skantoor alsnog van baksteen
tekst: Peter de Lange
relatie tussen stad en water worden benadrukt.
En het stadskantoor zou ook nog eens dichtbij
NS-station Vlaardingen Centrum komen te liggen,
makkelijk voor ambtenaren van buiten de stad die
voortaan milieubewust naar hun werk konden reizen.
Twee vliegen in één klap!
De Rivierzone als vestigingsplaats viel al spoedig weer
af en ook de plannen om een nieuw stadskantoor te
bouwen op de grond van het gesloopte Holyziekenhuis
gingen van tafel. Uiteindelijk erkende iedereen dat een
stadskantoor in het centrum thuishoort. Bovendien
zitten ambtelijke en bestuurlijke organisatie daar bij
elkaar. Voortaan heette het project niet meer Nieuwe
Stadhuis, maar Nieuwbouw Westnieuwland.
Na een betrekkelijk lange radiostilte deed het plan
voor een nieuw secretariegebouw in 2009 weer van
zich spreken. Het overleg op politiek en ambtelijk
niveau was zo ver gevorderd dat onder architecten een
prijsvraag kon worden uitgeschreven voor een heel
nieuw stadskantoor. Drie ontwerpen bleven over na de
eerste selectie: die van Kraaijvanger Urbis, Czepezed
en Van Mourik. Het gemeentebestuur organiseerde met
veel bombarie een presentatie in de Stadsgehoorzaal,
waar de tentoongestelde maquettes vooral de
belangstelling van bouwers, architecten, raadsleden en
ambtenaren trokken: gewone burgers scheen het worst
te wezen hoe het pand waar ze hun rijbewijs afhaalden
er uit zou komen te zien.
Een enquête onder de bevolking welk van de drie
ontwerpen de voorkeur verdiende, leverde een
minimale respons op. De burgerij bleek bovendien een
andere voorkeur te hebben dan de jury (waarin onder
anderen Hans Versluijs, burgemeester Tjerk Bruinsma
en gemeentesecretaris Cees Kruyt), zodat de gemeente
de belofte de uitslag te zullen respecteren prompt
vergat en eigenmachtig Kraaijvanger Urbis als winnaar
aanwees wegens het „klassieke, tijdloze en ingetogen
chique" ontwerp.
Het juryrapport roemde Kraaijvangers gebouw omdat
het zorgde voor „een natuurlijke aansluiting tussen
kerk, bestuurscentrum en stadhuis" en het een
"verder herstel van het stedelijk weefsel" mogelijk
maakte. Tevens legde het met een "uitdagend atrium"
de noodzakelijke verbinding tussen stadhuis en
stadskantoor.
Dergelijke verheven taal was aan de gewone
Vlaardinger niet besteed. Het betweterige optreden
van de jury gaf voedsel aan de toenemende weerzin
tegen een prestigieus miljoenenproject dat werd
opgestart uitgerekend in een tijd van economische
stagnatie en slinkende huishoudbudgetten. Politieke
tegenstand kon niet uitblijven. In de gemeenteraad
begon zich een scherpe scheidslijn af te tekenen
tussen voor- en tegenstanders. In 2010 won de partij
VV2000/Leefbaar Vlaardingen van Leo ten Have de
gemeenteraadsverkiezingen met tirades tegen dit
"glaspaleis" en tegen de PvdA, die het aan de bevolking
trachtte te slijten.
Met de klinkende overwinning van Leefbaar was
het lot van het nieuwe stadhuis bezegeld. Vanaf zijn
aantreden als wethouder financiën in het nieuwe
college van GroenLinks, PvdA, CDA, VVD en VV2000/
Leefbaar Vlaardingen, hamerde Ten Have erop dat
renovatie goed genoeg was. Om dit te onderbouwen
stuurde hij bijvoorbeeld rekensommetjes rond over het
toekomstige personeelsbestand, dat volgens hem fors
slanker ging uitvallen dan eerder was becijferd.
Er waren dus minder ambtenaren, minder werkplekken
en minder vierkante meters nodig, wat betekende
dat een nieuw stadskantoor best bescheidener mocht
uitvallen.
De kwestie ontaardde in een prestigeslag en de kracht
waarmee op het stadhuis met deuren werd geslagen,
echode door in de berichtgeving. De burger kon de ene
dag in de krant lezen dat nieuwbouw goedkoper was
dan renoveren en de volgende dag vernemen dat juist
renoveren financieel gunstiger was. Er waren berichten
over een geheim, bewust achtergehouden rapport dat
renovatie ontried. In weer een ander "achtergehouden"
rapport stond dat nieuwbouw te grootschalig was voor
de binnenstad. Versluijs tekent achteraf aan dat er
nooit een rapport is achtergehouden. „Er bestaat geen
geheim rapport.".
De afloop van dit geruzie mag naar keuze hilarisch,
beschamend, bizar of curieus worden genoemd. Ten
Have werd door de gemeenteraad naar huis gestuurd
(om een heel andere kwestie, een haventje in de
Broekpolder), vervolgens door sommige partijen weer
in genade aangenomen en daarna alsnog gedumpt,
waarna de wethouder eigengereid bleef zitten om
opnieuw via een motie weggestuurd te worden.
Prominent in het coalitieakkoord van de zeven
partijen (CDA, SP, PvdA, D66, CU/SGP, GroenLinks en
Stadsbelangen) die na bemiddeling van een informateur
het nieuwe college gingen vormen, stond dat er geen
nieuw stadskantoor zal worden gebouwd, maar dat
het bestaande pand hoogwaardig en duurzaam wordt
gerenoveerd. Het project kreeg weer eens een nieuwe,
deze keer volstrekt neutrale naam: Stadskantoor
Westnieuwland.
Wethouder Hans Versluijs heeft zich bij dit
onderhandelingsresultaat neergelegd en zijn pleidooien
voor een nieuw stadskantoor gestaakt. „Ik heb er vrede
mee," zegt hij. „Dit plan mag dan zijn beperkingen
hebben, het ziet er goed uit en ik ga het hartstochtelijk
verdedigen."
Versluijs geeft de nieuwste cijfers. Het totale project
kost 38 miljoen euro en valt daarmee 3,5 miljoen
goedkoper uit dan nieuwbouw. Inbegrepen zijn een
verbouwing van het stadhuis (meer vergaderfaciliteiten,
vernieuwde Burgerzaal), de tijdelijke huisvesting van
de secretarie aan de Westhavenkade (Galgkade) en de
inrichting van het nieuwe pand; de kale bouwkosten
bedragen 19 miljoen. Aan exploitatielasten wordt
jaarlijks twee ton uitgespaard.
Doordat het vloeroppervlak kleiner is dan bij
13 Musis
