CORRY
VAN DER
POEL-SOETERS
Namen zijn de
sleutel tot
het verleden
tekst: Peter de Lange
foto's: Sjaak van Beek
Nieuwsgierigheid naar het verleden dreef Corry van
der Poel-Soeters (91) veertig jaar lang naar archieven
in alle uithoeken van het land. Op zoek naar gegevens
over verre voorvaderen, besteedde ze al haar vakanties
aan het uitpluizen van stoffige akten en registers.
Voor de buitenwereld lijkt het monnikenwerk in een
oersaaie omgeving, waar grijs als een uitbundige
kleur wordt beleefd en zwijgen voorschrift is. Maar
Corry ziet dat anders. Zij kan zich geen spannender
bezigheid voorstellen. 'Je bent nooit tevreden met wat
je vindt, je wilt altijd verder zoeken. Het is een soort
ontdekkingsreis.'
What's in a name. Die vraag moet je niet stellen aan
Corry van der Poel. Namen zijn in haar beleving de
sleutel tot het verleden. Leuk hoor, een stamboom
uitzoeken. Maar als je het laat bij het samenstellen van
een geslachtsregister alleen ben je niet erg zinvol bezig.
Dan heb je alleen een rijtje namen, en wat weet je daar
nou aan. Als je iets over je voorouders wilt weten, moet
je ook, voor zover mogelijk, feiten over hun dagelijks
leven erbij zoeken. Dan pas komen die dode mensen
weer tot leven. Zo ongeveer luidt Corry's visie op
genealogisch onderzoek.
Wie is Corry van der Poel? Een hoogontwikkelde,
welbespraakte en montere Vlaardingse op leeftijd,
alleenstaand maar dankzij uitgebreide kennissenkring
nooit alleen. Ooit was ze gehuwd; ze trouwde in 1950
met Jan van der Poel, van wie ze zo'n 30 jaar later
weer scheidde, nadat ze samen drie kinderen hadden
grootgebracht.
Tot op de dag van vandaag staat zij bekend als
mevrouw Van der Poel, terwijl gebruik van haar
meisjesnaam toch veel meer voor de hand zou liggen.
Maar die stap heeft ze nooit gezet. Als verklaring voert
zij haar beroep aan: als onderwijzeres voor moeilijk
lerende kinderen vond ze het lastig van de ene dag op
de andere een andere naam aan te nemen. 'Ik was voor
mijn leerlingen mevrouw Van der Poel. Ze hadden er
niets van begrepen als ze mij opeens mevrouw Soeters
hadden moeten noemen.'
Corry is sinds jaar en dag de drijvende kracht achter
het genealogisch onderzoek naar het geslacht Van
der Kooij, de familie van haar moeder. Dit onderzoek
wordt verricht door de stichting Familie Van der Kooij
- waarvan zij bestuurslid is - en heeft geresulteerd in
een boek 'Genealogieën Van der Kooij' dat eens in de
zoveel jaar wordt aangevuld met gegevens over de
jongste generaties. Volgend jaar mei tijdens de jaarlijkse
lustrumbijeenkomst in Het trefpunt in Maasland
verschijnt weer een nieuwe editie. De stichting houdt
kantoor te Vlaardingen in een ruimte boven de
showroom van Opeldealer Van der Kooij.
De naam heeft een lange geschiedenis en gaat
tenminste terug tot de 15e eeuw, met een stamvader
Harmen Dirckxz in het Overschie van 1490, wiens
kleinzoon Pleun Michielsz als eerste officiële Delflandse
Van der Kooij wordt aangemerkt omdat hij woonachtig
was op de 'kooijwoning': de woning horend bij de
eendenkooi. Waaruit volgt dat de oorsprong van de
geslachtsnaam ligt bij de eendenkooi, een plaats waar
langstrekkende eenden in een fuik werden gelokt om
vervolgens voor consumptie te worden geslacht. Op
veel plaatsen in het Hollandse polderlandschap lag in
de Middeleeuwen zo'n door bomen omzoomde plas.
Omdat eenden nauwelijks nog worden gegeten zijn
de meeste kooien in de loop der tijd verdwenen. In
Midden-Delfland beschikken alleen Schipluiden en
Vlaardingen nog over een eendenkooi.
Om materiaal over oude geslachten te vergaren, ging
Corry de rijksarchieven in alle provincies af. Meestal
ging haar zus mee. 'Tijdens de schoolvakanties huurden
we een zomerhuisje in een dorp in de buurt van een
archief, meestal voor een midweek, en gingen we 's
morgens per auto naar het archief. Ik heb bijna al mijn
vakanties in onderzoek gestoken. En heel veel geld. Ik
reed overal naar toe.'
Leuke uitjes waren dat. 'Zoeken is zo heerlijk,' zegt ze
opgetogen. 'Je leeft je in in mensen en in de tijd waarin
zij leefden. Als je geen interesse in mensen hebt, moet
je niet aan dit werk beginnen. De mens begrijpen. Daar
gaat het om.'
Met namen en jaartallen alleen nam ze zelden
genoegen. 'Ik zoek de mens en zijn geschiedenis.
Ik probeer zoveel mogelijk details over iemand te
verzamelen. Soms vind je die in notariële stukken, soms
in andere aktes, zoals politieberichten - al heetten die
in vroeger eeuwen anders - of in kronieken. Ik ben tot
1580 teruggeweest, ik mocht heel oude boeken inzien
met speciale handschoenentjes aan. Je komt zo de
wonderlijkste verhalen op het spoor. Of bijzonderheden
die iets prijsgeven van iemands karakter. Ik herinner me
33 Musis
Peter de Lange spreekt met Schiedammers en
Vlaardingers voor wie hun liefhebberij een manier van
leven is geworden. In deze Musis Corry van der Poel-
Soeters in Vlaardingen