„zij in zijn eigen gemoed ten volle verzekerd" en
„hij staat of valt zijn eigen heer" (Rom. 14 45)".
Baron van Wijnbergen, de Katholieke afgevaardigde,
die een hartgrondigen afkeer toont van ieder, die in
meer vooruitstrevenden zin wil werken, beweerde
Dinsdag j.l.; dat de rechterzijde niet tevreden is met
enkel godsdienstonderwijs, maar godsdienstig school
onderwijs vraagt.
Dat er eenstemmigheid heerscht in Christelijke kringen,
ook inzake het lager onderwijs, och, het tegendeel was
al lang bekend. Maar het kan heusch geen kwaad, de
meeningen van verschillende heeren naast elkaar te
stellen. De lezers van de overzij moeten dan maar
uitzoeken, wie de ware leer verkondigt.
„Constantia". Voor de bediening des Zondags
van de Groote Zaal is nog vrouwelijke hulp noodig.
Wie wil zich (eens in de zeven weken) beschikbaar
stellen
Aanmelding bij P. de Bruin.
Hoe zit dat? Eenige weken geleden werden wij
door het Schied. Volksblad onthaald op een artikel aan
ons adres, waarin ons bewijs werd gevraagd voor de
bewering, dat we het een leugen noemden te beweren,
dat godsdienst en socialisme met elkaar in strijd zijn,
in welk artikel het aan het slot heette
„Dus, Moker, bewijsnu, dat de deugdelijkheid
van uw argumenten gelijken tred houdt met de
beslistheid van uw uitspraak. Hiermee vragen we
toch niet te veel
Welnu, in De Moker van 24 Febr. hebben we het
Schied. Volksblad van antwoord gediend en een geargu
menteerd bewijs voor onze stelling geleverd.
We waren dus vol verwachting wat het Schied. Volks
blad hierop had te antwoorden. Edoch, hoe we ook
zochten, we vermochten niets te vinden dat als ant
woord moest dienen of betrekking had op bovenge
noemde kwestie. Maar zóó gaat het toch nietWil
de redactie ernstig genomen worden, dan dient ze toch
thans ons antwoord niet onbesproken te laten, terwijl
we ze tevens uitnoodigen hare lezers met ons antwoord
in kennis te stellen, zooals wij dat gedaan hebben met
hetgeen zij ten beste gaf. Hiermede vragen we toch
niet te veel Of acht de redactie ons geleverd bewijs
afdoende
Ten overvloede lazen we de vorige week een onver
dacht pleidooi voor onze stelling, dat we niet zullen
nalaten hier te laten volgen en welker lezing wij de
redactie van het Schied. Volksblad en vooral de zich
op kerkelijk standpunt stellende arbeiders ten zeerste
aanbevelen. Het is ontleend aan een verslag in het
Nbld. voor Friesland van een rede te Leeuwarden, ge
houden door den orthodoxen predikant G. H. Wagenaar
van Rotterdam, over het onderwerp „Kan een christen
socialist zijn
Het socialisme is internationaal. Zijn kracht over
brugt de grootste kloven van rasverschil en van
beschaving het is tevens een macht van beteekenis
voor den internationalen vrede. Zijn wereldorganisatie
is voorbeeldig, en laat de eenheid der christelijke
religie verre achter zich. Het valt niet te ontkennen,
de beweging van het internationale socialisme heeft
het oor van de hedendaagsche wereld.
De vraag of een christen socialist kan zijn, wordt
door vele christenen dwaas en ongerijmd geacht.
Spr. ried echter aan om niet te haastig te zijn in
het oordeelen. Zij, die in het Christendom slechts
zien de veiligste verzekering voor de brandkast, doen
aan het Christendom meer kwaad dan alle socialisten
te zamen.
Het socialisme is niet de geprofeteerde afval van
het geloof, het is de profetische roepstem, die uit
schreeuwt om recht, te midden van de ontzaglijke
verdrukking. Het mag niet worden beschouwd als
een anti-christelijke macht, die de edelste goederen
van het christendom vertrapt.
De vraag is geen uitsluitend theoretische vraag,
maar ook een praktische. De moderne „Blijde Wereld"-
dominee's zijn socialist en hun christelijk ideaal
werd niet slechter toen ze socialist werden, maar
daarnaast staat in vele landen een weliswaar nog
kleine maar aangroeiende groep, die met groote
geestdrift, met groot geloof en met een getuigenis
van groote liefde de principieele verzoening tus
schen christendom en socialisme predikt, die op
grond van hun christen-zijn zich plaatst op den
bodem der sociaaldemokratie.
Kan de vraag dus bevestigend worden beant
woord Natuurlijk wel
Misschien wordt de teere mystiek van een zeker
christendom door het socialisme wat beduimeld,
maar dat offer is niet te groot. Een Christen mag
de aarde niet voorbijzien. In leven en in sterven,
in beide behoort hij aan Christus.
Eischt het christendom privaat bezit
Spreker antwoordde dat het christendom hier
feitelijk buiten staat. Dat is niet gebonden aan
één maatschappelijke orde. Dat draagt het eeuwig-
heidsstempel en blijft onaantastbaar staan boven
den tijd. Het christendom keerde bovendien reeds
vele maatschappelijke orden, waarom zou het de
socialistische maatschappij-formatie niet kunnen
verdragen
Het christendom zal daarom wel doen, niet a
priori tegen den voorgestelden maatschappijvorm op
zuiver godsdienstige gronden partij te kiezen. Het
zou daardoor op zich laden den schijn van partij
te kiezen voor den mammon. Het socialisme is
een zaak van staathuishoudkunde, niet van religie.
Onze samenleving gaat gebukt onder eengansch,
zeer groot gewicht van ellenden, die de nasleep is
van het stelsel van de moordende konkurrentie.
Het Christendom mag zich wel tienmaal bedenken
alvorens het, dit systeem als het eenige, als het
up to date (huidig) christelijke, als het waarachtig
van God gewilde sanktioneert.
De Tariefwet en welvaart. In den laatsten tijd
komen er in de diverse bladen annonces voor, met een
inhoud van niet meer dan een paar luttele regels, zooals
De Tariefwet beteekent
50 jaar achteruit.
Belasting op groote gezinnen.
De gebruiker, het kind van de rekening.
De kleine luyden betalen 't gelag.
Dure tijden in aantocht.
Minder waar voor meer geld, enz. enz.
Ieder arbeider, die kennis heeft genomen van hetgeen
met de Tariefwet wordt bedoeld en zich met den inhoud
dezer wet op de hoogte heeft gesteld, zal erkennen,
dat deze regelen maar al te waar zijn.
In de Nieawe Schied. Crt. vinden we thans een
dergelijke annonce, die blijkbaar als „tegenhanger" moet
dienst doen. Daarin staat niets meer of minder dan
De Tariefwet beteekent:
De welvaart van geheel Nederland.
Dat is niet minnetjes gezegd. We zouden denken,
dat de persoon, die deze annonce plaatste, maar eens
uitleg moest geven aan die woorden, mogelijk dat wij
dan met hem mee zullen strijden om die welvaart deel
achtig te worden. Nu zijn we Rechter nog een beetje
anders gestemd. Wij beschouwen het als een ramp voor
de arbeidersklasse, wanneer deze wet wordt aangenomen.
Het is wederom een indirecte belasting meer, waarin
de arbeider een ader zal moeten laten. Het tegenover
gestelde dus van belasting naar draagkracht.
De Pensioenmotie-Troelstra.
De zooveelste
De zooveelste wat
De zooveelste leugen van het Schied. Volksblad.
Het blad schrijft een artikel over de motie-Troelstra.
Het schrijft er natuurlijk tegen Maar de manier
waarop is inderdaad kras 1 Zoo zegt deze krant, dat het
met het indienen dezer motie nergens anders om te
doen is, dan om de wet op de lange baan en van de
baan te schuiven. En verder dat het eenige doel dezer
motie is tijd vermorsen. En dan moet men nota bene
weten dat het herhaaldelijk is voorgevallen en zelfs de
vorige week nog, dat door het groot aantal spijbelaars
aan de rechterzijde de zitting der Kamer moest worden
geschorst, omdat er nog geen 50 leden aanwezig waren.
Je moet maar brutaal zijn 1
Omdat deze wet veel te laat is ingediend en het zoo
goed als zeker is, dat er vóór 1913 niets van terecht
komt, moet natuurlijk de schuld op de socialisten ge
gooid worden. Juist daarom was het zoo goed gezien
door Troelstra, om door het stellen zijner motie binnen
te halen wat er te halen viel, omdat er van de wet zelf
niet veel zal terecht komen.
De oudjes kunnen thans nog wel een poosje wachten.
Promotie voor den Burgemeester van Schiedam.
Op het gebouw van het Departement van Justitie in
den Haag kan men in onzen zeer christelijken tijd,
terwijl aan de zedelijkheidswetten zoo streng de hand
wordt gehouden, een paar naakte beelden aanschouwen.
Is een en ander wel een beetje met mekaar in strijd,
onze zedelijkheids-autoriteiten hebben nog niet den moed
gehad, die beelden te laten wegnemen en ze te doen
vervangen door zeer netjes aangekleede poppen, die
geen aanstoot geven aan onze christenen, die op dat
punt o zoo gevoelig zijn. De dierbaarheid is nu eenmaal
