Is met de nieuwe accommodatie
de kous af in Nieuwland?
Naar school in de eigen wijk?
In het aanvankelijke plan zouden zowel de islamitische school Ababil,
als de openbare school de Taaltuinals de protestants-christelijke
school De Wieken op één locatie (hoek Nieuwe Dam laan Burgemeester
Honnerlage Gretelaan worden gehuisvest. Het ministerie staat echter
niet toe dat De Wieken uit haar voedingsgebied (ten oosten van de
Nieuwe Damlaan) vertrekt
Musis 26
categorie "goede scholen" kunnen vallen.
Maar dat terzijde!
Naast de rol als 'consument' kunnen
ouders - al dan niet in samenwerking
met school, schoolbestuur en/of
gemeente - diverse andere rollen
vervullen. Variërend van deelname aan
het bestuur, tot het stichten van een
school, de daadwerkelijke invulling van
vrijheid van onderwijs! Verderop in dit
artikel zal ik Han van der Horst hierover
citeren.
Tevens kunnen ouders een actie- of
initiatiefgroep vormen. Een dergelijke
groep kan bewerkstelligen dat een groep
(vlucht)ouders gezamenlijk hun kinderen
op een (dan nog) zwarte school doet.
Ook hier geldt dat samenwerking met
school (besturen) en/of gemeente de
positie van ouders sterker maakt. Tot
zover de betrokkenen. Nu weer de wijk in!
Wanneer de raad instemt met de "2 1
variant", waar ook de schoolbesturen
zich in kunnen vinden, heeft de gemeente
- voorafgaand aan de daadwerkelijke
uitvoering van de plannen - een belang
rijke stap gezet op het terrein van haar
wettelijke en dus verplichte taak, de
onderwijshuisvesting.
De oorspronkelijke gedachte van een
MFA (3 onder één dak) werd - zoals
door de medeondertekenaar van de
'motie Mostert', de PvdA, bij monde
van Rob Gilsing (in Musis februari
2010) wordt onderschreven - ingegeven
vanuit efficiencyoverwegingen: "Ja, het
kostenaspect speelt een rol: niet om kosten
te drukken, maar om meer voorzieningen
mogelijk te maken".
Met efficiëntie is niets mis.
Integendeel, hoe weloverwogen er met
gemeenschapsgeld wordt omgesprongen
des te beter. Of de beoogde efficiencyslag
met de "2 1 variant" in voldoende mate
wordt gehaald, is de vraag. Er moeten
nu immers op twee locaties extra
voorzieningen worden gerealiseerd.
Twee maal voorzieningen voor peuter-
speelzaalwerk, buitenschoolse opvang
en brede schoolactiviteiten en, als
daar bij De Wieken ruimte voor is,
kinderopvang.
Geruststellend is in dit verband dat
Gilsing in hetzelfde artikel er aan
toevoegt: "Wat de PvdA betreft mag het
wat kosten!". Een saillante opmerking,
omdat de gemeente Schiedam, volgens
de Algemene Onderwijsbond, op
het terrein van onderwijshuisvesting
niet behoort tot de categorie 'gulle
gemeenten'. In de jaren 2006 tot en
met 2009 werd gemiddeld 85% van
het gelabelde gemeentefondsgeld aan
onderwijshuisvesting besteed.
Hoe en met welk kostenplaatje dan
ook, aan de verplichte (wettelijke)
huisvestingstaak 'het moeten' wordt
(ook) met de "2 1 - variant" voldaan.
Maar hiermee is de kous niet af. 'Het
willen' (realiseren van eigen beleid) dient
ook beantwoord te worden. Wat vindt de
gemeente - aanvullend op het verplichte
rijksbeleid - van belang?
Deze vraag wordt des te interessanter
na een kijkje in de "Demografische
trends van het basisonderwijs 2010". Een
dergelijk inkijkje leert dat op 1 oktober
2009 in de wijk Nieuwland 1/3 van alle
basisschoolleerlingen een school buiten
de wijk bezoekt. In absolute aantallen
168 van de 263 autochtone en 283
van de 1117 allochtone leerlingen. De
wegtrek van autochtone leerlingen is
dus relatief het grootst. Slechts 36 van
de autochtone leerlingen bezoekt een
basisschool in de wijk. Van de allochtone
leerlingen is dit 75 Een situatie die
sterk afwijkt van de 'modale' situatie.
Los van het feit dat er altijd leerlingen,
soms noodzakelijkerwijs vanwege
leer- of gedragsproblemen of een
fysieke handicap, maar ook op basis
van een principiële of andere keuze
van de ouders, buiten de wijk of stad
op school zullen gaan, is het toch de
meest natuurlijke en vanuit verschillende
disciplines bepleite situatie dat kinderen
in de eigen wijk naar school gaan. In de
diverse Musisbijdragen blijken overigens
de meningen hieromtrent te verschillen!
In tegenstelling tot Han van der Horst
(Musis maart 2010 "Een misvatting is
de gedachte, als zouden kinderen voor
hun bestwil in de eigen wijk naar school
moeten gaan", hecht ook Rob Gilsing
(Musis februari 2010) eraan dat kinderen
in de eigen wijk naar school gaan.
"Op de eerste plaats speelt integratie een
rol". "In de tweede plaats zijn kinderen met
een taalachterstand erbij gebaat dat zij in
klassen zitten met kinderen met een betere
taalbeheersing".
Gilsing pleit in hetzelfde artikel naast
"de stenen" op voorhand voor een
pakket aan aanvullende maatregelen.
En niet ten onrechte, want het is de
vraag of de nieuwe materiële situatie
(realisatie van de 2 1 - variant)
voldoende is om huidige en nieuwe
bewoners, autochtonen en hoger
opgeleide allochtonen te verleiden
hun kind in de wijk op school te
doen. Blijft er wellicht toch nog een
bovengemiddelde en vanuit het oogpunt
van integratie ongewenste uitstroom
naar andere wijken? Of, ernstiger nog,
leidt in het bijzonder het "2" - deel
van de variant tot verdere eenzijdige
samenstelling van de scholen en
bestendigt of versterkt het de segregatie?
Voor een aanvullend pakket aan
maatregelen lijkt alleszins reden te zijn.
Welke aanvullende maatregelen zijn er
- met behoud van de keuzevrijheid van
ouders - mogelijk En wie moeten die
maatregelen treffen?
Eerder in dit artikel werden als direct
betrokken bij de MFA genoemd: de
gemeente, de schoolbesturen, hun
scholen en de ouders. Het zijn ook
deze partijen die, afhankelijk van hun
ambitie, daarin een belangrijke rol
kunnen vervullen. Een prominente rol
is daarbij weggelegd voor de gemeente.
Zij heeft met haar aanvullende eigen
beleid en als 'hoeder van het algemeen
lokaal belang' daarbij het primaat. Maar
ook schoolbesturen, scholen en ouders
kunnen in dit proces een rol spelen.
Dat juist bij het bewerkstelligen van
integratie en het voorkomen van verdere
