i2e Jaarg.
Dinsdag 29 October 1889.
No, 3522.
V E R S O H 1J M T DA G E L IJ K 8.
(Sccpchl.
Bureau: Boterstraat, 39.
Toespraak van Z. H. Leo XIII tot
e FranscUe werklieden-pelgrims,
van Alt Blad:
«r
j,°0ï Schiedam per 3 maanden 1.60
r<usco p. post door geheel Nederland 2.
Wonderlijke Nommera
ilCTfwSWN'ffMlBnwllWinWWlllBII'MHIIHHPIWnwntflll
der Advertentiën*
Van 16'frege!s0,60
Elk gewone regel meer/1.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
li rit 1
toesn8^6' sommigen onzer lezers bedoelde
*111 raak ree(^s *n andere katholieke bladen
te 1° gelezen hebben, meenen wij toch wel
pUbi°0n' met; d*e alsn°g ook in ons blad te
's JC96len. Immers, behoort over 't algemeen
"artsen
1,1 den
woord met eerbied vernomen en
meest uitgebreiden kring verspreid te
katref^' Waar f'6*' z°o'n gewichtig onderwerp
^&tref^' "vvu BcvYituijig uuuerwerp
^°°r *n ^eze boesPraak be"
gtQ 0 wsrd, verdient dat, woord door den
alle 1°- ^eeraar der v°lkeren gesproken, in
ringen der maatschappij gehoord te
n. De werkman kan er uit leeren,
(j- V6rplichtingen hij in den staat waarin
paj.r era plaatste, te vervullen heeft, en den
'w11^01^'' daaidn gelnerd, wat hij aan
in bet6)- man V0rec'luldigd is en hoe hij hem
itoge ,lckt des geloofs heelt te beschouwen,
krepen ^e6r'Ülr woord door allen wel be-
Vervaf W°rdea en de heilzame lessen daarin
»Tw°-1 a^6r strel£lien
66 laar geleden schaarde zich een talrijke
0QS Werklieden uit Frankrijk rondom
^•itzich.»6 k0U en onder de gelukkigste voor
oor b 8(n °Pende zich toen Ons jjbeljaar,
*an J ei"We^ zij Ocs de eerstelingen brachten,
daoT'an^eSta^ën ^er ^afbobek0 wereld.
tijeo let iu Onze ziel een zoeten en krach-
^°0rdi V, rUK aobter> welke door uwe tegen-
^OOrd-f 6i^' kemmde zonen, en doorde edele
géaieilx °°r mÜnbser den kardinaal [Lan-
Ons )ln UWen naarn tot Ons gesproken,
baar s echts herlevendigd en onuitwisch-
w gemaakt
Oppgj,, e' WeHre gij 0p bit oogenblik uan het
drnbt b° C'ei" ^a'lbobel-e wereld brengt,
hit. (jp8" d'6P8t®n grond uwer gedachten
b.lTub'rf'n' en uw hart en ver
been Z T hebben u dit ingegeven, dat gij
zhlt tD S°dsöienst kracht en troost
Vermoeienen t6 midden ttwer aanhoudende
^öderdaad SS6n d6r ellenden dezer wereld.
°penen 6 godsdienst alleen zal uwe ziel
**1 uwen°0\ J°nSt6rfelijke ho°P; hlJ alleen
tof T i 'eredelen, door hem te ver
bid en 6 boogte der menschelijke waardig-
0r> eeUw;Jj .f' 'Aan den godsdienst uw tijdelijk
Vaa de I foevertrouwend, doet gij een daad
Zijn w.. aoogste wijsheid. En op dit punt
^avestiffHng^U 1)0 woorden te kunnen
^''gesproken °°r bij' andüre geïegenheden
öriünerd w-6a Waaraan zo° even hebt
°P die waa v '1 w'beo zelfs een keer te meer
rbeden aandringen, overtnigd, dat
^«0i®fen 1'ler Sebniik van eene vertaling door
van deze toespraak gegeven.
worden kan. Weest welkom.
ook uw heil het werk der Kerk zal zijn en
van hare onderrichtingen, in de maatschappij
weder in eere gebracht.
Het heidendom had, zooals gij weet, be
weerd, het sociale vraagstuk te kunnen op
lossen, door de zwakke partij des menschdoms
van hare rechten te berooven, door hare
strevingen te onderdrukken, hare verstande
lijke en redelijke krachten te verlammen, haar
te brengen tot den staat van volstrekte
machteloosheid. Dat was de slavernij. Het
Christendom kwam echter aan de wereld
leeren, dat de geheele menschelijke maatschappij
zonder onderscheid van edelen en plebejers,
geroepen was om deel te hebben aan het
goddelijk erfdeelhet verklaarde dat allen
op dezelfden titel kinderen waren van den
Hemelschen Vader en vrijgekocht tot den-
zelfden prijshet leerde, dat de arbeid op
deze aarde de natuurlijke toestand is van
den mensch, en de aanneming daarvan met
moed en eer een bewijs van wijsheid, daaren
tegen de onttrekking eraan een lafheid en
een verraad van een heiligen en fundamen-
teelen plicht.
Ten einde de arbeiders en de armen nog
sterker te bemoedigen, gewaardigde de God
delijke Stichter des Christendoms zich, het
voorbeeld bij het woord te voegen. Hij bad
niets, waarop Hij het hoofd kon nederleggen
Hij ondervond al de strengheid van den honger
en den dorstHij bracht zoowel Zijn open
baar als bijzonder leven door in vermoeienis,
doodsangst en lijden. Volgens Zijne leer is
de rijke, zooals Tertullianus zich uitdrukt,
geschapen om de schatbewaarder van God
op aarde te zijn; voor hem zijn de voorschrif
ten omtrent het goed gebruik der tijdelijke
goederen tegen hem de verschrikkelijke be
dreigingen des Zaligmakers, indien hij zijn
hart sluit voor den ongelukkige en den arme.
Dat echter was nog niet voldoende. De
beide klassen moesten tot elkander gebracht,
een godsdienstige en onoplosbare band tus-
schen beide gevlochten worden Dit was de
rol der liefde zij schiep dien socialen band
en gaf hem een kracht en eene zoetheid,
welke tot dan toe onbekend waren door
zich zelve te vermenigvuldigen, vond zij een
geneesmiddel uit tegen alle kwalen, een troost
voor alle smarten, en door hare ontelbare
werken en instellingen ten gunste der onge-
lukkigen wist zij een edelen wedijver te doen
ontstaan van ijver, edelmoedigheid en zelf
verloochening.
Oat was de eenige oplossing, welke bij de
onvermijdelijke ongelijkheid der menschelijke
standen aan ieder een dragelijk bestaan kon
verschaffen. Eeuwenlang [werd deze oplos
sing algemeen aangenomen, en drong zij zich
aan allen op. Zonder twijfel heeft men daden
van oproer en verzet gezien, maar nooit an
ders dan hier en daar en in beperkte mate
het geloof was te diep in de zielen gewor
teld, dan dat een algemeene en definitieve
verduistering toen mogelijk zou zijn geweest.
Niemand zou zich veroorloofd hebbeu de
wettigheid van dien socialen grondslag te
betwistenniemand zou het plan hebben
durven vormen cm op dit punt den geest
en het hart der volken te bederven en het
aan te leggen op den geheelen ondergang der
maatschappij. Welke noodlottige leerstellin
gen en gebeurtenissen hebben later het so
ciale gebouw, met zooveel geduld door de
Kerk opgetrokken, doen schokken Wij heb
ben het elders gezegd en zullen er hier niet
op terug komen. Wat Wij vragen, is, dat men
dat, gebouw opnieuw versterke door terug
te komen tot de leer en den geest des Chris
tendoms, door, ten minste wat bet wezen
betreft, in hare voldoende en veelzijdige kracht
en onder zoodanige vormen als de nieuwe
toestanden der tijden kunnen toelaten, de
corporaties en kunsten en ambachten te doen
herleven, welke eertijds, bezield door de Chris
telijke gedachte en overtuigd van de moeder
lijke zorg der Kerk, in de stoffelijke en gees
telijke behoeften der werklieden voorzagen,
hun den arbeid gemakkelijk maakten, zorg
droegen voor hunne spaarpenningen, hunne
rechten verdedigden en in gewenschte mate
hunne wettige eischen ondersteunden. Wat
Wjj vragen, is, dat men door een oprechten
terugkeer tot de Christelijke beginselen tus*
schen patroons en werklieden, tusschen het
kapitaal en den arbeid, die harmonie en een
heid herstelle, welke de eenige bescherming
zijn hunner wederkeerige belangen, en waar
van het bijzonder welzijn en tegelijk de pu
blieke vrede en rust afhangen." {Slot volgt
ENGELAND.
De Londenscbe ochtendbladen publiceerden
Zaterdag jl. Salisbury's bescheid op het adres
der vereeniging van) doopsgezinden, waarin
de aandacht der Regeering werd gevestigd
op de gruwelen, naar men beweert, op Creta
bedreven. Lord Salisbury bericht aan de
Vereeniging, dat de Engelscbe consul op Creta
verschillende gedeelten van het eiland tot
onderzoek bezocht en bevonden had, dat ette
lijke courantenberichten zeer overdreven waren,
en dat Chakir-pacha, waar weikelijk vergrij
pen plaatsgrepen, geschikte maatregelen nam
