Üimiunlandjschq iqichtwi.
d0(
iet
d
df
den run bezweken en ook te Rome worden de
deposito's opgevraagd.
ROME.
Uit Rome wordt aan het Journal aes
Débats geseind, dat 's Pausen vertrek thans
als zeer waarschijnlijk wordt beschouwd. Eene
commissie van kardinalen houdt, met het oog
hierop, zich bezig met het treffen van de
vereischte schikkingen. Zoo zou bepaald zijn,
dat de congregatiën, na's Pausen verwijdering,
zooveel mogelijk hare gewone werkzaamheden
op het Vaticaan zullen voortzetten, en met
dat doel van eene volledige volmacht voor
zien worden, gelijk het geval was toen Leo
XIII het vorige jaar, tijdens het jubileum
van zijn vijftigjarig priesterschap, dagelijks
de groote receptiën hield. Ook zou aan kar
dinaal Parocchi, in zijne hoedanigheid als
vicaris van den Paus te Rome, eene buiten
gewone volmacht verleend worden.
Wat de wijze van 's Pausen vertrek aangaat,
er zou hem voorgesteld zijn, zooveel moge
lijk het incognito tot aan Civita Vecchia,
waarheen hij zich in een rijtuig zou kunnen
begeven, in acht te nemen. Aldaar zou hij
dan, vergezeld van zijn staatssecretaris en een
klein aantal kardinalen en andere prelaten,
zich inschepen naar Spanje.
De Cronaca Aera, waarin dezer dagen aller
lei schandelijke artikelen over personen uit
's Pausen omgeving voorkwamen, wordt, naar
men meldt, door Crispi geldelijk gesteund.
Schiedam, 29 Augustus 1889.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 28 Augustus.
Sch oolwetsberziening.
De behandeling oer school wetsherziening werd
Woensda? in de tweede Kamer v oortgezet.
De heer Heldt wilde de wet belpea aan
nemen, mits een minimum aantal onderwijzers
vac 1 op de 40 kinderen kome; mits ver-
plekte schoolgeldheffiog uit de wetverdwijne
en bet beginsel van leerplicht daarin wordt
opgenomen.
De heer de Rnyter Zij Ik er wilde niet
treden in het beginsel van bet subsidiestelsel;
hii achtte het in s'rijd met de Grondwet, en
bet gaat ook niet aan het Staatsgeld te be
steden voor dogmatisch onderwijs. Geen ver
plichte schoolgeldheffiog, leerplicht en betere
regeling van de financieele belangen der ge-
meen'en zijn de eischen, die spreker stelde.
Hij wil geen verzoeningbij wil onkreukbare
trouw aan de liberale beginselen.
De beer Gildemeester plaatste zich op
het couciliant standpunt, maar waarschuwde
de rechterzijde niet haar eigen glazeo in te-
slaan, door een partij-stemming nittelokken,
want dat zou voor baar onverantwoordelijk
zijn.
[Een voorstel van den Voorzitt er om een
avondzitting te houden werd, na eeuige ge-
dachlenwisseling, door hem ingetrokken, ten
einde zelfs den schijn van overbaasiing te
vermijden].
De Minister van Binnenlandsche
zaken zeide, dat de Regeering zich vleide
door dit ontwerp een einde te maken aan
den schoolstrijd althans op politiek ge
bied. De Regeering beoogde daar bij pacificatie
en stelde daarom niet art. 83 aan de orde.
Leerplicht is nog ter practische regeling met
rjjp, en de opneming van het bloote beginsel
in de wet zou tot niets leiden.
De Minister verklaarde, dat de Regeering
naast het bijzonder ouderwijs volstrekt niet
het openbaar onderwijs in al zijn takken uit
het oog beelt veilireu. Maar een begrip van
rechtsgelijkheid brengt mede, de bijzondere
school te steunen in de thans haar gestelde
hooge eischen, wil zjj tegen de openbare school
optreden.
De heer Van der Kaay meende uit het
antwoord de3 Miniaterste kannen constateeren,
dat bjj voor de toekomst een nadere inrich
ting van het openb; ar onderwijs niet onéeuk-
baar acht. Spr. bleef er bjj, dat van betjeicde
van den schoolstrijd geen spra/ekau zijn, want
dan had men met meer moeten komen. Hij
meend-, dat zij die voor het ontwerp stem
men zich tot meer verbinden dan de wet zal
geven en meende, dat men niet aldns moest
trachten zich-zelven of anderen te misleiden.
De heer Borgesins meent, dat het ont
werp vele wijzigingen zal moeten ondergaan,
wil het voor hem aannemelijk worden. Spr.
was vroeger een bepaald tegenstander van
het subsidiestelsel, maar erkent dat nu niet
meer te zijn. Ilij wil das nn voor het sub
sidie stemmen, mits er geen verplicht school
geld kome en de gemsenten niet nog meer
worden gedrnkt. De rechterzijde kan in die
punten tegemoet komen. Van het lot der
amendementen zal het afhangen, hoe bij zal
stemmen, en als het eenigszins kan zal hij
voor stemmen, daar hij bepaald wil pacificatie.
De heerRutgers van Rozenburg ver
klaarde zich mede tegen verplichte school-
geldheffinv, en wees op den drnk die de wet
op da gemeenten zal leggen. Spr, verklaarde
niet te bebooren tot hen, die in het openbaar
onderwijs het eenige goed zian, maar hij wil
geen overgave op genade of ongenade. En
als nn de overzijde geenerlei concessie meer
wil doen, dan verzekert hij, dat er nog ge
noeg liberalen zijn, om den strijd op leven of
dood voort te zetten. De voortzetting der
beraadslaging werd bepaald op hedeu-oohtend
ten elf nre.
Amendementen.
I. De heeren De Beaufort, Kerdijk en
Earncombe Sanders hebben voorgesteld om in
de laatste alinea van art. 8, luidende:
„het hoofd der school gaeft van da toelating
van een kweekeling in zijne school schriftelijk
kennis aan den arrondissements-scboolop-
ziener."
het woord terstond te veranderen in „mins
tens drie dagen te voren."
II. De heeren de Beaufort, Goeman Bor-
gesius, Van Houten, Rö dl en Éarncombe San
ders hebben voorgesteld het derde lid van
art. 12 te lezen als volgt:
„ten behoeve van de opleiding van onder
wijzers kan, volgens door Oas bij algemeenen
maatregel van bestuur te stellen regelen en
voorwaarden, eene rijksbijdrage worden ver
leend aan gemeentelijke en aan bijzondere
kweekscholen en normaallessen", zoodat zou
vervallen de bepaling omtrent zoodanige bij
dragen aan hoofden van scholen.
Het, antwoord der regeering is verschenen
omtrent het ontwe"p houdende bepalingen
betreffende een voortgezet onderzoek door eene
staatscommissie omtrent den arbeid in, en
omtrent den toestand van fabrieken en werk
plaatsen met bet oog op de veiligheid, de
gezondheid en het welzijn der werklieden.
De gewone audiëntie van den Minister van
Binnenlandsche zaken zat op Zaterdag 31 dezer
niet plaats hebben.
Door den Minister van Oorlog was bepaald,
dat het blijvend gedeelte der lichting 1888,
vóór het op half September a. s. met onbe
paald verlof huiswaarts zon keeren, in de be
handeling van het nieuwe repeteergeweer zon
worden geoefend. Aangezien het evenwel te
voorzien is, dat de wijziging der geweren en
uitrustingsstukken niet tijdig genoeg gereed
zullen zijnzoo moet van dat voornemen wor
den afgezien en zal het gedeelte der genoemde
lichting later voor dat doel onder de wapenen
worden geroepen, evenals dit voor alle lichtin
gen in de laatste drie maanden van dit j lar
(elke lichting gedurende den tjjd van 13 dagen)
zal plaats hebben.
De Minister van Bnitealandsche zaken vestigt
de aandacht op een bij hem ingekomen schrij
ven van den waarnemenden consul te Buenos-
Ayres, volgens het welk de landverhuizing
naar de Argentijnsohe Republiek in den
laatsten tijd zoozeer is toegenomen, dat het
steeds moeielijker wordt, alle emigranten plaat
sing te bezorgen. Zelfs zouden de eigenaren van
koloniën reeds weigeren, huisgezinnen aan te
nemen met veel kleine kinderen, die nog
niet bij de werkzaamheden behulpzaam kunnen
zijn.
De politie te Delft ontving gisteren
yoof*
t
middag van den eigenaar van eene schiet
staande op de paardenmarkt aldaar, aang
van diefstal van verseheidene gouden 00
veren voorwerpen, benevens eene ®°e
vrouwenkledingstukken, gepleegd door 0
zijner dienstboden. De eigenaar spoedde A
naar Rotterdam, waar de vermoedelijk0
vegge op zijne aanwijzing door de P i
aangehouden en naar Delft overgebracht
nog in het bezit zijnde van een groot g00
van het gestolene. Na gehoord te zijn, 10
naar het huis van bewaring te 's-Hage °T
gebracht.
ii
Wij lezen in het Batav. hbl.
„Naar wij uit de beste bron vememeni
de pacificatie van Atjeh een stadium i®#0'!?,
den, dat slechts met veel geldel ijke °P
ringen tol een bevredigende oplossing
leiden.
De hoofdvoorwaarden van de leiders
oorlogspartij komen neer op groote geldebj
eischen, die der Regeering te exorbitant
nen, om maar dadelijk toe te happen."
Wegens de verwacht wordende reorganis8"],
der geneeskundige wetgeving, in het bijzon8
ten opzichte van de toepassing der vaccin9"8'
is van geneeskundige zijde aan verschei0
leden van de Tweede Kamer een bnndel
slagen, dat onderwerp betreffende, toegezond80'
waaronder hetgeen over koepokinenting d"
dr. Siltet vóór eenige weken ia het
Zijdschrift voor Geneeskunde is openbaar i
maakt.
De gemeenteraad van Gouda heeft besl0^"
aan Z. M. den Koning een adres in te die®0"!
met verzoek het ontwerp-onderwjjswet
danig te wijzigen, dat de rijksbijdrage a9®..,
gemeenten geen verandering onderga, daar 0
voor de financiën der gemeenten in het a'#0
meen, en speoiaal voor die van Gouda, ®0
deelige gevolgen zon hebben.
Het „Leger des Heils" houdt te Amst0^
dam eenige avonden oogstfeest. De "V
bune is bij deze gelegenheid raim voor?'
van allerlei vrachten alsappelen, per00'
pruimen enz. u
Het leger was ook aan 'tverloopen, d00^
geprikkeld door deze nieuwigheden trekt
's avonds wederom eenige bezoekers.
De A/teuwe Ct voor Ltrecht meldt dat
heer dr D. J. Nonhebei, weleer assistent
dr Mezger en thans mêdeeinmasseur van 2-
den koning van België, het voornemen be0
voortaan te Amsterdam consulten te g00
en wel op verzoek van eenige voorname i®$
zetenen.
d00
In het pakhuis voor spiritualiën va® j
heer H. Oostindie, te Monuikendam, ont0"^
eergistermorgen ongeveer half zeven bT00
Binnen weinige oogenblikken sloegen de V'9 gt
men aan alle kanten nit het huis. D0
ning brandde bijna geheel af. De brandsp01 j,
kouden het aangrenzend gebouw maar g0fl
telijk voor hetzelfde lot behoeden. G0'0
was er geen wind.
mt»®(
Met zorg ziet Emden, zoo schrijft 10m
in de Oostfr. Ztg., naar de mededingi®^^
de tegenoverliggende Nederlandsche
Delfzijl haar aandoet. De haven van D0
wordt door baggeren op 6.5 meter diep*0
neden hoogwater gehouden. De haven"®
ten zijn zeer gering. Delfzijl helt v°0f
soaip van 800 ton slechts 27 mark,
117 mark beide zonder sleeploon.
In den laatsten tjjd begint Delfzijl 0°^a,g*
hontinvoer van Harl ngen, Nienwediep» *jo0jt
pen enz. tot zioh te trekken. Daaruit
