Wonen is verantwoordelijk voor de sloop van 6000
van deze woningen. Ingrijpend, want het betreft zo'n
beetje de helft van het bezit van de woningcorporatie.
Er zullen 3700 woningen voor worden teruggebouwd,
veelal in een hoger prijssegment. Zowel koop als huur.
"Ik zou Vlaardingen willen typeren als een stad met
een weinig gedifferentieerde woningvoorraad", vertelt
René van der Heijden. Hij is sinds zeven jaar manager
Bedrijfsvoering bij Waterweg Wonen, veruit de grootste
corporatie in Vlaardingen. Van der Heijden is een
aimabele verschijning, een forse man in smetteloos
overhemd met opvallende oranje stropdas. Tijdens ons
gesprek staat hij regelmatig enthousiast op om op een
wandkaart van Vlaardingen aan te wijzen waar welk
project precies plaatsvindt. "Veel van onze woningen
stammen uit de jaren vijftig, zestig en zeventig: weinig
eengezinswoningen, veel huur en heel veel gestapeld",
legt Van der Heijden uit. Met gestapeld doelt hij op de
vele naoorlogse portiekflats die Vlaardingen rijk is.
"We gaan vooral gestapeld slopen. Daar komen dan
eengezinswoningen voor terug, meestal in een wat
hoger prijssegment. Vooral koop, maar ook sociale
huurwoningen."
Eentonige wederopbouwwijk
Het kantoor van Van der Heijden kijkt uit over het
Burgemeester van Lierplein, het plein voor station
Vlaardingen Oost. Hij wijst uit het raam naar enkele
vierhoogflats in de verte. Ze staan in de Babberspolder,
de aangrenzende wijk. Nu
de platanen op het plein en
de populieren iets verderop,
hun blad hebben verloren,
zijn ze goed zichtbaar. "Kijk,
als je me vraagt waar we op
dit moment mee bezig zijn,
dan is daar op dit moment
ons meest prominente
project: de herstructurering
van de Babberspolder. We
gaan er 1400 woningen
slopen en er vervolgens
1000 opnieuw bouwen.
162 eengezinswoningen
van het project Spiegelhof
zijn inmiddels opgeleverd.
De laatste woningen in dit
project, 29 huizen in het vrije
huursegment met uitzicht
op het park, zijn binnenkort
gereed." Inderdaad, wie al een tijdje niet meer in
de Babberspolder is geweest, herkent de voorheen
eentonige wederopbouwwijk niet meer terug. Althans,
als je de wijk vanuit het zuiden benadert, want het
plan wordt gefaseerd uitgevoerd, van zuid naar noord.
"De technische staat van de woningen was leidend
voor de planning", verklaart Van der Heijden: "Alleen
de gestapelde (MUWI-)flats langs de Kethelweg blijven
staan." Verrassend. Kennelijk bewaart Waterweg
Woningen de lelijkste woningen voor het laatst.
Het stedenbouwkundige plan van Van Tijen, dat
de Babberspolder onder architecten beroemd heeft
gemaakt, wordt bij de herstructurering overigens
ontzien. Althans voor zover mogelijk. De kenmerkende
lange zichtlijnen tussen de wijksegmenten blijven
behouden en worden groen ingevuld. Van de
bijpassende architectuur blijft echter weinig tot niets
over. Daarvoor zijn de flats anno nu te gedateerd.
Een dergelijk lot is ook de, al even beroemde,
Westwijk beschoren. Ook daar wordt de verouderde
woonvoorraad prijsgegeven aan de sloopkogel. "Dat
duurt nog wel even hoor; de Westwijk is als laatste
aan de beurt", zegt Van der Heijden: "De collega's van
Samenwerking hebben er al wel een groot project
en wij ronden daar nu het project 'Werffhoven' af,
maar wat ons betreft is nu eerst Holy Zuid aan de
beurt. We gaan er 800 woningen slopen en 560
eengezinswoningen terugbouwen, voornamelijk
betaalbare koop. Ik verwacht dat we daar in 2013 aan
toe komen. Overigens slopen we niet alleen hoor, we
doen ook aan hoogwaardige renovatie en onderhoud."
Het klinkt allemaal heel voortvarend en het past
inderdaad keurig bij het Actieplan Wonen waarin
Vlaardingen afrekent met haar oude, eenzijdige
woningvoorraad en de inwoners van Vlaardingen
een wooncarrière biedt in hun stad. Vlaardingen
moet namelijk weer aantrekkelijk worden voor
middeninkomens. Jonge gezinnen uit deze
inkomensklasse komen nu nauwelijks aan bod
en trekken de stad uit. Door goedkope sociale
huurwoningen te slopen, ontstaat er ruimte voor
nieuwbouw voor deze, economisch aantrekkelijke,
doelgroep. Je vraagt je onwillekeurig af waar huurders
die het minder breed hebben heen moeten? Op haar
website beweert Waterweg
Wonen immers dat de
corporatie zich primair
richt op mensen met
een laag inkomen en op
kwetsbare groepen: "We
zijn een maatschappelijk
ondernemer."
Kwetsbare huurders
Van der Heijden heeft
de vraag duidelijk vaker
gehoord. Begripvol hoort hij
me aan en legt vervolgens
uit dat de primaire doelgroep
niet wordt vergeten: "Onze
primaire doelgroep kun je
rekenkundig definiëren als
gezinnen met een inkomen
van maximaal 33.614, vanaf
1 januari 34.085 euro. Deze
economisch kwetsbare groep mensen bieden we een
huisvestingsgarantie, maar lang niet al onze huurders
behoren tot deze doelgroep. Het is namelijk zo dat
veel van onze bewoners "scheef wonen". Het gaat om
mensen die meer dan de maximumnorm verdienen en
eigenlijk zouden moeten verhuizen naar een duurdere
woning. Door onze woonvoorraad te vernieuwen,
willen wij juist hen naar nieuwbouw verleiden; zo komt
er weer ruimte vrij voor onze primaire doelgroep."
Van der Heijden spreekt over 'verleiden', maar dat is
slechts een van de middelen, want bij een grootschalige
aanpak als van 'Actieplan Wonen' is natuurlijk ook
sprake van 'dwingen', namelijk als de woning van de
scheefhuurder gesloopt gaat worden. Van der Heijden
erkent dat zo'n huurder vervolgens zelf een oplossing
"Onze primaire doelgroep kun
je rekenkundig definiëren als
gezinnen met een inkomen van
maximaal 33.614. Lang niet al
onze huurders behoren tot deze
doelgroep. Het is namelijk zo dat
veel van onze bewoners "scheef
wonen"Het gaat om mensen die
eigenlijk zouden moeten verhuizen
naar een duurdere woning. Wij
willen juist hen naar nieuwbouw
verleiden; zo komt er weer ruimte
vrij voor onze primaire doelgroep"
9 Musis
