Verblijd en dankbaar
voor zulk een
een veilig dak'
tekst Aad Jordaans
foto's: Ingmar Timmer
Velen die langs de molen 'De Walvisch' aan de Westvest lopen, zullen amper opmerken dat
tegenover deze molen in een tuin een kerkgebouw staat. Toeristen hebben meestal eerst aandacht
voor de molen en met name voor de gevelsteen met de walvis en lezen pas dan de tekst van het
geveltableau boven de ingang van de kerk. Het bord in de tuin vermeldt dat dit het kerkgebouw
is van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB, dat er 's zondags een kerkdienst is en dat de
Stichting Westvest 90 er culturele evenementen organiseert. Is men zo vrij het hek open te doen en
naar de hoofdingang te lopen, dan kan men op twee gevelstenen ter weerszijden van de ingang
lezen dat de kerk ingewijd is op tweede kerstdag 1909 en de architect prof. Henri Evers is.
Slechts vijftienhonderd gulden
Musis 14
Deze kerk, aan de Westvest 90-92, tegenwoordig ook vaak
Westvest90-kerk genoemd, is dus nu honderd jaar oud. De
ontstaansgeschiedenis is boeiend, het kerkgebouw kwam
er tenslotte dankzij enorme doorzetting van de leden van
de geloofsgemeenschap, de 'Afdeeling Schiedam van de
Nederlandsche Protestantenbond'. Deze was in 1874 opgericht
met als belangrijkste initiatiefnemer de dichter/dominee
Francois Haverschmidt/Piet Paaltjens, vooral bekend door zijn
bundel Snikken en Grimlachjes. Na de oprichting in 1874 was
Gebouw Paulus aan de Korte Haven het onderkomen geweest.
In 1894 verkocht men het Gebouw Paulus (dat vele en nooit
definitief op te lossen bouwkundige gebreken vertoonde)
en huurde zolang de Gasthuiskerk aan de Hoogstraat (thans
de Giudici Kapel ook wel de Aula van het Stedelijk Museum
genaamd).
Op de ledenvergadering van 8 maart 1900 verklaarde het
bestuur dat zij het bezit van een eigen gebouw noodzakelijk
en zeer wenselijk achtte, een commissie werd ingesteld die
dit verder ging uitwerken. Diverse gebouwen en terreinen
die te koop waren werden door de commissie bekeken. Deze
werden niet geschikt gevonden, of de vraagprijs was te hoog.
Ook heeft men pogingen aangewend om pand Paulus terug te
kopen, maar aan het gebouw moest teveel verbouwd worden
om het geschikt te maken voor alle activiteiten.
Tezelfder tijd stond het pand Lange Haven 103, het huis waar
voordien burgemeester Versteeg woonde, te koop. Via de zoon
van de vicevoorzitter, professor Arend Odé in Delft, benaderde
men diens collega professor Henri Evers. Men vroeg aan Evers
een ontwerp te maken voor een inwendige verbouwing zodat
