No. 7.
Zaterdag 13 April 1912.
12e Jaargang
De Moker
Reiskas-Roode Dinsdag.
Billard-Concours.
Zaalcommissie.
Het 18e Congres der S.D.A.P.
Wekelijksck Overzicht.
SOCIAAL-DEMOCRATISCH WEEKBLAD VOOR HET KIESDISTRICT SCHIEDAM.
ABONNEMENTSPRIJS:
35 cent per kwartaal I
franco per post 40 cent bij vooruitbetaling.
12 cent per maand t
Losse nummers 3 cent.
Redactie- en Administratie-adres
GEBOUW „CONSTANTIA".
Ingezonden stukken voor het eerstv. nummer moeten
uiterlijk Dinsdagsavonds 9 uur in ons bezit z\jn.
ADVERTENTIËN: cent per regel.
Arbeidersverenigingen 3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar:
Te Schiedam Nieuwsticht N.Z. 32
Zalmstraat 22.
„Constantia", Botérstraat 30.
Te Vlaardingen J. van Driel, Oosterdwarsstr. 27.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Ten einde de deelname der arbeiders aan de Kies-
rechtbetooging financieel gemakkelijker te maken, besloot
ook ditmaal de afd. weder een „reiskas" te vormen.
Partijgenoot W. Hoek heeft zich wederom voor de
in ontvangst neming der wekelijksche bijdragen be
schikbaar gesteld.
Van nu af zal hij hiervoor iederen Zaterdagavond
van <?7S tot io uur in Constantiaaanwezig zijn.
Partijgenooten en geestverwanten, laat vooral dit jaar
de deelname aan de „Reiskas1' bijzonder groot zijn.
Zegt het voort.
Afdeeling Schiedam, S. D. A. P.
ATTENTIE.
ATTENTIE.
Het vereischte aantal partijen is bijna gespeeld, zoodat
het concours dezer dagen zal eindigen.
De deelnemers, welke in aanmerking komen voor een
prijs, worden in hun eigen belang aangeraden te komen
vernemen, wanneer het kampen een aanvang zal nemen.
De Commissie.
Zondagavond a.s. half acht vergadering.
Wanneer we onze indrukken trachten samen te vatten,
op het Congres, het 18e Congres der partij, opgedaan,
dan kunnen we zeggen, dat het is geweest voor de partij
een goed congres.
Moge al niet in alle opzichten, gedurende de drie
dagen van ons samenzijn in de stadsgehoorzaal der oude
sleutelstad onze wenschen geheel zijn vervuld, en had
het resu taat mogelijk in eenigerlei «pzichl beter kunnen
zijn, laat ons het goede, dat bereikt is, niet miskennen
voor het betere, dat men niet altijd onder zijn bereik heeft
Het was een goed congres. Daar was in de partij,
sinds de zeeliedenstaking van den vorigen zomer, weer
eens een „appel van twist" gekomen. Ten eerste door
de weigering van het partijbestuur om de stakende
Amsterdamsche zeelieden te steunen. Ten tweede door
de in eersten en tweeden aanleg in Het Volk verschenen
artikelen omtrent die staking.
De geheele staking der Amsterdamsche zeelieden had
op ons congres eigenlijk zijn roem te danken aan de
brochure van Sneevliet en deze brochure op zichzelf,
zou ook nog zooveel kwaad niet gedaan hebben, had
niet Mevr. Roland-Holst er een kittelig voorwoord
aan toegevoegd.
Dat voorwoord had aan het geheel zulk een cachet
gegeven, dat eenige kritisch aangelegde partijgenooten
er door van de kook waren geraakt en hadden gemeend
èn partijbestuur èn Volk-redactie in staat van beschul
diging te stellen.
Nu kan men het bejammeren, dat er zulke „appels
van twist" zijn. Aan den anderen kant moet ook worden
erkend, dat juist door het schillen dezer appeltjes de
kern wordt blootgelegd en dan blijkt uit alles slechts
de begeerte, het willen, het verlangen, de sociaal-demi>-
kratische beginselen dieper en vaster te brengen in de
hoofden en harten van het proletariaat.
Was aan het P.B. verweten dat het zou loopen aan den
leiband van het N.V.V., na de debatten waar de vonken
wel eens afvlogen, moest het geheele congres erkennen,
dat de motieven waarop het P.B. steun geweigerd had,
onafhankelijk van het bestuur van het N. V. V.
waren gesteld.
Dat waren mooie oogenblikken op het congres, toen
bleek, dat door misverstand, het niet begrijpen van
eikaars bedoelingen, in het volle besef dat de belangen
van de partij bovenalles gaan, na het heftig botsen der
meeningen allen alléén het heil der partij op het oog
blijken te hebben en te begeeren.
Zoo was het ook met de redactie van Het Volk.
Wanneer zoo een gansch jaar lang, dag in en dag uit
de courant wordt gevuld wanneer de redactie, midden
in den dagelijkschen strijd staande, op alle verschijnse
len van het maatschappelijk en politiek geb^f'én. rh^t
acht geven, en, behalve als redactie, nog aóo jvèel meerN
werk heeft te doen, dan laat het zich dht dei
redactie in de 365 dagen van het jaar wel Metis •jfbuteh
maakt of tekort komt in datgene, wat w® zonden wen
schen. Wie zal dat ontkennen Er staan ^jfenjvsD. veel
stuurlui aan den wal en wordt aan deze ge waggel", wat'
zoudt gij dan willen verbeteren is het antwoord vaak
zóó in nevelen gehuld, dat we het eigenlijk nog niet
wéten. Ook hier worstelt men met het onvolmaakte en
waar nu de redactie kan wijzen op een steeds toene
mend getal abonneé's, op eene vermeerdering sinds het
vorig congres met ruim 5300, daar was een warm
applaus, na de vele en heftige debatten, die Vliegen
zoowel als de overige leden van de redactie te beurt
viel, goed op zijn plaats.
Troelstra had de taak het nieuwe program in te
leiden. In een magistrale rede heeft hij zich van die
taak gekweten. Het oude program, dat het 17 jaar had
uitgehouden, was op eenige punten, eenige onderdeelen
na, aanvechtbaar gebleken en voldeed niet meer aan de
eischen, die men aan een program moet stellen. De
hoofdzaken van het oude program echter waren tot
heden gebleken juist te zijn. Bij de vergelijking van het
oude met het ontwerprprogram, in verband met het
Duitsche partijprogram, het Erfuster, toonde de inleider
dat alles duidelijk aan.
Een mooi, aangenaam geluid voor het congres was
het te hooren, dat zoowel Troelstra als van der Goes
kwamen verklaren, dat dit ontwerp-program een eenheids
program kon worden genoemd.
Geruststellend was het te hooren, dat het werk, door
een commissie in 1906 begonnen, het fundament zal
wezen, waarop 'de partij den bovenbouw verder zal
optrekken. Een gejuich ging op toen dan ook het nieuwe
program met algemeene stemmen werd aangenomen.
Dit is dan ook het belangrijkste werk, dat het congres
heeft verricht.
Niet minder geestdriftig werd het voorstel van het
partijbestuur aangenomen, om op rooden Dinsdag weer
in zoo mogelijk groot aantal in den'Haag aanwezig te zijn.
Het congres heeft zeker den indruk gekregen, dat
een jaar van groote strijd ons wacht. De kiesrecht-actie
moet den befaamden rooden Dinsdag in de schaduw
stellen de S. D. A. P. zal de leiding voeren in den
strijd tegen de voorgenomen plundertocht op de leege
zakken. Vooraan zullen wij gaan in den strijd voor een
verzachting van het lot van den afgewerkten arbeider
heftige botsingen tusschen kapitaal en arbeid deinen in
't verschietwij durven zeggen, dat het verloop van
ons congres volop in staat is ons aan te vuren ons aan
dien komende strijd te geven: met volle kracht!
BUITENEAND.
De mijnwerkersstaking opgeheven. Uit de berich
ten uit Engeland valt af te leiden, dat het hervatten
van het werk geregeld zijn gang gaat.
Een der bladen schat het aantal mijnwerkers, dat
heden aan den gang is gegaan op 400.000. Het spreekt
van zelf, dat eerst zeer geleidelijk het millioen arbeiders
weer op zijn plaatsen terug kan keeren. Er zijn mijnen,
waar doordat het werk er zoolang heeft stilgelegen het
onmiddelijk hervatten reeds met het oog op de veiligheid
niet raadzaam zou zijn. Met allerlei betimmeringen, enz.
moeten de mijnen weer in gereedheid worden gebracht,
©rn de arbeiders het afdalen en het werken er in weer
mogelijk te maken.
Vandaar, dat eerst geleidelijk de stakers weer het
werk kunnen hervatten. Dat dit de eenige reden is, dat
niet allen onmiddelijk weer aan den arbeid zijn mógen
wij mee afleiden uit het uitblijven van berichten in de
burgerpers, die stellig niet zou nalaten er met stralend
gezicht melding van te maken, als op het slot van deze
in ieder opzicht grootsche beweging ook maar iets van
beteekenis het schitterende en voor de bourgeoisie zoo
beangstigende karakter zou kunnen doen verminderen,
dat deze gebeurtenis niet het minst aan zijn gesloten
heid en zijn discipline ontleent.
Want er is tenslotte maar één steunpunt voor de
bourgeoisie in haar stijf verzet tegen de opdringende
arbeiders dezer verdeeldheid. Ontvalt haar dat, ziet zij
het leger der uitgebuiten zich vormen tot een falanx,
één aaneengesloten massa, door één wil beheerscht en
'^gedreven tot de ééne gemeenschappelijke daad, dan is
haar groote hoop daarmee in rook opgegaan.
Een nieuwe staking in het zicht? Een der Welsche
leiders van de mijnwerkers, Vernon Hartshorn zou zich
uitgelaten hebben, als zouden de Engelsche transport
arbeiders van plan zijn, in het begin van den nu komenden
zomer te staken. Er zou, zoo wordt hem door de bur
gerpers verder bij dezelfde gelegenheid in den mond
gelegd, een groote beweging in voorbereiding zijn van
een omvang als dusver nog niet was gezien. Barker,
een ander lid van het mijnwerkersverbond; zou een
staking hebben voorspejd en wel in de naaste toekomst,
van nog veel grooter omvang dan de nü geëindigde.
En daarnaast betoogde hij de mogelijkheid van een ver
bond van transport-arbeiders, spoorlui en mijnwerkers.
Er zou dus bijna met zooveel woorden een staking
zijn aangekondigd van bovenstaande drie groepen en
wel door een paar leiders, die zeker de beteekenis en
de draagwijdte van hun woorden wegen.
Wij mogen er zeker nog wel eens aan herinneren,
dat het berichten uit de Engelsche burgerpers zijn, waaraan
wij dit ontleenen.
De doode hand in Oost-Vlaanderen. Ons Belgisch
partijblad Le Peuple gaat voort met publikatie van kaartjes
van Belgische provincies, met opgaaf van het aantal
kloosters, zooals het is verdeeld over de verschillende
gemeenten. Het kaartje geeft ditmaal de provincie Oost-
Vlaanderen, welke provincie op zijn 250 gemeenten niet
minder dan 534 kloosters telt. Het sterkst zijn ze in
aantal te Brugge, een der z.g. doode Vlaamsche steden.
Er zijn er niet minder dan 62. In IJperen zijn er 26,
Kortrijk heeft er 36, Oostende 16, Nieuwpoort 6, Thielt
9, enz. enz.
BINNENLAND.
Van twee werelden. Uit de Nw. Crt. knippen we
het volgend bericht
„Bij het bespreken van de eischen van de garderobe
van de fashionable Amerikaansche vrouw gaf mrs. C.
H. Anthony uit Indiania een lijst van haar inkoopen in
een jaar, waarbij zij komt tot een totaal van 49.930 dollar
men vindt daarbij o. a. 200 paar zijden kousen a 20 dollar,
te zamen 4000 dollar 50 paar handschoenen, te zamen
175 50 paar schoenen, 750 dollar24 zijden onder
rokken, 240 dollar75 kanten onderrokken, 1875 dol
lar15 waaiers, 225 dollar30 middagjaponnen, 7220
dollar25 avondjaponnen, 10.000 dollar15 négligés
en kimono's 975 dollar20 tailor made kostuums, 2500
dollar 30 hoeden, 5000 dollar lingerie 4000 dollar, enz."
Dat is één.
Uit de Nw. Rott. Crt. van Maandag 25 Maart is 't
volgende geknipt
EEN HONDERDJARIGE.
Gisteren heeft juffrouw S. D. Riedeman, weduwe
Hokke, woonachtig aan den Westzeedijk no. 2911 alhier,
haar honderdsten verjaardag gevierd. Sedert 24 jaren
woont zij in bij haar eenig kind, de 78-jarige weduwe
Ferdinandus, wier man 6 jaar geleden overleden is. De
oude moeder is ziek geweest, maar was op haar hon
derdste jaarfeest weer wat opgeknapt. Zij is helder van
geest gebleven.