12e Jaarg.
Woensdag 27 Maart 1889,
No, 3344.
VERSCHIJNT DAGELIJKS.
«a,
Bureau: Boterstraat, E, 39.
Shrfl# Tin dit BUd:
p ■"«am per 3 maanden 1.50
A w C°i P' *>ost door geheel Nederland 2.
A%°naMlijle NJ^ri
Prija der Advertentiëiu
0.60
0.10
Van 1—6 regels
Elke gewone regel meer
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
die
s.
^^mers
zich. met 1 April
dit blad. abonnee-
de tot dien
te verschijnen
gratis.
26 Maart 1889.
is a 0o8tenrBk evenals in vele andere Landen
06k VCh°0ls,röd aan de orde van den dag-
daar begrijpt men de waarheid van het
De vu Wi6 desch°o1 beeft, heeftde toekomst",
toen 6ra^6n 'aebb0n dan ook niet verzuimd,
*et a? l\ de meerderhe'd waren, een school-
prowam voornaamste Product van hun
bordina *everen• Thans echter zijn de
Vatievf. I,61 angen,en is de katholiek-conser-
Dijksdag e" van den Oostenrijkschen
haar model in r acht> een schoolwet naar
heelt vorst Lichtens?^', Z°°alS We6t'
^gediend n daartoe een ontwerp
openbaar ^andelln8 der begrooting van
Van nrina T ,e,rWlJS kwam het wetsontwerp
r&al wilde ®nstein ter sprake. Een libe-
o^trent n't- 6 fiageenng hare zienBwijze
het n t V rP Z°U 'erklaren- Deed zij
gunsbl l Z0U hij haar beschouwen als
de lint g8Zl •iegens een voor8tel. waartegen
een erzPde wellicht met uitzondering van
])aar aat eden z'ck met kracht zou verzetten.
Hij i,!t Da?1 TOrst Dichtenstein het woord,
partij -°°g -8 dat 61 YOor de conS0rvatieve
nu
ls „fiw - Seaert eenig0 jaren meerderheid
rale r?de bestond de bbe-
De neutrale
die Landen,
schoolwet te behouden
^aar bestaat slechts
dooden. bijv.^in S°dsdl0nstlg gevoel zoekt te
dienst -I. TT onderwijs in den gods-
ia Wtschlaad1 IUlie' niet Z°°
m°et aan het honfn
gram staan. üq r:-v Vau leerpro-
m dien zin te maken,3wa behoort eene wet
van iedere provincie 'hunnl°r de Landdagen
houwen. De Kerk moet het^eehf J™nnen
zich er van te overtuigen, dat de 0
zers het christendom in de school niet onder'
wijzenzij mogen de wetenschap niet boven
den godsdienst stellen. De onderwijzer
rooet tot denzelfden godsdienst behooren als
zjjne leeilingen, opdat hij hun ook hetvoor-
eeld van godsdienstigheid kunne geven. Het
'gsnlijk godsdienstig onderwijs moet door
priester worden gegeven, maar de onder-
jzer moet op diens lessen voortbouwen.
aas nu de ongelukkige volksklassen meer
an 0oit worden aangezet, den lichten hinder-
paal omver te werpen, die ze van gulden
verlokselen scheidt, is de godsdienst vooral
noodig om hen op den rechten weg te hou
den hij alleen geeft het ware rechtvaardig
heidsgevoel en is in slaat een tijdperk van
overgang zonder schokken te doen doorle
ven. Daarom zullen we geen rust of duur
hebben voor dat het volk, dat ons hier heen
gezonden heeft, heeft wat het eischtde
christelijke school I
De rede van prins Lichtenstein werd door
de geheele rechterzijde warm toegejuicht ter
wijl de liberalen daarentegen op allerlei
wijze aan hunne ontevredenheid lucht gaven.
Vooral bij den Jong-Czecbischen afgevaardigde
Gregr scheen Lichtenstein's rede verbittering te
hebben gewekt. Hij ontzag zich niet een der
voorvaderen van den Vorst, prinsKarelLichten-
stein, af te schilderen als eentweede Alva, die in
den 30jarigen oorlog het Boheemsche volk
nagenoeg had uitgeroeid, thans beproefde een
zijner nakomelingen opnieuw dat volk in den
kuil van ontwetendheid en geestelijken achter
uitgang te begraven. Het antwoord van
den minister von Gautsch verbitterde de libe
ralen nog meer. Hij verklaarde, dat een reeks
van bezwaten, door den prins von Lichten
stein tegen de volksschool ingebracht, volko
men juist waren, maar hij moest de onder
wijzers in bescherming nemen, daar een groot
deel hunner hunne plichten zeer goed ver
vullen. De Minister zou zijn stem over een
hervorming der volksschool onbevangen uit
brengen als verantwoordelijk raadsman der
Kroon en evenmin een werktuig zjjn in de
handen van prins Lichtenstein als in die der
oppositie. De liberalen hadden alzoo een
kwaden dag, maar de conservatieven juichten,
omdat hun ideaalde christelijke school, een
stap nader tot de werkelijkheid gekomen was.
CHINA.
Uit Shangai wordt aan de Standard bericht,
dat de sterfte in de provincie Sjantoeng, ten-
gevo'ge van hongersnood en epidemische
koorts een verschrikkelijken omvang krijgt.
Tallooze zelfmoorden worden gepleegd om
den afgrijselijken hongerdood te ontkomen
geheele districten zijn zonder voedsel en eerst
over drie maanden begint de oogst.
Uit Calcutta wordt bericht, dat China's
agent te Thibet de vredesonderhandelingen
met de regeering van Brilsch-Indie heeft
heropend.
ENGELAND.
To het district Garston bij Liverpool is
Zaterdag jl. de heer Mather, Gladstoniaan
met 5155 stemmen tot lid van het Lager
huis gekozen tegenover de heer Vatch, con
servatief, die 4309 stemmen bekwam. De
liberale kandidaat heeft er thans een aantal
stemmen gekregen, bijna het dubbele van die,
we'ke bij de vorige verkiezing aan den libe
ralen kandidaat ten deel waren gevallen.
Blijkens bericht uit Madrid aan de New-
York Herald eischt Engeland van Marokko
50.000 schadevergoeding wegens plundering
van Mackenzie's factorpen aan kaap o uby.
Dezen, sedert hersteld, worden nu weder be
dreigd door de inboorlingen. De Britsche admi
raal zond een oorlogsschip ter bescherming.
Onder 6000 schapen, uit Bremen te Dept-
ford aangebracht, waren er lijdende aan mond
en klauwzeer. De sanitaire inspecteur ge
lastte de onmiddellijke slachting, terwijl de
verdere invoer van schapen uit Duitschland
verboden is.
HET OOSTEN.
Uit Belgrado wordt aan da Standard be
richt, dat Milan plotseling aldaar is terug
gekeerd. Hi] verklaart niet te willen heengaan
alvorens zekerheid te hebben, dat Nathalie
niet terugkeert tijdens zijne afwezigheid. Al
de historiën omtrent Milan's geldgebrek wor
den tegengesproken. Hij heeft 4.000.000 frank
in de Ldnderbank. Men zegt ook dat Milan,
na zijn onderhoud met den Keizer van Oos
tenrijk, spijt heeft, dat hij de kroon heeft
neder gelegd.
Naar de Daily News uit Odessa verneemt,
zal Nathalie te Bucharest den loop der zaken
in Servie afwachten, daar zij de regenten niet
wil hinderlijk zijn door ongevraagd naar Bel
grado terug te keeren. Eenige dames uit
Bulgarije hebben bet regentschap een adres
overhandigd, door zes duizend vrouwen getee-
kend, waarbij verzocht wordt, koningin Na
thalie tetug te roepen.
OOSTENRIJK—HONGARIJE.
Keizer Frans Jozef zal waarschijnlijk in
Mei a. s. den Duitschen Keizer te Berljjn het
verschuldigde tegenbezoek gaan brengen.
De procureur-generaal bij het hoog gerechts
hof te Buda-Pesth heeft de Kamer machtiging
gevraagd om over te gaan tot de vervolging
van den afgevaardigde Rohonczy wegens
poging tot moord. De parlementaire com
missie voor de immuniteit heeft verscheidene
afgevaardigden, tegenwoordig bij het ongeval,
verklaringen laten afleggen, waaruit blijkt, dat
de student reeds met de»mameJucks", de
lijfwacht van den minister-president, onaan
genaamheden gezocht had. Het is vastgesteld,
dat Rohonczy geschoten heeft, nadat hjj den
slag had ontvangen.
In het Hongaarsche Parlement liep Vrjjdag
de twist lusschen de afgevaardigden zoo hoog,
NIEUWE
SCHIEDA
vut
Schled-yj
in
üd R "Mw» uiou "vu