1 M
10
Binnenlandsciie Berichten.
feüiTleton.
BIJVOEGSEL
behoorende bij de
r\
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Een Luchtreis op leven en dood.
van 20 en 21 JULI 1890.
(Vervolg.)
Aan de Wint. Crt. schrijft men uit Hen
gelo
Hetgeen in mijne woonplaats thans stof
levert voor gesprekken en beschouwingen
van allerlei aard, is de enquête-commissie.
Sedert eenige dagen houdt zij hare zittingen
in het Beursgebouw alhier. Wat er verhan
deld wordt, is thans nog geheim voor Hen-
gelo's ingezetenen. Alleen ziet men zoo
nu en dan troepjes meer of minder zenuw
achtige personen in de koffiekamer van het
gebouw, die straks voor de balie moeten
verschijnen. Tot heden waren het uitslui
tend bewoners van Enschedé. Onder dezen
merkte ik op den burgemeester, den arrond.-
schoolopziener, kapelaan dr. Arriens, de voor
zitters der afdeelingen van den sociaal-de-
mocratischen bond en Patrimonium, eenige
hoofden van scholen, enkele fabrikanten, een
paar geneesheeren, enz.
Vijf stenografen brengen het gesprokene
dierect op papier, zoodat men zijne eigen
woorden in eene andere zaal, oogenblikke-
lijk na liet verhoor, door den secretaris hoort
voorlezen. Algemeen prijst men de voor
komendheid van den voorzitter, den heer
Veegens, die de zenuwachtigen direct op
hun gemak weet te brengen.
Met spanning ziet men het verslag der
commissie tegemoet. Dat er veel licht zal
ontstoken worden, spreekt van zelf. Naar
ik hoor, onderging o. a. dr. Arriens, de be
kende hoofdfiguur in de beëindiging van de
Enschedesche werkstaking, een verhoor van
ruim drie uren.
KRALINGEN. Door de politie alhier is
proces-verbaal opgemaakt tegen P. S., wo
nende aldaar, als verdacht zich te hebben
schuldig gemaakt aan het verbreken van een
brief, bij hem door een brievenbesteller be
zorgd en bestemd voor een ander. In dien
hriet bevond zich een postwissel, waarvan
het bedrag, f5, door hem aan het postkan
toor te Rotterdam is in ontvangst genomen.
DELFT. De werklieden aan de Ned. Gist
en Spiritusfabriek alhier, hebben een reis-
vereeniging opgericht. De heeren Knuttel,
Marlet en Waller hebben op zich genomen
als commissie van raadgeving dienst te
doen.
UTRECHT. De Utrechtsche kiezersver-
eeniging heeft Donderdag-avond een verga
dering gehouden tot het stellen van een
kandidaat voor de Tweede Kamer en als
zoodanig met algemeene stemmen gekozen
den als Kamerlid afgetreden luitenant-kolonel
A. L. W. Seyffardt.
ARNHEM. De liberale kiesvereeniging
Arnhem heeft tot voorloopige kandidaten
voor het lidmaatschap der Tweede Kamer
gesteld de heeren, Henry Tindal, W. Roose
boom en H. J. Cordes, weth. van financiën
alhier.
Na een zeer langdurig en smartelijk lijden
overleed Dinsdag-middag te Feijenoord (Rot
terdam) de zeereerw. heer L. P. A. Gompertz,
pastoor der parochie van de HH Martelaars
van Gorkum, aldaar.
In April 1836 te Amsterdam geboren, ont
ving pastoor Gompertz den 15n Aug. 1862
de H. Priesterwijding en was in de eerste
jaren zijner bediening achtereenvolgens als
kapelaan te Overveen, Delft (parochie van
den H. Hippolitus en te Amsterdam ('t Haantje)
werkzaam, totdat hij (Jen 3n Juli 1876 door mgr.
Wilmer z. g. benoemd werd tot pastoor van
de nieuw te stichten parochie van de
HH. Martelaren van Gorkum aldaar.
Ontelbaar waren de moeilijkheden, waar
mede pastoor Gompertz te kampen had, om on
der de toen nog arme bevolking van Feijenoord
de parochie te stichten. Hij begon met een hou
ten noodkerk, waaraan een uiterst eenvou
dige pastorie werd toegevoegdwant pas
toor Gompertz leidde voor zich-zelven een
gestreng en ascetisch leven. Aan aardsche
genietingen of aan de overvloedige middelen,
waarmede God hem had bedeeld, bleek hij
geheel onthecht te zijn. Hij gaf ze den
Algoede weder, door ze te besteden voor
Gods huis, voor het onderwijs en vooral ook
voor de armen. Geheel zijn aanzienlijk ver
mogen toonde pastoor Gompertz daarvoor
over te hebben o. a. schonk hij der Rotter-
damsche Vereeniging voor Katholiek onder
wijs de St. Nicolaasschool aan de Isaac Hu-
bertstraat met het St. Antoniushofje, uit welks
huuropbrengst de school moest onderhouden
worden een geschenk dat den edelen gever op
bijna f80.000 kwam te staan.
Toen hij daarna een nieuwe kerk rnoest
gaan stichten, bezat de waardige priester wei
nig of niets meer maar geen nood hij nam
den bedelstaf op en maanden en jaren reis
de hij door Nederland om liefdegitten voor de
arme parochie van Feijenoord in te zamelen,
bij welken arbeid hij meer met zijn ijzeren
wil dan met zijn zwak lichaam rekening
hield. In 1885 mocht hij de voldoening
smaken de kerk voltooid te zien, welk
gebouw thans een sieraad is voor Rotterdam.
Buitendien wist hij zijne parochie nog met
een katholieke bewaarschool, en indenlaat-
sten tijd zelfs met een katholieke leerschool
te verrijken, wier voltooiing hij echter niet
heeft mogen zien.
Bij de viering van zijn zilveren priester
feest, den 45n Aug. 1887, toonden de parochia
nen, door hem tal van geschenken voor zijne
kerk aan te bieden, hoezeer zij den ijver
van hun pastoor bewonderden. Hij-zelf schonk
aan de kerk een oud familiestuk, een kelk,
meesterlijk in goud gesmeed en gedreven.
Ook richtte de pastoor in de kerk een prach
tig Leo-monument op, in den vorm eener glas
schildering, waarvan de kosten door bijdragen
uit tal van plaatsen werden gedekt. Buiten
dien wist hij in en buiten zijne parochie nog
veel nuttigs en goeds tot stand te brengen.
Dit werkzaam leven werd sedert lang on
dermijnd door een hartkwaal, die het ergste
deed vreezen. In den laatsten tijd verergerde
deze zoo, dat den pastoor Vrijdag 11. de
HH. Sacramenten moesten worden toegediend.
Zondag d. a. v. verloor hij het bewustzijn en
bleef in dien staat totdat de dood Dinsdag 11.
dezen deed eindigen. Heden (Zaterdag)
wordt het stoffelijk overschot van den diep
betreurden priester ter aarde besteld.
Naar wij vernemen, zal op 4 Aug. e. k.
voor de rechtbank te Leeuwarden zich hebben
te verantwoorden een 24-jarig schipper, te
Koudum wegens het feit, dat hij zich in
de gevangenis te Sneek in de plaats van
zijn veroordeelden broeder had doen opnemen.
Er zijn allerlei geruchten in omloop naar
aanleiding der gerechtelijke schouwing van
het lijk van freule Smissaert, in verband met
de erflating dezer dame van een zeer groot
gedeelte van haar vermogen. Het onderzoek
ter goeder naam en faam bekend staande
dame.
door de justitie ingesteld, is nog in vollen
gang en heeft tot dusverre niet tot eenige
aanhouding of bijzonder toezicht op een of
ander persoon geleid.
Nader wordt nog omtrent de opgraving
van het lijk van mej. W. J. Smissaert te
Amsterdam gemeld, dat in het huis, waarin
zij het laatst woonde, nog medicijnfieschjes zijn
gevonden, waaromtrent een gerechtelijk on
derzoek is ingesteld. Dit onderzoek heeft
echter niet geleid tot aanhouding van de
gezelschapsjuffer, eene in de kunstwereld
ikend staanc
(N. R. Ct.)
Onder dit opschrift maakt de ballonschip-
per Maximïliaan Wolff het volgend avon
tuur openbaar, dat hem Zondag-middag na
zijne opstijging uit den Kaisergarten te Keu
len overkomen is.
Het is heden de 8ste Juli de morgen
begint te grauwenmijne zenuwen zijn he
vig aangedaan, wijl mijn geschokte aandoe
ningen nog niet tot bedaren zijn gekomen.
Ik geloof, dat ik van mijne laatste opstijging
een zenuwkwaal zal overhouden, misschien
nog wel iets ergers. Dit alles is het gevolg
van den laatsten tocht met mijn ballon »Stol-
werck" een tocht zooals de jaarboeken der
luchtscheepvaart en tot heden nog geen aanwij
zen. Zoo wil ik dan trachten, zoo getrouw
mogelijk een ware schets te geven van het
ongeluk, daar ik de laatste was, die in de
mand bleef van den ballon.
Op den 3den dezer maand ontving ik van
de directie der Krijgskunst-tentoonstelling de
eervolle opdracht om den ballon sStolwerck"
in gereedheid te brengen voor zijn vierde vrije
vaart, die den 6den Juli zou plaats vinden.
Hoewel ik steeds de vulling 's nachts bewerk
stelligde om 's morgens bij tijds klaar te
zijn, kon ik dit niet doen, maar begon daar
mee eerst 's morgens om 6 uur, daar storm
en regen het mij verhinderd hadden. Ik bad
mij wel voorgenomen de vulling na te laten,
maar als luchtschipper krijgt men dan slechts
geld als men opstijgt. Eindelijk ging de wind
liggen, wij konden den ballon vullen, ofschoon
het om kwart voor twaalven nog vrij onweer
achtig was en de bui niet ver van Keulen
losbrak. Tegen 5 uur in den namiddag, toen
de zon weer achter de wolken te voorschijn
kwam, maakte ik alles voor de opstijging
gereed. Toch zou ik nog teruggebleven zijn,
maar er was te veel publiek op het terrein
men zou mij van vrees beschuldigd heb
ben, wellicht aan beleedigingen hebben bloot
gesteld, indien de luchtreis niet was doorge
gaan.
De menschen toch kennen geen medelij
den, als zij eenmaal betaald hebben om wat
gevaarlijks te zien. Mogen deze regelen ertoe
bijdragen, dat het publiek in dergelijke ge
vallen wat menschelijker gaat oordeelen.
Doch ter zake Orn half zes liet ik het
bevel alles los hooren. In het schuitje zaten
met mij de heeren Peter Schmitz, koopman
en de heer Depenheuer, fabrikant, beiden van
Keulen. De opstijging ging zonder de minste
hindernisonze koers ging van het Zuid-
Westen naar het Noord-Oosten. In eene
minuut waren wij 1800 Meter gestegen, de
temperatuur was koelbeneden ons lag Keu-
Ier. in dikken nevel, een dikke regen viel
op ons neer.
Onze nStollwerck" gaat echter voortdurend
hooger de nevel wordt dikker en dikker.
De barometer wijst 2400 meter wij stijgen
snelwant de mand begint op regelmatige
wijze te slingeren. Een onweer ontlast zich
beneden ons. Na een kwartier krijgen wij
weer een vrij gezicht op de aarde wij da
len en drijven in de richting van Bernsberg,
dat noord-oostelijk van ons ligtwij zien
niets dan bosschen en nog eens bosschen
beneden onsde ballon daalt betrekkelijk
snelde luchtlaag, waardoor wij heen gin
gen, was koud. Eindelijk zie ik voor mij een
lichte glooiing van een berg, welke voor
nederdaling geschikt isde ballon nadert
langzaam de aarde. De heftige wind doet
den ballon nog eenige malen heftig op en