Broekpolder.
Grond onder de voeten
tekst: Wim Henkes
foto's: Bureau Stroming
en Jan van der Ploeg
Eigenlijk kan Vlaardingen weinig uitrichten met de conclusies
uit het Eindrapport Bodemecologisch Onderzoek Broekpolder.
Zeg maan vrijwel niets. Dit ligt niet aan de kwaliteiten van
het onderzoek als zodanig. Hierin is gewerkt aan een gedegen
samenvatting van in de bodem aanwezige en waargenomen
verontreinigingen en vergelijking van de huidige resultaten
met eerdere onderzoeken. Hierin stelt Grontmij/Aquasense
vast dat er in de loop der tijd weinig verandering in de bodem
heeft plaatsgehad. Er is sprake van ernstige verontreiniging
met zware metalen en drins ofwel cyclisch gechloreerde
koolwaterstoffen. Deze zijn extreem giftig voor het milieu,
verdacht carcinogeen en kunnen ernstige schade toebrengen
aan de gezondheid. Gechloreerde koolwaterstoffen zetten zich
vast in dierlijk vetweefsel en zelfs een lage concentratie is
dodelijk. Het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieu
(RIVM) stelde echter in 2001 vast dat het gezondheidsrisico
voor mensen verwaarloosbaar is. Sedert 1973 is de productie
en toepassing van gechloreerde koolwaterstoffen aan banden
gelegd en uiteindelijk geheel verboden. En volgens de laatste
rapportage van het instituut van 1 november 2009 is de
emissie van drins op het zoete oppervlaktewater op nationale
schaal verwaarloosbaar.
Bizar landschap
Nu vormt de Broekpolder in dit opzicht een verhaal apart. Het
vervuilde Rotterdamse havenslib waarmee eind jaren 1960 de
Broekpolder werd opgespoten om deze bouwrijp te maken
voor verdere stadsuitbreiding is behalve met zware metalen
van drins vergeven. Oorspronkelijk lag de polder zes meter
boven het omringende land. Het gevaar van uitstromen van
gechloreerde koolwaterstoffen op het zoete oppervlaktewater
lijkt daarmee niet denkbeeldig. Lijkt, want de bedijking vormde
een afdoende barrière tussen Broekpolder en Vlaardingse
7 Musis
De grond van de ruim beboste Broekpolder behoort tot de meest vergiftigde in Nederland.
Het eindrapport van het Bodemecologisch Onderzoek dat in opdracht van DCMR Milieudienst
werd verricht, laat hierover geen twijfel bestaan. Een halve eeuw nadat de Broekpolder met
sterk vervuild Rotterdams havenslib werd opgespoten, kwamen onderzoekers en analytici van
Grontmij/Aquasense in 2009 met de vernietigende conclusie dat de grond in de Broekpolder nog
steeds 'ernstig verontreinigd' is en de 'ecologische urgentie' noopt tot ingrijpende maatregelen.
DCMR kwam dus op de kop af een jaar geleden met deze verontrustende conclusie en dringende
aanbeveling. Gebeurd is er echter nog niets. Want wie - blijkens de gevolgtrekkingen van het
Grontmij/Aquasense- rapport - geen mol of regenworm is, heeft in de Broekpolder weinig van gif
of zware metalen te vrezen. U kunt uw wandeling dus gerust voortzetten. Met ernstig vervuilde
grond onder uw voeten, maar een schitterende natuur in het vooruit.
vaart. Peter de Lange beschrijft in Musis november 2009 zijn
eerste kennismaking met de Broekpolder: "Op een dag namen
twee vrienden mij mee naar een wild en verlaten gebied
aan de rand van de stad. Het lag voor Hollandse begrippen
ongewoon hoog, stak een flink eind boven de omgeving uit;
vanaf de randen keek je neer op de weilanden zeven meter
lager en tot aan Delft had je een fenomenaal uitzicht. Er
groeiden wat lage struiken, de rest van het terrein bestond
uit kale, met plassen water bedekte vierkanten modder die
als de vakken van een dambord aaneen waren geschakeld,
met dit verschil dat deze vakken allemaal zwart waren. Ze
waren met elkaar verbonden door een stelsel van smalle,
glibberige paadjes. Uit de kleffe grond steeg hier en daar een
eigenaardige, muffe lucht op die ondanks het frisse windje niet