13e Ja Dinsdag 18 November I890. No. 3838. S- VERSCHIJNT DAGELIJKS. ar o Bureau: Boterstraat, E 39. ALGEMEEN OVERZICHT. NIEUWE SCHIEOAMSCHE COURANT. Prijs van dit Blad: ^oor Schiedam per 3 maanden 1.50 Franco per post door geheel Nederland 2.00 Afzonderlijke Nommers0.05 Het auteursrecht van ilen inhoud dezer courant is ver zekerd volgens de Wet van 28 Juni 1881 Stsbl710124?) Prijs der Adverteutiëii: Van 16 regels0.60 Elk gewone regel meer0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten aangegaan. 17 November '90. Kardinaal Lavigerie op zijn aartsbis- ^choppelijken zetel te Algiers teruggekeerd, leeft den staf van het Fransche eskader der ^'ddellandsche Zee een ontbijt aangeboden, bij cUe gelegenheid een toost uitgebracht, een grooten indruk heeft gemaakt. Hij Ze'de namelijk dat de eendracht in Frankrijk ee0e noodzakelijkheid is en dat het de eerste Plicht, een vaderlandslievende plicht der Kerk ls> zich te vereenigen met den tegenwoor- staatsvorm, daar deze blijkens de her balde uitdrukking der natie, de wil des v°lks is, en van de eensgezindheid der natie het welzijn des Lands afhangt. De Kardi naal herinnerde er verder aan, dat Leo XIII °nlangs verklaard heeft, dat de staatsvorm PP zich zelf in geen enkel opzicht in strijd ls met de beginselen, die de christelijke en Geschaalde volken kunnen doen leven. Hierna hitte de prelaat de hoop, dat de Fransche feestelijkheid dezelfde leer zal verkondigen, en hij hield zich overtuigd, dat geene enkele 8ezaghebbende stem zich daartegen zal ver klaren. Toen de gasten afscheid gingen hemen van den Kardinaal, deed hij door het Muziekkorps der apostolische school de Mar- SeMaise spelen. Hoewel de Kardinaal hiermede slechts 2\jne persoonlijke meening verklaard heeft, Hjn zijne uitlatingen echter niet in strijd met hetgeen van gezaghebbende zijde meerma al omtrent den staatsvorm is verklaard. G*e Kerk kan zich inderdaad met iede- ren staatsvorm vereenigen, die den gods dienst eerbiedigt en de rechten der Kerk erkent. De vorm van hst staatsbestuur is voor haar eene zaak van ondergeschikt belang de hoofdzaak is, dat het staatsbestuur de r°eping vervult, waarvoor het door God werd Mgesteld en dat het in vereenigingmetde Kerk het geestelijk en het tijdelijk welzijn van a"e staatsburgers tracht te verzekeren. Bo- Venbedoelde verklaring van den beroemden apostel van Afrika stemt dan ook geheel °vereen met hetgeen de welsprekende bis schop van Angers dezer dagen in de Fran ce Kamer verklaarde. »De waarheid is, dat gij u van (ie Republiek eene opvatting Maakt, geheel afwijkende van de onze z°o betoogde mgr. Freppel gij zijt niet de noodzakelijke verpersoonlijking van de Re- Publiek. Men kan zich van dat regime een ander beeld vormen. De republiek welke gij hebt ingevoerd, is eene bekrompene, onver draagzame, vervolgzieke en atheïstische repu bliek, terwijl de republiek, die gij hadt kunnen invoeren en zelfs had kunnen doen zegepra len, een breede, verdraagzame, en voor al len rechtvaardige republiek zou geweest zijn, eerbiedigende de rechten van godsdienst en geestelijkheid. Het komt mij niet twijfel achtig voor, dat de geestelijkheid aan een re publiek die anders dacht en handelde de voorkeur zou geven." Inderdaad, in geen juister bewoordingen had mgr. Freppel het standpunt der Kerk in deze gewichtige kwes tie kunnen uiteenzetten. Mogen de Fransche bewindslieden deze treffende woorden ter harte nemen De nieuwe Schoolwet in Pruisen, waar van thans het ontwerp bij den Pruisischen Landdag is ingediend, geeft den Katholieken veel minder reden tot tevredenheid dan uit Caprivi's rede viel op te maken of de eerste telegrafische berichten deden vermoeden, j Wel heerscht in het nieuwe ontwerp niet j de plaagzieke geest, die in de ministerieele j rescripten en verordeningen tijdens den Kul- turkampf viel op te merken maar feitelijk wordt toch door dit ontwerp de volksschool aan de willekeur van den Staat overgele verd. De bureacratie zal de hoogste rech ter zijn, ook in zake van het godsdienstig onderricht. Bij het godsdienst-onderricht zal de Kerk, zooals Caprivi in den Landdag verklaarde, alleen hare medewerking kunnen verleenen, terwijl de grondwet haar de leiding van dat onderricht waarborg de. Behalve dat een geestelijke zal zit ting hebben in den niets meer beteekenen- den plaatselijken schoolraad, en die geeste lijke nog wel door de overheid aangesteld en ook ontslagen zal worden naar believen, heeft de Kerk nieis meer in de school te zeggen. Bij conflicten over het godsdienst-onderwijs tusschen geestelijken en schoolbestuur is de eindbeslissing altijd aan den Staat, De Staat zal de catechismus en andere leerboeken hebben aan te wijzen, en de geestelijke zal slechts daarop verklarin gen" mogen geven. Maar het ontwerp, dat bestemd is het socialisme te bestrijden, is in zijne strekking zelf socialistisch het is eene confiscatiewet. Art. 45 zegt, dat het vermo gen van onderwijs-vereenigingen en school- corporasies, ook al zijn zij als wettelijke ver- eenigingen erkend, in zijn geheel overgaat aan de gemeente. Hetzelfde geldt van de fondsen, welk door kerkelijke gemeenten bestemd zijn voor de instandhouding der volksscholen, ingeval deze openbaar zijn en ter vervulling van den algemeenen schoolplicht dieren. Al die bezittingen, hetzij ze in grondbekit hy potheken of waarin ook bestaan, zouden op naam der gemeenten moeten worden over geschreven. Een echte confiscatiewet dus, die Italië eer zou aandoen Als het getij verloopt, begint men de bakens te verzetten, dit een spreekwoord, waar van men de toepassing in het dagelijksch leven reeds zoo dikwijls gezien heeft, dat het niemand zal verwonderen het ook in de hoog ste regeeringskringen te zien toegepast. Balfour's reis naar Ierland is eene nieuwe toepassing van het bekende spreekwoord. Deze minister voor Ierland in het conserva tieve Britsche ministerie ziet, zoowel als zijne collega's in het kabinet-Salisburv, dat het getij voor de torries, de conservatieven, in Engeland verloopt, en dat het volk opnieuw zijn vertrouwen schenkt aan de wighs, die besloten schijnen, Ierland recht te doen wedervarendaarom fluks de bakens verzet, en de Engelsche home-rulers met hunne eigen wapens bestreden. Wil Gladstone Ierland zelfregeering verleenen, Salisbury zal zien, in hoever hij den Ieren in hunne wenschen naar autonomie kan tegemoet komen, zonder te veel zijn verleden te verloochenen en van separatistische neigingen blijk te geven. De reis var. den minister Baltour schijnt de uitwerking van die gedachte te zijn. Voor het eerst sedert zijn optreden brengt de minister den Ieren een bezoek en hij, die steeds van uit zijn ministerieel bureau te Londen met onverbiddelijke gestrengheid de dwangwet uitvoerde en uitzetting op uitzetting gelastte, 1 acht zich thans eerst verplicht, zich door eigen aanschouwing van den toestand in Ierland te vergewissen. De minister heeft zich nu kunnen overtuigen, dat die toestand inderdaad zeer treurig is dat dit jaar de aardappelenoogst geheel is mislukt, en het meerendeel der pachters werkelijk niet in staat is hunne pacht te betalen. Zal Balfour nu zijne onverbidde lijke gestrengheid laten varen en op maatre gelen bedacht zijn ter verbetering van den toestand in het ongelukkige land De toe komst zal 't het best leeren, maar de weten schap dat de veranderde houding der Regee ring zich openbaart aan den vooravond der ver kiezingen, doet vreezen, dat 't het gouverne ment minder om het welzijn van Ierland, dan wel om de gunstige gezindheid der kie zers te doen is. AMERIKA. Dit Amerika komt het belangrijke bericht, dat president Harrison, van de Vereenigde Staten, na herhaaldelijk in overleg te zijn getreden met zijn eersten minister, den heer Blaine, en verschillende invloedrijke leden van Kamer en Senaat te hebben gehoord,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1890 | | pagina 1