14e Jaarg. Donderdag 4 Juni 1891. No. 3998.
V E R S C tl IJ N T D A G E L IJ K S.
Bureau: Boterstraat, E 39.
Prijs van dit Blad:
^°01 Schiedam per 3 maanden f 1.50
ranco per post door geheel Nederland 2.00
z°nderlijke Nommers0.05
Trijs der Adverfentiëu:
Van 16 regelsf 0.60
Elk gewone regel meer»0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aan gegaan
Encycliek des Pausen
°Yer het Arbeidersvraagstuk.
IV. (Slot.)
tej^'n^e'Ök kunnen en moeten ook de mees-
]°Ssi^en arbeiders tot een vredelievende op-
Op 8 van het vraagstuk meewerken, door
tot nS bij voorbeeld van vereenigingen
ir»st 1\f'('erkeerige ondersteuning, bijzondere
tian 'n®en van hulpbetoon voor den werk-
*'ekt 611 Z^n ^ez'n plotseling ongeval als
Tiitio-6 6n overlijden> instellingen tot bescher-
Pervb Van ket recbt van kinderen, jeugdige
Y°nen en volwassenen.
beij°6^er hebben de vereenigingen van ar-
's langen tijd een vruchtbare werk-
°nt lei<^ ontwikkeld en veel bijgedragen tot
In ^lkkobng van handwerk en nijverheid.
derjnz®n tijd kunnen natuurlijk de verou-
gilden niet meer in het leven terug-
d6r°ePen worden, maar het is noodzakelijk
gee^e'Üke vereenigingen, met den ouden
o»6r k>ezield, met de nieuwe behoeften in
bet eenskernmïng te brengen. Verblijdend is
ijj ,c'at zij in den laatsten tijd telkens weer
V0), 'et leven treden. Verbiedt de staat de
ba lnë; van zoodanige genootschappen, dan
°°k i tegen zijn eigen beginsel, en moge
staat geval zich soms voordoen, dat de
troet opkomen tegen vereenigingen,
verkeerde doeleinden najagen, nooit
■ha»
^er
bij onder voorwendsel van bescherming
(jje a'gemeene belangen maatregelen nemen,
^enigerlei ongerechtigheid bevatten.
de °°ral heeft de H. Vader hier op het oog
V6reVe®'vuldige godsdienstige en geestelijke
en'ging«, of genootschappen, op den bo-
iti i Kerk ontsproten. Menigmaal heeft
'aatsten tijd de staat de vrijheid dier
vaa "'g'ngen belemmerd en ze boosaardig
bi0e 'laar bezittingen beroofd. Daartegen
st- de H. Vader met alle kracht prote-
Ber
en.
Vgj, vooral nu de algemeene vrijheid van
j^er'iging erkend wordt.
verd' Vervolgens gewezen te hebben op het
k0mterfelÜke der geheime genootschappen,
gif!
gen,
H. Vader tot de heilzame vereeni-
rneit ln c'en laatsten tijd tot stand geko-
to<- [verbetering van het lot der arbei-
Vo
ortreffelijke mannen hebben zich
enigd tot behartiging van de belangen der
ver,
^erkll - -
ed6| en en de bisschoppen gaven aan dat
<l0er| P°gen hun steun. Edelmoedige wel
de e'S. verschaften de geldmiddelen, voor
beAstT>ing en uitbreiding dier vereenigingen
o(,b en bezorgden den werklieden een
r66(j Z°rgden ouden dag. Veel is op die wijze
tot stand gebracht en de H. Vader
koestert de beste verwachtingen voor de toe
komst als die vereenigingen in getal toene
men en wijselijk worden ingericht. De staat
moet haar de behulpzame hand reiken, maar
zich met haar inwendige aangelegenheden
niet moeien.
Hoe zij moeten ingericht zijn, is moeilijk
in het algemeen voor te schrijvenmaar het
komt er op aan, dat zij het stoffelijke en
geestelijke welzijn der arbeiders ten doel en
den godsdienst tot grondslag hebben.
Het vestigen van deze werkmansvereeni-
gingen zou ook ten goede komen aan den
terugkeer tot betere gevoelens van zoodanige
arbeiders, die geloof en zedelijkheid verloren
hebben. Moge ieder, die geroepen is, de
hand aan het werk slaan, opdat het herstel
van het kwaad, dat reeds zoo ontzaglijke
verhoudingen heeft aangenomen, niet door
verzuim nog meer bemoeilijkt worde. Dat
de regeeringen door wetten en schikkingen
voorgaan dat de werklieden op wettelijke
wijze hun belangen bevorderen, en dat bo
venal ieder kome tot de overtuiging, dat het
voor alles aankomt op de herleving der chris
telijke gezindheid en zeden, zonder welke alle
maatregelen, hoe wijs en veelbelovend ook,
onvruchtbaar zullen blijven.
Wat de Kerk betreft, zij zal het aan al
zijdige hulp niet laten ontbreken haar werk
zaamheid zal toenemen, naar mate haar meer
vrijheid van beweging wordt toegestaan.
Mogen alle priesters, onder de leiding en het
voorbeeld der bisschoppen, al hun krachten
wijden aan de verbreiding van het Evangelie
en de welvaart des volks. Het heil is vooral
te verwachten van de volle werkzaamheid
der christelijke liefde, het kort begrip der
christelijke geboden en het sterkst welkend
geneesmiddel tegen den hoogmoed en de
zelfzucht der wereld.
ALGEMEEN OVERZICHT.
AFRIKA.
De nieuwe conventie tusschen Engeland
en Portugal betreffende liet Zambezi-gebied
is thans bekend. Elke partij behoudt het
recht van voorkoop waar het vervreemding
van landerijen betreft. Portugal waarborgt
vrijheid van geloof binnen de koloniën in
Oost- en Midden-Afrika. Gedurende 25 jaren
zullen de Portugeesche transitorechten voor
Engelsche goederen 3 percent ad valorem
bedragen. Edele metalen en gemunt geld
blijven onbelast. De Engelsche regeering
heeft zich gedurende 5 jaar het recht voor
behouden, de transito-rechten at te koopen
door betaling van een millioen pond ster
ling. De districten benoorden de Zambezi
boven de Shire-rivier, alsook bezuiden de
Zambezi boven de Luonhara-rivier blijven
vrij van die rechten. De Portugeesche goe
deren zullen gelijk voordeel gonieten voor
vervoer over landstreken van het Britsche
grondgebied. Elke partij behoudt de be
voegdheid tot aanleg van spoorwegen en
telegrafen over de wederzijdsche territoriën,
behoudens zekere controle. Geschillen hier
over zullen worden beslist, bij arbitrage. De
contracteerende partijen erkennen de rechts
kracht van wederzijd&ch gegunde mijnpach-
ten. De scheepvaart op de Zambezi blijkt
onbelemmerd. De Portugeesche regeering
neemt aan, een spoorweg te leggen tusschen
de grens van het Britsch gebied en de kust
langs de Pungwee. De daartoe noodige
opmetingen moeten binnen een half jaar zijn
afgeloopen, waarna de contracteerende par
tijen den termijn ter afdoening van het werk
vaststellen. Mocht Portugal in gebreke blij
ven, dan mag de lijn door particulieren
worden aangelegd. Voorts belast Portugal
zich met aanleg van een straatweg tusschen
de Pungwee en de Britsche grenslijn.
ENGELAND.
In het Lagerhuis heeft de heer Jennings
een wetsontwerp aangekondigd, ten doel
hebbende, in Engeland een dergelijke wet
op immigratie van vreemdelingen in te voe
ren gelijk in Noord-Amerika bestaat.
Het Lagerhuis heeft bij tweede lezing het
ontwerp over de robbenvangst in de Behring-
Zee met algemeene stemmen goedgekeurd
en daarna het rapport behandeld over
het ontwerp tot aankoop van grond in Ier
land.
De gladstoniaan Bunn is gisteren te Pais
ley tot lid van het Parlement gekozen met
4145 stemmen tegen 2807, die op den kan
didaat der unionisten waren uitgebracht.
De Daily Telegraph verneemt, dat er in
de Russische gouvernementen Sembirsk en
Samara ernstige boerenopstanden zijn uit
gebroken, waarbij reeds veel bloedvergieten
heeft plaats gehad.
ITALIË.
De Regeering heeft Vrijdag de bezittingen
der aartsbroederschap van den H. Rochus
te Rome in beslag genomen volgens hare
wet op de liefdadige instellingen. Die broe-
derscnap bediende eene parochie-kerk, waar-
thans wegens ontstentenis van alle noodige
middelen geen zielzorg meer kan uitgeoefend
worden.
Te Savona hebben ernstige ongeregeldheden
plaats gehad. De bevolking heeft twee per-
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ie:i,-trursreclit van (Ten inhoud dezer courant is ver-
r volgens de Wet van 28 Juni 1881 Stsblno. 124..)
i