Siiierlior
!5e Jaarg. Zondag 24 en Maandag: 25 Januari 1892, No. 4192.
Iff
V E li S C II IJ E DAGE Ij IJ K S.
„777 ,k"vou" «if
Bureau: Boterstraat, E 39,
*krys van dit Itla.d
Franco pè'rpoï maa"den M-50
Afzondering 'door Sel'eel Nederland 2.00
J le Nommers0.05
a t
Prijs der Advertentiën
Van 1—6 regelsf 0.60
Elk gewone regel meer»0.'10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
Wij na,IIet kiesrecht.
J naderen ai
"Waarop de nie meer en meer den tijd,
gesteld. üee(jsWe k'eze''slijsten worden vast
en adspirant-^g^01 C'en somm'ge categorieën
vermeend kies°Ze|1S °PSeroePen> om van hun
doen blijken ter aaHgewezeri plaatse
wone census-k'6U We'dra zullen ook de ge-
ken> of hunne 6ZeiS z'ck overtuigen beb
osten voorkom"""!? °P de nieuwe kiezers-
gekomen om °°genblik is dus o. i.
kiesrechteen8n W001'd te zeggen over het
&eei'd, door |eClt door sommigen niet be-
"Waarvan slerhL"'"" te geringgeschat, doch
i<!ni die het Wein'8en de beteekenis vat-
eri ^aatscha '001,1'' 'n onzen tijd voor Kerk
het Woord tot 6ene heteekenis, die
hiesplicilt js Waaiheid maakt, dat kiesrecht
0na dit viel t
1X160 de staatl- .e®r UPen' 's ^et noodig dat
te8enwoordio-a iUnd'8e verhoudingen van den
reeds W Uj.d wel inziet. De tijd is
roet de regepj' da^ het volk zich niet
tntdrukkingbemoeide. De vulgaire
het land regeertmid niet schelen> wie
riog slechts bij l°°rt men 'n onzen tijd
^an den volksman 'tZ?nderinS uit den naond
e massa des v It' eer z,et men onder
legeerhigszaK 's eene belangstelling in de
JJ' tt ]leell 61 111 de staalkundige ver-
aatsbestÜUr 7' s Sehad. Zoolang het
^as ingericht f ckr'stelijke beginselen
'e 8'ezag komt eeuwig ware woord
Z1j"e macht aan <""i de Forst ontleent
ijner oneindio-p m0t- ls de afspiegeling
onsterfelijke e|nrmaJeste't en bet beeld Zijner
phuldigd, dat ]let' 'er W6rd dus de leer
6 devolutie heen h k°mt Van hoven,
goddelijke leer een and plaats van die
^vinding der venhv;,ltd!.'
^j«.'Mlu|;e,geagopdoem.^er. e;
r» «e leer e« a U,"ee0efe°d-He'™lk>'1»'
ft den purnerpn l- g'6t'g gehoor ]eende>
G" ieder beeft °!nngsmantel verscheurd,
de'' koni„kl f T ?eeHje van dit symbool
?Cht ziel, ""a genomen het volk
hoeft het d m'" geW°rden' oiliever, men
6tl' dat zlr °lkSmaSSa 200lang voorgehou-
'elf gaan S°UVereine is> totdat zij het
Stl'eehst g?'°0Veri- I!et volk oefent recht-
Zij,'e vertp °P de regeering uit; het kiest
"^ht ,0nao.eim'00rd'gers, die de souvereine
^chejj d- "le^ geheel voor zich zelven op-
an toch die met den Vorst deelen
de wetten maken, over het politiek leven van
's Vorsten raadgevers, de ministers, beschik
ken, ja zelfs op den Vorst-zelven meermalen
zulk eene macht uitoefenen, dat zij de zijne
geheel in de schaduw stelt.
Nu moge men het betreuren, dat aldus een
gedrochtelijk wanbegrip de plaats van de eenig
juiste opvatting van den oorsprong van het ge
zag heeft ingenomenmen veroordeele het
constitutioneele regeeringsstelsel zooveel men
wildit neemt niet weg, dat wij met de
nieuwere staatkundige verhoudingen hebben
rekening te houden. Wij, Katholieken, be-
hooren daarin het voorbeeld te volgen van
de Kerk, die, hoewel in zich-zelve eene chris
telijke absolute monarchie, toch den nieuwen
toestand tolereert. Als eene andere Leo,
treedt de dertiende van dien naam, de Leo
onzer eeuw, den woeslen Attila, de overwel
digende democratie, tegemoet, ziet haar on
bedeesd in de oogen, doopt haar ter christinne,
en stelt haar in dienst der christelijke be
schaving, die onder nieuwe vormen en nieuwe
gedaanten haren nooit te stuiten loop gaat
voortzetten. Wij belmoren het voel spoor
van den Algemeenen Vader der geloovigen
te volgen de nieuwe toestanden te adoptee-
ren en er al het voordeel uit te trekken, dat
er voor de Kerk en de Maatschappij uit te
halen is. Dit aangewezen doel kunnen wij
bereiken door een geschikt gebruik te ma
ken van het nieuwe recht, dat de nieuwe
toestanden hebben geschapen het recht om
de personen te kiezen, die de gemeente, de
provincie of den Staat zullen mede helpen
besturen, en een deel van de souvereine
macht uitoefenen, welke voorheen uitsluitend
den Vorst-zelven was voorbehouden.
Van hoeveel belang het kiesrecht niet al
leen voor den grondeigenaar en den kapita
list, maar ook voor iederen nijveren burger
is, zal men inzien als men nagaat, in welke
gewichtige aangelegenheden de kiezers door
hun stem hebben te voorzien. De kiezers
worden in de eerste plaats geroepen de le
den van het gemeentelijk bestuur te verkie
zen. Als men nu weet, welke macht in on
zen tijd aan de gemeenteraden is gegeven,
hoe zij zelfs feitelijk over de beurs-zelve
der ingezetenen beschikken dan zal men vol
doende inzien, welk belang ook hier het
kiesrecht voor iederen burger heeft. Verder
zijn de kiezers gehouden de leden der Pro
vinciale staten te verkiezen. Ieder die een
weinig op de hoogte van het provinciaal be
stuur is, weet welke belangrijke zaken ook
dat bestuur ter afdoening zjjn voorbehouden.
Maar buitendien weet iedereen, dat uit de
Prov. Staten de Gedeputeerde Staten voort
komen, die feitelijk over het gemeentelijk
beheer den baas spelenen dat de Prov.
Staten nog altijd zijn bet kiescollege voor
de Eerste Kamer der Staten Generaal, die
in hoogste ressort over de meest ingrijpende
wetten haar votum uitspreekt. En ten laat
ste, wat wel het zwaarste weegt, het kies
recht is het recht om de leden der Volks
vertegenwoordiging, van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal te kiezen. Wat tal van
onderwerpen en gewichtige kwestiën daar
behandeld worden, zal iedereen bevatten, die
eenigszins aandachtig de Kamerverslagen
volgt. Daar vlorden behandeld onderwerpen,
die niet alleen het belang van den grondei
genaar en kapitalist, maar die van iederen
nijveren burger en zelfs van den proletariër
rakendaar worden kwestiën beslist, dm
niet alleen liet tijdelijk welzijn der maat
schappij betreffen, maar waarmede ook hare
hoogere belangen, de belangen van den gods
dienst, in ruime mate zijn gemoeid.
Als bet kiesrecht dus in onzen tijd van
zoo groote beteekenis, als het van zulk een
overwegend belang is, dan volgt daaruit zeker,
dat wij dit recht op den juisten prijs moeten
stellen en er een goed gebruik van maken.
Wij willen hier niet onze meening over eene
uitbreiding van het kiesrecht uitspreken, of
aantoonen tot hoever de grenzen van de
kiesbevoegheid moeten uitgezet worden; maar
zeker is 't, dal zij die volgens de thans vigee-
rende wettelijke bepalingen als kiezers wor
den aangewezen, zich aan de verplichtingen
welke die aanwijzing hun oplegt, niet mogen
onttrekken. In de eerste plaats en vóór alles
is het noodig, dat zij die vermeenen volgens
de thans geldende bepalingen tot eene der
daarbij bedoelde categorieën van kiezers te
behooren, er voor waken, dat hun recht be
hoorlijk erkend wordt. Dat zij die zich vol
gens de wettelijke voorschriften als kiezer
ter aangewezen plaatse moeten aanmelden,
die aangifte niet verzuimen, maar er voor
zorgen, dat zij vóór den gestelden termijn
(15 Februari) geschiede. En vervolgens mogen
zij die als census-kiezers ambtshalve op de
lijsten behooren te worden gebracht, niet
nalaten, er zich van te overtuigen, of hunne
namen werkelijk op die lijsten voorkomen
en, zoo neen, binnen den gestelden termijn
de noodige klacht daaromtrent indienen.
Bedenke iedere adspirant-kiezer het welhet
kiesrecht is in onzen tijd een eerstgeboorte
recht, dat wij in geen geval mogen prijsgeven,
en dat ieder zich behoort te verzekeren, die er
met grond aanspraak op kan maken of het
met weinig moeite zou kunnen verkrijgen.
nieuwe schi
cckerd volgens iu'w V,an inhoud dezer courant is ver-
Wet van 28 Juni 1881 (Stsil. no. 124.)
-^ujVSï
