KOOPT UW Kleeding en Meubileering a contant of op zeer gemakkelijke betalingsvoorwaarden in - BAZAR „DE Boterstraat No. 7. Nieuw-Malthusiaansche Bond Biirean voor Arbeidsrecht „DE MO HEB". „SET VOLK" Waar kunnen de Arbeiders een gepaste ontspanning zoeken? Alleen in het gebouw Constantia. 1 Boterstraat 30 - SCHIEDAM. SCHIEDA MSCHE BESTUURDERSBOND. op Woensdag I Mei in het gebouw „Constantia" Boterstraat 30, 's morgens te 10 ure. Arbeiders en arbeidersvrouwen, maakt dat ge in grooten getale present zijt. 9 9 Abonneert U op DAMES EN HEEREN PARAPLUIES. J. A. LEENDERS Jr. ADVERTEERT IN „DE MOKER' MT „de NOTENKRAKER" ~Wi Onze tegenwoordige voortbrengingswijze berust op de stoom en de elektriciteitEn met de opkomst van deze techniek houdt het grootbedrijf gelijke tred Het grootbedrijf overvleugelt het kleinbedrijf en dringt dit geheel weg De handenarbeid wordt vervangen door machinale en 't aantal arbeiders neemt in grote getale toe, terwijl 't aantal zelfstandige bedrijfeigenaars alles slinkt. Juist door hun klein getal kunnen zij de produktie regelen en dit geeft aanleiding tot 't vormen van syndikaat, kartel en trust De Standaard-Oliemaatschappij (Automaat) werkt in de laatste jaren met meer dan f 100.000.000 zuivere winst, dat is na aftrek van alle bedrijfskosten, bijna de helft van 't ganse bedrijfskapitaal of 4870 netto-winst. Zeker zien we dus een samentrekking van industrie en van kapitaal 1 Door deze samentrekking van kapitaal en 't privaat bezit der bedrijven wordt een bron van ellende gestort over de grote massa De katoenkwekers in Noord-Amerikaanse staten hebben in 1905 de oogst met een vierde verminderd. De Braziliaanse koffieplanters, welke een overwegende invloed uitoefenen op de hele wereldhandel in koffie, vernietigden in 1909 de opbrengst met een tiende En dat alles om de prijzen op te drijven, uit winstbejag Zelfs 't vergaan van de „Titanic" is niet vrij te pleiten van een zucht om 't record te slaan, een zucht naar winst voor de ondernemers De voortbrenging wat doel moest zijn wordt middel tot winstvorming. Doch de gevolgen van de persoonlike eigendom strekken zich verder uitHij is oorzaak van vrouwen- en kinderarbeid, werkeloosheid, van alkoho- lisme, van ondervoeding en ziekte, van overmatige arbeidsduur, vroege dood en de stijgende woningnood De maatschappelike positie der arbeiders is zo, dat zij het socialisme moeten willen De massale ellende enerzijds en de toenemende rijkdom van een steeds kleiner wordend getal anderzijds vereist dat. En door 't grootbedrijf wordt 't socialisme ook mogelik. Doch de belanghebbenden bij 't bestaande zullen zich met hand en tand verzetten tegen 't socialisme, ja 't zelfs als onmogelik voorstellen 't Socialisme wordt dan ook niet verkregen dan na strijd en wij hebben de middelen te beramen om die strijd te voeren. Deze zijn de vakvereniging, de koöperatie welke de arbeidersbeweging steunt en last not least De politieke aktie. De parlementaire strijd is een machtig propaganda middel, vereist de organisatie van klasse tegen klasse en is nodig tot 't afdwingen van verbeteringen, voor „sociale hervorming" dus. Wij willen echter zulke „sociale hervorming", welke de arbeidersklasse bevoor deelt en versterkt in den strijd Na elke uitbreiding van kiesrecht zien we dieper ingrijpende sociale wetgeving. Maar om de grootst mogelike macht te ontwikkelen is nodig algemeen kiesrecht. In 't algemeen kan men op 't gebied van sociale wetgeving drie perioden onderscheiden Ten eerste: als de arbeidersbeweging pas begint, dan tracht men haar opkomst te beletten en gaat over tot socialisten ver volgingen. Socialistenwet van Bismarck in Duitschland, de vervolgingen van 1887 in ons land). Ten tweedeals men ziet dat 't bloed der martelaren het zaad der kerk wordt, gaat men wat prutsen en knoeien om de beweging af te leiden in invalidi teitswet, ziektewet enz. Dat is de periode van misleiding waarin op dit ogenblik ons land verkeert. Ten derde als ook dat niet helpt, als men ziet dat elke versterking der arbeidersklasse slechts wordt aan gewend in de strijd tegen de machthebbers dan houdt elke sociale wetgeving van betekenis op, gelijk nu in Duitschland al jaren 't geval is Maar dat zijn de laatste stuiptrekkingen van het kapitalisme. De bourgeoisie kan niet anderszij wil de haar vijandige klasse niet versterken en heeft 't geld nodig voor leger en vloot, voor koloniale ekspansie, tegen de vijand naar binnen en naar buiten Maar de klassestrijd wordt daardoor aangewakkerd, 't inzicht der arbeiders verhelderd, meer en meer komen zij tot de overtuiging dat de grondslag van sociale wet geving moet zijn enkel en alleen versterking van de strijd der arbeidersklasse En hiermede komt spr. op de praktijkSlechts een enkel woord over 't onderwijs: 't Bouwwetteke is bekend Noch van de wetenschap- pelike noch van de zedelike opvoeding mag men van de biezondere school verwachten. Zie slechts naar Spanje Italië, België en ons Brabant en Limburg. En schrijft niet Dr. Kuyper in „Ons Program" dat toen de hogeschool bloeide met ondoof bre glans en de kleine school 't meest primitief was ingericht de veer kracht der natie 't hoogst was Wat wil dat meer zeggen dan de hoge school is alles de lagere school is niets Biezonder onderwijs en de onverdraagzaamheid zal welig tieren Tekenend is dat de liefde voor 't biezonder onderwijs stijgt naarmate 't socialisme bloeit In 1806 bestond enkel en alleen de staatsschool, in 1848 krijgen we de vrijheid van onderwijs, in 1889 de subsidiëring van de vrije school en toen in 1910 de bekende Bondsneutraliteit ter sprake kwam, waren er zelfs liberalen die hun.kinderen stuurden naar de biezondere school De biezondere school is 't voorportaal der kerkelike organisaties En dat is 't gevaar voor de arbeidersklasse en daarom heeft zij stelling te nemen voor de openbare school, omdat deze alleen niet verkettert en verdoemt, omdat deze alleen de gewenste eenheid in de arbeiders klasse kan brengen. En goed onderwijs eist goed gesalarieerde leerkrachten Arbeiders-onderwijs en onderwijzersbelang zijn niet van elkaar te scheiden Hier doet spr. een beroep, op de vergadering om straks zijn belangstelling te tonen als de burgerij zal worden opgeroepen om te manifesteren tegen de onduldbaar lage salarissen ook in deze gemeente 1 En de machthebbers, die alles afwijzen onder de leuzen, daar is geen geld, weten niet wat er broeit en kookt en woelt in de arbeiders- en onderwijzerswereld 1 Zij bedenken niet, dat er een arbeidersklasse is, haar maatschappelike taak bewust, die niet zal rusten voor haar hoog zedelik ideaal zal zijn verwezenlikt, haar ideaal van de zegetocht van het socialisme. (Applaus.) Steunpenning „De lober". Verantwoord 4 cent, De Moker 10 ct., V. 10 ct., K. 10 cent. Verkiezingsfonds 12 cent. Vit. Voor de Optocht, zie aanplakbiljetten. Opgericht: 2 November 1881. Hoofdbureau: VERHULSTRAAT 9, DEN HAAG. Nadere inlichtingen over het lidmaatschap kosteloos te bekomen aan het Bureau van Voorlichting alhier, Nassanstraat 16 boven. Geopend eiken Donderdag van 28 uur. HET BESTUUR. Wegens den I Mei-dag zat de zitting inplaats van Woens dag ZATERDAG AVOND van 9'/210 uur worden gehouden. 35 cents per 3 maanden. Losse nummers 3 cents. RUIME SORTEERING IN NIEUWSTE MODELLEN STOKKEN. Tevens het soliedste en goedkoopste adres voor het overtrekken en repareeren is bij Fabristraat 47b. Ook worden reparatiën aangenomen Heerenstraat 25/9. Abonneert U op DAGBLAD VOOR DE ARBEIDERSPARTIJ 10 cent per week f 1.30 per kwartaal, of met politiek-satiriek weekblad MET TEEKENINGEN VAN ALB. HAHN. 15 cent per week f 1.95 per kwartaal. Alle abonnees op „Het Volk" zijn gratis tegen ongevallen verzekerd en wel voor f 3000.bij invaliditeit, overladen, verlies van één hand, voet of oog, f 400. f 200. f 100. f go.- f 15. Het abonnement op een duim, een wijsvinger, eiken anderen vinger. ,De Notenkraker" alleen kost 90 cents per kwartaal. Afzonderlijke nummers 7% cent. Vraagt proefnummers; 8 dagen gratis toezending BureauxKEIZERSGRACHT 378 - AMSTERDAM >1 J»

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1912 | | pagina 4