13e Jaarg.
Dinsdag 28 Januari 1890.
No. 3595.
VERSCHIJNT DAGELIJKS.
Bureau: Boterstraat, E 39.
Prijs van dit Blad:
Prijs der Advertentiëu
ALGEMEEN OVERZICHT.
Aoor Schiedam per 3 maanden ƒ1.50
I' ranco per post door geheel Nederland 2.00
Afzonderlijke Nommers0.05
'D.v.v
Van 1—6 regelsf 0.60
Elk gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
ÜUITSCHLAND.
■De socialistenwet, die, zooals men weet,
thans bij derde lezing is verworpen, heeft
111 den Rijksdag ondanks de afwezigheid van
Disrnark tot eene warme discussie geleid. De
wet is gevallen door een samengaan van de
conservatieven met het centrum en de radi
calen de eersten wisten, waaraan zij zich
te houden hadden; wijl de verzachte wet
u'et aan de Regeering beviel, luidde voor
hen het wachtwoordtegenstemmen. Het
Centrum verklaarde zich tegen de wet, maar
monde van dr. Windhorst verklaarde de
katholieke partij zich ook beslist tegen de
beginselen der sociaal-democraten, en "Wind-
horst verzekerde, dat hij alles zou willen
geven, om de zoo gevaarlijke sociaal-demo
cratische theorieën uit te roeien. Men mag
er zich evenwel niet over verbazen, dat deze
'eer zooveel ingang vindt bij het volk, als
de geleerden en aanzienlijken de beginselen
ln hunne geschriften ontwikkelen.
Met nadruk betuigde Windhorst, dat de
leden van het Centrum tegenstanders zijn
der sociaal-democratie en dit ook zullen blijven.
Nadat hij gezegd had, dat de school-alleen
onmachtig is de sociaal democratie te bestrij
den en uit te roeien, wees hij op den gods
dienst. Deze moet bevorderd en geholpen,
de Kerk mag niet in hare vrije beweging
gestoord worden. Ofschoon de geestelijkheid
het kwaad niet in eens kan bezweren, doet
zij toch in landen, waar zij vrij is, al het
mogelijke om het volk op den goeden weg
te brengen. »Wij Duitschers", zeide de
redenaar, «kunnen er ons op beroepen,
dat bij ons in de katholieke gewes
ten de sociaal-democratie niet zooveel succès
heeft gehad, als in de andere deelen van
het land. De aanvoerders der in West-
falen werkende sociaal-democraten zijn geen
Katholieken, 't Zou mij evenwel niet ver-
Wonderen, dat ook de booze geest in den
katholieken kring binnendringt. Dat is de
vrucht van de kerkelijke twisten, die de re
geering van Pruisen heeft aangewakkerd
en thans nog niet besluiten kan geheel
uit den weg te ruimen. Er is veel in de
kerkelijke verhoudingen verbeterd, maar
een volslagen ommekeer hebben wij nog
niet. Nogeens moet ik herhalen, dat de
m de kolendistricten werkende ordes
geestelijken nog niet zijn teruggekeerd om
hun zegenrijken werkkring te hervatten. Het
schijnt, dat men de sociaal-democratie en de
groote bewegingen lang niet zoozeer vreest
als de mannen, die alleen arbeiden om hur
medemenschen door hun leer en voorbeeld
op den rechten weg te houden. Ten slotte
sprak Windthorst met klem het verlangen uit
om aan de Kerk de vrij heid weder te geven, dan
zou zij werkelijk de zaken in de bedreigde
districten wel in orde houden. Hij waar
schuwde de Regeering, dat zij hare fouten
te laat zou inzien en liet in zijne rede door
schemeren, dat hij de woelingen, waarvan men
thans weder hoort, terecht vreest.
In de rede, waarmede de Keizer Zaterdag
de zitting van den Rijksdag heeft gesloten,
wordt herinnerd aan de uitkomsten der ge
meenschappelijke werkzaamheid van de bonds-
regeeringen en den Rijksdag. De Keizer
betuigt zijn dank aan de volksvertegenwoor
digers, die medegewerkt hebben, dat de
veranderingen, welke uit het overlijden van
de keizers Wilhelm en Friedrich voortvloei
den, in vrede haar beslag kregen, en dat de
weerkracht van het Rijk en zijne stelling in
de wereld in het belang van den vrede en
de beschaving werden gewaarborgd. Voorts
maakt de Keizer melding van het totstand
komende der oeconomische maatregelen ter
verwezenlijking van de in de keizerlijke bood
schap van 1881 uitgesproken gedachten. Hij
hoopt, dat de volgende Rijksdag verdere
maatregelen nemen zal tot verbetering van
het lot der arbeidende klasse langs vreed-
zamen en wettigen weg.
Na de voorlezing der troonrede vertrokken
de meeste afgevaardigden terstond naar
hunne districten, teneinde zich met de
groote agitatie voor de nieuwe verkiezingen
bezig te houden, die thans zullen plaats heb
ben onder den zwaren druk van het feit,
dat de socialistenwet niet werd goedgekeurd.
De Zaterdag afgestemde socialistenwet was
niet meer het oorspronkelijke regeerings-
voorstel, maar een door de midden-partijen
wezenlijk verzacht ontwerp, zonder de para
graaf betreffende de uitwijzing. Dit ontwerp
viel ingevolge geheim overleg tusschen
Bismarck en de conservatieven, doordien
dezen met het centrum en de radicale
stemden. Door deze tactiek kwam Bismarck
in de gunstiger positie, dat hij over de
beslissende houding der Regeering tegenover
het verzachte ontwerp kon zwijgen, en dade
lijk na de nieuwe verkiezingen wederom eene
socialistenwet kan indienen. Is de nieuw
gekozen Rijksdag, wat de partijverhoudingen
betreft, ongunstiger voor de Regeering sa
mengesteld, dan zal eene verwerping voor
de tweede maal van de socialistenwet dade
lijk grond geven voor de spoedigste oplossing
en herhaalde nieuwe verkiezingen. Onder
dat pijnlijk gevoel vertrokken Zaterdag de
parlementsleden van Berlijn, om de verkie
zingscampagne tegemoet te gaan.
De plechtige ter-aarde-bestelling van het
stoffelijk overschot van vrijheer von und zu
Frankenstein heeft jl. Zaterdag te Ullstadt in
Beieren plaats gehad. Voor de overvoering
van het lijk uit Berlijn had in de kapel van
het St. Hedwigs-Gesticht een lijkdienst plaats
en hield de prins-bisschop van Breslau, tot wiens
diocees Berlijn behoort, bij de open lijkkist
een schoone rede, waarin hij de groote ver
diensten en allervoortreffelijkste eigenschap
pen van den door geheel het katholieke
Duitschland, door Beieren en zijne familie diep
betreurden doode, in gevoelvolle bewoordin
gen schetste. Verscheidene ceötrumsleden,
waaronder ook dr. Windhorst, deden het lijk
aan het Anhalter station uitgeleide.
ENGELAND.
De ex-lord-mayor Withehead, die zich met
kardinaal Manning zooveel moeite heeft ge
geven om de Londensche werkstaking te
doen eindigen, heeft openlijk zijne ontevre
denheid betuigd over de dokwerkers, die hem
hadden verklaard, dat het werk geregeld zou
worden waargenomen, en tegen de gestelde
voorwaarden in, nu meer gaan eischen en ook
betaling der etensuren verlangen.
Een correspondent van een der Berlijnsche
bladen meldt, dat een voornaam officier van
het Engelsche leger, kapitein Brakcnbury,
naar Zuid-Afrika vertrekt, om in de Engel
sche koloniën van Natal en de Kaap een
legermacht op de been te brengen voor de
Engelsche compagnie. Deze troepen zullen
de gronden bezetten, waarop Engeland
recht meent te hebben in de Chiré in
de Zambesi. Zij zullen derwaarts gaan,
zoodra de Portugeezen ze hebben verla
ten. Desnoods zullen zij echter ook met
geweld optreden tegen de Portugeezen, als
deze weigeren uit de landen te vertrekken.
Een telegrafisch bericht, dat de spoorweg
van de Delagoabaai tot aan de Transvaalsche
grens voltooid is, werd eergisteren te Londen
ontvangen. Het adviesjacht Enchantress,
naar Vigo gezonden bij het indienen van
Engeland's ultimatum, heeft bevel ontvangen
naar Portsmouth terug te keeren.
Men verzekert, dat Stanley zijn vertrek
uit Egypte zal vertragen tot einde Februari
of begin Maart. Nog in Caïro zal hij
beginnen met zijne reisbeschrijving te
maken. Zijn reisgezellen Mounteney,Jephson,
dr. Parke en luitenant Stairs, zullen waar
schijnlijk reeds deze week naar Europa te-
rugkeeren. In Maart aanst. zal te Londen
eene tentoonstelling worden gehouden van
