10
BiDiienlandsche Berichten.
BIJVOEG SEL
ijss?; fbehoorende bij de
van 2 en 3 FEBRUARI 1890.
Kerknieuws.
Land- en Tuinbouw.
Vervolg.)
In liet weekblad De Delvenaar lezen wij
de volgende correspondentie uit Schiedam
«Bij de gemeenteraadsverkiezing van twee
leden deed zich het opmerkelijk feit voor,
dat de R. C. zich geheel onthielden. De reden
daarvan was, dat, nu de Raad op 19 leden
17 liberalen telt, en wij aan den vooravond
van gewichtige belasting-voorstellen staan,
het jaarlijksch tekort bedraagt misschien
180,000 bedoelde partij meende, de be
reddering van den desolaten boedel aan de
liberalen te moeten overlaten. Ook bij de
anti-revolutionairen heerschte gedeeltelijk
deze meening. Van daar, dat op de door hen
gestelde candidaten slechts weinige stemmen
werden uitgebracht.
Gekozen zijn, zonder slag of stoot, maar
niet met vlag en wimpel, de liberale heeren
Van Deventer en Prins, met ruim 400 van
de 1220 uit te brengen stemmen. De heer
Van Deventer bedankte reeds voor de eer.
Om in het bovengenoemd tekort te voor
zien, worden twee plannen ingediend. Het
eerste van den burgemeester het heffen van
Dspuigeld", zijnde ten hoogste twee percent
van elk perceel van de geschatte grondbe
lasting. Het tweede van den wethouder Elze
vier Dom, onder den naam «straatgeld" be
rekend naar de gemeten breedte van den
gevel der gebouwen en erven. Beide plannen
gaan aan het euvel mank, dat ze de bran
derijen, die toch al in een deerniswaardigen
toestand verkeeren, vier of vijfmaal zwaar
der heiasten dan een gewoon huis, en is
alleen te verhalen op de eigenaars.
Het voorstel van den burgemeester heeft
volgens rapport van de commissie van be
oordeeling, meer kans aangenomen te wor
den, dan dat van den wethouder. Deze laatste
heeft, »ook niet dom", alle huurders van
huizen buiten schot gesteld, waardoor een
hoogst aanzienlijk getal ingezetenen (Z. E. A.
woont zelf ook in eene gehuurde woning)
vrijgesteld wordt een cent bij te dragen. Dit
moge «liberaal" zijn, maar rechtvaardig is het
niet en, in dit geval, kiesch van dien voorstel
ler nog minder."
Nadat eergisteren te Rotterdam was aan
gekondigd, dat eene herhaalde opvoering van
Falka, het schandaalstuk waardoor de Katho
lieken op verregaande wijze in hunne gees
telijkheid beleedigd worden, Vrijdag- en
Zaterdag-avond zoude plaats hebben, verzoch
ten eenige katholieke ingezetenen van Rotter
dam den Burgemeester een verbod om het
stuk op te voeren. Deze willigde dit niet in.
Daarop werd telegrafisch hetzelfde verbod
gevraagd aan den minister van Binnenlandsche
Zaken en Justitie, 's Konings Commissaris in
Zuid-Holland en aan Z. M. den Koning. Eene
deputatie Katholieken vertrok naar 's-Hage
ter audiëntie bij den minister van binnen
landsche zaken.
Desondanks heeft gisteren (Vrijdagsavond
de opvoering van Falka in den Kleinen
Schouwburg te Rotterdam plaats gehad. Zij
onderscheidde zich door dezelfde woelige
tooneelen, die de laatste opvoering in den
Grooten Schouwburg kenmerkten. Toen in
de eerste akte der Engelsche operette Brother
Pelican, portier van een klooster, op eene
vooral voor katholieke oogen hoogst stuitende
wijze ten toorieele verscheen, werd er op
alle rangen, maar vooral in het parterre,
lievig gefloten en rumoer gemaakt. Zij die
gekomen waren, om zich in de stuitende
tooneelen van dit schandaalstuk te verlusti
gen, kwamen hiertegen in verzet, en er ont
stond twist in de zaal. Er waren echter
politie-agenten in burgerkleeding en, even
als de vorige maal, werden zij die gemeend
hadden tegen de schandelijke voorstelling te
moeten protesteeren, uit de zaal verwijderd.
Vooral in het parterre kon dit niet zonder
hevig verzet ten uitvoer worden gebracht.
Er ontstond een formeel gevecht en er werd
met allerlei projectielen geworpen, waarvan
de meesten «den dronken monnik" op het
tooneel ten doel hadden. Ten laatste werd
echter het parterre met geweld geheel ont
ruimd en ook vele protesteerenden op de
overige rangen verwijderd.
Op den Singel, voor den Schouwburg, had
zich echter eene groote menigte verzameld,
die allengs tegen de buitengewone politie
macht daar opgesteld, eene vijandige houding
aannam. Er begonnen steenen te vliegen,
hetgeen tengevolge had, dat de politie een
paar malen chargeerde en de menigte uit-
eenjoeg. Daarna bleef het tamelijk rustig.
In den schouwburg was onmiddellijk het
gordijn, dat bij den aanvang van het rumoer
was neergelaten, weder opgegaandoch
telkens als de kloosterbroeder weder optrad,
werd het protest hernieuwd. Het getal der
protesteerenden was echter te veel vermin
derd om de verdere opvoering van het
schandsluk te beletten, nog enkele personen
werden verwijderd, maar de uitvoering kon
doorgaan en werd dan ook verder zonder
noemenswaardige incidenten ten einde ge
bracht.
De aanleg van de lijn voor de electrische
tram van de Haagsche Tramweg-maatschap
pij, naar Scheveningen, is gereed gekomen
door aansluiting van de rails aan de lijn
naar de stad bij de Wittebrug. De proefrit
ten zullen in Maart aanvangen, zoodra de in
richting van het electrisch station, waarin
de werktuigen reeds geplaatst zijn, geheel
voltooid is.
Door eene onbekende oorzaak ontstond
Donderdag-ochtend, omstreeks te vier uren,
brand in de boerderij, bewoond door den
heer G. Kaptein, in het oosteinde van Aals
meer. Hooiberg, korenschuur, wagenhuis en
veestallen werden een prooi der vlammen.
Het vee kon slechts met groot gevaar gered
worden. Ook het woonhuis bleef behouden.
In vele jaren is het getal landverhuizers
uit de provincie Friesland niet zoo groot ge
weest als in 1889. Het geheele getal mannen
vrouwen en kinderen en dienstboden was
1973 uit alle gemeenten der provincie, uit
gezonderd de beide eilanden en het stedeke
JJst. De meesten gingen naar Argentinië. Het
heele getal landverhuizers gedurende de laat
ste tien jaren was 8457, waarvan het
grootste getal in 1889, daarna 1817 in 1881.
Het kleinste getal was 246, in 1885.
De Amst. Ct. heeft ook vernomen, dat den
heer J. Koek te Zwolle, die bij het spoorweg
ongeluk te Ruinerwold verwond werd, tot
nog toe geene schadevergoeding werd uitge
keerd. Door den heer K. werd wel eene
vergoeding van f 30.000 gevraagd, maar aan
gezien deze eisch der Staatsspoorweg-maat
schappij te hoog voorkwam, is de zaak aan
de uitspraak van den rechter onderworpen,
welke echter nog niet heeft plaats gehad.
De Uitwaarden aan den Rijn zijn diep
ondergeloopen, zoodat de overtocht aan bijna
alle veeren gestremd is. Alleen aan het veer
van Randwijk of Lexkesveer geschiedt de
overtocht nog geregeld met de gierpont.
Het water is te Brakel in de laatste dagen
op onrustbarende wijze gewassen. Al de
uiterwaarden zijn ondergeloopen, en nog
steeds houdt de was aan. De visscherij met
den zegen is gestaakt moeten worden. Met
het drijfwant wordt nog steeds gevischt,
doch weinig gevangen wegens het ruwe weder.
De heer mr. Adriaan Walraven Engelen,
oud-kantonrechter te Tiel en oud-lid der
Tweede Kamer, is te Velp bij Arnhem over
leden. Engelen, geboren te Valburg in Gel
derland op 28 Augustus 1805, is vooral
bekend bij de ouderen als »de wandelaar".
Hij heeft een groot deel van Frankrijk,
België, Duitschland en zijn vaderland door
wandeld. Talrijke geschriften heeft men aan
dien onverzadigbaren reislust te danken.
Tegen den heer mr. I. De Groot Schim-
mert, burgemeester van Hurwenen, is eer
gisteren door het kantongerecht te Zalt-
Bommel een geldboete van 75 gulden ge-
ëischt, wijl hij om welke redenen weet
men niet weigerde de kaarten voor de
volkstelling in te vullen.
De weleerw. heer A. L. Brunott, kapelaan
aan de kerk O. L. V. Onbevlekte Ontvange
nis te Leiden, is verplaatst naar het kloos
ter van de eerw. paters Franciscanen te
Weert.
De Nbr. deelt mede dat reeds een student
van het seminarie te St.-Michiels-Gestel zich
ter opname in het nieuwe missiehuis van
den eerw. heer Aelen heeft aangemeld en is
aangenomen.
Het winterkoren getuigt in het Westland
wel het duidelijkst van de mildheid der na
tuur. Wegens de late uitzaaiing in Novem
ber, was 'er veel graan, dat groote zorg
baarde, doch de bijzonder zachte Louwmaand
heeft het voor verrotting bewaard en niet
alleen doen uitkiemen, maar ook welig doen
groeien, zoodat thans de stand gunstig is te
noemen, al ontkiemde het ook zeer laat.
In het Westland wordt de gunstige invloed
van het buitengewoon zachte winterweer
zeer ondervonden. Sommigen tuinders vingen
al aan met uitpooten der uien, wat ruim een
maand vroeger is dan in gewone jaren, ter
wijl zij ook al de broeiramen voor de druiven
plaatsen. De vroegere aardbeziën zijn onder
de ramen uitgepoot en groeien voordeelig.
De weiden maken een verrukkelijken indruk
door haar heerlijk groen, dat aan Maart doet
denken zij liggen er prachtig bij, verklaart
de landman, er bijvoegende, dat hij wel op
bestendiging van het zachte weer rekent,
wijl de mollen zoo werken.
De handel in vet rundvee in de Over-
Betuwe blijft levendig en hoog in prijs. De
groote voorraad veevoeder brengt een goede
winst aan de veehouders.
