Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
"pureatt hoogstraat (S 317.
EERSTE BLAD.
15de Jaarg.
Zondag 18 September 1892.
No. 4388.
Parijsche Kroniek.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
42)
Abonnementen op dit
BSad worden dagelijks
aangenomen.
NIEUWE SCHIEDA
E COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
Het auteursrecht yan den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl. No. 124.)
Yan 1—6 regels0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
Het nieuwe féte nationale hetwelk men
den 22sten September aanstaande voor
het eerst zal vieren en waarop het eeuw-
leest der republiek zal verheerlijkt
worden, belooft schitterend te zullen
zijn. Twee historische optochten, heide
geheel uit dezelfde praalwagens, zege
karren en personen bestaande, zullen
dien dag door de voornaamste straten
van Parijs rijden en op eenige pleinen
stand houden, alwaar dan monster-
chooren cantaten en liederen zullen uit
voeren. De eerste stoet zal de stad
aan de linkerzijde der Seine gelegen
doortrekken, terwijl de tweede de be
woners der rechterzijde zal komen ver
lustigen. Tot nu toe heb ik hier nooit
iets bijzonders, wat optochten betreft,
gezien en vele kleinere steden in 't
buitenland, onder andere Antwerpen,
stelden het groote Parijs, in dit genre
van vertooningen, zeer ver op den ach
tergrond. De maand September herin
nert ons, ongelukkiger wijze, tegelijk
met de vestiging der republiek aan de
gruwelen die nu juist honderd jaren
geleden, plaats grepen en zoude de op
tocht geheel historisch waar zijn, dan
moesten er een paar wagens in voor
komen die over het zoogenaamde roem
rijke geheel [eene afschuwelijke, bloedige
schaduw zouden werpen. Ik bedoel de
voorstelling der moorden in de Concier-
gerie den 2den en 3den September 1792
en die den 22sten Sept. van hetzelfde
jaar in het Carmelieten klooster in de
■rue de Vaugirard, thans de Katholieke
Universiteit, gepleegd. In de Concier-
gerie werden op die beruchte September
dagen meer dan vijf-en-tachtig menschen
om het leven gebracht en in het Car-
melieten-klooster vermoordde het schuim,
honderden geestelijken en kloosterlingen
waarvan men U thans daar nog de
NAAK HET FraNSCH.
Bruno keck hem verbaasd aan.
Bevalt u de geschiedenis niet, heer zei
hij't is zonderling. Maar over den smaak
valt niet te twisten, en ik zal u dus het lot
geval van Pacöme, tweede keldermeester van
den overleden abt, verhalen.
Noch dat lotgeval, noch anderen, broe
der Slik uw tong in, en loop wat ge kunt,
want we zitten rondom in de zee.
O hernam de broeder, ik heb toch nog den
tjjd wel, om u te vertellen, wat meester Oli
vier Chouesnel, deken van de leerarbeiders en
touwslagers te Avranohes, op den dag zijnor
bruiloft overkwam.
Nog één woord, en ik laat u staan, broeder I
Best, best, heer Aubry, maak u niet
boos 1 Ik vertel alleen mjjn geschiedenissen als
erom gevraagd wordt. En dikwijls laat ik my
uog bidden, getuige hetgeen er in het jaar
graven toont. Doch wij zullen in die
optochten wel niets anders dan apothé
osen zien als: van de slavernij verloste
volkeren, der nooit volprezen vrijheid,
gelijkheid en broederschap en de laatste
triomphwagen zal zeker de lieve vrede
en verzoening na honderd jaren twisten,
voorstellen. Die Conventie van 1792
was een oprechte vergadering van ijver-
zuchtigen en haters en zelfs de geschied
schrijver Michelet, die deze vreeselijke
tijden nog het meest en couleur de rose
ziet, zegt van haar
„Zelfs vóór dat zij geconstitueerd was,
„heerschte er verdeeldheid. Reeds ge
durende de dagen vóór den 21sten Sep
tember, terwijl de vertegenwoordigers
„te Parijs aankomen, begint men zich
„met de namen van Koningsgezinden
„en Septembermannen te betitelen. Yan
„de aanstaande linkerzijde vlogen van
„den beginne af moordzuchtige scheld -
„woorden naar de rechterzijde. Toen
„kon men al dadelijk in den geest, den
„onoverkomelijken stroom van bloed
„zien die in de Conventie zou vloeien
„en de twee partijen scheiden. Vruch
teloos strekte Danton meermalen zijn
„breede hand uit om de Montagne met
„de Giroude, in naam van het Vader-
„land te vereenigen. De Girondijnen
„dwongen Danton hen ten gronde te
„brengen en aan Robespierre over te
„leveren die weer op zijn beurt Danton
„medesleepto en de republiek met hen.
„Al die verschrikkelijke gebeurtenissen
„volgen elkander op en vernietigen elkaar
„met de zwaarte en snelheid van een rots-
„blok dat inden afgrond stort. Nauwelijks
„vier maanden scheiden al die omwen
telingen, welke in den gewonen loop
„der wereld, tijdperken van vele jaren
„zouden geëischt hebben."
Treffend is het, in de geschiedenis na
te gaan wat het lot der conventie-leden
geweest is. Zes eu vijftig werden
geguillotineerd en zeven en twintig
stierven een gewelddadigen ofonnatuur-
lijken dood, hetzij zij vermoord werden
vijf-en-veertig bij de vergiffenis van Noyal-sur-
Seiehe plaats had
Aubry wilde er niets meer van hooren. Hij
zette het op een loopen, en broeder Brnao stond
alleen in het drijfzand.
Och och zei hijjuist betzelfde over
kwam me vóér den oorlog in Neder-Bretanje.
Ik wilde de geschiedenis van den molenaar
Bounn vertellen, die voor een paar molen-
gtcenen zijn ziel aan den duivel verkocht,
maar
OI oriep hij al springende, daar komt
waarachtig het water opzetten
Ditmaal dischte hij geen geschiedenis op, en
maakte beenen.
De vesting, die de Engelschen op den berg
Tombelène gebouwd hadden, was zeer uitge-
srrekt eu kon een talrijke bezetting bevatten.
Toen Knolle of Kernol, luitenant van Bembroe,
die met honderd of honderdvijftig gewapende
manschappen het laatst te Tombelène bleef,
eenige maanden voor de gebeurtenissen, die
wij den lezer verhalen, er uit trok, liet hij de
verdedigingswerken in de lucht springen, en
sloopte het kasteel.
Alleen het westelijk gedeelte der muren, met
den ontmantelden toren ernaast, waar wij mijn
heer Hue de Maurever slapende hebben gevon
den, was blijven staan.
Die muren, de toren, het muurfront tusschen
twee bolwerken, ter hoogte van verscheidene
of zich zeiven doodden, en enkelen zelfs
vergingen van honger en gebrek in de
wouden van de Gironde en van Nor-
mandië ol bezweken aan de koortsen
in de wouden van Guana. Anderen
waren gelukkiger en dienden het keizer
rijk waarin sommigen zelfs hooge ambten
bekleed hebben, doch de meesten ver
dwenen met de conventie en deden al het
mogelijke om vergeten te worden, en nu
na een eeuw zouden zij weer groote
mannen worden en door vélen op de han
den gedragen. Is er in die honderd jaren
veel veranderd en verbeterd, toch zijn
er toestanden waaraan in al dien tijd
weinig gedaan werd, en die in de hoogste
mate verbetering vorderen. De afvoer
der faecale stoffen die de Seine ver
giftigen en nu sedert April eene epidemie
om en in Parijs onderhouden, is zeker
wel een der ergerlijkste die men zich in
het einde van die verlichte negentiende
eeuw denken kan. Het is dus niet
alleen Schiedam dat van de uitwase
mingen van zijn riviertje de Schie en
zijn stadsgrachten te lijden heeft, en
hoewel het parfum wat in reuk verschilt
toch genieten de Parijzenaars evengoed,
vooral in den zomer en tegen het val
len van den avond, van zulke verdachte
geuren, dat men zelfs bij eene groote
hitte zich haast alle vensters en deuren
te sluiten. Al het kwaad komt volgens
de geleerden van het systeem„Alles
in 't riool" en daar deze riolen hier
allen in de Seine uitloopen is het eigen
lijk „Alles in de Seine".
Deze toestand moet ophouden en er
komt een dag waarop zelfs een schaap
razend kan worden. De maires met de
leden der gemeenteraden van alle voor
steden van Parijs zijn bijeengekomen
om te beraadslagen wat er te doen
staat om van die voortdurende ver
pesting der Seine met hare doodende
microben, verlost te worden.
Onder de vele plannen om tot hun
doel te geraken behooren deze, welke
men ook in Schiedam zoude kunnen toe
voeten, en het inwendige van het gebouw,
waarvan de benedenverdieping slechts ten deele
afgebroken was, vormden nog een tamelijk ruim
verblijf, lat gemakkelijk afgesloten, en tegen
een stouten aanval beschut kon worden, vooral
door de omstandigheid, dat het overige ge
deelte van het eiland geheel bloot lag.
Op het oogenblik, dat Aubry de Kergariou
en broeder Bruno over het strand liepen, werd
van achter die bouwvallige muren menige on
rustige blik op hen geworpen. Mijnheer Hue de
Maurever, die zoo lang alleen op de eenzame rots
vertoefd had, had nu misschien meer gezel
schap, dan hem lief was.
Behalve zjjn dochter Beine, de Le Priols en
Jantje, die in het holle van den nacht aange
komen waren, vonden wij nog het gelieele dorp
Saint Jean te Tombelène vergaderd de vier
Gothons, de vier Matknrin's, de drie Catichés,
de twee Joson's en andoren, die wij met ijver
zouden opsommen, als deze nederige bladzijden
een heldendicht waren.
De boeren van het dorp Sint Jan van het
Strand waren uitgeweken, omdat hun wonin
gen niets meer dan een aschhóop waren.
Zoo had baas Vincent Guefifès de genoten
gastvrijheid vergolden.
Hij had tot de dronken soldaten gezegd
De verrader Maurever zit in een der
huizen van het dorp verborgen. Daar ben ik
zeker van.
De soldaten hadden de deuren ingeloopen.
passen, n.l. om op verschillende plaatsen
van de rivier monsters water te nemen
en deze te doen analyseeren en daarbij
een wetenschappelijk exposé te voegen
van het gevaar dat de bevolking loopt
met zulk onrein water te drinken. Wan
neer dit bewijsstuk, volgens alle regels
bij de wet bepaald, zal kunnen worden
overgelegd, dan wil men het voor
stel doen de stad Parijs te dwingen,
hare feacale stoffen op eene andere
wijze dan door de Seine naar de zee
te voeren en daarvoor desnoods een
proces beginnen. Laat ons voor het
algemeen welzijn hopen dat al die
klagende, kleine gemeenten den colossus
tot het inzicht zullen brengen dat het
aan zulk eene groote rijke dame niet
past haren pot de chambre in de soep
terrine harer buren te blijven werpen,
want zij moet niet vergeten dat de kruik
zoo lang te water gaat tot zij berst.
Wat men echter niet voor honderd, ja
zelfs niet voor vijftig jaren zoude
gedroomd hebben is het bericht dat
binnen eenige dagen een spoortrein door
de stille eindelooze vlakten van Pales
tina de reizigers van Jaffa in eenige
uren (87 kilometers) naar Jeruzalem
zal stoomen en zoodoende die lastige
karavanen door de brandende woestijn
voor goed gaat afschaffen.
Stel u voor deij conducteur bij aan
komst te hooren roepen
Reizigers voor Jeruzalem, uit
stappen
Voila de la vraie fin de siècle
Pakijs, 1/16 September 1892.
Fimêlius.
Als men bij een Bretanjer boer, al is hij nog
zoo zwak, de deur inloopt, slaat hij erop. De
goede lieden hadden er geducht op ingesla
gen. Er was hevig gevochten.
Daarna brand.
Want het was wel het dorp Saint Jean, dat
Beine en de Le Priol's, toen zij aan den an
deren kant van Ardevon het strand opgingen,
hadden zien branden.
Zij zaten daar met een veertigtal mannen,
vrouwen en kinderen achter de puiuhoopen van
de Engelsche vesting.
Daar zij wel dachten, dat men hun spoor
herkend had, en hen weer opjagen zou, hadden
zij den ganschen nacht met werken doorge
bracht. Opeengehoopte steenen verstopten reeds
de bressen, en e en nieuwe ringmuur was aan
den binnenkant opgeworpen.
Men bereidde zich voor op een beleg.
De oude Maurever bemoeide zich met dat
alles niet. Hjj bleef in zijn toren. Beine zat
aan zijn voeten en lag met haar lief blond
hoofdje op zijn knieën. Maurever was geluk
kiger dan een koning.
Beine, zei hij, terwijl hij de zachte ha
ren van het meisje streelde, ik had gedacht,
dat ik u niet meer zien zon. Toen ik uw
mandje door den stroom zag wegvoeren, ver
stijfde mijn bloed, mijn hart hield op te kloppen.
O! wat bemin ik u, geliefd kind
[Wordt vervolgd
