De stille omgang: Hoert den trom!
Hans van der Sloot
Ir5'
11 Musis
En gelukkig. Na Jan des Bouvrie met zijn Arsenaal in de
Korenbeurs en het duo Cees van Olst/Mick Eekhout in het
Wennekerpand is nu in de heilige Lidwina een nieuwe figuur
gevonden die Schiedam internationaal op de kaart gaat zetten.
Een stadgenote nogal liefst en dood bovendien, hetgeen
aanzienlijk schelen kan in promotionele kosten en benodigde
ruimtelijke investeringen. En dit bij een rendement dat niet
veel lager zal liggen dan waarmee het stadsbestuur zich bij de
eerdere door haar gepresenteerde droomprojecten op voorhand
al rijk rekende. 'Die maghet van Scyedam' zal er immers
voor zorgen dat de drommen bezoekers, die de plaatselijke
middenstand in het jongste verleden werden voorgespiegeld,
nu werkelijk in aantocht zijn. Gelovigen, toeristen voor een
langer en louterend verblijf en nieuwsgierige dagjesmensen
met ANWB-kortingskaart zullen zich verdringen voor een
bezoek aan Schiedam. Geluk zal daarbij geen rol spelen, want
hadden we met Jan des Bouvrie en Van Olst nog te rekenen
met aardse tekortkomingen en tegenslag, Lidwina daarentegen
is St Petrus voorbij en kan zich met voorspraak direct met
de Allerhoogste verstaan. Met haar als publiekstrekker staat
Schiedam op de wereldkaart. Met stip.
Het zal niet de eerste keer zijn dat Lidwina in het centrum
van de publieke aandacht wordt getrokken. En zelfs niet de
eerste keer dat dit met zeker oogmerk gebeurt. Wie het artikel
van Han van der Horst in Musis januari aandachtig heeft
gelezen ziet onmiddellijk de parallellen met het Schiedam
van vandaag de dag. Daar ligt de inspiratie om op te roepen
tot een hernieuwde Stille Omgang als publiekstrekker van
de eerste orde. Daar ligt ook de basis voor een succesvolle
Lidwinawinkel, waarin Lidwinarozen, Lidwinabeeldjes,
Lidwinalikeur, Lidwinasjaals en de speciale Lidwina
barbecuehandschoenen (de brand van Schiedam midden
veertiende eeuw) liggen opgetast.
In Musis januari schreef Han van der Horst: 'De zieke maagd
Lidwina legde een rechtstreeks contact met de hemel. Zij sprak
zonder tussenkomst van wie dan ook met Maria zelf. Daar had
zij wereldlijke noch geestelijke leiders voor nodig'. Natuurlijk is
er geen ondernemer die hiervan niet direct de commerciële
potenties ziet. Wat scheelt het niet in tijd, aandacht en kaarsen
om de gewenste contacten direct via Lidwina tot stand te
brengen?. Dit past toch volledig in een tijd waarin GSM,
satellietnavigatie en elektronisch betalen en bankieren de
standaarden zijn?
'Toen zich tijdens Lidwina's ziekbed ook nog wonderen
voordeden' schrijft Han van der Horst, '- haar beurs nooit leeg
raakte terwijl ze alles aan de armen gaf, toen was haar moreel
gezag voorgoed gevestigd". En dat is nu precies wat kortgeleden
in Schiedam tweemaal faliekant mis ging. De wonderen werden
wel beloofd, maar van een gevulde beurs was geen sprake. Van
der Horst tenslotte: 'Teiwijl de bisschoppen zwolgen in hun
paleizen, leefde Lidwina op wonderdadige wijze van de heilige
Hostie alleen. Haar door maden aangevreten wonden stonken niet
naar etter, maar geurden naar parfums'.
Het beeld dat Han van der Horst hier oproept lijkt een uit
de hemel gezonden boodschap: De investeringen kunnen
tot een minimum beperkt blijven. En wat het geuren naar
parfums betreft, met Unilever of Lancöme moet het toch
mogelijk zijn om - sim sala bim - een complete Lidwinalijn te
ontwikkelen met alle parfums dienaangaande, eau de toilettes,
kleurshampoos en mogelijk zelfs een anti-rimpelcrême.
En vanzelfsprekend getuigt het van commercieel inzicht om
Lidwina - met compleet voorbijgaan aan de pauselijke bul
van Paus Leo XIII uit 1890 te ontheffen van het patronaat
van de zieken en haar de - zozeer in het PvdA-partijprogram
passende - portefeuille Internationale Verdraagzaamheid toe te
bedelen. Van het verdragen van de maden die in haar wonden
rondkropen tot verdraagzaamheid lijkt in de spreektaal maar
een kleine stap, al is het verschil hemelsbreed. Tot nu toe
was de Stille Omgang een moment van bezinning en devotie.
Maar een beetje marketeer of projectmanager maalt toch
niet om volksverering, pauselijk besluit en die bescheiden en
alleszins integere pastoor Vismans die er alles aan doet om de
Lidwinaverering in haar geest zuiver en eenvoudig te houden
Lidwina als stadsheiligel Uniek in NederlandI Daar kunnen we
mee scoren!
Met zoveel perspectieven en potenties durft ook Musis het
wel aan om een bescheiden bijdrage voor te stellen in deze
met zoveel enthousiasme en aplomb gepresenteerde plannen:
Organiseer - pakweg eens in de vijf jaar, want de wetenschap
heeft tijd nodig - in Schiedam een internationaal seminar
met wetenschappers - medici en paramedici - onderzoekers,
zielzorgers en ethici over de vraag hoe het uitzichtloos lijden
draaglijk te maken. Dan heeft de wereld iets om naar uit te
kijken, staat Schiedam in het middelpunt van de belangstelling
en heeft het lijden van Lidwina betekenis. Ook in deze tijd. In
deze maatschappij. In zowel kerkelijk als wereldlijk opzicht.
V'
Matthijs Gootjes, Portret van Lidüina. Balpen op papier.
Collectie GA Schiedam. Beeldnr. 32186