jjjii Knier tohoort em Bjiwegl. De Arbeiderskwestie. 13e Jaarg. Zondag 11 en Maandag 12 Mei I890. No. VERSCHIJNT DAGELIJKS. P Bureau: Boterstraat, E 39. Prijs der Advertentie» ALGEMEEN OVERZICHT. NIEUWE SCHIEDAMSCHE CO Prijs van dit Blad: Voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.50 Franco per post door geheel Nederland 2.00 Afzonderlijke Nommers0.05 Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is ver- volgens de Wet van 2S J uui 1881 Stsblno. 124.) Van 16 regelsƒ0.60 Elk gewone regel meer0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten aangegaan. ''e acht-uren-betooging heeft fiasco ge- ^oaakthet valt niet te ontkennen. De eisch ut het instellen van een werk..-0 van acht hoofdzakelijk door de socialisten met tetü°t vertoon gesteld, heeft geen ingang ge- Ij""'e" bij het meerendeel der werklieden. 11 gezond verstand kwam in opstand tegen ezen overdreven eisch, die zeker, bedoeld a il'gemeenen maatregel, tot de meest 011- ^uiinge moet gerekend wordenimmers, ge al voor sommige zware werkzaamheden 11 ai'beidsdag van acht uren meer dan vol- ende zijn, voor de meeste vakken zou de "'.voering van dien normalen arbeidsdag ge- jVls de ondergang zijn; want de productie- 0sten zonden daardoor aanmerkelijk stijgen ('e producten op zoo'n prijs moeten ge- worden, dat ze werkelijk niet te ver hopen zouden zijn. Maar ligt er dan in dezen eisch tot beper- g van den arbeidersdag tot acht uren (^lt ünze overweging verdient? Wie zou beweren, zou gewis bewijzen met e hedendaagsche toestanden weinig of niet end te zijn. Neen, gewis, als middel van de'tat'e ('°01 Soc'aüsten aangewend, neeft hetooging van den i n Mei fiasco gemaakt <lar a's een teekenend feit in de geschie- "s van bet verloop en de oplossing der ''ciderskwestie, heeft zij, ondanks baar ""uier succes, niets van haar gewicht ver- loren. de He betooging van den 'in Mei is als V"ger, gelegd op eene open wonde in bet P"s der hedendaagsche maatschappijzij s als eene illustratie van het machtig woord, l°°l Faus Leo XIII in tal van encyclieken .0 (le wereld gericht en hare beteekenis s 'et best weer te geven in deze woorden Je°elent rechtvaardigheid tegenover den werk- "lan, komt hem in zijne rechtmatige grieven "geirioet, opdat bij niet de prooi worde l'et socialisme, dat hem zoowel.naar het haam als naar de ziel ten verderve zal voeren, Rechtvaardigheid tegenover den werkman, Woidt ze algemeen beoefend? Te gemoet- aan de rechtmatige grieven van den at beider, ziet men ze alom toegepast? ts wij het antwoord op deze vragen in hun Vollen omgang zouden moeten geven, zou het "oodig zijn, de verschillende betrekkingen na gaan, die er tusschen den patroon en den Weikman bestaan; doch dit zou ons gewis te ver loeren; bepalen wij ons slechts tot de kwestie die in den laatsten tijd het meest op den voorgrond treedt, nl. den tijd van den arbeid. Aan dit punt wordt blijkbaar door de arbeiders groot gewicht gehecht. De werkstakingen van den laat sten tijd, 0. a. te Rotterdam en die te Lon den, welke zoo lang aanhield, bewijzen, dat, meer nog dan op de kwantiteit van het loon, door den arbeider gelet wordt op den tijd van den arbeid. De werkman meent terecht, dat die tijd niet eenzijdig door den patroon naar willekeur mag geregeld worden dat er nog andere factoren dan het belang of het voordeel van den patroon bij het vaststellen van den werktijd meetellendat hij (de arbeider) behalve hij liet werk, ook nog voor een goed deel behoort aan zijn ge zin, aan het familieleven, en dat de gelegen heid om zijne plichten als zoodanig te ver vullen, hem niet mag ontnomen worden. Wordt er met deze groote waarheid wel altijd rekening gehouden Of is het integen deel een feit, dat meerdere patroons hunne on dergeschikten soms dag en nacht, nagenoeg zonder rust, aan 't werk houdendat de ar beider zedelijk gedwongen is zijn diensten te presteeren op tijden, die hij voor God en zijn geweten daartoe het minst geschikt acht Ja, in dezen tijd van stoom en machines ■wordt de werkman maar al te dikwijls be schouwd als eCu willoos werktuig, dat ge steld wordt en in werking blijft, zoolang de patroon het verkiest. In dezen tijd van stof- vergodingen materialisme wordt er helaas! zoo weinig rekening gehouden met de hoo- gere belangen van dén arbeidervergeet men zoo licht, dat ook hij te arbeiden heeft aan zijn eigen zieleheil en dat van degene», die naar Gods wil aan zijne zorgen zijn toevertrouwd. Was dit niet het geval, wij zouden niet het stuitend schouwspel te zien hebben, dat de werkman voortdurend als eene machine in beweging is, als een ziel loos werktuig, dat niet weet van dag of nacht, van Zon- of werkdag. Toen tijdens de Fransche revolutie de Zondag was afge schaft en de tiende dag als rustdag in zijne plaats was getreden, zeide de Fransche land lieden onze ossen kennen den Zondag zij weigeren dien dag den arbeid. De werk man helaaskan niet weigeren, want hij weet, dat die weigering voor hem het ver lies van zijne broodwinning ten gevolge heeft. O, mochten alle werkgevers dit wel over wegen maken zij tocli geen misbruik van den afhankelijker! staat waarin de werkman zich bevindtbeoefenen zij rechtvaardigheid tegenover den arbeider en komen zij hem in zijne rechtmatige grieven te geinoet, op dat hij niet de prooi van het socialisme wordeKan liet socialisme den werkman op rechtmatige grieven wijzen, dan maakt het hem tevens ontvankelijk tot het stellen van ongerechtigde eischen. Dit moeten wij trachten te voorkomen; wij moeten den so cialisten de pas afsnijden door ons van de werkliedenbeweging meester te maken, den werkman op zijne rechtmatige belangen te wijzen en hem op den rechten weg te lei den. Door dit te doen, zullen wij werkzaam zijn zoowel in 't belang van den patroon als van den arbeider. AMERIKA. Het Braziliaansche episcopaat heeft een mandement uitgevaardigd, waarin het ten zeerste het lot van Dom Pedro en zijn Huis betreurt, alsmede de wijze waarop de regee- ringsvorm is veranderd. Evenwel verklaren zij, dat de republiek als zoodanig niet in strijd is met den godsdienst, en verlangen, dat de Staat en de Kerk zich ieder opjhün eigen terrein bewegen, evenwel zonder scheiding. Scheiding van Kerk en Staat is veroordeelenswaard, en daarom bestrijden de twaalf prelaten, die het stuk onderteekend hebben, ten krachtigste het desbeti effende regeeringsontwerp en het voorstel tot vrij heid en gelijkheid van alle kerkelijke genoot schappen. DUITSCHLAND. In liet Pruisische Heerenhuis is gisteren aangenomen een voorstel van graaf Pfeil om de regeering uit te noodigen maatregelen te nemen, opdat in de hoogere scholen de hoogste klassen niet worden bezocht door een zoo overwegend aantal joodsche leerlingen, dat daardoor het karakter van christelijke school kan worden benadeeld. I)e minister van eeredienst en onderwijs verklaarde zich ten krachtigste tegen het voorstel, onder verkla ring dat hij in de aanwezigheid van joodsche leerlingen op de school geen nadeel kon zien en dat het voorstel in strijd was met den geest der grondwet. Desniettegenstaande werd het met groote meerderheid van stem men aangenomen. De minister van het Huis des Keizers, Von Wedell, stemde er voor-; de veldmaarschalk Moltke stemde tegen. Bij de ontvangst der presidenten van den Rijksdag, welke gisteren naar gebruik plaats had, sprak de Keizer zijne levendige be langstelling uit voor het aanhangige leger- wetsontwerp, dat gedurende jaren voorbereid en aan het oordeel van alle militaire gevol machtigden onderworpen geweest is. De Keizer zelf heeft er enkele wijzigingen in

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1890 | | pagina 1