Jaarg. Zondag 20 en Maandag 21 October 1889. No, 3515.
iljit Immer Moor;
y
VERSCHIJNT DAGELIJKS.
Bureau: Boterstraat, E, 39.
kwaal van onzen tijd.
Qodfldei1
g8>V6tBebaffer0H-tB<i T eeUwi8heidnoodige
nieuwe schiegamsche courant
Prijs r»n dit Blad:
V
j.°°r Schiedam per 3 maanden 1.50
'taco p. poat door geheel Nederland 2.
ïonderlijke Nommera 0.05
■nmnmi
Prijs der Advertentiën?
Van 16 regelsi 0 60
Elk gewone regel meerf C.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
^0^0. j
08 chronische ziektenverschijnselen
Zea Veelbewogen tijd behooren de werk
oord °P de eerste plaats genoemd te
^e^jeQ n'. Het feit, dat nu hier dan daar,
hrjgi 10 dit mijndistrict, morgen in die fa-
OelSS) aats en overmorgen in gindsche han-
Vak i een aantal werklieden tot hetzelfde
^®'Ük °°rende' 80ms van meerdere vakken
lijk t]jden arheid weigeren en dien gewoon
de ^eder opvatten voor hunne eischen
die
°ïde
behoort tot die verschjjnse-
°P een ziekelijken toestand van
va,n zaken waaruit ze voortkwamen,
p *flzen.
fy>Or(j' lrwaar z'el» is het corpus onzer tegen-
Voqj,^ gl3 maatschappij in hooge mate, maar
k°°hl is krank het lijdt aan
.Psverwarring. Om dit te bewijzen
■na jQ vvjj slechts de aandacht op de meening,
8e2a j6Dzen tegenwoordigen tijd omtrent het
lJ Zeer velen inuanff uinAt Waf <Ton-
da," Z6er velen ingang vindt. Wat den-
vai; het gezag Geldt bij hen
no woord»alle gezag komt van
'(eeds aig° a(s eene waarheid Was dit woord
de 8taa *S Waar erkend, dan zou men niet in
~®t 2vy Sl Relingen der verschillende Landen
ofq aarH punt van het gezag van het
kbea ^en Staat naar het volk verlegd
te lön beschouwt het gezag als voort
^°rdt u'11 Ult de massa"Z0H> waarover het
at3ho f|e0efend' "^a daarom worden de
\eeren°] .6n niet meer beschouwd als te
ScWs 1J de gratie Gods, maar als de heer-
Volts. F tens den veranderlijken wil des
pa<?6nZ09r wordt de verhouding tus-
aj(siuitenj00,n 6n W0rkman opgevat, als zijnde
h,8 een Pa» i6t u*tvl°eisel van een contract,
t-de r. Van dat contract social, waar-
l6ade ee Dg6 °°vige philisophen der zeven-
dP <ie ee zoozeer dweepten, terwijl zij toch
>r (j0rj P,aats moet geacht worden tot de
°°ïen. p gestelde orde van zaken te be-
astste]^e 13(6 (n ZÜne oneindige wijsheid
lt"kreri at; er zouden zijn meerderen en
e bestaan. Die den meerdere' aan-
>dere he£ &lle middelen voorzag om den
Hoor 'h J 18 °°rSrr0Dg van alle
d t8chen d regeeren de koningen en
oanf>h ge 6 0verheden over hunne onder-
J^eid y behooren wij te eeren in elke
eZ'°S 'van d7Sr 0nS geplaatst i8, Totge-
e kwaal waaraan onze tegen
woordige maatschappij lijdende is, behoort op
de eerste plaats deze gezonde opvatting van
het gezag bij de ondergeschikten, bij de groote
massa de plaats in te nemen van de zieke
lijke idee die zich bij haar heeft opgedrongen.
Doch de begripsverwarring is in onzen
tijd niet alleen de kwaal der ondergeschikten,
maar ook die der overheden, der werkgevers.
Maar al te veel beschouwt men in dezen
machinen-tijd den werkman niet als een door
God met een vrijen wil begaafd schepsel, maar
louter als een machine, die uitsluitend naar
den wil van den eigenaar gesteld wordt en
in werking blijft. De groote waarheid, dat
de werkgever als meester de werkzaamheden
leidt en die zijnen ondergeschikten aanwijst,
maar dat hij niet willekeurig mag beschikken
over den wil en de krachten van den arbeider
wordt door vele patroons uit het oog verloren.
Of is het niet waar, dat men van den werk
man soms meer eischt dan van een machine,
die nog op tijd zou moeten stilstaan om nage
zien en gesmeerd te worden, terwijl de arbei
der soms dag en Dacht, nagenoeg zonder rust,
aan 't werk wordt gehouden; of is het niet
waar, dat de werkman dikwijls zedelijk wordt
gedwongen zijne diensten te presteeren op
tijden, die hij voor God en zijn geweten daar
toe het minst geschikt acht. Dat is de be
gripsverwarring, die in onzen tijd om
trent den weikman onder de patroons veelal
heerscht: men beschouwt hem niet als een
door God met vrijen wil begaafd schepsel
maar louter als een machine, waarover men
naar willekeur beschikt. Is 't wonder, dat
de werkman zich onder zulke omstandigheden
met zijns geljjken tracht te vereenLen, cm
door gezamenlijke actie hun goed recht tegen
over den willekeur van dergelijke werkgevers te
verdedigen
Maar als hetalzoo vaststaat, dat er in onzen
tijd zoowel bij den werkgever als bij den werk
man eene begripsverwarring beersch',
die eene goede verstandhouding lusschen bei
den op den duur onmogelijk maakt, dan rijst
als van zelf de vraag: VVie zal hier heeling
brengen wie zal zoowel werkman en patroon
weder tot gezonde begrippen omtrent hunne
onderlinge verhouding teiug brengen. En
het antwoord daarop kan niet twijfelachtig
zijn. Zij, die terecht de Leermeesteresse der
volken genoemd wordt, die in den loop der
eeuwen steeds aan armen en rijken, aan mees
ters en dienaren de leer der liefde gepredikt
en allen op hunne verplichtingen gewezen
heett de Kerk, die volgens den wil van Haren
goddelijken S ichter in hare corporatie zoo
wel den bedelaar als den millionair omsluit,
zij alleen is in s aut in de hitr bedoelde
krankheid genezing te brengen. O, mochten
toch allen Hare vermanende stem hooren
Van hen, die het zich tot een eer rekenen
tot Haar te behooren en in overheid gesteld
zijn, mogen wjj vertrouwen, dat zij delessen
van wijsheid en liefde, die Zij allen geeft, niet
verloren zullen laten gaan. Maar zorgen zij
toch, dat ook hunne ondergeschikten die heil
zame lessen kunnen opvangen. Ontnemen
zij hun de gelegenheid niet, om dat verma
nend en opwekkend woord, dat de Kerk
door den mond harer bedienaars spreekt, te
hooren. Ontnemen zij hun die niet door Zon-
dagsarbeid, door dien overmatige n
Zondagsarbetd, die helaas in onze stad te
genwoordig meer en meer van den arbeider
gevorderd wordt. Maken wij ons toch geen
illusiesals de werkman zich in het stoffe
lijk leven geheel zal verdiept hebben; als hem
geen tijd meer overblijft om het hoofd op te
richten, teneinde de stralen van een hooger
levenslicht op te vangen hoe wilt ge dan
dat de eerbied voor het gezag dat van God
komt, bij hem zal bewaard blijven. In het
huis van God, in die godsdienstige samen
komsten, waar het zoo troostvol klinkt
»Is arbeid het lot door God ons hier be
schoren,
't Is zoet voor wien Zijn Zoon zelfs wer
ken ziet",
daar alleen zal de werkman tevre
denheid met zijn lot en onderwerping
aan het gezag, dat hem van Godswege
is opgelegd vinden. O, als wij dat wel be
denken, zouden wij wel allen werkgevers willen
toeroepen: erbarmt u toch over uwe werk
lieden vordert toch zoo eenigszins moge
lijk van hen dien overmatigen Zondags-
arbeid niet; geeft hun de gelegenheid op
's Heeren dag het woord der Kerk, het woord
Gods te hooren 1 Gij geeft hun het stoffelijk
brood, maar weigert bun toch vooral die
geestelijke spijze Diet, die, veel meer dan de
eerste, ben voeden en versterken moet in den
harden strijd dien zjj in onzen tijd voor hun
zieleleven hebben te voeren
DUITSCHLAND.
Bij het nederleggen van zjjn mandaat als
afgevaardigde geeft de bekende aanvoerder
van het centrum, baron Schorlemer-Alst,zjjn
besluit te kennen, om zich geheel uit het
politieke leven terug te trekken. Hieruit
zou blijken, dat da conservatieve elementen
in de centrum-partij voorloopig zich geheel
nederleggen bij de streng oppositioneele leiding
der fracliën door Windhorst.