J
:bt
in; hen, zij roemen op hatme Meesters hunne
Vaderen.
Dit wilden zij tot Uwe Doorl. Hoogwd.
zeggeD, nn zij op Uw voorbeeld nederkaielen
voor den Stoel van Petrus en belijdenis doen
van hun onwankelbaar geloof in het heiligste
recht. Door U geleerd, hebben zij aldus kun
nen spreken. Miar tevens richten zjj zich tot
U om U da betuiging aan te bieden van bun
eerbi d en hunne trouw. In U huldigen zij da
dragers van het gezag dat g iven brengende
van hoop en liefde en vrede den dienst van
God tot koninklijke vrijheid maakt. In U ver-
eeren zij de opvolgers der Apostelen, die de
blijde tjjding bracht n aan alle, de bondschap
van Hem, Die licht bracht in de duisternis.
In U begroeten zij ook da opvolgers van zoo
vele Heiligen, die de K-rk van Neierlaid in
stralende heerlijkheid omringen, van de groote
bisschoppen, wier rij door deu storm gebroken,
op het machtwoord van Petrus, in de schuts
der vade lrndsoie vrijheid werd hersteld. Aan
U gevoelen zij zich vast en onverbreakbaar ver
bonden en bun leven, zij betuigen het plechtig,
cal getnigeni8 geven van hnnne trouw. Daartoe
vragen z,j dan uwen vaderlijken zegen, opdat
geheel het leven der zonen hun Herders eo
Vaders waardig zij.
Dr Ssbaepmau had vooraf, nadat de Voor
zitter had msdegedeal I, dat verschillende tele
grammen van adh tesie waren ingekomen, m9de-
deeling ge laan van een telegram, den vorigen
dag reeds van kardinaal Rimpolla ont
vangen, luïdeude als volgt: ,/Da H, Vader
hoogelijk prijzende de belangstelling, die Zij e
goede Katholieken van Holland toonen voor
Kerk en Paus, geeft met groote liefde aan de
vergadering, welke morgen 'e Utrecht zal wor
den gehiaden, zijn Apost duohen zegen."
Een donderend applaus vertolkte don d ink
voor dit vaderlijk liefdebewijs.
Thans besteeg dr. Schaepman den katheder
om zijn rede te beginnen. De gevisrde spreker
vingaan met te zeggen, dat het nu reeds acht
tien jiren is, dat ds Pans, de wettige vorst,
die de vlekselooste kroon der wereld draagt,
het slachtoffer werd van de list, het verraad
en het geweld, waardoor hij als vreemdeling,
banneling en gevangene in zijn eigen gebied
is. Toen werden aan de Porte Pia lauweren
geoogst door hen die de nederlaag leden, en
kwam daarentegen een eeuwige Bchande over
de overwinnaars. Sinds dien lijd bracht ieder
jaar nieuwen smaad, nieuwen hoon, nieuwe
Verguizing voor den Paus, alsof men den Al-
machtigen God wilde toonen, hoe ver de mis
daad in den mensch kan gaan. Nadat men de
gewelddaad had bevestigd door een waarborgen-
wet, die niets waarborgt dan het onrecht,
beeft men in de laatste dagen de kroon op
dit goddeloos werk gezet, door het totstand-
brengtn der strafwetten, waardoor men den
Katholieken den mond wil snoeren eo zelfs dePans
in de vrijheid van Zijn woord wordt verkort.
Petrus moet zwijgen Zijn echo moet verstom
men. Maar nu, nu men Petras den mond wil
Bnoeren, nu zullen wij joist den mond ope
nen en ons laid en krachtig protest doen
hooren.
Daartoe wenscht spr. twee vragen te be
antwoorden
le Wat is de wereldlijke sonvereiniteit van
den Paus en 2e wat is ons protest
De wereldlijke r onvereiniteit van deu Paus
kan van twee zijden bezien worden toneerste
in hare historie, ten tweede wat betreft haar
beginsel. Drie feiten beheerschen die wereld
lijke sonvereiniteit en toonen haar karakter
aan: bet begin, de strijd en de volle beves
tiging. Spr beschouwt eerst het begint hoe die
Sonvereiniteit werd gevestigd door den eersten
Romeinmben keizer, die zich voor Christus
en Zijn zegepralend krnis boog. Constantsa
ruimde het veld voor den man, die uit de
Catacomben kwam, en liet Roma aan don
Paus, terwijl hij-zelf ziju zetel aan den Gondrn
Hoorn vestigde. Hij begreep, dat het her
nieuwde Kome, het beeld der verloste mensch-
heid, om de hoofstad der wereld te worden
een nieuwen koning behoefde. Weldra zal die
Paus-Koning den trotschea Attila, die Rome's
verjeugdigd bestaan komt bedreigen, tegemoet
treden.
Die nieuwe kroon straalt door de emwen
been met ongekenden glans voor de oogen der
Earopeescbe maatschappij als het symbool
van het verbood der twee zwaarden: het zwaard
der gerechtigheid en het zwaard, dat het
woord Gods is. Maar na dit tijdperk kwam
ook de strijd. In Garmanië stond een man
op, bedeeld met een zeldzaam verstand, maar
tevens een man van ijzeren wil. Keizer
Hendrik IV, niet tevreden met em kroon zoo
heilig, zoo edel, zoo sohoon als die van Karei
dm Groote. Hij wilde alles tot zelfs de gewe
tens aan zijn oaverzettelijken wil dieDStbiar
maken het bederf, dat in die dagen zelfs was
doorgedrongen in de kringen waar de heilig
heid ons moest verrassen, stond hem t-r zijde,
en hij bond den strij 1 aan met dm man,
die de heiligheid van zijn kleed en de heilig
heid van zijn belofte tot den regel zij os levens
genomen had, den monnik Hildebraud, Grego-
rius VII. Tegenover den Garmaansohan
kolossus stond deze kolossus, die wortelt iu
de rots van ijzer en graniet, Petrus, wasrop
Christus Zijne Ke k gebouwd hoeft; ea hem
stond trouw ter zijde die edele verschijning
der middeneeuwen, Mathilda van Canossa.
Die reine, smettelooze vrouw heeft Gre-
gorins, toen hij als balling ronddooldo en
eve oals zijn Goddelijke M jester geen steen had
om het hoofd op neer te laggeD, opaienw
met sonvereiniteit, met koninklijke onafhanke
lijkheid omringd.
Nadat dit alles was voorbijgegaan, kwam
de strjji niet eenige heerschznchtigen in den
Kerkehjken Staat z lf. Vervolgens trad het
tijdprk der R iformatie in, die hei Christelijk
Europa in opstand briC'it en de souvereini-
teit van den Paus bedreigde. Toen verscheen
een Paus niet in het licht vao den Aartsengel
Gabnël, die de Blijde Boodsobap bracht, ma>r
in het harnas van den Godsgezant Miohaël,
die de belagers der Go 1 beid omverwierp. In
dim strijd der 16a eeuw werd de Pans, Leo
X, geplaatst in zjjue volle vrijheid en sonve-
reme onafhankelijkheid. Dat was de voile
bevestiging der wereldlijke sonvereiniteit.
In dis wereldlijke sonvereiniteit vindt spr.
twee groote, maehtige ideeën,die ook den grond
slag van de leer der Kerk uitmaken le God
heeft niet gewild, dit de Fans voor eene bij
zondere natie zou zjju, maar dat hij op zich-
zelven zou staan en zonder gelijken op aarde
dat is het beeld van de eenheid en algemeen
heid dar Keik, die tot de onderscheidene volken
slechts ééne taal spreekt, die der liefde en
des geloofs, het woord des Vaders, dat het
Menschgeworden Woord heeft gesproken; 2j
iedere aanslag op da vrijheid van den Pau»,
is een aanslag op de vrijheid der Kerk, is
een aanslag op de vrjjheid van het geweten,
die ons bekwaam maakt om naar verkie
zing ter helle te varen of ten hemel op
te stijgen. Met de vrjjheid, de sonverei
niteit van den Pans staat of valt de
sonvereiniteit van de Kerk, staat of valt zelfs
de sonvereiniteit van den Eeuwigen God. De
gevierde spreker besloot dit gedeelte zijner
rede met eene schitterende improvisatie, wairin
hij ons het beeld van een vrije Kerk met een
vrije Pans ontwikkelde. De wereldljjke
sonvereiniteit is zeker voor den Pans een
oorzaak van beslommering, maar zij is hem
onmisbair voor de vrije uitoefening van Zijn
ambt. Voor hem is de Pans met de soeve
reine macht bekleed, de profetie van Hem,
die eens met groote macht en heerlijkheid zal
komen op de wolken des hemels om levenden
en dooden te oordeelen.
Een daverend applaus toonde de instemming
der vergadering met deze prachtige improvi
satie, waarna spr. overging tot hot tweede ge
deelte zijner rede de beantwoording der vraag
Wat is ons protest?
De sonvereiniteit de3 Pausen, zegt spr., is
een wonder Gods. Door een wonder Gods is
zij ontstaan en bevestigd, alleen door een won
der Gods zal zij hersteld worden. Wij moeten
ons op dezen dag der werkelijkheid geen
illusies maken: Niet door wapengeweld, niet
door de beraadslagingen of congressen der
staatslieden, niet in de kabinetten der vorsten,
zal zij hersteld worden. In den hemel is zij
geboren, in den hemel ook zal zij worden her
steld. En nu zegt het gewjjde woord>Het
rijk der hemelea lijdt geweld en alleen de ge
weldigen nemen het iu". Dat is ons protest:
het is een daad van geweld, waarvan de H. Am-
brosins getaigt, dat het een schande is voor hen
tegen wie het gerieht woidt, maar een eer
voor die het plegen.
Wij roepen tot God: O Heer, Gij hebt Uwe
Kerk en Pane vrjjheid en onafhankelijkheid
gegeven, Gij alleen kuat hen in die vjjheid
en onafhankelijkheid herstellen. Wij hebben
alles gedaan wat we kondenwij hebben ons
goed, ons bloed, onze gebeden gegeven;
hebben de stem van ons protest zoo luid m"# t
ljjk doen klinken; wij vermogen niets meer'
zie ons hier o Heer, wij staan machtelo0./
God van Waarheid, hoor ons geroep, neem «fl*
z»lf de zaak van Uwen Stelehmder,
Uwe Kerk en Pais ter hand; wij taebbe
getracht het doel te bereiken, maar wg kun0®,
het niet. Heer God vertooi U en verri0^
het wonder, dat wjj van Uwe Al macht afs®00"
ken.
Zoo slaan wij hier, zegt spr., nut ons pr0
test in de schuts der vaderlandse re vrija01
fie: en vol geestdrift voo; ons Vaderland 0
Vorstenhuis en volkomen trouw aan 001,6
Koning, dien God bescharme en behoede 0h
nog vele jaren levens sohenke. Zoo stam
bier in de zetelstad van den H. Will bror
en wij verheffen met vertrouwen onze stat0
tot G-od, in wien wjj gelooven en hop00,'
biddende: Hor, het recht vai Pet'ua'Sto0
wordt met vootm getradeo, verdedig Uw ree0
geef der Kerb Hire vrjjbe d, den Paus Zij9
onafhankelijkheid weder, en bevestig ons in
beoilgke overtuiging, dat zij, dis inUbop30'
in eeuwigheid niet baachaamd zullen worded
Stormachtige toejuichingen begroetfen h0t
heerlijk slot dezer praehtige rede, die her''
haalde malen door daverend applaus was
derbroken. Toen deze laatste woorden wareI1
weggestorven, Eoheen er aan de toej niohing00
geen einde te komen. Van alle plaatsen
de zaal en op de galerijen ging een gejQ°e
op uit die zee van menschen, dit de fanfareS
der muziek overstemde en blijk gaf van
geestdrift, die dr. Sobaepmans reds bij all00
opgewekt en de instemming die zij bij de gebe0
vergadering had gevonden.
Tomer eindelijk stilte verkregen was, ca01
de vooi zitter van het oentraal comité, j^'
Jos la Court het wo >rd. Hij bracht hulde 00
dank aan den gevierden spreker, die zoo g°e
de zaak des Pausen bepleit had, en me®
met voldoening constateeren, dat het doel d0
vergadering volkomen bereikt was. De Nedef
landsche Katholieken hebben blijk gegez00
van hunne gehechtheid aan hunnen H. Vad0'
den Pans van hun trouw aan het eerbi0^"
waardig Episcopaat. B ijven wij getrouw n*0
die beginselen, zegt spr., dan kunnen wij o®*
trent de toekomst gerust zijn, dan staat b0
Katholieke Nederland pal. Spr. eindigde ®9
een: Lsve de Paus dat geestdriftvolle inst001'
ming vond.
Daarna werd door het mannenkoor tot sl°
bet Ju es Petrus van Haller en het „Wien Ne0Ï'
landsch bloed" uitgevoerd, waarvan de laats'0
koupletten door de geheels vergadering ge°st'
driftvol werden medegezoDgen. Ruim d'1'
uren was de meeting afgeloopen en behoof0
lot de geschiedenis deze grootsohe man'*9^
tatie, die gewis het hart van den Alge®0®
nen Vader dar peloovigen verblijdt en
de oogen der geheels wereld een schitter00
bewijs van de onwankelbare trouw der f
derlandsohe Katholieken aan Petras' St00
heeft gegeven.
Aan het groot diner werd door 401 p0r'
nen deel genomen. Het begon ten 4 nre.^
werden slechts drie officieels toosten
bracht: de eerste door jhr. Jos de la C'°
op Z. H. den Pans, de tweede door g0®3'
Van der Scbrieck.lid dar Tweede Kamer, op
M. den Koning en de derde door den heet
Brnin, lid der Emate Kamer, op de Nederl»0
sohe Bisschoppen.
AFRIKA. o(J.
Uit Pietermartsburg word gemeld: Iola^0>
Bche arbeiders, die uit Swaaziland 'i0.''^ij-
brengen de tijding van eene vreeselijk® 8
ting m de kraal des Konings van Swaaz'^
Hij zou zijn eerste minister en zes
hoofden met al hunne aanhangers heb»
ten ombrengen wegens een voorge
