Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Het nieuwe Kiesrecht.
^ttrecat g&ooQztxaaï 317.
EERSTE BLAD.
15de Jaarg.
Zondag 9 October 1892.
No. 4406.
9
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
1-50
- 2.—
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 StsblNo. 124.)
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 16 regels0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
Het blijkt, dat de herhaalde betoo
gingen van de voorstanders van alge
meen kies- en stemrecht niet vruchte
loos hebben plaats gehad. De Regee
ring heeft aan den hij herhaling en van
meerdere zijden uitgesproken wensch
naar uitbreiding van het kiesrecht ge
volg gegeven. Nauwelijks was de nieuwe
zitting der Staten-Generaal geopend,
of een ontwerp regelende de uitoefe
ning van het kiesrecht voor de Tweede
Kamer der Staten-Generaal en der Pro
vinciale Staten werd hij de Tweede Kamer
ingediend. Het radicale element doet zijn
invloed in het Kabinet gelden. Nog heeft
minister Pierson zijn ontwerp-inkomsten
belasting niet voltooid, of minister Tak
komt zijn ontwerp-kiesreckt uitbreiding
voordragen. De erkende leider van het
Kabinet blijkt steeds meer onder den
invloed te komen van dat beweeglijk
deel des volks, 'twelk zijne eischen
op dreigende wijze vertolkt in het be
kende refrein
Doe open de Stembus het volk staat
[er vóór.
Doe open of de boel gaat kapot
Dat men hier te denken heeft aan
eene gedwongen fraaiigheid, aan een
faire bonne mine a mauvau jeubewijst
de geheele inrichting van de voordracht,
die voor eenige dagen de Tweede Kamer
der Staten Generaal heeft bereikt. Het
60)
Nadat men ongeveer een uur geloopen had
hoorde men het gedruisch der zee zoo duidelijk
dat er niet meer aan te twijfelen viel. Zij waren
van den weg af. Reine leed veel aan haar wond.
Bovendien werd zjj moede en moedeloos.
En de mist verminderde niet.
De troep bevond zich op dat gedeelte van
het strand, dat ten noordwesten van den Berg
ligt, en waar de poelen veelvuldig zijn.
By het terugkomen langs denzelfden weg, liet
Aubry de lijn, die hij volgde, naar het zuiden
hellen. Daar had de troep geen zand meer, maar
week geworden mergel onder de voeten.
Om de poelen met hun drabbigen bodem te
vermijden, maakte men vele omwegen. Sommi
gen liepen er links, anderen rechts om heen.
Van tjjd tot tijd ging er een man of vrouw
verloren.
Eens riep Maurever aan Reine, die niet ant-
wpordde.
is alsof de minister Tak bij zich-zelven
gedacht heeftnu, waarde vrienden,
weest maar gerust, je zult het zoo
vurig begeerde kiesrecht hebben, maar
ik zal je het vorkiijgen en de uitoefe
ning daarvan aoo lastig maken, dat je
al spoedig van die hoog wassende vrucht
genoeg zult hebben, en er niet te veel
van zult gebruiken. Dit toch is de
indruk dien men verkrijgt, als men de
verschillende artikelen van het uitvoe
rig wetsontwerp naleest. Het blijkt
dan alras jdat men hier te doen heeft
met eene navolging van de kiesrecht
regeling, die sedert eenige jaren bij
onze zuidelijke naburen is ingevoerd,
maar met eene navolging, die voor ons
land allerminst geschikt is, omdat zij
een ijver voor het kiesrecht veronder
stelt, die hier, rien déplaise eenige
schreeuwers, volstrekt niet bestaat.
Beschouwen wij het ontwerp van den
Minister van Binnen landsche zaken in
zijne hoofdtrekken, dan zal de waar
heid van een en ander des te duidelijker
blijken. Ieder jaar worden, evenals
nu, door de gemeentebesturen de kiezers
lijsten op 15 Februari voorloopig vast
gesteld. Yóor dien tijd, of juister
gezegd vóór den 21n Januari, moet
ieder mannelijk meerderjarig ingezetene,
die het kiesrecht begeert of vermeent
daarop aanspraak te kunnen maken,
zich op de Secretarie daarvoor aanmel
den. Nu bewere men niet, dat dit niet
noodig is, omdat men altijd op de kie
zerslijsten is geplaatst, zonder het ge
vraagd te hebben; men zegge niet dat
deze bepaling gemaakt is voor de nieuwe
kiezers, maar niet voor hen die, hun
eigen zaken drijvende of een zekere som
Een vreeselijke angst beneep het hart van
Jen grijsaard.
En van dat oogenblik af heerschte er ver
warring onder de vluchtelingen.
Ieder wilde Reine zoeken.
Men keerde om, en verloor den weg. Daarna
geraakten de groepen van elkander af. Het
was nu onmogelijk, elkander terug te vinden.
Hue de Maurever liep met zijn ouden leen
man Simon le Priol, die zijn vrouw bjj de hand
hield.
Panchon, die arme vrouw, schreide heete
tranen, omdat haar beide kinderen, Juliaan en
Simonnette, haar roepen niet meer beant
woordden.
Razend van droefheid, liep Aubry geheel
alleen in dien lichten nacht rond, zonder rich
ting en bijna zonder hoop.
De meisjes en jongens van Saint Jean dwaal
den in het honderd rond.
Al die verschillende groepen kruisten elkan
der in den mist, zonder elkander te zien. Alles
was in de war. En het werk der soldaten
van ridder Méloir werd er niet beter op. Die
verspreide menigte vluchtelingen diende slechts
om de jagers te misleiden.
Aubry was sedert een kwartier uurs van
zjjn makkers af, toen hij achter zich een licht
geraas meende te hooren.
Hij hield stil, en ging met sfju oor op het
zand liggen.
Zjjn hart klopte geweldig.
in de belasting betalende, altijd kiezers
zijn geweest. Neen, die redeneering
doet hier niets ter zakp. Ieder die op
het Staten-kiesreclit aanspraak maakt,
moet het vragen.
Do gewijzigde Grondwet stelt als cri
terium voor de uitoefening van het kies
recht de geschiktheid en den maatschap-
pelijken welstand. Welnu, de ingekomen
voordracht interpreteert die beide ver-
eischten op de meest loyale wijze. De
geschiktheid blijkt, als men, meerder
jarig mannelijk ingezetene, zonder ach
terstallige belasting of onteerend vonnis
ten zijnen laste, eigenhandig een formu
lier kan schrijven, waarin het kiesrecht
wordt gevraagd; en aan den eisch van
maatschappelijken welstand is voldaan,
als men niet bedeeld wordt.
Ieder adspirant-kiezer, die met zich
zich-zelven het zalig bewustzijn om
draagt, aan deze vereischten te voldoen,
begeeft zich naar het Raadhuis. Daar
wordt hij door een beamhte in een
kamertje geleid, waar hij zich aan een
soort van examen moet onderwerpen.
Hij moet eigenhandig het formulier
schrijven, waarin het kiesrecht wordt
aangevraagd, en dit wel „onder toezicht
van daartoe aangewezen ambtenaren."
Dezen moeten onmiddellijk het verzoek
schrift bij Burg. en Weth. indienen, en
aan het gemeentebestuur staat het nu
te beslissen of de adspirant-kiezer al of
niet tot de uitoefening van het kies
recht zal worden toegelaten.
Wordt tot het laatste besloten en is
aldus de adspirant-kiezer bij het examen
geslaagd, dan ontvangt hij bij de eerst
volgende inlevering van stembriefjes,
eene oproeping thuis, waarmede gewa-
Maar toen hij opstond, was de straal van
hoop, die even te voren op zjjn voorhoofd
schitterde, weer verdwenen.
Het geraas, dat hij hoorde, was de stap van
Méloir's paarden.
Aubry zocht naar welken kant hij zou vluch
ten, want zijn eerste behoefte was te leven,
om Reine te beschermen.
De stappen kwamen nader.
Aubry kon reeds de stem der soldaten hooren.
Holazei Péan, wat scheelt dien rakker
van een Ardois toch, hij zal nog door den
band springen
En Rougeotantwoordde Coëtaudon
ach ach Belliisan, uw honden worden razend
Stzei de jagerziet gij niet dat zij
staan Ik heb moeite, dat groote beest van
een hond, dien ik onder weg gekocht heb,
tegen te houden. Mooi, Reinotmooi, jongen
Is ridder Méloir daar?
Heer Méloir, riepen zachtjes verscheidene
stemmen.
De heer Méloir was er niet, want hij gaf
geen antwoord.
Dat is zeer jammer, zei Bellissan weer,
want ik ben er zeker van, dat we iemand op
zullen jagen. Mooi, Reinot, mooi, jongen
Kijk kijk riep Corson, de heraut, Pivois
trekt mij mee. Naar beneden, Pivoisin
's hemels naam, naar benedenGodde band
is in mijn hand afgebroken, en God weet, waar
de hond op dit oogenblik is.
pend, hij zich naar het Raadhuis be
geeft. Daar wordt hem eerst door den
Voorzitter van het stembureau afge
vraagd zijn naam, voornaam en woon.
plaats. Blijkt daarna, dat hij tot het
kierecht bevoegd is, dan wordt hem
verzocht zijn naam te teekenen op de
kiezerslijst, en nu ontvangt hij uit de
handen van den Voorzitter het begeerde
stembiljet. Hij begeeft zich met dit
stembiljet onmiddellijk naar een der af
gesloten lessenaars in de zaal, teekent
er op de wijze bij algemeenen maat
regel van bestuur vastgesteld zijn stem
op aan, d. w. z. hij doet een keuie uit de
onderscheidene kandidaten, wier namen
op het stembiljet zijn gedrukt, „vouwt
het dicht naar de zijde waarop de namen
der kandidaten zijn gesteld" en ver
toont het onmiddellijk aan den voor
zitter van het stembureau, die het hem
in de bus doet steken. Na het ver
strijken van den voor de inlevering van
stembriefjes bepaalden termijn, die in
de nieuwe kieswet van 's morgens 8 tot
's avonds 5 ure is bepaald, gaat het
stembureau onmidlellijk over tot het
opmaken van den uitslag der verkie
zing, zoodat die nog denzelfden avond
bekend wordt.
Intusschen is het niet zeker, dat al
deze werkzaamheden, gedeeltelijk reeds
nu aan eene verkiezing onafscheidelijk
verbonden, ook onder de nieuwe kies
wet zullen plaats hebben. De nieuwe
kieswet voert namelijk in de „wettelijke
kandidaat-stelling." Op den bepaalden
verkiezingsdag worden eerst ingewacht
opgaven van kandidaten. Aan iedere
groep van minstens 50 kiezers, op welke
wijze ook te zamen gebracht, is het
Pivois was weggesneld onder het aanheffen
van dat kort en klagend geblaf der echte
windhonden, dat veel op het geluid van een
doofstomme gelijkt.
De andere honden gingen razend te werk.
Het gelukte twee of drie hunner, achter
eenvolgens hun band te breken, en pijlsnel het
spoor van Pivois te volgen.
Pivois was een schoon en edel dier uit het
.heldhaftig geslacht van Rieuxzijn kleur was
donker grijs, zijn snuit spits als een dolk hjj
was gespierd van lijf, en had sterke klauwen.
In drie sprongen was hij bij Aubry.
Deze bevond zich op een soort van heuvel
of nauwelijks merkbare verhevenheid. De mist
was er minder ondoorschijnend, dan in de
laagten. Men zag zeer goed den grond, zelfs
drie voet in den omtrek.
Midden op den heuvel stond een vochtige,
kleverige paal met zeemos begroeid, en die bij
hoog tij voor de schuiten der visschers een
teeken van een ondiepte was.
Aubry stond met den rug tegen dien paal.
Hij had zijn blanken degen in de hand.
Van het oogenblik, dat hij het gesprek der
soldaten gehoord, en bemerkt had dat de hon
den hem roken, had hij het ontvluchten moeten
opgeven.
Eén redmiddel bleef hem nog over het vech
ten.
(Wordt lemolfdj.
llllllHiiiiiiimimi
NA All HET FllANSCH.