®wrplfu,opctr/N°„0l:
Rogge dadelijk.
BURGERLIJKE STAND.
GEMENGD NIEUWS
Zeetijdingen.
Handelsberichten.
Keulen.
Berlijn,[Rogge. Oct./Nov.
De kegelvereeniging „Met effect" in
dezen zomer te Tiel opgericht wist, on
danks haar jeugdig bestaan, reeds een
prijs te veroveren op het in do vorige
maand te Dordrecht in „Kunstmin"
gehouden concours.
Eenigo Tielsche dames hekben daar
in aanleiding gevonden, die vtreeni-
ging dezer dagen met een prachtig vaan
del te vereeren, wat dankbaar werd
aanvaard.
Het 19-jarig meisje op wie. den 8n
dezer te Leeuwarden een moordaanslag
werd gepleegd, heeft het Diaconnessen-
huis, waarin zij verpleegd werd, hersteld
verlaten en is in de ouderlijke woning
teruggekeerd.
De beide revolverkogels zijn echter
niet verwijderdde een zit achter het
jukbeen van het rechteroor, de andere
in een der wervellichamen. Zij gevoelt
geen pijn; het gehoor van het rechteroor
is teruggekeerd en weder normaal.
Te Nijmegen is een commissie van
aanzienlijke Katholieken gevormd, om
gelden bijeen te brongen tot het stich
ten van een nieuwe Roomsch-Katholieke
kerk voor de orde der Predikheeren,
die dezer dagen het zesde eeuwfeest
hunner vestiging binnen Nijmegen vier
den.
Een terrein aan den Berg-en-Dalscken
weg is reeds voor den bouw beschikbaar.
Dr. Schaepman over de Democratie.
In de zaal der sociëteit Burgerkring te Ro-
zendaal werd Maandag-avond door dr. Schaep
man, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Geueraal, een groote politieke rede gehouden.
De gevierde spreker besprak daar voor een
talrijk gehoor, waaronder, naast vele eerw.
heeren geestelijken, leden van Lands en ge
westelijke vertegenwoordiging, een paar be
ginselen van Staatsbeleid, die in menig opzicht
aan scherpe critiek zjjn onderworpen, maar die
toch nog wel de moeite waard achtte voor
zfjn gehoor klaar en duidelijk uiteen te zet
ten. Wfj ontleenen aan die rede alleen wat
Dr. Schaepman zeide over de democratische
beweging onzer dagen, omdat het geheel den
grooten spreker teekent, en zijne meening over
de zwaarwichtige vragen van den dag in een
helder licht stelt. Na aan de hand der historie
en op grond der getuigenissen van tal van
katholieke staatslieden uiteengezet te hebben,
dat de democratie niet de vrucht is van de
revolutie der vorige eeuw, ging volgens
het Centrum de Docter als volgt voort
De democratische beweging dezer eeuw open-
haart zich natuurlijkerwijze ook in staatkun
dige wetten en vormen, de gewone belichaming,
de cristalliseering van iedere beweging is eene
wet en thans openbaart zij zich in de wetten
op de uitbreiding van het kies- en stemrecht,
onder deze twee dingen heeft men iets
verschillends te verstaan. Eene dwaling is het
daarbij, dat men altijd hoopt eene staatkundige
organisatie te kunnen vinden, waarbij de triomf
de r goede zaak ten eeuwigen dage gewaarborgd
zij; dit is een van de gevaarlijkste en ellendig
ste utopieën, die ooit onder de zon hebben
bestaan.
Immers, hangt die zegepraal af van de
organisatie of van den mensch Neen het alge
meen kies- en stemrecht bij een volk dat van
het Christendom doordrongen en doordesemdis,
2»1 ons eene christelijke regeering, zal ons chris
telijke vormen geven. Maar wat heeft men dan te
vreezen Misschien wat ijdelheid en wat aanma
tiging van sommigen, maar de goede Staats
orde, het goede Staatsrecht blijven wat, zij
ziju. Geeft het daarentegen aan een ongeloo-
vig volk en gij levert het over aan de revo-
'utie. Hebt gij iets tegen het algemeen stem
recht in handen van christelijke volken, heb
dan ook bezwaar tegen monarchieën, waarin
een Lodewijk XIV en Lodewijk XVI mogelijk
Waren. Vernietigt men soms door op kwade
voorbeelden te wijzen, de majesteit van het be
ginsel? Neen, maar evenmin kan men, met te wij
den op zulke voorbeelden, het beginsel bestrijden.
Men wijst nu op het afschrikwekkend voor
beeld van Frankrijk, maar heeft men daar
gevolgen te zien van het algemeen stemrecht,
°f hebben de toestanden daar ook andere oor
aken Is lienan soms geboren uit het alge
meen stemrecht, of heeft men er soms de licht
zinnige literatuur aan te danken? Van 1830
tot 1848 was de stroom des kwaads even
machtig als thans, en heerschte de ongeloo-
^■ge faculteit over alle onderwijs, het hoogere,
"et middelbare en het lagere. Toen had men
Jlog een census voor kiezers en gekozenen,
zoo hoog, dat hij voor het volk onbereikbaar was.
Als de volksgeest goed is, heeft men van
geen enkele politieke organisatie iets te vree-
Maar wat vreest men dan Gevoelen wij
de kracht niet meer om het volk te win
nen voor en te doordringen van de goede be
ginselen Ddt alleen is de groote vraag van
den dag. Het komt er op aan, wat wij van
het volk willen maken. Als wij het opleiden
®n brengen tot zijne volle christelijke ontwik
keling, wat hebben wij dan te vreezen Niets
Wat hebben wij dan te wachten? Toch niet-
ergers dan wat men nu uit zoovele onchristes
lijke handen ontvangt. (Daverend applaus). Een
Belgisch rechtsgeleerde onderhield mfj eens
over de beste inrichting van den Senaat. Nadat
wij lang hadden gesproken, vroeg ik hem:
Maar wat wilt gij nu eigenlijk weten? En het
bleek dat hij zocht naar een middel om den
Senaat zoo in te richten, dat daarin altijd ge
waarborgd was Vesprit conservateur. Ja zei ik,
daar kan ik u niet aan helpen {Gelach). Ik ben
in mijn vaderland aan veel gewoon geraakt;
ik heb veel dictricten-knipkunst aanschouwd,
waardoor de eene partij trachtte de andere er
onder te krijgen en te houden, maar de
slotsom was telkens, dat de onderneming mis
lukte reeds bij de eerste proef de beste.
Laat ons niet aan groote woorden hechten.
Ik verwacht van het uitgebreide kiesrecht
geen zegeningen van buitengewone soortik
zelf zal er harde dagen genoeg onder beleven
[Gelach). Mijne vrienden zullen niet ver
zuimen te wijzen op de mislukte vruchten
uit den tuin der Ilesperiden {Gelach.) Politieke
en andere vereenigingen zullen uit den grond
oprijzen en ik vrees dat, waar de jonge
veulens nog niet in het gareel komen, het
oude paard nog dikwijl van stal zal worden
gehaald {Applaus). Toch vrees ik het algemeen
kiesrecht niet te zeer, terwijl men immers
zegt, dat het ons in het outwerp-Tak nog maar
gemitigeerd wordt aangeboden.
Daar heeft in ons land altijd een gebrek
geheersclit. In Groot-Britannië heeft men steeds
gezorgd voor een langzamen, organieken voor
uitgang in den volksinvloedmen kende er het
geheim van het vooruitzien, een geheim, waarin
de grondslag van alle regeerings-wijsheid is ge
legen; daardoor kwam er alles zonder schok
en stoot tot stand.
Maar wat hebben wij gedaan Wij hebben van
'48 tot '87 gesukkeld met een werk, dat door
onzen krachtigsten woordvoerder, door de Tijd
reeds dadelijk werd gebrandmerkt als het werk
van één dag. Wij hebben een census-spel on
dernomen, waaraan ten slotte de Kamers van
gekozenen zullen weigeren mee te spelen.
Thans moet men een sprong doen, te krach
tiger omdat men vroeger niet verder heeft
willen gaan. Nu wreekt zich dat dralen, dat
verschuiven op ons, nu staan wij voor het
voorstel, dat ik reeds elders grootsch en ge
weldig heb genoemd, maar dat aan, die liever
langzaam zouden willen gaan, vermetel moet
schijnen. Toch kan ik mij ten volle verklaren,
dat een Staatsman tot het indienen van zulk
een voorstel komt, omdat wij niet meer met
die langzaamheid en die ordelijkheid kunnen
voortschrijden als voor 20 jaar.
Niets is dan ook zoo vermoeiend en zoo
krachtuitputtend voor een volk dan het he
iemmeren zijner bewegingenmen moet op dat
stuk eenmaal tot een einde komen en zijn ver
trouwen stellen op den goeden geest.
Nu de omstandigheden ons tot een grooten
stap gebracht hebben, kan men dien niet wei
geren mee te maken. Ik voor mij vind ten
minste geen vrijheid zulks te weigeren. Houdt
men echter de democratische beweging dezer
eeuw voor revolutionnair, dan moet meu we
ten, waarmee men te rekenen heeft. Zegt
men daarom van mij, dat ik „te hard met de
moderne strooming meeloop Maar is het
nist de plicht van iederen man, die den toe
stand ziet, ta trachten met mannenkracht die
strooming te voeren over een goede bedding',
te zorgen dat zij goede vruchten voortbrenge
Noch voor de Kerk, noch voor den Staat zie
ik in het weerhouden, van die strooming eeuig
heil. Men behoeft immers niet tot alle uitersten
over te slaan? Meu behoeft niet met een stroo-
spier in den mond als een hardlooper vooraan
te gaan. Maar wel kan men als een goed Hol-
landsch waterbouwkundige voor djjken en
dammen zorgen. Men kan de strooming, die
redelijk is, rede doen verstaan, zonder haar
een veto toe te roepen. Men kan beproeven
over haar den Geest des Heeren te doen neder
dalen, haar bevruchtend onder Gods vrije zou.
Men kan haar een plaats geven tusschen de
woelige wateren dezer wereld, men kan haar
leiden naar den grooten, machtigen oceaan der
eeuwigheid. Dat is iets anders dan meeloopen.
7 oejuichingen
Op de markt aan de Botersloot te Rot
terdam zijn gisteren in beslag genomen
twee ooievaars, aangevoerd door iemand
uit 's-Grat enhage.
Een brigadier, dienstdoende bij het
afvoeren van paarden in de cavalerie-
kazerne te 's-Gravcnhage, kreeg een
slag van een der paarden tegen de borst,
tengevolge waarvan hij bewusteloos neer
stortte.
Naar het hospitaal overgebracht, bleek
de ongelukkige, een 24-jarig jongeling,
roods to zijn overleden.
Een bewoner van de Langstraat te
Arnhem, sinds jaren berucht als een
der grootsto vechtersbazen, was pas uit
do gevangenis voor de zooveelste maal
ontslagen, of hij kreeg eergisteren avond
twist met een metselaar, dien hij hoogst
enrstig mot oen mes aau het hoofd
verwondde. In die talrijke volksbuurt
schoot een massa mensclion too, waar
onder een sigarenmaker, die zeide
„Gemeene kerel, doe mij dat eens als
je durft" waarop ook deze zoo werd
toegetakeld, dat beide patiënten in het
ziekenhuis moesten worden opgenomen,
en in hoogst bedenkelijken toestand ver
koeren. De politie had zeer veel moeite
om den dader te arresteeren, daar het
volk alle neiging toonde, zich opAme-
rikaansche wijze zelf recht te verschaf
fen.
Omtrent het vreeselijke ouweder dat
te Cagliari op Sardinië in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag gewoed heeft, wordt
nader gemeld Allo stroomen traden
buiten hun oevers, Overal stond liet land
onder water. Op verschillende plaatsen
was de gemeenschap per spoor of per
telegraaf vei broken. Te Decimo stortten
acht huizen in en te Elmas meer dan
honderd, liet plaatsje Assemini verkeert
in een desolaten toestand. Ongeveer een
derde gedeelte van de gehouwen aldaar
werd van den aardbodem weggevaagd.
Nergens evenwel woedde de storm zóó
lmvig als te Sanzoperate. Meer dan 300
huizen werden geheel vernield, waarhij
03 menschen om 't leven kwamen. De
hulp der militairen is ingeroepen om met
het ontruimingswerk een aanvang te
maken. Ook op verschillende andere
plaatsen zijn mensclienlevens te betreu
ren.
Uit de „Ear West." Te Boise City-
en Idaho is een geheele bende veedieven
in de pan gehakt, welke maanden lang
de schrik der ranchero's in den geheelen
omtrek geweest was. In Augustus na
men zij honderden paarden weg, waar
mede zij naar Britscli Columbia ont
kwamen. Toen zij terugkwamen, had
zich weldra een goed georganiseerde
troep politiedienaren gevormd, die de
roovers overal op de hielen zat. Ziende
dat zij van alle kanten waren ingesloten,
schoten zij een twaalftal paarden, die
zij hij zich hadden dood, maakten van
de lijken der dieren een barricade en
nu begon een geregeld gevecht met de
vuurwapenen. Het prairie-gras werd in
brand gestoken en alles werd in den
geheelen omtrek in de asch gelegd.
Toch ontkwamen de roovers niet.
Nog acht hunner waren in leven,
waarvan er 6 werden doodgeschoten en
twee opgehangen.
Een arme smid, Ferd. Allard, te
Quebec, heeft opnieuw do oude, lang-
verloren kunst ontdekt om koper hard
te maken. Er zijn reeds van regeerings-
wego welgeslaagde proeven met die uit
vinding genomen een kogel, op 40 yards
afstand afgeschoten, werd plat tegen
een dunne hard-koperen plaat. Men zal
echter nog meer proeven nomen, en als
ook die slagen, zal de uitvinding op de
Engelsclie sclieepsbouwwerven worden
toegepast voor pantserschepen.
Voor eonige dagen verontschuldigde
zich het Spaansclio blad Solierdat op
de plaats van dien naam, op liet eiland
Majorlca, uitgegeven wordt, tegenover
zijne Eransche en Amerikaansche lezers
over het niet verzenden van het blad.
Er waren namelijk geene postzegels te
krijgen te Soller en evenmin to Palma,
de hoofdstad van het eiland. De admi
nistratie was verplicht to wachten tot
er van Barcelona werden toegezonden.
Eergisteren-avond had in de diergaar
de Alexiano, die op de kermis te Bor
deaux staat, eene vertooning plaats
een der toeschouwers die een weinig
te veel gedronken had, plaagde den
dierentemmer gedurig door allerlei
dwaze uitroepingen. Hierdoor ontstond
eenig gewoel, daar do andore toeschou
wers vruchteloos poogden hom het zwij
gen op te leggen.
Op 't oogenblik dat do dierentemmer
de kooi der leeuwen binnentrad, werd
de kalmte hersteld. In die kooi bevon
den zich de leeuw Brutus en de leeuwin
Marquise, dezelfde die verleden jaar
haren vroegeren eigenaar doodde en
Alexiano zelf erg kwetste.
Alles was stil, toen opeens tor wijl
Alexiano zijn hoofd in den muil der
leeuwin stak, dezelfde dronkaard zijne
dwaze uitroepingen opnieuw begon. De
leeuwin, verrast door dat geroep, sloot
half haren muil. Eene kreet van schrik
steeg uit aller borst. Maar de dieren
temmer Alexiano stond recht. Twee
diepe wonden nabij liet linkeroog en de
rechterwang bevlekten zijne kleeren met
bloed.
Hij gaf de leeuwin een hevigen slag
en dan, met eene ongelooflijke koelbloe
digheid, rukte hij nogmaals haren muil
open en stak er zijn hoofd in. Een oo
genblik later had hij de kooi verlaten.
Toen de vertooning was afgeloopen was
ook de dronkaard verdwenen, gelukkig
voor hem, want het volk had hem
anders duchtig onder handen genomen.
GEBOREN 24 Oct. Arie, zoon van
W. Bijl en E. in't Hol, Zalmstraat.
Catharina Maria, dochter van J. van
Dijk en C. van Rhijn, Singel.25.
Hermanus Johannes, zoon van J. T. H.
Brökling sn J. E. van Moorsel, Spoor
straat. Cornelia Theresia, dochter
van P. Nesse en C. T. Kerdel, Rotter-
damsche Dijk. 2G. Hendrika Catha
rina Maiia, dochter van H. J. Bronne-
man en A. M. Mengelkamp, Breedstraat
25. William Nico Leonard, zoon
van T. H. J. Sas en A. M. Kloos,
Hoogstraat.
OVERLEDEN: 26 Oct. A. J. van
Ingen, oud 4 jaar en 3 maanden,
Houtstraat.
GEHUWD 26 Oct. A. Ammerlaan
en M. C. Overschie. J. van de Wa
ter en H. Bunte.
Pernau, vertrokken 20 October. Marie,
kapt. A. Rasmussen, naar Schiedam.
Malta, gepasseerd 24 Ootober. s.s.
Heathmorekapt. 0. Harveij, van Braila
naar Schiedam.
Schiedam, vertrokken 26 October s.s.
Hochfeld, kapt. H. Dusing, naar Bilbao.
BEURS TE SCHIEDAM, 26 Oct. 1892.
Moutwijn, f 8.50.
Verhandeld: f8.
Stemming: onveranderd.
Jenever f14.
Amst. proef f 15.25.
Spoeling. Vereeuiging fl.50.
I Nov. Dec.
i April/Mei
Nov.
Meell2Merk.l.md.
„12 Nov.
Rogge, loop. md.
Rov.
I Spirit. Oct./Nov.
Uainl). 1 Dec./Jan.
25 Oct.
140.—
143!—
31.80
31.80
19.25
15.10
52.50
50.60
14.60
14.60
22.—
21.25
New-York. Maïs
Amsterdam.
21 Oct
0.50% j
26 Oct.
140.50
143!—
32.—
32.—
19.25
15.10
52.—
50.40
14.60
14.60
21.75
22.50
25 Oct
0.51%
25 Oct. Rogge op levering flauw,
vooral per Najaar; per Oct. f 146,145,
144, 143; per Maart f 136, 135, 134,
f 135.
26 Oct. Rogge op lev. per najaar
lager; per Oct. vóór 1 uur f 142, 141,
later f142, 143, per Maart f135,136.
Keulen Rijnhoogte ('s morg. 11 uur)
25 Oct. 2.58 M. 26 Oct. 2.43 M.
Wisselkoersen te Rotterdam.
Per telegraaf.
Londen kort f 12.07ï/i Disconto 3 pCt.
Parijs -47.97V2 2%
Antwerp. - 47.92'/i 2%
