Mareado alleen kan
Vlaardingse kunst niet redden
Peter de Lange
Na het opheffen van de Culturele Raad
in 2003 en de Commissie voor
Beeldende Kunst in 2004 hangt de
Vlaardingse kunstenaarswereld als los
zand aan elkaar. Samenhang en
kwaliteit heten tegenwoordig willekeur
en eigenbelang, klaagt de stichting
Mareado, de nieuwe belangen
behartiger van artistiek Vlaardingen.
Door simpelweg alles aan 'de markt'
over te laten heeft de gemeente het zich
wel erg gemakkelijk gemaakt, menen
voorzitter Frederiek van der Klugt en
bestuurslidTanja Boxman. Maar
namens wie spreekt Mareado eigenlijk
Er zijn ook kunstenaars die er heel
anders over denken.
Mareado is een Spaans woord dat zowel zeeziekte kan
betekenen als ziek van heimwee en weemoed. Zoek er geen
verwijzing in naar de zwakke gezondheid waarin de
Vlaardingse kunst zou verkeren. De oorsprong gaat al zes jaar
terug, toen een aantal kunstenaars een naam nodig had voor
een denkbeeldig reisbureau. Mareado organiseerde tripjes per
boot en bus langs kunstobjecten in de stad.
Na deze manifestatie zakte Mareado weg in de big sleep van
afgedankte BV'tjes. Maar in 2004 beleefde de stichting zijn
wederopstanding. Aanleiding was dat Beaty Czetö, die tot dan
toe het jaarlijkse kunstevenement Open Ateliers had
georganiseerd, aankondigde daar een punt achter te willen
zetten. "Er stond niemand klaar om het over te nemen. Samen
met het wegvallen van de commissie beeldende kunst was dat
voor mij reden om in Mareado te stappen. Er was een nieuw
platform nodig, iemand moest de boel bij elkaar houden,"
vertelt Frederiek van der Klugt.
Er trad een zeskoppig bestuur aan, waarvan vijf leden nog in
functie zijn. Behalve Van der Klugt en Boxman zijn dat de
schilder Jan van Dorp, glaskunstenaar Cees Kok en galerie
houdster Joke Noels-Snel. Belangrijke doelstelling werd, naast
het handhaven van de Open Ateliers, beeldende kunst onder
de aandacht brengen van een groot publiek. Mareado doet dat
met projecten in de wijken en door aan te haken bij grote
publieksevenementen als Loggerfestival en Zomerterras. "Waar
veel mensen zijn, moet ook de kunst zich laten zien, dat is het
uitgangspunt," zegt Van der Klugt. Daarom stonden er tijdens
de laatste edities van het Loggerfestival tussen de kramen vol
aftershavejes en andere gelegenheidskoopwaar ook zee
containers waar het publiek onder begeleiding van een echte
kunstenaar zijn eigen schilderij kon maken. Bezoekers van het
Zomerterras 2005 mochten Tafels van Verlangen' schilderen.
De gemeente Vlaardingen lijkt ingenomen met de activiteiten
van Mareado, getuige de subsidie die jaarlijks een stukje
verder wordt opgehoogd. In 2005 ontving de stichting
11.000 euro uit de gemeentekas en van de provincie, in 2006
was dat 18.000 euro en voor 2007 staat Mareado voor 20.000
euro geboekt. Financiële ondersteuning is er ook van het
Fonds Schiedam Vlaardingen en Omstreken.
Iedereen kan controleren waar dat geld aan wordt besteed,
verzekert Tanja Boxman. "Wij doen dit niet voor onszelf of
voor een bepaald groepje kunstenaars. Wij zijn een platform,
we proberen alle Vlaardingse kunstenaars te vertegen
woordigen."
Van der Klugt: "De gemeente is blij met ons. Wij nemen hen
heel veel werk uit handen. Zelf is de gemeente heel wat
minder transparant. Een individuele kunstenaar kan recht
streeks naar het stadhuis stappen en ondersteuning vragen
voor een project, maar wie daarover beslist en op grond van
welke criteria, dat is volstrekt onduidelijk. Vroeger had je daar
de kunstcommissie voor. Die vergaderde in het openbaar."
Boxman: "De beslissingsbevoegdheid ligt nu bij beleidsmede
werkers. Wat die doen, kan een buitenstaander niet contro
leren. Er wordt volop genetwerkt, kunstenaars zijn eikaars
concurrenten geworden. Ze proberen allemaal hun eigen
relaties op te bouwen. Iedereen komt op voor z'n eigen belang."
Op zich is er niets mis mee als kunstenaars hun zaken zelf
regelen, meent Van der Klugt. Alleen: "Jezelf verkopen is niet
voor iedereen even eenvoudig. Oudere kunstenaars hebben
dat nooit geleerd. Die zijn opgegroeid in een klimaat waarin de
overheid de kunst ondersteunde. De huidige generaties krijgen
op de kunstacademie les in ondernemerschap, die doen dat
veel gemakkelijker."
De ouderen zouden dus veel kunnen leren van de jeugd.
Probleem is echter dat er nauwelijks contacten bestaan tussen
beide leeftijdsgroepen. Alle pogingen om jongeren Mareado
binnen te halen zijn mislukt, zeggen Van der Klugt (46) en
Boxman (51). Een verklaring luidt dat veel beginnende
kunstenaars naar Rotterdam uitwijken. Boxman: "Daar heb je
veel meer faciliteiten en vind je makkelijker een atelier.
Vlaardingen verarmt. In de plaatselijke politiek gooit het thema
veiligheid de hoogste ogen. Dat gaat ten koste van de kunst.
Lees het kolommetje cultuur op de gemeentepagina's in Groot
Vlaardingen er maar op na. Bijna alleen aankondigingen van
exposities van amateurkunstenaars. Beroeps komen er
nauwelijks aan te pas."
In de ogen van het grote publiek mag cultuurwethouder
Ben van der Velde dan doorgaan voor een unverfroren
kunstminnaar, de kunstwereld zelf oordeelt heel anders. Tanja
Boxman: "Ben begon zijn carrière als cultuurwethouder met
ruzie maken en iedereen schofferen. Later is hij bijgedraaid.
Hij doet zijn best en het is een aardige man, maar verstand
van kunst heeft hij niet. Hij is er in bijgepraat. Wil dat zeggen
dat hij een slechte wethouder is? Nee. Hij is enthousiast, en dat
is al heel wat."
41 Musis