Voorspellen naar welke scholen de
ouders uit de nieuwe buurten hun
kinderen zullen sturen staat soms
gelijk aan koffiedikkijken.
13 Musis
opgewonden van," zegt de directeur. Er is een verschijnsel
dat hem veel meer zorgen baart: het 'stelen' van leerlingen
bij katholieke en protestants-christelijke scholen door de
islamitische basisschool Ababil. Forsten: "Tegen alle afspraken
in haalt Ababil grote aantallen leerlingen weg die al bij andere
scholen in Schiedam en Vlaardingen staan ingeschreven." In
Schiedam is daar volgens hem onder andere 't Meesterwerk de
dupe van, in Vlaardingen Het Palet.
Bestuurder Mohamed Talbi van de Stichting Islamitisch College,
dat de islamitische basisscholen El Furkan (Groenoord) en
Ababil (Nieuwland) beheert, kan zich voorstellen dat het verlies
van leerlingen aan Ababil andere scholen verontrust. Maar
de suggestie dat zijn stichting agressieve wervingsmethoden
toepast wijst hij af. Ababil dankt zijn snelle groei niet aan
scouts die op schoolpleinen allochtone kinderen ronselen. De
kwaliteit van het onderwijs, daar komen de islamitische ouders
op af. "Wij staan goed bekend in vergelijking met andere
islamitische scholen in de regio," verklaart Talbi.
Bovendien was er tot twee jaar geleden geen islamitisch
onderwijs in Nieuwland. Nu dat er wel is, stromen leerlingen
van alle kanten toe. Ze komen uit Schiedam-West, -Zuid,
-Oost en zelfs uit Rotterdam en Vlaardingen. Dankzij een
succesvolle open dag stapten dit jaar 30 tot 40 leerlingen van
andere scholen zonder enige dwang over naar Ababil, zegt
Talbi. Hij heeft alle vertrouwen in een verdere groei. Hij erkent
dat andere scholen in de wijk het dan moeilijk kunnen krijgen.
"De aanzuigende werking van Ababil zal op termijn dermate
groot zijn, dat de overige basisscholen in Nieuwland daar veel
last van gaan krijgen," waarschuwt ook de nota Demografische
trends in het basisonderwijs.
Een MFA samen met twee andere scholen was voor Ababil
een aantrekkelijke optie omdat er dan extra voorzieningen
beschikbaar zouden komen. Tegelijk vindt Talbi het begrijpelijk
dat andere scholen aarzelen om te gaan 'samenwonen' met
een islamitische school. "Een MFA betekent voor hen kansen,
maar ook bedreigingen."
Anders dan de openbare basisschool De Taaltuin, was de
protestants-christelijke basisschool De Wieken aan de De
Wildestraat wel voorstander van huisvesting onder één dak
met Ababil. "Volgens de prognoses hadden wij dan een
flinke stijging van het leerlingental kunnen verwachten,"
aldus directeur Saskia Mak. Landelijk doen pc-scholen het
in de statistieken veel beter dan openbare scholen als ze
met islamitische scholen worden geclusterd. De dreiging van
aanzienlijk leerlingenverlies die het openbare basisonderwijs
in Nieuwland boven het hoofd hing, was volgens Mak ook de
reden dat de gemeente de stekker uit het MFA-project heeft
getrokken.
De bereidheid van De Wieken om met Ababil samen te
wonen kan overigens niet automatisch worden uitgelegd als
een teken dat de twee scholen het goed met elkaar kunnen
vinden. Integendeel - ook De Wieken heeft moeite met de
wijze waarop de islamitische basisschool het leerlingental
heeft vergroot. Van alle scholen in de wijk, heeft De Wieken
de meeste leerlingen (twintig) aan de islamitische gezindte
moeten afstaan en Mak is nog steeds boos over de manier
waarop dat in z'n werk ging. "Afgesproken was dat de
scholen in de wijk niet klakkeloos eikaars leerlingen zouden
overnemen als kinderen van school switchen. Ababil heeft die
regel niet gerespecteerd. Dat heeft de verstandhouding ernstig
verstoord."
Nu de vorming van een MFA is afgeblazen, is de vraag hoe
het verder moet met het basisonderwijs in Nieuwland. Tot
voor kort ging de gemeente er op grond van demografische
gegevens vanuit dat drie basisscholen voldoende zijn voor
het aantal kinderen tussen vier en twaalf jaar in de wijk. Als
tenminste aan de vlucht van leerlingen naar scholen buiten de
wijk geen halt kan worden toegeroepen. Welke twee scholen
in Nieuwland in dit scenario zouden moeten verdwijnen is
onduidelijk. Tegenover de groei van Ababil staat alleen op
De Wieken een aanmerkelijk verlies in leerlingental; op Het
Startblok, 't Meesterwerk en De Taaltuin is sprake van een
stabilisatie dan wel lichte groei.
De toekomstige situatie is des te onduidelijker omdat
woningbouwplannen die Nieuwland aan een gevarieerder
bevolking moeten helpen, wel eens forse vertraging kunnen
oplopen door de economische crisis. Daarnaast zal veel
afhangen van de vraag of wethouder Daskalakis nu wel of niet
over middelen beschikt om de leerlingenvlucht aan te pakken.
Mocht de wethouder daarin slagen, dan zou Nieuwland
misschien toch wel weer vijf scholen nodig hebben, meent
Saskia Mak. Zij vindt het daarom hoog tijd dat de gemeente
eens helderheid schept. Zijn er manieren om ervoor te zorgen
dat meer kinderen in hun eigen wijk naar de basisschool gaan?
En welke woningbouwplannen gaan er wel door, en welke
worden voor onbepaalde tijd uitgesteld?
De weerbarstige praktijk laat overigens zien dat prognoses
over schoolkeuzes zeer betrekkelijk zijn. Voorspellen naar
welke scholen de ouders uit de nieuwe buurten hun kinderen
zullen sturen staat soms gelijk aan koffiedikkijken. Zo blijkt dat
kinderen uit de nieuwbouw van de locatie Goeman Borgesius
(ruim 200 woningen, circa 60 basisschoolleerlingen) niet naar
De Taaltuin of naar Ababil gaan, wat gezien de geografische
positie voor de hand zou liggen, maar in grote aantallen
worden ingeschreven bij De Kring in Schiedam-West. Dat is
des te opmerkelijker, omdat het in veel gevallen om leerlingen
van allochtone ouders gaat.
Een soortgelijk verschijnsel deed zich enkele jaren geleden
voor bij het nieuwbouwproject Schiehart. Vrijwel alle kinderen
uit deze nieuwe buurt in Nieuwland gingen onderwijs volgen
op De Singel in Schiedam-Oost en niet op de twee dichtbij
gelegen zwarte basisscholen 't Meesterwerk of Het Startblok.
De samenstellers van de "Demografische trends" vonden ook
dit "zeer opmerkelijk", gezien het feit dat het merendeel van de
kinderen zelf ook een allochtone achtergrond had. Gezien deze
ervaringen, bestaat er geen enkele garantie dat de kinderen uit
het westelijk gedeelte van Parkweg Noord, waar de nieuwbouw
in de loop van dit jaar wordt opgeleverd, naar de op een
steenworp afstand gelegen school Het Startblok zullen gaan.
Net als zijn collega Saskia Mak, pleit directeur Erik Forsten
van de St. Jozefschool daarom voor bezinning aan de zijde
van de gemeente. Forsten meent dat het probleem van de
leerlingenvlucht ook eens van de kwalitatieve kant moet
worden bekeken. "Een MFA kan op zich een goede keuze zijn,
maar ga die niet klakkeloos neerzetten. Je kunt beter vanuit
het kwaliteitscriterium beoordelen of dat nu de oplossing is
waaraan de ouders behoefte hebben. Belangrijk is dat je eerst
onderzoekt wat de ouders willen." Daarnaast, benadrukt
Forsten nog maar eens, staat het slechte imago van het
onderwijs in Nieuwland niet op zich. De hele wijk gaat gebukt
onder vooroordelen. "Laten we ook eens proberen daar iets
aan te doen."
