1018, de Slag bij Vlaardingen.
Lang leve Holland
h:
In 1018 vond de slag bij Vlaardingen plaats.
Graaf Dirk III, een West-Friese graaf in onze
contreien, versloeg een leger gestuurd
door de Duitse keizer Hendrik II. In de
zomer van 2008 werd deze gebeurtenis in
het centrum van Vlaardingen nagespeeld.
De Vlaardingse stadsarcheoloog Tim de
Ridder doet het voorkomen of deze slag het
begin vormt van een van het Duitse Rijk
onafhankelijk graafschap Holland.
In de klassieke historiografie wordt Dirk min
of meer beschouwd als de grondlegger van
het graafschap Holland. Hij vocht zich vrij
van de Duitse keizer en de leenhoogheid
van de bisschop van Utrecht. Dit beeld
doet het vermoeden opkomen dat er een
Hollandse identiteit is aan het begin van
de 11e eeuw. Alsof er in de 11e eeuw al
iets zou zijn als een Hollandse identiteit,
gepersonifieerd door een vorst! Ja, er zitten
een hoop mitsen, maren en vragen aan het
ontstaan van een graafschap Holland als
gevolg van deze slag.
De eerste en belangrijkste vraag die opkomt is: wat is eigenlijk
'Holland' aan het begin van de 11e eeuw? Holland staat hier
tussen aanhalingstekens, omdat het juist de vraag is of Holland
wel bestond. We moeten hier voor terug naar het ontstaan van
de functie 'graaf', de relatie tussen de graaf en de bestaande
sociale elite - de adel - in de 11e eeuw en vragen stellen bij
wat precies de machtsreikwijdte van de graaf geweest zou
kunnen zijn - zowel zijn geografische machtsgebied als zijn
geïnstitutionaliseerde macht in de zin van allodiaal en feodaal
bezit én zijn aanspraken op koninklijke regalia.
Jeroen Rodenberg
V
Duitse troepen, foto: Ellen Groen
27 Musis