Onderwaterstudio
In de zorg komt het
maar al te vaak voor dat
patiënten onder invloed
van de hoge werkdruk
voornamelijk als een
medische casus worden
gezien.
21 Musis
Maar de foto's vertellen ook
optimistische, toekomstgerichte
verhalen. Zoals dat van een jonge vrouw
met een galblaasaandoening die twee
zware operaties alleen doorstond dankzij
de goede begeleiding van het verplegend
personeel en die daardoor besloot dat ze
ook de verpleging in wilde. Op de laatste
foto uit de serie staan een zwangere
vrouw en haar echtgenoot, stralend van
blijdschap en verwachting.
Uit alle foto's spreekt hetzelfde
inlevingsvermogen. Om zijn personen
recht te doen, koos Van Beek de
rekwisieten met grote zorg, en wat niet
meer verkrijgbaar bleek in musea of
tweedehands winkels, werd eigenhandig
gemaakt. Zijn vrouw Annet zat uren
achter de naaimachine om voor
voetballiefhebber Phup Borst - inmiddels
overleden - een shirt in de originele
clubkleuren te maken. Het petje van
de wielrenner kwam onder dezelfde
naaimachine tot stand.
De meeste tijd, geld en moeite stak
hij in de onderwaterfoto van een
stomapatiënt. Bij de firma Bingham
liet hij een zwart zeil maken voor het
decor, hij schafte een aggregaat aan
en een speciale hoes om zijn camera
onder water te beschermen, en bouwde
in het Vlaardingse zwembad De Kulk
een complete onderwaterstudio. En dat
allemaal voor één opname, waarvan
lang niet zeker was of die zou slagen,
want het model had jarenlang geen slag
gezwommen en miste iedere ervaring
om met haar stoma te water te gaan.
„Ze stond stijf van de spanning of het
wel zou lukken. Ik moest erg mijn best
doen om haar op haar gemak te stellen.
Het is een van de mooiste foto's uit de
serie geworden."
De kosten van die enkele opname
bedroegen ongeveer duizend euro. Een
hoge prijs, erkent Van Beek. Maar zonder
al die inspanningen was het portret niet
geslaagd geweest. Nu heeft het precies
de elegantie die hij zocht. „Lompheid is
er al genoeg in de wereld. Ik wil graag
hartelijk zijn tegen mensen, zeker als ze
een moeilijke periode doormaken. Als
het ziekenhuis 's avonds laat belt voor
een spoedgeval, dan sta ik er gewoon."
Van Beek groeide op in een katholiek
gezin met negen kinderen. Waarschijnlijk
ligt daar de oorsprong van zijn
humanistische levensvisie. Die lijkt een
combinatie van enerzijds het sterke
religieuze besef van zijn moeder, die
in de woonkamer op haar knieën de
rozenkrans bad en de kinderen met
de gummiknuppel van hun vader,
vrijwilliger bij de politie, achterna zat als
ze riepen dat ze het geloof maar niks
vonden, en anderzijds de creativiteit
en aandacht waarmee zijn vader als
modelmaker bij de RDM prachtige,
bijna kunstzinnige ontwerpen voor
scheepsonderdelen afleverde.
Zoon Sjaak gaat op dezelfde
ambachtelijk gepassioneerde wijze te
werk als zijn vader. Geen detail wordt
verwaarloosd.
Als Chiem van Houweninge, na een
drijfveer uitoefent. Aandacht voor
mensen. Zijn baan in de zorg opgeven
om professioneel fotograaf te worden?
Nooit! „Ik zou het menselijk contact
missen. De zorg is een prachtig
podium, in een ziekenhuis beweeg
je je op de grens van leven en dood,
een fascinerend gebied. In mijn foto's
probeer ik die spanning in beeld te
brengen. Ik heb mensen zwaar ziek
zien zijn en ze toch zien herstellen - of
dood zien gaan, zoals Phup Borst. En
toch had dat ook zijn schoonheid. Ik heb
Phup blij kunnen maken met zijn portret.
Daar heeft hij intens van genoten. Zieke
mensen een plezier doen, dat is toch
onbeschrijflijk mooi? Daar gaat het toch
om, in de zorg?"
auto-ongeluk
herstellend
van diverse
gebroken
ribben, vertelt
dat hij graag
een glas goede
wijn drinkt,
wordt voor
de foto een
dure fles wijn
aangeschaft,
geen fles van
de Aldi. In de
rekwisieten zijn
metafoortjes
verwerkt die de
toeschouwer
eerst moet
ontraadselen,
wil hij de
foto ten volle
begrijpen.
Verdere
aanwijzingen
vindt de
toeschouwer in
het boekje dat
bij de expositie
wordt verkocht.
In zijn fotowerk
verenigt Sjaak
van Beek twee
beroepen
die hij beide
met dezelfde
Chiem van Houweninge als De mens achter de patiënt.
