Men vergeet in Den
Haag en elders dat de
Amerikanen niet alleen
bijzonder trots zijn op
hun geschiedenis maar
er ook aanzienlijk meer
energie in steken dan
wij, en dat ze veel
meer dan Nederlanders
bereid zijn er iets van te
leren, mits ze serieus
worden genomen en
niet voor domme nitwits
worden versleten die
alleen geïnteresseerd
zouden zijn in weetjes
over koetjes en kalfjes,
zoals die eeuwige
clichés dat Harlem
van Haarlem komt en
de Bronx van Jonas
Bronck. Ja natuurlijk, so
whatWat hebben die
Nederlanders daar dan
precies gedaan, bereikt,
of juist nagelaten
Bestuurlijke windowdressing
27 Musis
geschiedenis van New York, die stelt:
1625 vormde het begin van de eerste
permanente nederzettingen in het gebied
dat later New York City zou worden. In juni
van dat jaar arriveerde Cryn Frederiksz,
een fortenbouwer en landmeter, in Nieuw-
Nederland met instructies van de West-
Indische Compagnie om daar een fort en
huisvesting te bouwen en de boerderijen
op Noten Eylant, het huidige Governor's
Island, te verplaatsen naar de locatie die
zou uitgroeien tot Nieuw Amsterdam'.
In alle gevallen noemen ze het
jaar 1609 volstrekt willekeurig en
zonder betekenis. Overigens ook
in Nederland wordt met het nodige
misprijzen geoordeeld over de viering
van vierhonderd jaar betrekkingen
tussen Amsterdam en New York in
het jaar 2009. Emeritus hoogleraar
Vroegmoderne Geschiedenis aan de
Vrije Universiteit Amsterdam Willem
Frijhoff brak recent nog de staf over
de tentoonstelling 'Weerzien met
Manhattan' in het Rijksmuseum
in Amsterdam. Hij bezocht deze
tentoonstelling nadat hij zich in de
Keukenhof al had verbaasd over de
knulligheid van de presentatie aldaar
die hij omschreef als: 'bestuurlijke
windowdressing, op een achternamiddag
in elkaar geflanst zonder overleg met
wie er met kennis van zaken inhoud aan
hadden kunnen geven. Het munt allemaal
uit door de jolige oppervlakkigheid van
de toeristische Holland-promotion en
verwaarloost dat er, ook en vooral voor de
Amerikanen, echte waarden en echte 'roots'
in het geding zijn. Men vergeet in Den Haag
en elders dat de Amerikanen niet alleen
bijzonder trots zijn op hun geschiedenis
maar er ook aanzienlijk meer energie in
steken dan wij, en dat ze veel meer dan
Nederlanders bereid zijn er iets van te leren,
mits ze serieus worden genomen en niet
voor domme nitwits worden versleten die
alleen geïnteresseerd zouden zijn in weetjes
over koetjes en kalfjes, zoals die eeuwige
clichés dat Harlem van Haarlem komt en
de Bronx van Jonas Bronck. Ja natuurlijk,
so what? Wat hebben die Nederlanders
daar dan precies gedaan, bereikt, of juist
nagelaten?' 'Het is', besluit Frijhoff zijn
filippica, 'nog niet te laat om serieuzer
voor de dag te komen. Maar dan moet er
op hoog niveau wel eindelijk eens naar
kenners geluisterd worden
Joep de Koning sluit zich daar graag
bij aan. En blijft onverminderd strijden
voor zijn plan om van Governor's Island
dat door de federale overheid voorlopig
tot verboden gebied is verklaard voor
projectontwikkelaars, een tolerantie
park te maken en tot monument van
de vroege Amerikaans-Nederlandse
betrekkingen. Deze hebben overigens
ook een Schiedams accent. Aan het eind
van de achttiende eeuw bezocht, volgens
een in het Schiedams Gemeentearchief
bewaard schotschrift, de toenmalige
'Amerikaasche gezant' John Adams,
de latere tweede president van de
Verenigde Staten, Schiedam om hier
steun te krijgen voor de Amerikaanse
zaak tegen de Engelsen. En om tegelijk
een lucratief contract af te sluiten voor
de levering van Schiedamse jenever. Als
hartversterking voor de vrijheidsstrijders,
zogezegd. En voor de Hollanders die in
Nieu Nederlant waren achtergebleven
en zich sedertdien met trots Amerikanen
noemden.
