Burgerlijke Stand.
Maïs
Beursprijzen der Effecten.
ïw,
reeds door groote gebeurtenissen, zoo niet
eene oplossing, toch zeker belangrijke wij
zigingen en, laat ons hopen, praktische ver
beteringen in het lot der proletariërs ge
bracht zijn,
Zeer opmerkelijk is het deel dat de Ka
tholieke Kerk gedurende de laatste jaren
met voortdurend toenemenden invloed in
deze beweging, zoowel in de oude als inde
nieuwe wereld, neemt. Overal zien wij de
uitnemendste mannen der Kerk aan het hoofd
der sociale beweging. In de Yereenigde
Staten is het kardinaal Gibbons, de opvolger
van Mgr. John Carroll, aartsbisschop van
Baltimore, die rondborstig verklaart dat hij
de Kerk niet wenscht te zien vegeteeren als
eene teere oostersche plant doch integendeel
haar te zien opgroeien als een sterke eik,
die zijne wortels door het geheele Vaderland
schiet en, aan het klimaat waarin hij bloeit
gewoon, er de hevigste stormen kan weer
staan. De geestelijkheid moet zich met de
bevolking, van welken oorsprong ook, ver
eenzelvigen want het is niet met de poten
taten doch met het volk dat de Kerk zich
te verstaan heeft. Dank aan deze beginselen
heeft de Katholieke Kerk van Amerika zich
zoo snel en krachtig ontwikkeld en uitgebreid.
In 1830 waren er ongeveer 500,000 Katholie
ken, tien jaren later was dit getal verdubbeld.
In 1850 bedroeg het reeds 3 millioen en op
dit oogenblik bereikt het bijna 1'2 millioen.
Het is waar, dat de emigratie veel tot dezen
bloei bijdroeg en dat in een oprecht demo
cratisch land, waar men nooit eene andere
regeeringsvorm dan de Republikeinsche ge
kend heeft, er als van zelf toe gebracht
wordt, te spreken zooals Mgr. Gibbons en
zijn voorganger het met zooveel succes deden.
Ir. Engeland zien wij echter kardinaal
Manning bijna in denzelfden geest handelen.
Nog kort geleden zond hij een brief aan
den Franschen XXrne Siècle, waarin hij
onder anderen schreef«Wij zijn door een
«overdreven indi vid ualismus verstikt geworden
»en de aanstaande eeuw zal toonen dat de
maatschappij grooter en edeler dan al die
»persoonlijkheden is.
«Deze leer die hare grondslag in de wetten
«der natuur en van het christendom heeft,
«wordt, door de lichtzinnigen efn voorbarigen
«evenals door de kapitalisten en rijken met
«de naam van socialismus bestempeld. Doch
«in de toekomst zal over den maatschappelijken
«toestand des werkmans het licht der rede
«opgaan. Dan zullen wij zien op welke
«wetten de christelijke maatschappij der
«menschheid rust. De staatslieden en staat
shuishoudkundigen der moderne school heb-
«ben uitgediend. De twintigste eeuw zal
«geheel voor het volk en aan de wetten der
«algemeene welvaart en een christelijk régime
«gewijd zijn.
Hier in Frankrijk heeft het echter meer
moeite gekost de eischen en verlangens dei-
arbeiders bij de geestelijkheid ingang te doen
vinden en dit is destemeer onverklaarbaar,
daar de democratische geest hier toch ook
al zeer ver is doorgedrongen en de werkende
klasse reeds veel te zeggen heeft. Kardi
naal Lavigerie, door Leo XIII zeker daartoe
gemachtigd, heeft het vuur geopend. Hoe
wel door sommigen hevig aangevallen en
bestreden, hebben hem toch velen gevolgd.
Onder dezen is ook kardinaal Langénieux,
aartsbisschop van Reims, die in een brief, aan
den graaf de Mun gericht, de voornaamste
punten voor een programma tot vrijmaking
der arbeiders aangeeft. «Ons ideaal, zegt
hij daarbij, is niet in het verleden, want het
«is niets anders dan de toepassing der
«eeuwige waarheden op de wisselende vormen
«en toestanden der menschelijke instellingen.
«Het sterft nooit en evenals Christus was
«het gisteren wat het heden is en morgen
«zijn zal.
«Zij, die zich het lot der werklieden aan-
«trekken, moeten alle pogingen aanwenden
«om de kinderen voor het werken op te jeug-
«digen leeftijd en de gevaren der werkplaat-
«sen of fabrieken te vrijwaren, de moeders
«aan het huishouden en familieleven terug
«te geven en de werklieden zelf tegen over-
«dreven arbeid te beschermen met, zooveel
«dit mogelijk is, de werkuren in alle billijk-
«heid te bepalen."
Ook de graaf de Mun heeft in de laatste
zittingen der Kamer een lans voor de vrou
wen en kinderen, in de fabrieken werkende,
gebroken. Een zijner amendementen om
hun lot te verbeteren werd in de Kamer, die
letterlijk door zijne heerlijke taal geëlectri-
seerd was, aangenomen. Jammer dat hij niet
mocht slagen den Zondag als de aangewezen
rustdag in de wet te doen opnemen. Mgr.
Freppel en nog vele anderen steunden hem
met al hunne krachten, doch de christelijke
rustdag mocht in 't Katholieke Frankrijk niet
door eene wet bekrachtigd worden.
In eene brochure van de Mun over de
arbeiderskwestie maant hij den Katholieken
aan een middel voor de kwalen waarmede
de arbeiders te worstelen hebben, te vinden.
Want zegt hij «Zij die in die dreigende kreten
«der volkeren, hunne rechten eischende, niets
«dan de gewone instincten der levenmakende
«misdeelden willen zien en uit hunne hevige
«klachten niets hooren dan het eeuwenoud
«zuchten der armoede en dit door aalmoezen
«denken te verhelpen en daarop inslapen,
«gelijken op Lodewijk XVI, die s'avond vóór
«den 14den Juli 1789 vroeg of dat rumoer in
«de straten een opstand was Aan hen moet
«men, evenals aan dien ongelukkigen koning
«geantwoord werd, zeggenja, het is eene
«revolutie, die lang gebroeid heeft en wel-
«licht de hevigste die de wereld ooit aan-
«schouwd zal hebben. De strijd, tusschen de
«twee klassen die de eeuw der burgers ge-
«vormd en gehandhaafd heeft, de loontrek-
«kenden en de bezitters, is geopend. Die strijd
«maakt de geschiedenis uit van onzen tijd,
«het volk is er in zijn geheel bij betrokken
«en herhaalt als een wachtwoord, natuurlijk
«in hun zin omgekeerd, het woord, dat voor
«honderd jaren aan zijne meesters zooveel
«geluk aanbrachtWat is de vierde staat
«Niets. Wat moet hij zijn? Alles."
Het is niet mogelijk met meer vuur en
minder bij gedachten de geweldige eischen van
den vierden staat te schetsen en als deze recht
Katholieke redenaar op de tribune zijnwelspre-
kend pleidooi voor de zwakken, behoeftigen,
kranken, vrouwen en kinderen, uitspreekt, dan
ontrukt hij ook altijd de algemeene en luide
goedkeuringen zoowel der linker- als der
rechterzijde.
Reeds in 1887 schreef de zoo scherpe op
merker en geleerde Mr. de Vogué dat de
katholieke kerk, door zich met de sociale
vraagstukken te bemoeien en te trachten in
christelijken zin op te lossen, zich-zelve weder
verjongde en door hare discipline en tallooze
vertakkingen in alle landen moet eindigen
de eerste gedachtenmacht der wereld te
worden. Moge God het leger, dat onder de
plooien van de vlag der Kerk zal strijden,
in die verschrikkelijke worsteling der pro
letariërs tegen de bezitters en het kapitaal,
de overwinning doen behalendan voorzeker
zullen vele ongelukken voorkomen en veel
bloed nutteloos door broeders gestort, ge
spaard worden
Het vormen eener republikeinsche of con-
stitutioneele rechterzijde gaat zeer langzaam
of liever gaat nog in 't geheel niet. De graaf
d'Haussonville hield eenige dagen geleden
eene conferentie te Nimes waar hij de mo
narchisten aanspoorde den strijd tegen de
republiek voort te zetten en, trouw aan de
monarchieke beginselen te blijven, waarin,
volgens deze orléanist, alleen heil te vinden
is. Dit is wel wat in tegenspraak met
betgeen de Paus door kardinaal Lavigerie
deed verkondigen en doet mij aan het dwaze
devies der anti-revolutionairen in ons land
«In ons isolement ligt onze kracht" denken.
Want was het niet juist door het samen
gaan met de Katholieken dat zij voor het
eerst na zooveel jaren weer krachtig en
machtig werden, daar zoodra zij zich opnieuw
vrijwillig of gedwongen zullen isoleeren ook
hun rijk uit zal zijn. Ik weet wel, het is
grootsch als de laatste der Romeinen voor
zijne beginselen te sneven, doch eene poli
tieke partij moet aan het reëele, nuttige en
bereikbare boven fiere en ridderlijke droomen
de voorkeur geven, te meer wanneer het
belang van het Vaderland en der Godsdienst
dit eischen.
Mijn plan was nog wat over Crispi te
schrijven, wiens val hier algemeen, al is het
om zeer verschillende redenen, met vreugde
begroet is, doch er werd al zooveel van dien
ouden zamenzweerder gezegd, dat het de inkt
niet waard is er nog meer van te vertellen.
Alleen vreest men dat hij nog niet voor goed
viel.
De Carnaval was, zooals de vorige jaren
duf, en ditmaal nog koud er bij. Veel
drukte op de boulevards van nieuwsgierigen
om de gecostumeerden te zien die er echter
bijna niet waren. Men had gesproken den
optocht van den »Boeuf Gras" weer in te
voeren, doch dit schijnt tot een volgend jaar
te zijn uitgesteld.
Parijs, 1/13 Februari 1891.
Fidélius.
Handelsberichten.
Moutwijn,
BEURS TE SCHIEDAM, 14 Febr. 1891.
Makelaars, f10.
Vereeniging. f10.
Vei-handeld: van f 91 /4
Stemming: onveranderd.
Jenever f 15.50.
Amst. proef f 16.75.
Spoeling. Vereeniging fl.80.
Berlijn.
(Slotkoers.)
Keulen.
Parijs.
Rogge, Febr.
Apr./Mei
Spiritus Febr.
Apr./Mei
l Rogge dadelijk.
Mrt.
Meell2Merk.l.md.
I 12 Maart
Rogge, loop. md.
Maart
/Spiritus, loop. m.
Maart
13 Febr.
178—
174.25172.40
14 Febr.
177.50
12 Febr.
0.64.
51.—
51.20
20—
17.95
60.»/,
60.50
17.25
17.50
38.-
38.50
50.10
50.20
20—
18—
60.30
60.30
17.25
17.50
38.—
38.50
13 Febr.
0.647c
New-York.
Amsterdam
13 Febr. Rogge op lev. weinig veranderd
Maart f159, 158Mei f152, 153, 152 Oct.
f141, 140, 141.
14 Febr. Rogge op lev. onveranderdMaart
f159, 158; Mei f152; Oct. f141.
Keulen Rijnhoogte ('s nam. 1 uur) 1.3 Febr.
1.34 M., 14 Febr. 1.28 M.
VEEMARKT TE BRUSSEL, 12 Febr.
Heden waren aangevoerd 1311 stuks run
deren, waarvan 546 ossen, 162 stieren, 603
koeien en vaarzen. Men betaalde voor ossen
fr. 0.73 a 1.00, stieren fr. 0.60 0.84, koeien
en vaarzen fr. 0.60 a 0.84, alles per kilo.
te Amsterdam.
Per Telegraaf.
21/» pCt. Nederland
Buiteul. Spanje
Portugal
Rusland 1867/69
1875
Ooster. Lg. lie
fir. Russ. Sporen
Baltische
Zilver Metall
Papier
Turkije
Turksche loten
Italië 1887 (Spw.)
Peru
Venezuela
Central. Pacific Shares
Denver liio firande
Canadian Pacific
Northw. and Pac. Hb.
Missouri Kansas
Oblig. Chic. Atlantic
6pCt. Prior Lien Bond.
Zweedsche N. Spw. Mij.
Aand. Cultuur Mij
4 pCt.73 Inc.b. Missouri
4 pCt. Missouri
Pref. Shares
Atchison shares
Union Shares
Carenero
Mtrida
Urugay
Prolongatie
13 Febr.
797/a
55
98>/8
1007/,
73
1257u
66V,a
80"/,,
80'/,,
19
543/4
29
I83/,,
757/s
102
127/r.
95
105
1374
417»
77
213/4
AS3/,
27,-3
14 Febr.
80
547/,
987,
1007/,
7374
1247/,
667,
SO3/,
80 ys
197/,„
187s
SI'/,
29
18
75
102
12»/,
953/,
104»/4
133/,
41
2'/,
Wisselkoersen te Rotterdam.
Per Telegraaf.
Londen kort. f 12.06£ Disconto 3 pCt.
Parijs - 47.87| 3
Antwerp. - 47.75 3
GEBOREN:
13 Febr. Susanna, dochter van C. Hille en
S. J. Broekman, Steenstraat. Elizabeth
Maria, dochter van J. M. van Rasteren en
A. Verhezen, Broers veld.
SUom-Boekdrukkkerij(rtbr. Va» No»rtwijk, Schiedam-
